بایگانی مطالب : انرژی
برنامه هفتم «ارزیابی» را دور زد
در اصلاحیه تازه لایحه برنامه هفتم توسعه، پروژه‌های انتقال آب از دریا و دریاچه‌ها از شمول ارزیابی اثرات محیط زیستی خارج شده‌اند و آب با تایید شورای عالی آب می‌تواند برای مصارف کشاورزی و صنعتی منتقل شود. سازمان حفاظت محیط زیست که از جمله اصلی‌ترین ارکان تایید چنین پروژه‌هایی بود، با اینکه در سال‌های گذشته نتوانسته چندان قوی ظاهر شود، با این اصلاحیه از بررسی و ارزیابی پروژه‌های انتقال آب کنار گذاشته شده است و شورای عالی آب باید مجوز این انتقال را بدهد. این در حالی است که دبیر انجمن ارزیابی محیط زیست ایران به «پیام‌ما» می‌گوید: «برای تعیین آنکه چه پروژه‌ای مشمول ارزیابی است نه برنامه هفتم توسعه و نه شورای عالی آب امکان تصمیم‌گیری ندارند. از نظر قانونی شورای عالی محیط زیست، تنها سازمانی است که می‌تواند بگوید یک طرح مشمول ارزیابی است یا خیر و هرچه به غیر از این رخ دهد نقض قانون است.»
«کمبود» جایگزین «ناترازی» برق شد
«ناترازی برق» اصطلاحی تخصصی است که به وضعیت نامتناسب تولید و مصرف برق اشاره دارد. این اصطلاح حالا دیگر به واژه‌ای آشنا بدل شده و افکار عمومی با آن آشنایی دارند. در سال‌های اخیر با شدت گرفتن ناترازی در صنعت برق، اطلاع‌رسانی مسئولان صنعت برق برای کاهش مصرف باعث شده که ایرانیان بیش از گذشته با مشکلات این صنعت آشنا شوند. با این‌حال گزارش‌های تخصصی در این حوزه نشان می‌دهد که بحران ناترازی عمیق‌تر از چیزی است که بتوان با کاهش مصرف در بخش خانگی آن را جبران کرد. برای نمونه، پایگاه خبری اتاق ایران دیروز گزارشی مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران را منتشر کرد که بخشی از این بحران را هویدا کرده است. بر اساس این پژوهش، بررسی کمبود برق در اوج مصرف سال ۱۴۰۲ نشان داده که ناترازی برق ابعاد گسترده‌تری به خود گرفته و باید از آن به عنوان پدیده «کمبود برق» یاد کرد.
«سی ان جی» از توسعه جاماند
عموم کارشناسان حوزهٔ انرژی بر این باورند که یکی از راه‌های کاهش ناترازی بنزین در کشور، توسعهٔ صنعت «سی‌ان‌جی» در بخش حملونقل کشور است. باوجوداین، به‌نظر می‌رسدتعداد مصوبات به اجرا درنیامده در این بخش کم نیست. فراموشی این مصوبات در کنار توجه اندک برنامه‌های توسعهٔ پنج‌ساله کشور به این حوزه، موجب شده است براساس آمار شرکت پخش فرآورده‌های نفتی درحال حاضر سهم سی‌ان‌جی در سبد سوخت کشور ۲۱.۲ درصد معادل مصرف روزانه ۲۲.۴ میلیون مترمکعب سی‌ان‌جی باشد. و این درحالی‌است که طبق افق تعریف‌شده در سال ۱۴۰۴ مقرر شده است مصرف سی‌ان‌جی در بخش حملونقل (خودروهای سبک) به ۳۰ درصد افزایش یابد.
«انرژی » در بحران
مرکز پژوهش‌های اتاق ایران در ادامه بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه، بخش انرژی (برق، گاز و نفت و فرآوده‌های نفتی) این برنامه را ارزیابی کرد. در این گزارش چالش و مسائل بخش انرژی بررسی شده و با نگاهی به جایگاه انرژی در برنامه ششم توسعه، لایحه برنامه هفتم توسعه نقد و ارزیابی شده است. در پایان این گزارش احکام پیشنهادی اتاق ایران در حوزه ارائه شده است. این گزارش بخش انرژی کشور را بحرانی اعلام کرده است. براساس این گزارش، کسری حدود ۲۰۰ میلیون مترمکعب در روز گاز طبیعی و قطع گاز صنایع در زمستان، اعمال خاموشی‌های گسترده طی سه‌ماهه گرم سال به صنایع و کسری ۱۱ هزار مگاواتی توان تولید برق در پیک تابستان، نیاز به واردات بنزین، کسری ۱۹۰ هزارمیلیارد تومانی منابع هدفمندی یارانه‌ها، نشان از وضعیت بحرانی بخش انرژی کشور دارد. گزارش اتاق ایران می‌گوید: «این وضعیت اثرات خود را در گام اول در قالب قطعی‌های بدون برنامه و سپس برنامه ریزی شده به صنایع نشان داد. ارزش کاهش تولید ۶.۲ میلیون تنی محصولات پتروشیمی در سال ۱۴۰۱ که عمدتا به دلیل محدویت‌های خوراک گاز بوده است بالغ بر ۲.۶ میلیارد دلار برآورد شده است.»
سهم «هور» به شلتوک رسید
هورالعظیم همچنان تشنه است. رود کرخه در حالی سومین خشکسالی پیاپی را سپری می‌کند که هورالعظیم، چهل هزار راس گاومیش حاشیه رودخانه و کشاورزان، هنوز در حسرت آب، له‌له می‌زنند. کشمکش بر سر آب بالا گرفته است؛ از یک سو تالاب نیمه‌جان و از سوی دیگر کشاورزان حقابه‌شان را مطالبه می‌کنند.
داغ «فرابنفش» بر سلامت جامعه
«وضعیت تابش اشعه فرابنفش (UV) در تهران بحرانی شده و به عدد ۱۲ رسیده است.» این جمله را «سمیه رفیعی»، رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس بیان کرده. او اما نگفته در این روزها که موج گرمای گسترده سراسر کشور را فرا گرفته این اشعه در استان‌های جنوبی و مرکزی به چه میزان است؟ استان‌هایی که اشعه UV بیشتری می‌گیرند و البته در این میان آموزش مواجهه با این اشعه هم در آنها جدی نبوده. این در حالی است که علی گورانی، مسئول بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت به «پیام‌ما» می‌گوید بیشترین مقدار شاخص اشعه فرابنفش عدد 11 است که ریسک بسیار بالایی برای سلامتی دارد و این شاخص در بسیاری از استان‌های کشور به غیر از پایتخت وجود دارد؛ اما هیچ آموزش درست و قوانین دقیقی برای مواجه با آن تدوین نشده و مدتهاست سامانه «اعلام شاخص پرتو فرابنفش» مشغول به کار نیست و از 9 ماه قبل اپلیکیشن Sun smart از سوی سازمان بهداشت جهانی به کشورها توصیه شده و در حال حاضر مردم در ایران هم با نصب آن می‌توانند از میزان این اشعه مطلع شده و حفاظت از خود را جدی بگیرند. اتفاقی که بسیاری از آن بی‌اطلاعند.
تغییر اقلیم چه بر سر عراق می‌آورد؟
بر اثر پیامدهای تغییراقلیم ناشی از فعالیت انسان‌ها، دجله و فرات، در سال‌های اخیر دچار کم‌آبی نگران‌کننده‌ای بوده‌اند. در برخی مکان‌ها، اگر در سواحل رودخانه بایستید، می‌توانید بستر رودخانه‌ها را ببینید. بعضی جاها حتی می‌توانید با پای پیاده نیز از عرض دو رودخانه عبور کنید. اکنون سازمان ملل متحد، عراق نفت‌خیز را که ۲۰ سال قبل دولت جورج بوش روی آن برای توسعهٔ آینده شرط‌بندی کرده بود، به‌عنوان پنجمین کشور آسیب‌پذیر در برابر فروپاشی اقلیمی در میان ۱۹۳ کشور عضو خود اعلام کرده است. سازمان ملل هشدار می‌دهد که در آیندهٔ عراق می‌توان «افزایش دما، بارندگی ناکافی و کاهش‌یافته، تشدید خشکسالی و کمبود آب، طوفان‌های مکرر شن و گردوغبار و جاری شدن سیل» را به‌صورت شاخص‌های اقلیمی مشاهده کرد.
رکورد مصرف برق؛ روزانه می‌شکند
افزایش بی‌سابقه گرمای هوا در میانه نخستین ماه تابستان، موجب شده تا رکورد مصرف برق در سراسر کشور به صورت روزانه بشکند. چنان‌که به گفته وزیر نیرو، میزان مصرف برای روز دوشنبه ۷۲ هزار و ۴۰۰ مگاوات رسید. عددی که می‌تواند تامین برق پایدار و شبکه برق‌رسانی را با چالش مواجه کند. وزیر نیرو همچنین از افزایش ۶ هزار مگاواتی مصرف برق در روزهای تابستان امسال به نسبت مدت مشابه خبر داده است.
آلاینده ازن ۱۱ روز در شرایط «نامطلوب» طی تابستان امسال/ تبعات زیانبار افزایش ازن
به گفته مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، پایتخت طی تابستان جاری ۱۱ روز کیفیت هوای نامطلوب را با آلاینده شاخص «ازن» تجربه کرده است که خطرات مواجهه با میزان زیانبار ازن در ســطح زمین طی ماه‌های تابســتان به‌ویژه در ساعات آفتابی روز به بالاترین حد خود می‌رسد.
پرشدگی تنها ۵۵ درصد مخازن سدهای کشور
در سد وشمگیر، گلستان، بوستان، استان گلستان میزان حجم کاهش مخازن سد نسبت به سال قبل ۷۴ درصد، در سد درودزن، ملاصدرای، سلمان فارسی، رودبال داراب به استان فارس به ترتیب یک، دو و ۹۴ درصد با کاهش حجم مخزن مواجه هستیم.
