تصمیم وزارت امور خارجه برای تعطیلی انجمن ایرانشناسی فرانسه در پی انتشار کاریکاتورهای توهینآمیز نشریه شارلی ابدو، درست بود؟
وقفه در «ایرانشناسی»
انجمن ایرانشناسی فرانسه در ایران که از سال 1983 بر روی مطالعات ایرانشناسی متمرکز بود، تعطیل شد.
![وقفه در «ایرانشناسی»](https://payamema.ir/pubfiles/2023/01/6-1-1-jpg.webp)
۱۸ دی ۱۴۰۱، ۸:۴۰
انجمن ایرانشناسی فرانسه در ایران که از سال 1983 بر روی مطالعات ایرانشناسی متمرکز بود، تعطیل شد. پیروی انتشار کاریکاتوری توهینآمیز از سوی نشریه بدنام فرانسوی شارلی ابدو، وزارت امور خارجه در بیانیهای در گام نخست برای انتقام از فرانسه، از تعطیل کردن فعالیتهای این انجمن در جواب توهین این نشریه فرانسوی خبر داد. وزارت امور خارجه فرانسه هم در بیانیهای درباره این اقدام ایران گفته است: «در این مرحله، ما هیچ اطلاعات رسمی در مورد اظهارات رسانهای مقامات ایرانی درباره تعطیلی موسسه تحقیقات فرانسه در ایران (IFRI) دریافت نکردهایم. بدیهی است که اگر این حقیقت داشته باشد مایه تاسف خواهد بود.» در حالی فعالیت این انجمن، تعطیل میشود که پیش از این هم در سال 1388، انجمنهای فرهنگی چون موسسه بریتیش کانسیل پس از راهاندازی تلویزیون فارسی بیبیسی و حوادث سال ۸۸ به صورت دو طرفه از سوی انگلیس و ایران تعطیل شد. البته موسسهای که فعالیتی مشابه انجمن ایرانشناسی فرانسه در ایران دارد، موسسه ایرانشناسی بریتانیاست که همچنان به کارش ادامه میدهد. به نظر کارشناسان دلیل ادامه پیدا کردن فعالیت این مجموعه در مقابل تعطیل شدن انجمن ایرانشناسی فرانسه در ایران، تمرکز آن بر تاریخ ایران باستان است. در این ارتباط «پیام ما» گزارشی از فعالیتهای انجمن ایرانشناسی فرانسه در ایران تهیه کرده و کوروش محمدخانی، استادیار گروه باستانشناسی دانشگاه شهید بهشتی نیز این تعطیلی و توقف فعالیت را به ضرر مطالعات ایرانشناسی در جهان دانسته است.
«ژان شاردن در سال 1665 میلادی به قصد تجارت الماس از فرانسه به هندوستان سفر کرد و چون به ایران رسید به مدت شش سال در اصفهان اقامت گزید. پس از آنکه در سال 1670 به فرانسه بازگشت دوباره دلتنگ ایران شد و به این کشور بازگشت و سالها در آنجا ماند. او در سال 1686 در کتاب مسافرت به ایران و هندوستان شرقی، مینویسد: آنچه از اخلاق ایرانیان قابل تقدیر است، خوی انسانی آنان نسبت به بیگانگان است. به راستی پذیرایی آنان از بیگانگان و مهماننوازی آنان از همهکس قابل ستایش است.» این را محسن صبا، استاد اسبق دانشگاه تهران در سال 1334 درباره تاریخچه ایرانشناسی در فرانسه و علاقه وافر فرانسویها به شناخت ایرانیان و فرهنگ ایران زمین نوشته است.
به نظر میرسد تصمیم برای تعطیلی انجمنی که سالها تلاش کرده بود تاریخ معاصر ایران را بشناساند و بستری برای تبادل دانشجو و ارائه بورسهای علمی و مطالعاتی به محققان دو کشور برای انجام پژوهشهای خود برای شناساندن و ارائه تصویری بهتر از ایران به جهانیان شده بود، نه تنها انتقام از فرانسه نباشد بلکه تیشه به ریشه ارائه تصویری واقعی از ایران بزند
علاقهای که از قرن هفدهم بین پژوهشگران فرانسوی نسبت به فرهنگ ایران به دلیل روابط خوبی که بین ایران و فرانسه برقرار بود، شدت گرفت. مطالعات بسیاری درباره تاریخ ایران باستان و همچنین فرهنگ ایرانیان و اقلیتهای قومی و دینی این مرز و بوم انجام شد و فرانسویان در شناساندن این فرهنگ نقش پررنگی را طی سالها بازی کردند. سفرنامهها و شروحی که تصویری از ایران توسط پژوهشگران فرانسوی منتشر میکردند، چشمان غرب را به روی واقعیت ایران گشود به بازنمایی تصویر جهانی ایران در غرب کمک شایانی کرد. ایرانشناسی فرانسه با میلی روزافزون در طی قرنها، تلاش داشته با اسلوب و روشهایی دقیق اوضاع عمومی ایران را شرح دهند. همین علاقه هم بود که به تشکیل مرکز انجمن تحقیقات ایران در فرانسه انجامید و سپس انجمن فرهنگی ایران و فرانسه به هم گره خورد و بخش ایرانشناسی آن زیر نظر هانری کربن، ایرانشناس مشهور و علاقهمند به عرفان ایرانی با همکاری انجمن مطالعات ایرانی دانشگاه پاریس در سال 1947 پا گرفت. پس از این در سالهای 1947 تا 1978، 22 جلد از متون ایرانی تحت نظر او به چاپ رسید و تبدیل به مرجعی برای ایران دوستان شد. همزمان با چاپ و نشر این آثار ادبی، بخش ایرانشناسی پذیرای محققین فرانسوی یا تحصیلکرده در فرانسه در ساختمانهای انستیتو ایران–فرانسه شد و این امر نقش اساسی در تبادل فرهنگی دانشگاهها داشت. با بازنشسته شدن هانری کربن در سال ۱۹۷۵ ریاست این بخش به شارل هانری دوفوشه کور، استاد زبان و ادبیات فارسی در موسسه ملی زبان و تمدن شرق واگذار شد و پدیده جدیدی اتفاق افتاد که بسیار مورد تایید وزارت امور خارجه قرار گرفت؛ اینکه نام گروه ایرانشناسی به انستیتو ایرانشناسی تغییر کرد و ساختمانهای جدیدی در خیابان آذربایجان در سال ۱۹۸۶ به آن اختصاص داده شد. از آن به بعد آثار مختلفی چاپ و منتشر شد؛ از جمله نشریه چکیدههای ایرانشناسی که شارل هانری دوفوشه کور، آن را در سال ۱۹۷۸ تاسیس کرد. سپس برنارد هورکاد، استاد جغرافیدان در سال ۱۹۷۹ جانشین شارل هانری دوفوشه کور شد. با شروع انقلاب اسلامی در همان سال هیچ تغییری در وضعیت انجمن به وجود نیامد و انجمن همانند سابق پذیرای محققان بود و کتابخانه خود را در اختیار تمامی علاقهمندان قرار میداد. هرچند روابط دو کشور ایران و فرانسه سرنوشت جدیدی را برای انجمن رقم زد به طوری که با خاتمه دادن به تحقیقات باستانشناسی در سال ۱۹۸۰، انجمن با هیئت باستانشناسی فرانسه در ایران (DAFI) ادغام شد و انجمن ایرانشناسی فرانسه در ایران (IFRI) در تهران در سال ۱۹۸۳ به وجود آمد.
ژان شاردن در سال 1686 در کتاب مسافرت به ایران و هندوستان شرقی، مینویسد: آنچه از اخلاق ایرانیان قابل تقدیر است، خوی انسانی آنان نسبت به بیگانگان است. به راستی پذیرایی آنان از بیگانگان و مهماننوازی آنان از همهکس قابل ستایش است
بانک اطلاعاتی غنی و نایاب، حاصل تلاشهای ایراندوستان
از سال 1994، رمی بوشلار باستانشناس، ریاست انجمن را به عهده گرفت و تفاهمنامههای متعددی با انجمنهای فرهنگی ایران منعقد شد و پیروی آن برای نشریات انجمن، جوایز ارزشمندی به ارمغان آورد. در سال 1998، کریستوف بالایی استاد زبان فارسی در موسسه ملی زبان و تمدن شرق جانشین بوشلار شد و همکاریهای زیادی در این دوره با دانشگاهها شکل گرفت. سمینارها و کنگرههای بینالمللی جزو برنامههای ثابت انجمن شد و کتابخانه و بانک اطلاعاتی دیتا ایرانیکا (Data Iranica) غنی و غنیتر شد. کتابخانه این انجمن هم در سال 1949 فعالیت خود را آغاز کرده بود و آثار مهمی را در حوزه علوم اجتماعی و ایران معاصر و همچنین مقالات مهم تحقیقی انجمن را در دل خود جای داده است. به علاوه آثاری ارزشمند و نایاب از متفکران ایرانی چون ابویعقوب سجستانی -که توسط هانی کربن به غرب شناسانده شده بود-، ناصر خسرو، سهروردی، ابن سینا، ابوهیثم جرجانی، ملاصدرا و… در این مخزن موجود است.
انتقام از فرانسه با قربانی کردن انجمن ایرانشناسی
پس از انتشار کاریکاتوری توهینآمیز از سوی نشریه هنجارشکن و بدنام فرانسه به نام شارلی ابدو، وزارت امور خارجه ایران با انتشار بیانیهای اعلام کرد که در واکنش به این «اقدام ضدفرهنگی» نشریه فرانسوی، فعالیت انجمن ایرانشناسی فرانسه در ایران تعطیل میشود. اما فعالیت این انجمن که بیشتر در حوزه انسانشناسی، قومنگاری، جامعهشناسی و… بود؛ یک انجمن فرهنگی که در واقع فعالیت آن از اساس نه با نشریه شارلی ابدو در ارتباط بود و نه ماموریتی که سرلوحه کار خود قرار داده بود مشابه آن نشریه بود.
به نظر میرسد تصمیم برای تعطیلی انجمنی که سالها تلاش کرده بود تاریخ معاصر ایران را بشناساند و بستری برای تبادل دانشجو و ارائه بورسهای علمی و مطالعاتی به محققان دو کشور برای انجام پژوهشهای خود برای شناساندن و ارائه تصویری بهتر از ایران به جهانیان شده بود، نه تنها انتقام از فرانسه نباشد بلکه تیشه به ریشه ارائه تصویری واقعی از ایران بزند.
برچسب ها:
انجمن ایران شناسی فرانسه در ایران، ایران شناسی، چارلی هبدو، فرانسه
مطالب مرتبط
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها
- قطار رجا؛ انتخابی امن و راحت برای سفرهای شما بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید