بایگانی مطالب : جامعه
سفری باشکوه به تاریخ
روز جهانی موزه از آن روزهایی است که موزههای سراسر دنیا با ارائه تخفیف و برگزاری رویدادهای متنوع مردم را تشویق به حضور در موزهها میکنند. موزهداران ایرانی نیز از این قاعده مستثنی نیستند و میکوشند به نوبه خود گامی در جهت افزایش سطح آگاهی تاریخی مردم ایرانزمین و بیشتر آشنا ساختن ایشان با میراثفرهنگی سرزمین عزیزمان بردارند. با آنکه همیشه بحث درباره کیفیت موزهها وجود داشته و دارد؛ اما جایگاه موزهها نسبت به دو دهه گذشته تغییر چشمگیری کرده است و تعداد بازدیدکنندگان موزه از نظر کمی رشد قابلتوجهی پیدا کردهاند. استقبال مردمی در تعطیلات نوروز نشان میدهد امروزه موزهسازی و موزه گردی یک امر فرهنگی مهم در کشور محسوب میشود. در واقع موزهها ابزار مهمی برای تبادل و غنیسازی فرهنگها، توسعه درک متقابل، همکاری و صلح بین مردم هستند به همین دلیل از سال ۱۹۷۷، شورای بینالمللی موزهها - ایکوم روز ۱۸ می (در تقویم شمسی ۲۸ اردیبهشت) را بهعنوان روز جهانی موزه نامگذاری کرده است. هدف از برگزاری روز جهانی موزه، افزایش آگاهی در این زمینه است؛ اما بهتر است در چنین روزی از کدام موزهها دیدن کنیم؟ ویژهنامه پیام ما به بهانه روز جهانی موزه، به سراغ گروه موزههای دفینه رفته است. بازدید از موزههای این گروه بهمثابه سفری باشکوه به تاریخ است.
حالوهوای هخامنشی موزهٔ ملی
بالاخره چشم علاقهمندان موزه به جنجالیترین آثار تاریخی ایران باز شد. الواح هخامنشی که بازگشتشان از آمریکا به ایران مسیر پرفرازونشیبی را طی کرد، بالاخره در شهریور ۱۴۰۲ با هواپیمای رئیسجمهوری ایران بازگردانده شدند و روز گذشته به مناسبت روز ملی موزه رونمایی و تا پایان تیر در موزهٔ ملی ایران در معرض نمایش خواهند بود.
دزدیهای تاریخی
روایت اول: دزد بر سر دار شد شاید این نخستین دزدی موزهای در درازای تاریخ ایران باشد. دزدیای که در کاخ گلستان رقم خورد؛ کاخی که مشهور است به ورسای ایران. گفته میشود یک روز سلطان صاحبقران از خواب بلند و ارادهٔ همایونیاش بر آن شد که در این کاخ موزهای برپا کند. واقعیت این است فرنگ رفتنهای ناصرالدینشاه اگرچه خیر و برکت چندانی برای مردم نداشت، اما پای اولینهای بسیاری از دنیای مدرن را به ایران باز کرد. قبلهٔ عالم در همان سفر اولش به اروپا شیفتهٔ جایی شد بهنام موزه. ناصرالدینشاه از قدیمالایام به رسم پادشاهان پیشکشهای سرزمینهای دیگر را برای به رخ کشیدن در شمال کاخ نگهداری میکرد. این پادشاه هنرمندخوی در دههٔ سیام پادشاهیاش فهمید در دنیا برای حفظ این هدایا اقدامات دیگری انجام میدهند. پس فرمایش کرد در یکی از تالارهای وسیع عمارت خروجی کاخ گلستان، بین شمسالعماره و گوشهٔ شمالشرقی فضاهایی منطبق با ایدههای غربی بسازند؛ یعنی موزه، کتابخانه و... . حاج ابوالحسن معمارباشی را هم مسئول اجرای این پروژه کردند.
دورهمی کتاب تحتتأثیر حجاب
| پیام ما | سیوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران به پایان رسید. ۱۱ روز برگزاری این نمایشگاه در کنار فروش کتاب با برپایی برنامههای مختلف همراه بود. چهرههای هنری، فرهنگی و سیاسی متعددی از نمایشگاه بازدید کردند. دیدار نویسندهها با مخاطبان خود از رویدادهای پرمخاطب نمایشگاه کتاب بود. «محمدجواد ظریف»، «عادل فردوسیپور»، «سروش صحت» و «عباس عراقچی» از خبرسازترین چهرهها بودند. خبر دستگیری «صادق زیباکلام» در مسیر نمایشگاه کتاب از حواشی بحثبرانگیز این رویداد بود. مسئلهٔ حجاب همانطورکه این روزها در جامعه یک موضوع مهم و چالشی است، در نمایشگاه کتاب هم حضور پررنگی داشت. در سطح نمایشگاه تختهسفیدهای «ایستگاه تفکر» همواره محل بحث موافقان و مخالفان در مسئلهٔ حجاب بود و تلاش شد فضای گفتمانی در نمایشگاه کتاب ایجاد شود. موضوعی که نظرات ضد و نقیضی در مورد آن وجود داشت. مباحث پیرامون حجاب در نمایشگاه کتاب بحث داغ اینروزهای فضای مجازی هم بود. میزان بازدید از نمایشگاه نیز افتوخیز داشت؛ در روزهای آخر هفته آمار بازدید خوب، اما در طول هفته معمولی بود. در ادامهٔ این گزارش مهمترین اتفاقات رویداد سیوپنجم کتاب را مرور میکنیم.
بازگشت ۶۰۰ شیء گمشده به موزه بریتانیا
«موزه بریتانیا» در بیانیهای اعلام کرده که بیش از ۶۰۰ شیء گمشده یا ربودهشده از این موزه پیدا شده است.
رونمایی از الواح هخامنشی استردادی در موزه ملی
همزمان با فرارسیدن روز جهانی موزهها، تعدادی از الواح هخامنشی استردادی از آمریکا، با حضور قائم مقام وزیر و معاون میراثفرهنگی کشور در محل سالن ایرانباستان موزه ملی ایران رونمایی شد. این الواح قرار است تا پایان تیرماه برای عموم به نمایش گذاشته شود.
انتقاد فعالان صنایعدستی از کاهش تسهیلات حمایتی
مسئولان وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی تاکید دارند رویکرد این وزارتخانه نسبت به فعالان صنایعدستی حمایتی است اما رئیس مجمع ملی هنرمندان صنایعدستی معتقد است، تسهیلات دولتی که در حوزه صنایعدستی وجود دارد ناکافی و بهطور مداوم درحال کاهش است.
خطری جدید در کمین نقش رستم
دو هفته پیش از کنار آرامگاه خشایارشاه در محوطه باستانی نقش رستم استان فارس، آبشاری سرازیر شد که سنگهای بزرگی را به سمت زمین پرتاب میکرد و تصاویر و فیلمهای آن در فضای مجازی بازتاب گستردهای داشت. این آبشار سنگهای خرد شده را طوری در محوطه نقش رستم پرتاب کرده که حالا باستانشناسان و کارشناسان میراث فرهنگی درباره وضعیت نقش رستم ابراز نگرانی کردهاند.. حالا پایین مقبره، انبوهی از سنگهایی است که تا چند روز پیش وجود نداشت.
موزهها اساس توسعه در هر جامعه هستند
مراسم بزرگداشت روز جهانی موزهها همزمان با فرا رسیدن ۲۹ اردیبهشت در سالن همایشهای موزه ملی ایران برگزار شد. در این برنامه، رئیس ایکوم ایران در سخنانی آینده پایدار را در گروی توجه به موزهها دانست.
قربانیان خانهسازی در «مسیل»
۲۶ اردیبهشت در کمتر از ۴۰ دقیقه حدود ۳۸.۵ میلیمتر باران در مشهد بارید و سیل به راه افتاد. یکی از مناطق مشهد که بیشترین خسارات به آن وارد شد، منطقهٔ سیدی بود. خانههای منطقهٔ سیدی و معابر این منطقه و میدان انقلاب که در مجاورت کوههای مشهد قرار دارند، با خسارتهای زیادی مواجه شدند. براساس آنچه شهرداری مشهد اعلام کرده است حجم عظیم آب سرریزشده در مسیلهای سهگانه تجمیع شده و بعد از تخریب منازل و دیوار از کوچهٔ سپاه ۶۹ وارد شهر شده و بهسمت محدودهٔ جنگل طرق سرازیر شده است. بعد از این حادثه مدیر بحران شهرداری مشهد عزل شد. اما خبری از مدیرانی که مقصر ساختوساز در مسیل هستند، به گوش نرسیده است. حالا شورای شهر مشهد میگوید در مورد این سیلاب و دلایل آن تحقیق میکند. تحقیقی که اگر به نتیجه برسد و بر نتایج آن اقدامی عملی صورت گیرد، شاید از تکرار حادثه جلوگیری شود. حادثهای که تا زمان تنظیم این گزارش منجر به کشته شدن هشت نفر و اسکان موقت حدود ۱۵۰ خانوار شده است.