توسعهٔ زراعت و شالی‌کاری و افزایش قاچاق چوب جنگل‌های جلگه‌ای دلند را در موقعیتی قرار داده تا به‌گفتهٔ کارشناسان ما آخرین نسلی باشیم که «دلند»‌ را می‌بیند. سهم ایران از جنگل‌های جلگه‌ای در دشت و شمال جادهٔ اصلی در گلستان و مازندران تنها ۶۰۸ هکتار است.‌ از بالا که به جنگل «دلند» نگاه کنید، محدوده‌ای محصور در میان‌ شالیزارها را می‌بینید! چاه‌های آب مجاز و غیرمجاز کشاورزی میان درختان انجیلی، آزاد و بلوط گم شده است، سه چاه آبی که مردم دلند را سیراب می‌کنند هم از بالا پیدا نیست. در عوض در محدودهٔ پیرامونی جنگل،‌ درختانی با برگ‌های نارنجی را می‌بینید،‌ اینها همان درختان «انجیلی» هستند،‌ با پایین رفتن سطح آب، ریشه‌ها تلاششان برای سیراب کردن درخت بی‌‌ثمر مانده است. «دلند» درحال تبدیل شدن به جنگلی مخروبه است و با پایان عمرش، ایران برای همیشه این محدوده از جنگل‌های جلگه‌ای خود را از دست خواهد داد.

|پیام ما| سفر ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری به استان گلستان و اعلام آنچه که «آغاز طرح طبیعت‌گردی در جزیرهٔ آشوراده» خوانده شد، با واکنش‌های زیادی از سوی فعالان محیط زیست روبه‌رو شد. آنها می‌گفتند طرحی که رئيسی آن را آغاز آن را اعلام کرده، سنخیتی با طرحی که پیش‌از این و در سال پایانی دولت قبل تصویب شده بود، ندارد. حالا اتحادیهٔ سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران (اسکودا) در نامه‌ای به رئیس سازمان بازرسی کل کشور این طرح را مغایر با مفاد کنوانسیون جهانی حفظ تنوع‌زیستی دانسته است. کنوانسیونی که ایران نیز به آن پیوسته و قوانین مرتبط با آن نیز در کشور تصویب شده است.

قفس‌های تنگ و حیوانات مچاله‌شده، حیوان یا حیوانات زیر دست‌وپا مانده که تلف شده و یا آسیب دیده‌اند و همچنان از بقیه جدا نشده‌اند، خزندگان حبس شده در ظرف‌های پلاستیکی،‌ کارتن‌های سوراخ‌شده پر از پرنده، بخش نازیبای قاچاق حیات‌وحش است. سوی دیگر تصویری از مردی است که بوسه بر سر پلنگ می‌زند، آغوش زنی که شیر در آن جای گرفته است و دامپزشک حیوان خانگی که آمپول را با احتیاط به پای کوچک یک توله خرس می‌زند و باعث می‌‌شود همه زیر این پست، در بخش نظرات، قربان‌صدقه‌اش بروند. تاکنون آنچه دربارهٔ قاچاق حیات‌وحش نوشته شده، دربارهٔ محلی‌‌ها‌، سوداگران و بازار مرتبط با گونه‌های مختلف بوده است‌. بااین‌حال قشر دیگری هم هستند که به‌گفتهٔ «فربد خاکپور»، دامپزشک حیات‌وحش و دانشجوی دکترای تخصصی بیماری‌های حیات‌وحش دانشگاه کویینز بلفاست بریتانیا، بدون حضور آنها چرخهٔ قاچاق کامل نمی‌شود؛‌ دامپزشکان حیوانات خانگی. آنها می‌توانند این چرخه را متوقف یا آن را تقویت کنند.

فعالان محلی می‌گویند تلاش‌ها برای جمع‌آوری بازار خرید‌وفروش پرندگان در فریدونکنار جواب داده و این بازار امسال برپا نشده است. از برپایی این بازار و حضور جسم بی‌جان پرندگان بر روی تخت‌های چوبی فروش در این شهر سه دهه می‌گذرد و در این سال‌ها هم تلاش‌ها برای جمع کردن این بازار بی‌نتیجه بوده است. دامگاه‌داران با فشار بسیار و بهانه‌های مختلف، اجازه نمی‌دادند بازار بسته شود. امسال اوضاع متفاوت بود و بازاری که از ابتدای مهر تا پایان سال مشتریان و فروشندگان بسیاری داشت، بسته ماند. «سلمان نیکپور»، مسئول انجمن قوهای مهاجر سرخرود این امر را اتفاقی امیدوارکننده می‌داند.