در نبود حفاظت مستمر و پایدار:
حفاران به جان «دارابگرد» افتادند
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس: خبر را ندیدم
۲۶ بهمن ۱۴۰۱، ۹:۵۹
|پیام ما| از نخستین روز بهمن امسال تا نیمه این ماه، بالغ بر 10 خبر از دستگیری حفاران غیرمجاز محوطههای تاریخی در استانهای مختلف ایران از جمله، ارومیه، همدان، اردبیل، لرستان و کردستان منتشر شده است و این بار حفاری گسترده در شهر تاریخی «دارابگِرد» در مجاورت شهر داراب استان فارس خبرساز شد. شهری تاریخی که با وجود ارزش زیاد و اهمیت بالای میراثی بهعنوان شهری هخامنشی حتی به عنوان پایگاه ملی به ثبت نرسیده است. تصاویر منتشر شده از این شهر تاریخی، حفاریهای عمیق و منظمی را نشان میدهد که به نظر در نبود نیروهای حفاظت از محوطه، در فراغ بال و با ادوات و تجهیزات کامل انجام شده است.
«دارابگرد» شهری هخامنشی در مجاورت شهر داراب استان فارس است که با وجود ارزشهای بالای میراثی و پژوهشی در زمینه تاریخ باستان ایران، نه «پایگاه ملی» مستقر دارد و نه سرکشیهای نیروهای حفاظت از آن به شکل مستمر و پایداری انجام میشود. این شهر عنوان نخستین پایتخت ساسانیان پس از به قدرت رسیدن این سلسله را نیز به همراه دارد. این بار یورش قاچاقچیان عتیقه و حفاران غیرمجاز که جای جای محوطه فنی این شهر را حفاری کردند با انتشار تصاویری در رسانهها و فضای مجازی خبرساز شد.
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری وصنایع دستی فارس در تماس «پیام ما» از این رخداد اعلام بیاطلاعی میکند. «موید محسننژاد» به «پیام ما» میگوید: «در جریان نیستم و خبر را ندیدم. خبر را برایم ارسال کنید تا پس از پیگیری از طریق روابط عمومی به شما اطلاع دهیم.»
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس: در جریان نیستم و خبر را ندیدم. خبر را برایم ارسال کنید تا پس از پیگیری از طریق روابط عمومی به شما اطلاع دهیم
تصمیم به ثبت جهانی بیحفاظت
خبر تعرض به این محوطه باستانی ثبت ملی در حالی منتشر شده است که بنا بر گزارش خبرگزاری دولت در تاریخ 6 فروردین 1401 معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با حضور در این محوطه تاریخی در همان تاریخ گفته بود: «کارهای مقدماتی و مراحل اداری ثبت بنای جهانی دارابگرد در وزارت میراث فرهنگی در حال انجام است و با پیگیری مسئولان شهرستان امید است برای سال آینده این میراث گرانبهای تاریخی را در میراث جهانی به ثبت برسانیم.»
سعید اوحدی ادامه داده بود: «پیشنهاد ثبت ۵ فروردین بهعنوان یک روز و مناسبت ویژه در تقویم رویدادهای ملی کشور به نام داراب بررسی میشود.»
«محمد جوادی عسگری»، نماینده شهروندان داراب در مجلس شورای اسلامی نیز در جشن روز 5 فروردین اهالی داراب در این محوطه تاریخی گفته بود: «دارابگرد، مسجد سنگی، مسجد جامع، خانه سوخکیان و دیگر آثار داراب میتوانند در راستای بحث اشتغالزایی اثرات بسیار ارزشمند داشته باشند.»
کمبود نیرو، درد همیشه
گرچه مسئولان میراث فرهنگی در فارس نسبت به این موضوع اعلام بیاطلاعی کردند اما کمبود نیروهای حفاظت و معین نبودن وضعیت قراردادهای آنان در سراسر کشور از سوی کارشناسان بهعنوان اصلیترین دلیل این رخدادها معرفی میشود. ایسنا در خبری که 17 آذر در گفتوگویی با فرمانده یگان حفاظت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی منتشر کرده بود به نقل از او نوشت: «اقدامات خوبی برای حفاظت از آثار تاریخی کشور و تقویت یگان حفاظت در دستور کار قرار گرفته که پیگیری وضعیت استخدامی نیروهای یگان حفاظت یکی از این موارد است.»
سردار «حسن مهری» به این خبرگزاری گفته بود: «چارت و وضعیت استخدامی نیروهای حفاظت از میراث فرهنگی برای تبدیل وضعیت پیگیری میشود. مشکلات در همه استانها مشابه است و به غیر از چند استان در همه کشور مشکل توزیع نیرو داریم. کمبود خودرو یکی دیگر از مشکلات عمده یگان حفاظت در سطح کشور است.»
فرمانده یگان حفاظت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با بیان اینکه یگان حفاظت اعتبار و امکانات خاصی در اختیار ندارد، ادامه داده بود: «به دنبال تخصیص اعتبارات ملی برای یگان حفاظت هستیم و تامین اعتبار برای تجهیزات یگان حفاظت خراسان جنوبی از جمله خودرو و البسه را پیگیری خواهیم کرد.»
او همچنین با اشاره به انعقاد تفاهمنامه همکاری با نیروی انتظامی توضیح داده بود: «این اتفاق ظرفیت مناسبی به منظور ایجاد امنیت و حفاظت از آثار تاریخی برای استانها فراهم کرده است؛ همچنین تقویت مشارکت اجتماعی بهعنوان یکی از موضوعات مهم در دستور کار ماست و در حال بهروزرسانی دستورالعملها در این حوزه هستیم.»
یک باستانشناس: فراموش نکنیم که بیشتر آثاری که از دوره هخامنشیان برای ما مانده است معمولا مربوط به زیستِ شاهان است. بنابراین شهرهایی مانند دارابگرد و دهانه غلامان که اطلاعاتی از زیست شهری و روابط اقتصادی و اجتماعی آن روزگار ارائه میدهند اهمیتی دوچندان دارند
شواهدی از زندگی عادی
این بار در میان این مشکلات، این دارابگرد است که مُثله میشود اما فردا نوبت منطقه و محوطهای دیگر خواهد بود. چنان که پیشتر نیز زخم تیشه حفاران بر پیکر بسیاری از محوطه و قلعههای قدیمی ایران نشست. حفاری غیرمجاز تنها تهدید دارابگرد نیست و خبرهایی از فرونشست زمین در اطراف این محوطه تاریخی منتشر شده بود که به دلیل حفر چاههای غیرمجاز به قصد برداشت آب برای کشاورزی در این منطقه اتفاق افتاده است.
«محمد موسوی» باستانشناس در مورد این شهر به «پیام ما» میگوید: «شهر تاریخی و باستانی دارابگرد که در قدیم به آن «دارابجرد» نیز میگفتند یکی از 5 شهرستان ایالت پارس در ایران باستان بوده است که معنای نامش میشود بنا شده توسط داریوش. این شهر نخستین شهر بنا شده توسط هخامنشیان نیست اما یکی از مهمترین شهرهاست.»
او ادامه میدهد: «این شهر بر اساس آنچه در کتب تاریخی مانده است تا سده ششم هجری قمری بسیار آباد و پررونق بوده و از گنبد نمکی آن که در مرکز دایره شهر قرار داد در کتابهای زیادی سخن گفته شده است. زیبایی این شهر سبب شده تا ساسانیان نیز بهعنوان نخستین پایتخت آن را انتخاب کنند. دیوار دور شهر که از ملاک گل رس و آهک ساخته شده است اکنون و به دلیل فرسایش در قرنهای متمادی به حدود 7 متر رسیده است اما در گذشته یعنی زمان ساخت و تا مدتها پس از آن 10 متر بوده است. همچنین وجود ماده چسبندهای در میان ملاط و گل به کار رفته در دیوار، سبب شده با گذشت بیش از 2500 سال این دیوار با تخریب کم پا برجا و استوار باقی بماند. همچنین میدانیم خندقی پشت دیوارهای شهر از آن حفاظت میکرده است. آخرین امیر دارابگرد در عصر اشکانیان «پیری» نام داشته و پس از او «اردشیر بابکان» بر این شهر تسلط مییابد. سپس با کنترل سراسر ایران امپراتوری ساسانی را تأسیس میشود. از این جهت دارابگرد نخستین مقر حکومتی ساسانیان بودهاست. این شهر تا دورههای مغولی و تیموری هم دارای تاریخ باشکوهی است و از همه مهمتر نمونه یک شهر کامل باستانی است که حتی ضرابخانه آن هم هنوز وجود دارد و احتمالا همین ضرابخانه یکی از جاذبههای این منطقه برای حفاران است.»
موسوی ادامه میدهد: «فراموش نکنیم که بیشتر آثاری که از دوره هخامنشیان برای ما مانده است معمولا مربوط به زیستِ شاهان است. بنابراین شهرهایی مانند دارابگرد و دهانه غلامان که اطلاعاتی از زیست شهری و روابط اقتصادی و اجتماعی آن روزگار ارائه میدهند اهمیتی دوچندان دارند. حال آنکه نه هیچ تلاشی برای مطالعه آن میشود و نه نگهداری آن.»
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
سرمایهگذاری در معدن بازنده
مطالب مرتبط
استفاده از باورهای مذهبی برای مقابله با کمآبی
تک رقمی شدن نرخ بیکاری در ۲۶ استان
زمان صدور احکام جدید متناسبسازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی
اعلام نهایی اسامی پذیرفتهشدگان آزمون دبیری در مرداد
مدارس دولتی عادی هنگام ثبتنام حق دریافت پول ندارند
تعلیق شهردار و اعضای شورای یک شهرستان در استان البرز
رگبار در ۱۷ استان
۵۰۰ هکتار از نیزارهای هورالعظیم در آتش سوخت
بارندگی شدید و سیل در «تورنتو»
ظریف امشب درباره شورای راهبردی دولت چهاردهم در تلویزیون صحبت میکند
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- بیماری هاشیموتو چیست؟ علائم و راهکارهای درمان
- نورپردازی کابینت آشپزخانه چه تاثیری بر روحیه افراد دارد؟
- سفر به پوکت بهترین مقصد گرمسیری آسیا با تور تایلند آرزوی سفر
- بورس شمش گلدن ارت ( خانی )
- مقایسه گچبری پیش ساخته پلی یورتان و گچبری پیش ساخته پلی استایرن
- عطر بدون سردرد – 11 عطر مخصوص افراد میگرنی
- گیلکی کناری، پژوهشگر برتر متافیزیک ایرانی بر سکوهای بینالمللی
- چرا رزرو هتلهای 4 ستاره استانبول ارزشمند است؟
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
3
«بمو» را تکهتکه کردند
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید