بایگانی مطالب : زیست بوم
زیستگاه میش مرغ در قرق معادن
لودرها و ماشین‌های سنگین معدن که پایشان به دشت‌های اطراف روستای «کوچک سفلی» و «دشت سوتاو» باز شد، میشمرغها بی‌پناه‌تر از قبل شدند. آنها در پناه ساقه‌های گندم جوجه‌آوری می‌کردند و تلاش‌های چند ساله برای حفاظت هم بی‌جواب نمانده بود، تعداد زیادتر از قبل شد و امید به احیای این گونه کمی بالا رفت؛ اما معدن‌کاوی تیر خلاص دیگری بود. حالا دو معدن شن و ماسه کوهی در منطقه فعالند. یکی از آنها «معدن امیرآباد» در آذربایجان غربی و در نزدیکی دشت سوتاو که پناهگاه حیات وحش است و دیگری «معدن کوهستان کاوه» در کردستان؛ جایی که هنوز به عنوان منطقه حفاظت‌شده شناخته نمی‌شود اما بسیاری از میشمرغها تابستان را آنجا می‌گذرانند و حالا دشت برایشان ناامن‌تر از قبل است. محیط زیست می‌خواهد این منطقه «شکار ممنوع» شود تا شاید راهی باشد برای تبدیل آن به پناهگاه حیات وحش. راه زیادی باقی است و در این میان معادن با همه توان کار کرده و رشته‌های بافته شده برای حفاظت را پنبه می‌کنند. چنان که به محلی‌ها گفته‌اند در ازای دریافت پول بیشتر، گندم‌هایشان را درو کنند تا خانه میش‌مرغ ویران شود. آنها می‌خواهند میش‌مرغی در منطقه نباشد تا بتوانند از زمین و کوه «توله‌که» راحت‌تر شن و ماسه بردارند.
اثر «داپ» بر اقلیم ایران
در شرایطی که به‌طور مستمر بر پیامدهای نامطلوب تغییر اقلیم مانند ناامنی آب و غذا، خشکسالی، بحران ریزگرد و از سوی دیگر بر آسیب‌پذیری خاورمیانه بیش از میانگین جهانی و لزوم همبستگی و همکاری کشورها در راستای کاهش سرعت پیشروی و ارتقای تاب‌آوری در مواجهه با این ابرچالش تأکید می‌شود، اقداماتی غیرمنطقی از سوی برخی دولت‌ها و خلاهای قانونی منتهی به پسرفت برنامه‌های مد نظر مشاهده می‌شود.
جزیره در بحران اقلیمی خاکستر شد
تابستان سوزان با رسیدن به جزیره‌ای در هاوایی بلایی مرگبار رقم زده است. حوادثی که با آتش‌سوزی‌های پراکنده در «مائوئی» آغاز شد، اواسط هفتهٔ پیش به فاجعه انجامید؛ فاجعه‌ای که آخرین خبرها نشان می‌دهد دست‌کم ۸۰ نفر را کشته است، ده‌ها نفر را زخمی و هزاران نفر را آواره کرده است. در روزهای گذشته که آتش‌نشانان به‌دنبال مهار شعله‌ها بودند، بیش از همه به نادیده‌گرفتن تغییر اقلیم و بی‌توجهی مسئولان این ایالت به خطر آتش‌سوزی اشاره شد. چنان‌که بعضی رسانه‌ها نوشتند: «اگر تغییر اقلیم نبود، فاجعهٔ آتش‌سوزی در هاوایی رخ نمی‌داد».
«کاسپین» یا «خزر»
خاک ایرانشهر را از شمال، بزرگترین پهنهٔ آبی زمین در خشکی‌ها، «دریاچهٔ فیروزه‌فام کاسپیان» و از جنوب، «خلیج همیشه پارس» در برگرفته است. از نیلگون خلیج همیشه پارس و دریای مَکُران» بسیار گفته و شنیده شده. شوربختانه که دربارهٔ «کاسپیان»، این بنیانِ استوار فروریزش باران و رویش جنگل‌های سرزمین هیرکان، کمتر گفته و نوشته‌ایم. هر دوی این پهنه‌های آبی درگیر چالش‌های سیاسی، اقتصادی، مرزبندی و همچنین چالش‌های فرهنگی و هویتی هستند و از این نگاه همدرد و هم‌داستان. اگرچه خلیج فارس، همیشهٔ تاریخ در برابر دست‌درازی‌های بیگانگان و آزمندی‌های مرزی و فرهنگی و هویتی بیگانگان از پشتیبانی درخور و شایستهٔ همهٔ مردم این سرزمین برخوردار بوده است، ولی شوربختا که دریای شمالی ایران با چرایی‌های ناشناخته، در برابر زبان‌درازی‌ها و دست‌درازی‌های مرزی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و هویتی رواشده به آن، همچنان بی‌پشتوانه و تنهاست. از فروکاست سهم کشورمان از اندوخته‌های انرژی بستر دریاچه از سوی دیگران تا سزاوار نپنداشتن نام ایرانی کاسپیان از سوی خودمان و پافشاری بی‌بنیان بر کاربرد نام اَنیرانی «خزر» بر این نیلگون پهنهٔ آبی، همگی بیانگر تنهایی این بزرگترین دریاچهٔ زمین است.
حال ناخوش خزر
خزر گوهری بود و هست که اگر قدرش را بدانیم، سرمایهٔ بزرگی برای کشور محسوب می‌شود
دردهای خزر
پرونده‌ای به مناسبت ۲۱ مرداد، روز ملی دریای خزر
بغض دامداران میانکاله
«زمین را از ما گرفتند و دورش فنس کشیدند. هر چه گفتیم حرف ما را گوش ندادند. ما را به چراگاه گوسفندانمان راه نمی‌دهند و می‌گویند این زمین شوره‌زار و بایر است. آنجا چراگاه دام ما بود. حالا گوسفندان ما در مضیقه‌اند.» مرد راه پنج ساعته «لله‌مرز» بهشهر تا بلوار کشاورز تهران را آمده تا در جمع فعالان محیط زیست از آنچه پتروشیمی میانکاله بر سر دامداران مرتع حسین‌آباد و لله‌مرز آورده بگوید. او شاهد زنده حاصلخیزی زمینی است که بیش از ۶۰ مرتع‌دار دارد اما بی‌توجه به حقوق مردم بومی، به سرمایه‌گذاران پتروشیمی میانکاله واگذار شده است.
افزایش صید ایران از اقیانوس هند
حدود ۲۰ سال پيش سهم كشور در بهره‌برداري از ذخاير تون ماهيان در اقيانوس هند حدود ۷ درصد بود که این عدد در سال ۱۴۰۲ به حدود ۱۴ درصد افزایش پیدا کرده است. در حال حاضر ۳۲ كشور عضو كميسيون تون ماهيان اقيانوس هند هستند و حدود ۴۵ كشور از ذخایر تون ماهيان اقيانوس هند بهره‌برداري مي‌كنند. براساس آمار منتشرشده از سوی سازمان شیلات کشور، ايران در صيد «تون ماهيان» در محدودهٔ صيدگاهي غرب اقيانوس هند رتبهٔ اول، در كل اقيانوس هند رتبهٔ دوم و در جهان رتبهٔ دوازدهم را به خود اختصاص داده است. در میان استان‌های کشور هم بیشترین صید در این اقیانوس مربوط به سیستان‌وبلوچستان است.
آزاد راه تهران شمال برای کدام قشر جامعه ساخته می‌شود؟
این روزها شاهد گزارش‌های پی‌درپی رسانه ملی درباره دور جدیدی از تلاش‌های دولتمردان برای بهره برداری از فازهای مختلف آزادراه تهران _ شمال هستیم. پروژه‌ای که در صورت بهره‌برداری از همه فازهای آن، زمان لازم برای سفر به باریکه شمال کشور و بویژه مازندران کوتاه‌تر می‌شود. اگرچه سرآغاز این طرح به سال ۱۳۵۳ باز می‌گردد و پیش‌بینی شده بود تا با صرف مبلغ ۳۲ میلیارد تومان و در مدت پنج سال ساخته شود، ولی امروز با گذشت نزدیک به پنجاه سال از رونمایی طرح و روی کار آمدن چندین نخست وزیر و رئیس جمهوری و وزیر راه و غیره و صرف مبلغی بالغ بر ۶۰ هزار میلیارد تومان و برآورد هزینه تمام شده بالغ بر ۱۹۵ هزار میلیارد تومان، «خوشبختانه» تا گذر از سینه کش‌های البرز و رسیدن به کرانه‌های کاسپین، «هفت خان‌هایی» پیش رو دارد.
بلاتکلیفی صیادان خزر
سازمان شیلات کشور اعلام کرده است که طرح ساماندهی و تعدیل صیادان پره در دریای خزر اجرا می‌شود. با وجود سه دوره اجرای این طرح، از اوایل دههٔ نود، صیادان صیدگاه‌های گیلان، گلستان و مازندران سرگردانند و می‌گویند دو ماه مانده به شروع فصل صید جدید، تکلیفشان مشخص نیست. به نظر می‌رسد تنها نقطهٔ مشترک میان صیادان و دولت در مورد صیادی پره در خزر، این باور است: «شرکت‌های تعاونی پره بازدهی اقتصادی ندارند.» ماهیگیران می‌گویند دولت باید مشکلات صید را حل کند و تعدیل چاره نیست، اما دولت می‌گوید باید فشار را دریا به‌نفع پایداری آن کم کرد.
