رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با بیان اینکه در سال جاری بیش از دو برابر، اعلام شرایط اضطرار در شهرهای بزرگ و کلانشهرها افزایش پیدا کرده است، گفت: «در سال گذشته مرگ منتسب با آلودگی هوا در کشور ۲۰ هزار و ۸۰۰ نفر بوده و تقریباً ۱۲.۶ درصد از مرگ‌ها منتسب به ذرات معلق 2.5pm بوده و هزینه اقتصادی آن نیز تقریباً ۸.۲ میلیارد دلار است.»

عباس شاهسونی، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با اشاره به وظایف وزارت بهداشت در قانون هوای پاک گفت: «در قانون هوای پاک، یکی از وظایف ما اجرای تبصره سه ماده قانون هوای پاک است. ما بر اساس این ماده، وظیفه رصد وضعیت هوا و تشخیص شرایط اضطرار را داریم که این وظیفه را دانشگاه‌های علوم پزشکی انجام می‌دهند. در تهران نیز به نمایندگی از وزارت بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی این وظیفه را به عهده دارد.»
به گزارش ایلنا، او با بیان اینکه در سال جاری تقریباً بیش از دو برابر، اعلام شرایط اضطرار در شهرهای بزرگ و کلانشهرها مانند تهران، کرج، اصفهان و اراک افزایش پیدا کرده، ادامه داد: «یکی دیگر از وظایف وزارت بهداشت در قانون هوای پاک، محاسبه مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا و هزینه اقتصادی آن است. به تفکیک در شهرها و کلانشهرهای دارای آلودگی هوا، وزارت بهداشت به صورت سالانه این گزارش را تهیه و به مراجع ذی‌ربط مانند هیئت وزیران، سازمان محیط زیست، سازمان بازرسی و دیوان محاسبات ارسال می‌کند.»
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت به تشریح این گزارش‌ها پرداخت و توضیح داد: «در سال گذشته مرگ منتسب به آلودگی هوا در کشور، ۲۰ هزار و ۸۰۰ نفر و تقریبا ۱۲.۶ درصد از مرگ‌ها منتسب به ذرات معلق 2.5pm بوده و هزینه اقتصادی آن نیز تقریبا ۸.۲ میلیارد دلار است.»

عباس شاهسونی، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت: برای کاهش میزان آلایندگی به شکل بلندمدت نیاز به از رده خارج کردن خودروهای فرسوده داریم که این کار ممکن است چندین سال طول بکشد

افزایش 70 درصدی مرگ‌ در اثر آلودگی هوا در سال 1400
شاهسونی بیان کرد: «در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ بیش از ۷۰ درصد، افزایش مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا داشته‌ایم. پیش‌بینی ما این است در سال ۱۴۰۱ با توجه به این روند که در آلودگی هوا و میزان غلظت آلاینده‌ها وجود دارد، درباره تعداد روزهای دارای شرایط اضطرار تقریبا بیش از دو برابر افزایش پیدا کرده به این ترتیب امسال مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا نیز بیشتر خواهد شد.»
آلودگی هوا، بیماری‌های شناختی را تشدید می‌کند
او در پاسخ به این سوال که آلودگی هوا و مشکلات ناشی از آن باعث بروز چه نوع بیماری‌هایی می‌شوند، گفت: «بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، آلودگی‌ بر تمام طول زندگی انسان تاثیرگذار است. آلودگی هوا در دوران جنینی، کودکی، جوانی، میانسالی و سالمندی بر روی انسان تاثیر منفی می‌گذارد. همچنین در تشدید بیماری‌های قلبی، تنفسی، شناختی مانند اوتیسم، کاهش ضریب هوشی، کاهش وزن هنگام تولد، زایمان زودرس، آسم و غیره اثرگذار است و بر فعالیت‌ همه اعضای بدن نیز تاثیر منفی دارد.»
افزایش سرطان ریه و مرگ ناشی از آن
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به افزایش آلودگی هوا در سال‌های گذشته سرطان‌های ناشی از آلودگی هوا افزایش پیدا کرده است، گفت: «در این سال‌ها سرطان ریه افزایش پیدا کرده و مرگ‌های ناشی از این سرطان به دلیل آلودگی هوا، نیز افزایش داشته است و ما به این موضوع در گزارش سالانه‌مان اشاره کرده‌ایم.»
تصمیم تشکیل کمیته اضطرار آلودگی هوا از 96 ساعت قبل
شاهسونی با اشاره به فرآیند اعلام شرایط اضطرار آلودگی هوا گفت: «فرآیند اعلام شرایط اضطرار آلودگی هواه این صورت است که هواشناسی ۹۶ ساعت قبل از وقوع پایداری هوا به ما اعلام می‌کند. وزارت بهداشت نیز وضعیت ایستگاه‌ها و غلظت آلاینده‌های هوا و همچنین میزان مراجعان به مراکز درمانی را مورد رصد و بررسی قرار می‌دهد. در صورتی که تشخیص دهد شرایط اضطرار اتفاق می‌افتد، وضعیت را به استانداری و محیط زیست استان اعلام می‌کند.» او ادامه داد: «بلافاصله جلسه کارگروه شرایط اضطرار که متشکل از ۸ عضو اصلی از جمله معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان، معاون عمرانی استانداری یا استاندار، رئیس اداره کل محیط زیست استان، شهردار آن شهر، نماینده آموزش و پرورش و نماینده پلیس راهنمایی و رانندگی است، تشکیل جلسه می‌دهد. اعضای این کارگروه طبق دستورالعملی که به تایید هیئت وزیران رسیده و پیوست تبصره سه ماده سه قانون هوای پاک، باید با توجه به کیفیت وضعیت هوا تصمیم‌گیری کنند. اگر کیفیت هوا در وضعیت ناسالم برای همه گروه‌ها یا گروه‌های حساس باشد، بر اساس آن دستورالعمل، مشخص است که این کارگروه باید چه تصمیمی را اتخاذ کند.»
تعطیلی به امید کاهش میزان انتشار آلاینده‌ها
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با بیان اینکه این تصمیمات دو رویکرد اصلی دارد، تصریح کرد: «اول اینکه این تصمیمات به شکل کوتاه‌مدت منجر به کاهش میزان انتشار آلاینده‌ها و کاهش میزان مواجهه با آلودگی هوا است. کاهش میزان آلاینده‌ها یک اقدام طولانی‌مدت است که با اقدامات موقت هم می‌توان این کار را انجام داد. مانند زوج و فرد کردن تردد خودروها از در منزل، تعطیلی صنایع، ماسه‌شویی و… اما اقدامات بلندمدت در این زمینه نیاز به از رده خارج کردن خودروهای فرسوده دارد که این کار ممکن است چندین سال طول بکشد.»
شاهسونی درباره اقداماتی که منجر به کاهش میزان مواجهه با آلودگی هوا می‌شود، گفت: «یکی دیگر از اقدامات‌، مواجهه نشدن افرادی مانند گروه‌های حساس، کودکان، بیماران سرطانی، قلبی، تنفسی، مادران باردار و… با آلودگی است. تعطیلی مدارس یا دورکاری یا کاهش ساعت‌کاری نیز به همین منظور انجام می‌شود. البته اگر شاخص کیفیت هوا در وضعیت بسیار ناسالم باشد، یکی از تصمیمات تعطیلی ادارات است که برای آن باید منتظر دستور رئیس جمهور و معاون او باشیم.»
نظارت بر معاینه فنی موتورخانه‌ها ضروری است
او در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به بحث نظارت بر معاینه فنی موتورخانه‌ها در منابع ثابت تاکید کرد: «این وظیفه در قانون هوای پاک برعهده وزارت بهداشت گذاشته شده است. ما در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشت و درمان این کار را انجام می‌دهیم. بالغ بر ۳ هزار و ۶۰۰ موتورخانه در کشور داریم که در مراکز بهداشت و درمانی رصد می‌شوند و تقریباً بین ۲۰ تا ۲۵ درصد آن‌ها دارای معاینه فنی بوده و مابقی معاینه فنی ندارند. ما در وزارت بهداشت نیز در حال رصد این موتورخانه‌های ثابت هستیم تا معاینه فنی این موتورخانه‌ها نیز انجام شود.»
کنترل آلودگی با همکاری وزارت بهداشت، سازمان انرژی اتمی و محیط زیست
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت همچنین درباره پایش میزان پرتوهای یونیزان که در قانون هوای پاک از وظایف وزارت بهداشت شمرده شده، گفت: «طبق قانون هوای پاک ما باید استانداردهای لازم برای میزان پرتوها را مشخص کنیم و شیوه‌نامه‌ای برای این کار با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری و سازمان انرژی اتمی و محیط زیست تدوین شده است.» شاهسونی درباره یکی دیگر از وظایف وزارت بهداشت در قانون هوای پاک تصریح کرد: «در بحث پایش راه‌اندازی شبکه سنجش آلودگی صوتی نیز که در قانون هوای پاک آمده است، ما همکار سازمان حفاظت محیط زیست هستیم. برای این کار نیز ما نقاطی را که باید ایستگاه‌های سنجش نصب شود، مشخص کرده‌ایم اما هنوز این کار انجام نشده است. آلودگی صوتی نیز یکی دیگر از پارامترهایی‌ست که روی سلامت انسان تاثیر دارد و در برخی از موارد نیز بر اساس گزارشات رسمی اثرات آن بیش از آلودگی هوا در دنیا گزارش شده است. آلودگی صوتی نه مزه دارد و نه قابل دیدن است و بر روی سلامت انسان به‌ویژه گروه‌های حساس مانند کودکان، سالمندان، بیماران تاثیر بسیاری دارد.»