|پیام ما| تخریب‌ میراث فرهنگی و بناهای تاریخی این‌بار به بافت تاریخی لنگرود رسیده است. چند روز پیش بود که اخبار و تصاویری از تخریب خانۀ «مدیری» شهرستان لنگرود که متعلق به اواخر دورۀ قاجار است، منتشر شد. گرچه این خانه هنوز به ثبت ملی نرسیده‌، اما بنای آن در جرگۀ بنا‌های واجد ارزش محسوب می‌شود؛ به‌طوری که هرگونه تخریب ساختمان ممنوع و حفظ بنا با تثبیت وضعیت موجود اجتناب‌ناپذیر است. با همۀ این‌ها، مالک خصوصی این بنا بدون داشتن مجوز، سقف خانه را تخریب کرد. این بنای تاریخی در نزدیکی راستۀ بازار شهر لنگرود قرار دارد.

«بگذارید «دریای عزیز» زنده بماند.» دریا، همان برکه‌های نشسته در دل خشکی نیشابور است. محلی‌ها به آن می‌گویند دریا؛ آبی میان سختی بیابان! برکه‌هایی باقی‌مانده از اعصار گذشته که آب آن از دل زمین می‌جوشد و به آن دریاچۀ «ریوند» هم گفته می‌شود. حالا این دریاچه که نام‌اش در متون پهلوی آمده و برکه‌ای مقدس در میان اهالی نیشابور قدیم و جدید بوده، منظرش تحت‌تأثیر معدن‌کاوی قرار گرفته است. معدن گچ بیش از سه دهه در یال پشتی کوه مشرف به برکه‌ها مشغول به کار بوده، اما در سال‌های اخیر معدن‌کار به این سوی کوه آمده و می‌خواهد مادۀ معدنی جدیدی برداشت کند. در روزهای اخیر، فعالان محیط‌زیست و اهالی روستاهای زرنده و اندراب در نزدیکی دریای عزیزشان تجمع کرده‌اند و از نگرانی‌شان برای فعالیت معدنی و خشک شدن آب برکه می‌گویند. آن‌ها می‌خواهند «دریای عزیز» زنده بماند و فعالیت معدن، قلب زمین را نخشکاند و پنج برکۀ باقی‌مانده به سرنوشت دو برکه که خشک شدند، دچار نشوند.

باغستان سنتی قزوین با عمری بیش از ۱۰۰۰ سال در گذشته نقش مهمی در اقتصاد قزوین ایفا می‌کرد. متأسفانه این میراث گرانبهای قزوین به علت توسعه نامتوازن شهر و برداشت بی‌رویه آب از رودخانه‌های سیراب‌کننده باغ‌های سنتی توسط روستاهای بالادست و دست‌اندازی شهرداری قزوین در طول زمان‌ با معضلات جدی روبه‌رو شده و اکنون آتش‌سوزی خطر جدی برای آن است.

پیمان‌سپاری ارزی صنایع‌دستی و فرش همراه با تحریم‌های جهانی به تأکید چندبارۀ فعالان این حوزه، تراژدی ترسناک ۵ سال اخیر بوده است. هرچند که سال گذشته در بودجۀ ۱۴۰۲ یک بند قانون برای کاهش این پیمان‌سپاری لحاظ شد و در بازۀ زمانی کوتاه (۱۵ بهمن تا پایان اسفند ۱۴۰۲) هم اجرا شد، اما شیرینی آن به کام صادرکنندگان و فعالان این حوزه دوام چندانی نداشت و به ۱۴۰۳ نرسید. البته اواخر هفتۀ گذشته، رئیس بانک مرکزی یک کورسوی امید در این حوزه باز کرد و با تأکید بر مصوبهۀ هیئت دولت در مورد صادرات صنایع‌دستی گفت: «اعمال معافیت از پیمان‌سپاری ارزی، از جمله مشوق‌های مهم دولت برای رونق تولید و صادرات صنایع‌دستی است.» خبری که امیدواری را دوباره به کانون فعالان بین‌المللی صنایع‌دستی و فرش برگردانده است.

سرپرست اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان کاشان از رفع خطر تخریب و نم‌زدگی پشت‌بام تیمچه تاریخی امین‌الدوله توسط کارشناسان این اداره خبر داد.

کمیته‌های تشکیل شده برای بررسی وزرا و معاونان رئیس‌جمهوری طی روزهای نخست مرداد، اسامی مورد تأیید خود را به «مسعود پزشکیان» اعلام می‌کنند. آنچه از نظر بسیاری از فعالان حوزۀ آب و نیرو اما به نظر هنوز هم وجود دارد، توجه اندک به ابرچالش آب و محیط‌زیست در کشور است که مناظره‌ها و برنامه‌های انتخاباتی رئیس‌جمهوری منتخب هم از نگرانی پیرامون آن‌ها کم نکرد. حالا متخصصان آب و دیپلماسی آب می‌گویند جامعۀ مدنی باید به شکل جدی از رئیس‌جمهوری رفع بحران‌های آب چه در بعد داخلی و خارجی را مطالبه کنند تا دولت هم آن را جدی فرض کند. این کارشناسان مهم‌ترین معضلات و چالش‌های این بخش را درحالی اعلام می‌کنند که معتقدند مدیریت آب و دیپلماسی آب به‌تنهایی نه از عهدۀ وزارت نیرو بر می‌آید نه دستگاه دیپلماسی. بلکه دولت باید برنامه‌ای کلان در مجموعۀ ارکان و سازمان‌ها برای حکم‌رانی در اقلیم خشک ایران داشته باشد. طی سال‌های گذشته نه‌تنها بسیاری از برنامه‌های کشور با اسناد بالادستی آب از جمله سند سازگاری با کم‌آبی تناقض داشت، بلکه بسیاری از وزارتخانه‌ها نیز مانند جهاد کشاورزی گویا علیه آب فعالیت می‌کردند. حالا کارشناسان می‌گویند همۀ اعضای کابینه باید به مدیریت ایرانِ خشک و لحاظ ضوابط محیط‌زیستی ناشی از شرایط خشک کشور باور داشته باشند.