بایگانی مطالب :
تصویب بودجه برای مجموعه تخت جمشید
دیروز برخی از رسانهها خبر دادند که دولت ردیف بودجه ملی ۱۰ میلیارد تومانی تخت جمشید را که از سال ۹۶ مصوبه هیات وزیران داشت را از ردیف بودجههای ملی کشور حذف کرده است. اما امروز استاندار فارس در میان صحبتهای خود با اشاره به تصویب بودجهای برای مجموعه جهانی تخت جمشید در سفر دوم هیئت دولت به استان فارس، گفت: جدا از این از طریق مسئولیتهای اجتماعی صنایع نیز اعتباراتی را به مجموعههای تاریخی و گردشگری استان اختصاص دادهایم و مجدداً نیز اختصاص خواهیم داد.
نمایش مجموعهای از جنوب شرق ایران در کرمان
مجموعه آثاری از تمدن جنوب شرق ایران از موزه به ملی به استان کرمان منتقل و به نمایش گذاشته شده است.
تهدید تغییر اقلیم برای میراث فرهنگی
نتایج یک مطالعهٔ جدید از سوی مجمع جهانی اقتصاد (WEF) نشان میدهد تغییراقلیم تا سال ۲۰۵۰ خسارت قابلتوجهی بر جهان خواهد داشت. این مطالعه شش پیامد عمدهٔ تغییراقلیم را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده که عبارتند از سیل، خشکسالی، افزایش گرما، طوفانهای استوایی، آتشسوزیهای جنگلی و بالا آمدن سطح آب دریاها که به تأکید کارشناسان، آسیب جدی بر میراث تاریخی و فرهنگی جهان هم خواهد داشت. همین حالا هم بخشی از سایتهای تاریخی در کشورهای مختلف در معرض این پیامدها قرار گرفتهاند و بهگفتهٔ «بهلول علیجانی»، اقلیمشناس، همین حالا هم کشور ما در شرایط بحرانی قرار دارد و پیامدهای آن میراث تاریخی را هم تهدید میکند.
خطر شهرکسازی روی میراث «دقیانوس»
|پیام ما|«جیرفت» که آن را مرکز حوزه فرهنگی جازموریان در جنوب شرقی ایران میدانند، معروف به شهر «دقیانوس» یا به گفته مردم محلی «کلنگی» محوطه بسیار بزرگی است که بیش از 1200 هکتار مساحت دارد. این محوطه در سمت غرب و چسبیده به شهر کنونی جیرفت است که در متون تاریخی و جغرافیایی از آن نام برده شده. این شهر آنطور که «سیدرسول موسوی حاجی» و «میثم شهسواری» در مقاله «شهر قدیم جیرفت: توضیحی برای روند و چرایی متروک شدن آن با نگاهی به شهر جدید جیرفت» نوشتهاند؛ مهمترین مرکز شهری در بخش جنوب ایالت کرمان تا دریای پارس در سدههای آغازین تا میانی هجری بوده است که با نام ولایت جیرفت شناخته میشده.
آثار عیلامی در خطر تعرض است؟
آغاز نجات بناهای تاریخی از فرونشست
فرونشست زمین یک موضوع گسترده در سطح جهانی و دغدغهٔ مهم در این باره، آسیبی است که برای بناهای تاریخی وجود دارد. ایران در میان پنج کشور اول جهان قرار دارد که هم بیشترین میانگین فرونشست و هم بیشترین وسعت مناطق تحتتأثیر این پدیده در آن رخ داده است. نکتهٔ مهم اینکه فرونشست تنها بحران زمینشناسی است که قابل برگشت نیست و اگر آبخوان از بین برود، بیابان تشکیل میشود. چیزی شبیه کویر لوت که بارندگی دارد، اما آب در آن نفوذ نمیکند یا رودخانهٔ شیراز که آب به کف آن نفوذ نمیکند و در برابر بارشها سیلاب راه میافتد. به همین دلیل اقدامات مختلفی در سطح جهانی برای مقابله و جلوگیری از فرونشست زمین در حال انجام است، اما به تأکید متخصصان هنوز این سیاستگذاریهای نوین در کشور ما جای خود را باز نکرده. البته بهگفتهٔ «علی بیتاللهی»، رئیس بخش زلزلهشناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی کلید استفاده از فناوری نوین برای کاهش اثرات بحرانهای طبیعی از جمله فرونشست بر بناهای تاریخی در کشور زده شده است و این امیدواری وجود دارد که با تأمین بودجه بتوان براساس اولویت خطر فرونشست در سایتها و بناهای تاریخی، کاهش آسیبها را رقم زد.
سیل، بلای جان تاریخ
بناها و بافت تاریخی ایران با یک چالش مداوم مواجهند؛ سیل که هم روند تخریبشان را تسریع کرده و هم منجر به تضعیفشان در مقابل دیگر فاکتورهای خطرساز از جمله زلزله و فرونشست شده است. طی همین چندروز اخیر نیز بهدلیل بارندگیها سیلآسا کرمان، یزد، اصفهان و سیستانوبلوچستان در آستانهٔ ویرانی دوبارهٔ بناها و آثار تاریخیشان قرار گرفتهاند. متولیان میراثفرهنگی سیستانوبلوچستان از خسارتهای حدود ۲۰ میلیارد تومانی خبر میدهند و اینکه برخی بناها ۱۵ تا ۹۰ درصد آسیب دیدهاند. در برخی شهرهای اصفهان نیز شماری از خانههای قدیمی تحریب شدهاند و بافت تاریخی یزد و کرمان نیز همین وضعیت را دارند. البته دیگر کشورهای آسیایی هم با این وضعیت دستوپنجه نرم میکنند و بناهای تاریخیشان را بهدلیل همین سیلابها از دست دادهاند؛ اما سوی دیگر ماجرا هم سیلی است که چندروز پیش در امارات رخ داد و بررسیها نشان میدهد که هیچ آسیبی برای بناهای تاریخی این منطقه نداشته است.
میانکاله روی خط بحران
کمتر از پنج ماه پیش «محمدجواد ساوری»، مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی برای ورود بدون مجوز مصالح به پناهگاه حیاتوحش آشوراده به رئیس پناهگاه حیاتوحش میانکاله اهانت کرد و حالا بار دیگر مدیر میراثفرهنگی استان جنجال دیگری آفرید؛ این بار ورود بدون مجوز مصالح به پناهگاه حیاتوحش میانکاله!
تغییر اقلیم؛ بحران جدید بناهای تاریخی
مدیرکل حفظ و احیاء بناهای میراث فرهنگی گفت: تغییر اقلیم، بحران جدیدی برای بناهای تاریخی ایجاد کرده است.
حق ساختوساز، بدون تعیین حریم وجود ندارد
اوایل هفته مدیر تماشاخانه سنگلج از تخریب ساختمان مجاور این مجموعه تئاتری خبر داد و ابراز نگرانی کرد که شرایط پیشآمده برای تماشاخانه سنگلج خطرناک است. این در حالیست که «طرح توسعه سنگلج» که در اوایل دهه ۹۰ ارائه شده بود، توافقات اولیه برای الحاق ساختمان تخریبشده فعلی به تماشاخانه صورت گرفته بود. بعد از این اتفاق، حالا مدیر سابق تماشاخانه سنگلج و مسئول پیگیری نیز «طرح توسعه سنگلج» از تخریب ساختمان مجاور و نادیدهگرفتن طرح توسعه این بنای ملی ابراز تاسف کرده و خواستار رسیدگی سازمان میراث فرهنگی به این موضوع شده است.