پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | برگه 21 | نتایج جست‌وجو برای “گرد و غبار”

نتایج جستجو برای: گرد و غبار

گردوغبار با سفر درمان می‌شود؟

معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برای «پیگیری چالش‌های محیط زیستی منطقه» به سیستان‌و‌بلوچستان سفر کرده است و در این سفر هم در توفان گرد و غبار ایستاد، هم بر بستر خشک هامون راه رفت و هم سری به پروژه چاه‌های ژرف و چاه نیمه‌های خالی زد. اهالی سیستان‌و‌بلوچستان اما از چند روز پیش از سفر او این سوال را می‌‎پرسند: «طی 13 ماه گذشته و در فاصله سفر قبلی سلاجقه و این سفر، چه چیزی تکان خورد و تغییر کرد؟» محمد مولا شهروند سیستانی می‌گوید: «چند ماه بیشتر در غبار نفس کشیدیم. ما نمی‌خواهیم مدیری بیاید در باد و غبار بایستد که بگوید به فکر شما هستم. اگر به فکر است کاری کند ما در غبار و خاک هر روز نفس نکشیم. با یک ربع ساعت ایستادن در غبار همدلی معنا پیدا می‌کند؟ بازدید و جلسه نه آب هامون است و نه هوای سیستان.»

خشکسالی اکولوژیک در جنوب شرق ایران

حال مشوش «شوش»

فعالان میراث فرهنگی از تجاوز به حریم میراث جهانی محوطهٔ تاریخی شوش خبر می‌دهند و اینکه قرار است شورای شهر این منطقه برخلاف ضوابط تعیین‌شده از سوی میراث جهانی یک ساختمان با ارتفاع غیرمجاز در حریم درجه یک کاخ آپادانا و در ۱۰۰ متری محوطهٔ باستانی بسازد؛ اقدامی که می‌تواند با واکنش ناظران یونسکو همراه شود. تعرض و پیشروی در حریم شوش اتفاق امروز و دیروز نیست، تقریباً چند سالی است فعالان فرهنگی نسبت به اجرا نشدن ضوابط یونسکو، حفاری‌ و ساخت‌وسازهای غیرمجاز همچنین تجاوز به حریم این منظر تاریخی هشدار می‌دهند. اما هر بار زخمی تازه بر پیکر نحیف شوش وارد می‌شود و جامعه محلی به آن توجه کافی نشان نمی‌دهد. چنان‌که به گفته فعالان میراث فرهنگی، مسئولان و متولیان این حوزه نتوانسته‌اند در شناساندن اهمیت حفظ این میراث و جایگاه جهانی آن به جامعه محلی به خوبی نقش ایفا کنند.

شکست کمربند سبز

ایستادن در برابر گسترش افسارگسیختهٔ شهرها، کاهش آلودگی هوا و زیست‌پذیر کردن شهرها اهدافی است که از سال‌ها پیش قانونگذاران در طرح‌های جامع شهری و لوایح مرتبط با کمربند سبز دنبال کرده‌‌اند. این الگو نه‌تنها در ایران که در تمام نقاط جهان به‌طور موفق یا ناموفق در حال اجرا است. بحث محدوده و حریم در دههٔ ۴۰ در نخستین طرح جامع شهری تهران مطرح شده بود، بعد در دههٔ ۷۰ طی برنامه‌ای ۲۵ساله و در سال ۸۵ به‌طور مشخص توصیه‌هایی برای حریم سبز تهران در طرح جامع شهر تهران به میان آورده شد و سال ۹۶ نیز مجلس ذیل لایحهٔ هوای پاک به لزوم داشتن کمربند سبز در شهرهای تحت‌تأثیر ریزگردها تأکید کرد و وظایفی را برای دستگاه‌ها در نظر گرفت. در تمام طول چند ده سالی که موضوع حریم و محدوده در شهرهای ایران مطرح شده است، هیچ‌گاه دولت‌ها و شهرداری‌ها در اجرای آن به موفقیت مطلوبی دست نیافته‌اند؛ چراکه هر بار رشد و گسترش حاشیه‌نشینی به‌ویژه در کلانشهری چون تهران خود را بر این محدودهٔ تعیین‌شده تحمیل کرده، ضمن اینکه همواره مشکلات منابع آبی و مالی پا برجا بوده است. بنابراین، با وجود اقدامات انجام‌شده به‌نظر می‌رسد که در نمایی کلی فعلاً با طرحی شکست‌خورده روبه‌رو هستیم.

تذکر به ارمنستان دربارهٔ «ارس»

|پیا‌م‌ما| از ۲۹ خردادماه که گزارش تحقیقی «پیام‌ما» با عنوان «ردیابی مسمومیت ارس» منتشر شد، تاکنون چندین بار دربارهٔ وجود مواد رادیواکتیو و فلزات سنگین در آب رودخانهٔ ارس صحبت شده است و مسئولان بسیاری به این گزارش واکنش نشان داده‌اند. حالا در جدیدترین اظهارنظر دراین‌باره، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی کلان منابع آب و تلفیق بودجهٔ شرکت مدیریت منابع آب ایران گفته «وضعیت کیفی آب و به‌ویژه آلودگی‌ها، خط قرمز وزارت نیروی ایران است.» او همچنین تأکید کرده تذکراتی به طرف ارمنستانی و پیمانکار داده‌اند و همچنان پایش‌ها در جریان است.

غفلت سیاستگذار از «تغییر اقلیم»

دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی به تازگی گزارشی با عنوان «ضرورت اقدام ملی برای ارتقای سازگاری با تغییر اقلیم» منتشر کرده است. گزارشی که محصول بررسی‌های این تیم از اواخر اردیبهشت تا پایان شهریور‌ماه است، نشان از آن دارد که مسئولان، به مسئله تغییر اقلیم بی‌توجه بوده و بررسی محتوای اسناد آمایش سرزمین، قوانین پنج ساله توسعه و متن لایحه برنامه هفتم توسعه نشان‌دهنده بی‌توجهی به «کلان‌روند» تغییر اقلیم در کشور است.

برداشتن غبار جنگ از «موصل»

از اصلی‌ترین ارکان حفظ هویت یک ملت، زنده نگهداشتن گذشته و بافت سازه‌های آن کشور است؛ ملتی می‌تواند تمدن و فرهنگ خود را به جهانیان معرفی کند که ابتدا این ظرفیت تاریخی خود را حفظ کرده باشد. به همین دلیل حفظ سبک قدیمی و سنتی حاکم بر هر شهر، میراثی گرانبها از گذشتگان محسوب می‌شود و اولویت بیشتری نسبت به تبدیل شدن به جامعهٔ مدرن دارد. این درحالی‌است که بررسی‌ها نشان می‌دهد فقط چند کشور اروپایی از جمله ایتالیا، فرانسه، اسپانیا، هلند و پرتغال گام‌های ارزشمندی در احیای بافت‌های تاریخی خود برداشته‌اند و حتی در ایران با وجود هزاران هکتار از این ظرفیت تاریخی بیش از شش دهه است که به‌دلایل مختلف بافت‌های تاریخی تخریب شده‌‌اند و آثار باقیمانده نیز در معرض خطر هستند. این در‌حالی‌است که اهمیت حفظ این بناها حالا برای کشورهای خاورمیانه هم چند برابر شده و در همسایگی غربی ایران متولیان حوزهٔ شهری و فرهنگی برای حفظ این میراث دست‌به‌کار شده‌اند و یونسکو بزرگترین پروژه‌اش برای بازسازی بافت تاریخی یک شهر را از همین جا آغاز کرده؛ «موصل» در عراق.

چرخه تکرار فجایع طبیعی قطع نمی‌شود

|پیام ما| کرمان را از هفتهٔ پیش غبار برداشته و نفس بیش از هزار و ۴۰۰ نفر را تنگ کرده است. غباری که به توفان شن در سیستان‌وبلوچستان تبدیل شده و بیش از ۵۰۰ نفر را هم آنجا راهی بیمارستان کرده است. چهار روز پیش هم جاده‌ها را در مشهد، نیشابور و سرخس بند آورده و منشأ آن کویر مرکزی عنوان شده بود. تکرار این وضعیت در ایران به‌عنوان یکی ۱۰ کشور پرمخاطرهٔ دنیا، حالا تقریباً سهم هرسالهٔ مردم ساکن استان‌های عمدتاْ کویری است. این، درحالی‌است که به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس اگر سیاستگذاری‌های عمومی در سطح کلان به‌سمت برنامه‌ریزی و سیاست‌های جامع و کنشگرانهٔ کاهش خطر باشد، می‌توان از آثار و پیامدهای منفی بلایای طبیعی جلوگیری کرد یا آنها را به حداقل رساند.