بایگانی مطالب : اقتصاد
نیاز به اجماع علیه سیاست‌های آبی طالبان
پس از احداث سد انحرافی کمال‌خان و کانال‌های منحرف‌کنندهٔ آب که آب هیرمند را به‌سمت گودزره هدایت می‌کنند و طبیعتاً حقابهٔ هامون را قطع می‌کنند، نوبت به کانالی موسوم به «قوش تپه» رسید تا علاوه‌بر ایران، کشورهای آسیای مرکزی هم از گزند جاه‌طلبی‌های آبی طالبان در امان نمانند. خلاف آنچه در مورد ایران وجود دارد، افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی هیچ توافقنامه‌ای در مورد استفاده از آب ندارند و براساس قوانین بین‌المللی، افغانستان به‌اندازهٔ سه کشور آسیای مرکزی حق دارد از آب آمودریا استفاده کند. پس از تکمیل و بهره‌برداری از کانال قوش‌تپه، جوامع پایین‌دستی در ازبکستان و ترکمنستان ممکن است ۱۵ درصد از آب آمودریا را که اکنون به این دو کشور می‌ریزد، از دست بدهند. چالش مشترک حول محور آب که همهٔ این چهار کشور را تهدید می‌کند، شاید بتواند راه حل مشترکی داشته باشد؛ راه‌حلی مانند یک اجماع منطقه‌ای.
قدرت چانه‌زنی کارگران از دست رفت
اخبار را که دنبال می‌کنید حداقل یک هفته در میان گروهی از کارگران در گوشه‌ای در اعتراض به حقی که از آنها ضایع شده است، تجمع کرده‌اند. یک‌بار قراردادهای بی‌پایه و اساس، بار دیگر ناامنی شغلی، یک‌بار دیگر حقوق‌های عقب‌افتاده و بیمه‌هایی که رد نمی‌شود و هزار و یک دلیل دیگر که آنها را به ستوه آورده است. باوجوداین، اما صدای مطالبه‌گری آنها آنچنان که باید شنیده نمی‌شود. اما چرا؟ براساس آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس از وضعیت تشکل‌های کارگری در ایران، مستقل نبودن تشکل‌ها در کنار بحران نمایندگی در این جمع‌های کارگری با ناامنی شغلی و مهارتی در بازار کار دست‌به‌دست هم داده تا قدرت ساختاری چانه‌زنی کارگران کاهش پیدا کند.
حمل‌ونقل برقی و آلودگی هوا
آینده‌ای که دانشمندان از آن خبر می‌دهند آینده‌ای از ربات‌ها و خودروهای برقی و در کل، استفاده از تجهیزات الکترونیکی است که به کمک بشر می‌آیند. خودروها و موتورسیکلت‌ها جزء محبوب‌ترین این ابزارها هستند که طی سال‌های اخیر استقبال خوبی نیز از سوی کشورهای مختلف و سرمایه‌گذاران شده است. چراکه خیلی از کشورهای جهان قصد دارند با هدف مقابله با آلودگی هوا و کاهش میزان انتشار آلاینده‌ها و گازهای گلخانه‌ای و حفظ بهتر محیط زیست، خودروهای تمام الکتریکی و برقی را به تولید انبوه برسانند.
دورخیز برای حمل‌ونقل برقی بدون زیرساخت
شهردار تهران از انعقاد قرارداد تأمین هزار دستگاه خودروی برقی برای پایتخت خبر داده و گفته است که با سه وزارتخانه نیز برای تسهیلات ارائهٔ تاکسی‌های برقی به رانندگان تاکسی رایزنی خواهد کرد. پیش از این، خودروهای هیبرید که همزمان از بنزین و باتری‌های الکتریکی استفاده می‌کردند و نیازی به شارژ مستقیم آنها با استفاده از کابل برق نبود در کشور تردد داشتند اما مشخص نیست آیا منظور شهردار تهران از خودروهای برقی، خودروهای هیبرید قبلی است یا خودروهای تمام برقی. این در حالی است که به نظر می‌رسد هنوز زیرساخت‌های لازم برای تردد بدون دردسر خودروهای برقی در شهر تهران آماده نیست. مواردی مانند جایگاه‌های شارژ خودرو و ارائه خدمات تعمیر و عرضه قطعات یدکی این خودروها هنوز نه فقط در تهران که در سایر شهرهای کشور نیز فراهم نشده است. اگرچه شهرداری تهران اخیراً قراردادی را به امضا رساند که براساس آن، یک شرکت متعهد به ساخت و تحویل ۷۳ ایستگاه شارژ تا شهریورماه در تهران شده است.
رشت، شهر زنده در شب
رشت با اینکه عنوان جهانی «شهر خلاق غذا در یونسکو» را از سال ۱۳۹۴ یدک می‌کشد و سال گذشته هم نامزد ثبت جهانی در حوزهٔ صنایع‌دستی شد، حالا برای کسب عنوان دیگری تلاش می‌کند؛ چند روز پیش بود که «ولی جهانی» مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گیلان از تدوین پروندهٔ ثبت جهانی شهر رشت به‌عنوان تنها شهر زندهٔ ایران خبر داد و گفت که قرار است این شهر شامل میدان شهرداری، سبزه‌میدان، خیابان شریعتی و بخشی از خیابان سعدی با عنوان «مرکز تاریخی رشت» و تنها شهر زندهٔ ایران ثبت جهانی شود. زندگی در رشت اما چطور و چگونه پیش می‌رود؟ و زندگی شبانه چه نقشی در زنده بودن آن دارد؟
بوی «کُک» در هوای زرین‌شهر
شب‌ها در «زرین‌شهر» بوی «کُک» می‌آید. کک، سوخت ذوب آهن است و مردم می‌گویند بویی که بیشتر از یک هفته است، همه‌جا را گرفته، از بوی فاضلاب بدتر است. آنها در اعتراض به آلایندگی کارخانه ذوب آهن اصفهان نامه‌ای خطاب به مسئولان کشوری و استانی نوشته‌اند و گفته‌اند: «لطفاً، عاجزانه، ملتمسانه رسیدگی کنید.» صنایع دورتادور زرین‌شهر را گرفته‌اند؛ یک طرف صنایع نظامی و مجتمع فولاد مبارکه، طرف دیگر پلی‌اکریل و شهرک صنعتی اشترجان و صنایع کوچک و بزرگ دیگر. کارخانه ذوب‌آهن اصفهان هم یکی از آنهاست و محیط زیست نامش را در فهرست صنایع آلاینده قرار داده.
معامله بر سر ساعات آموزش پزشکان آینده
انتشار تصاویری در فضای مجازی از مکالمات چند دانشجو بر سر خریدوفروش شیفت یا همان کشیک‌های دانشجویان پزشکی، بار دیگر نگرانی دربارهٔ وضعیت آموزش دانشجویان پزشکی را افزایش داده است. ماجرا به انتشار تصاویر پیام‌های ردوبدل‌شده در یک گروه دانشجویی رشتهٔ پزشکی برمی‌گردد. آن‌جا که فردی که به نظر می‌رسد دانشجوی رشتهٔ پزشکی است، درخواست خرید کشیک بیمارستان را دارد و در ادامه عضو دیگری درخواست شخص اول را با قیمت پایین‌تر مطرح می‌کند. این ماجرا و چندین مورد مشابه باعث شده است عده‌ای نسبت به وضعیت آموزش و دانش جامعهٔ پزشکی ابراز نگرانی کنند. البته فروش شیفت که معمولاً مربوط به دانشجویان ترم آخر پزشکی عمومی (اینترن و رزیدنت‌ها) است، تازگی ندارد. اما شيوع اين اپيدمی خطرناك در نظام پزشكي كشور طی سال‌های گذشته با واکنش‌هایی همراه بوده است.
برنامه هفتم «ارزیابی» را دور زد
در اصلاحیه تازه لایحه برنامه هفتم توسعه، پروژه‌های انتقال آب از دریا و دریاچه‌ها از شمول ارزیابی اثرات محیط زیستی خارج شده‌اند و آب با تایید شورای عالی آب می‌تواند برای مصارف کشاورزی و صنعتی منتقل شود. سازمان حفاظت محیط زیست که از جمله اصلی‌ترین ارکان تایید چنین پروژه‌هایی بود، با اینکه در سال‌های گذشته نتوانسته چندان قوی ظاهر شود، با این اصلاحیه از بررسی و ارزیابی پروژه‌های انتقال آب کنار گذاشته شده است و شورای عالی آب باید مجوز این انتقال را بدهد. این در حالی است که دبیر انجمن ارزیابی محیط زیست ایران به «پیام‌ما» می‌گوید: «برای تعیین آنکه چه پروژه‌ای مشمول ارزیابی است نه برنامه هفتم توسعه و نه شورای عالی آب امکان تصمیم‌گیری ندارند. از نظر قانونی شورای عالی محیط زیست، تنها سازمانی است که می‌تواند بگوید یک طرح مشمول ارزیابی است یا خیر و هرچه به غیر از این رخ دهد نقض قانون است.»
باغ‌های تهران در محاق
نابودی هفت هزار هکتار از باغات تهران و تخریب گستردهٔ پارک‌های جنگلی تهران از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۶، تنها گوشهٔ کوچکی از تراژدی تلخی است که بر سر ریه‌های حیاتی شهر تهران در مدت ۱۲ سال آمد. پیش از این دوره نیز صدها هکتار از باغات پایتخت تهران قربانی ساخت‌وساز شده بود و تخریب‌ها بعد از سال ۹۶ نیز همچنان با سرعت ادامه یافت.
ابتر ماندن شفافیت در شورای شهر
یکی از موضوعات مهم در چارچوب حکمرانی خوب، شفافیت اطلاعات در مورد مصوبات، دستور جلسات، طرح‌ها و لوایح است. مجامع قانونگذاری منتخب مردم در این موضوع پیشگام هستند و سیستم‌هایی برای شفافیت مصوبات ایجاد می‌کنند. این کار جزء استانداردهای حکمرانی خوب در دنیا است.
