زوال زاگرس با تشدید بهرهبرداری
۲۲ بهمن ۱۴۰۲، ۲۰:۱۰
دو گزارهٔ چوب و محصولات فرعی یا چوب و تولیدات غیرچوبی پیشتر دربارهٔ برداشت از جنگل به کار میرفت که امروز به الوار و تولیدات غیرالواری تغییر یافته است. این دو دسته تولیدات جنگل، از یک سو زمینهٔ ایجاد تضاد بین بهرهبردان صنعتی و جوامع محلی را شکل داده و از سویی دیگر، پیچیدگی مدیریت این منابع را در پی داشته است. این دوگانه، با درک نقش رضایت جوامع محلی در موفقیت طرحهای جنگلداری، مشارکت آنان در مزایای جنگل و مدیریت و اهمیت روزافزون کارکردهای بدیل چوب، هر روز پررنگتر میشود. بااینحال، در تقابل با برداشت تجاری الوار از جنگل با محاسبات، ابزار و ماشینآلات و پژوهشهای متعدد و ایجاد فضایی تخصصی، برداشت محصولات غیرالواری، آنچنان مورد کمتوجهی و سادهانگاری قرار گرفته است که در موارد بیشمار، مدیران کلان، بدون تخصص و خارج از سازمان متولی مدیریت، نسخههای عجیب برای بهرهبرداری و کسب مزایای اقتصادی از این تولیدات میپیچند.
بیم آن میرود که این تجویزهای گاهاً اشتباه، بدون آنکه واکنشی مناسب از سوی سازمان منابعطبیعی یا کنشگران ببیند، تبدیل به موضوعی فراگیر شود و بدون در نظر گرفتن مسائل فنی، عملیاتی شود. برداشت گیاهان دارویی و قارچ، بهرهبرداری از میوهٔ درخت بلوط در زاگرس و جمعآوری محصولات خوراکی از جنگل بهصورت تجاری، گزینههای همیشگی برای این بهرهبرداری هستند.
نگاه به محصولات غیرالواری گاه تا آنجا پیش میرود که برای برداشت آنها، جنگل و سایر عرصههای طبیعی را باغ و مزرعه قلمداد میکنند و در آن به کشت و برداشت انواع محصولات زراعی میپردازند، یا تصور میکنند که میتوان در کشور بذر بلوط را جایگزین گندم و کمبود آرد را به این طریق جبران کرد. در این بحث، دو موضوع مهم مورد بیتوجهی قرار گرفتهاند. نخست آنکه، فشار بهرهبرداری سنتی در طی زمان و برداشت خارج از توان چوب صنعتی در شمال، جنگلها را به شرایطی رسانده است که هرگونه برداشت از تولیدات آنها باید با در نظر گرفتن توان اکولوژیکی و توجه به اولویت کارکردهای خدماتی بر تولیدی باشد. در زاگرس، کارکردهای حفاظت از منابع آب و خاک، باعث تداوم و حفظ شرایط زیستی در بخش وسیعی از کشور شده است. از سوی دیگر، تاریخ بلند بهرهبرداری از این جنگلها، زمینهساز بروز زوال شده است و درختزار بلوط غرب، توانی چندان برای تشدید فشار بهرهبرداری ندارد. مسئلهٔ مهم دیگر، عدم وجود تحقیقات جامع در این زمینه است.
برخلاف برداشت الوار از جنگلهای شمال که از جهات مختلف مورد تحقیق قرار گرفته است، موضوع خدمات و تولیدات غیرالواری در زاگرس و شمال، بهشکلی جدی نه در بخش تحقیقات و نه در بخش اجرا، مسئلهٔ تحقیق نبوده است. فقدان مطالعات مناسب، زمینهای ایجاد کرده است که نه از توان تولید جنگل در این زمینه اطلاعی جامع در دسترس است و نه از میزان برداشت این تولیدات توسط جوامع محلی آمار قابل استنادی وجود دارد. بنابراین، هرگونه استفاده از تولیدات غیرالواری توسط جوامع محلی یا در مقیاس تجاری، نیازمند یک طرح مدون مدیریت است. این طرح خود نیز نیازمند مطالعات و شناخت کافی از این تولیدات، ظرفیتها و مقدار مجاز بهرهبرداری است. چنانچه پیشتر بیان شد، بیم آن میرود که دخالت نیروهای غیرمتخصص در کنار انفعال سازمان منابعطبیعی، زمینهای فراهم آورد که این تولیدات نیز به سرنوشت تولید چوب صنعتی از جنگلهای شمال گرفتار شوند.
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
سرمایهگذاری در معدن بازنده
مطالب مرتبط
وزیر نفت خبر داد:
پاداش 3800 میلیارد تومانی برای مصرف بهینه گاز
لوایح سه قلو برای پیوستن به معاهدات محیط زیستی
اژهای: «نقد» جای خود را به «تخریب» ندهد
هوای تهران در وضعیت نارنجی
همکاری برای نجات یوز
بیمه تکمیلی معلمان مدارس غیردولتی از سال تحصیلی آینده
اطلاعیه انتخاباتی سازمان حفاظت محیطزیست:
ازهیچ نامزدی طرفداری نمیکنیم
افزایش دما و «ازن» در تهران
روز هفدهم عملیات جستوجو در معدن شازند
لاشه بیل مکانیکی بدون راننده پیدا شد
طوفان «بریل» جزایر کارائیب را درنوردید
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید