بایگانی مطالب :
فرونشست ۴۲ سانتی‌متری دشت بهرمان، فاجعه‌ای جهانی
رئیس اداره ترازیابی دقیق و تداخل‌سنجی راداری سازمان نقشه‌برداری کشور از نفوذ دامنه فرونشست زمین به ۱۶ کلانشهر ناشی از مشکل کم‌آبی خبر داد و یکی از مخاطرات آن را تهدید امنیت غذایی دانست.
فاجعه فرونشست در اصفهان؛ روزانه یک حادثه
«محمد شریعتی»، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی گفت: از روز نخست سال جاری به‌طور متوسط روزانه یک حادثه نشست در شهر اصفهان رخ داده است، در ماه گذشته با ۳۵ حادثه ناشی از نشست زمین مواجه شدیم که نسبت به فروردین سال جاری ۱۸ درصد افزایش داشته است.
قنات، الگوی کهن پایداری
|پیام ما| سومین همایش دوسالانهٔ بین‌المللی انجمن علمی باستان‌شناسی ایران؛ «آب و حکمرانی آب در فرهنگ و تمدن ایران و سرزمین‌های همجوار» ۶ و ۷ خرداد در نطنز برگزار شد. برگزارکنندگان، این همایش را ترکیب تجربهٔ جامعهٔ محلی با دانش جامعهٔ علمی و دانشگاهی معرفی کردند که با همکاری برخی نهادها و دانشگاه‌های ایرانی و خارجی از جمله پژوهشکدهٔ باستان‌شناسی، موزهٔ ملی ایران، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه هنر اصفهان، دانشگاه هنر شیراز، دانشگاه رازی کرمانشاه، دانشگاه لرستان، مرکز بین‌المللی قنات و سازه‌های تاریخی آبی، دانشگاه ساپینزا ایتالیا، دانشگاه بین‌المللی گردشگری و میراث‌فرهنگی راه ابریشم در سمرقند ازبکستان و دانشگاه سلیمانی عراق برگزار شد.
بهبود محیط زیست در گرو شکستن انحصار دولت
بحران‌های محیط‌زیستی در ایران صورت‌های مختلفی دارد که هرکدام می‌تواند منجر به بحران‌های دیگر و بیشتری شوند. بحران آب، پسماند، خشکسالی در حوضه‌های آبریز مانند زاینده‌رود و دریاچه ارومیه، آلودگی هوا و فرونشست زمین و... هریک از این بحران‌ها از نظرگاه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، زیست‌شناختی و سیاسی قابل بررسی است. آنها راه‌حل‌های پیچیده‌ای دارند که منوط به نگاهی بین‌رشته‌ای، وسیع و غیرخطی هستند.
خطری جدید در کمین نقش رستم
دو هفته پیش از کنار آرامگاه خشایارشاه در محوطه باستانی نقش رستم استان فارس، آبشاری سرازیر شد که سنگ‌های بزرگی را به سمت زمین پرتاب می‌کرد و تصاویر و فیلم‌های آن در فضای مجازی بازتاب گسترده‌ای داشت. این آبشار سنگ‌های خرد شده را طوری در محوطه نقش رستم پرتاب کرده که حالا باستان‌شناسان و کارشناسان میراث فرهنگی درباره وضعیت نقش رستم ابراز نگرانی کرده‌اند.. حالا پایین مقبره، انبوهی از سنگ‌هایی است که تا چند روز پیش وجود نداشت.
به پارسه پاسارگاد بی‌مهری نکنید
فروچاله در قلب «مهارلو»
|پیام ما| قلب دریاچهٔ مهارلو باز شده است و فروچاله‌ها این‌بار در دل دریاچه خود را نشان داده‌اند. زمین، آب دریاچه را در خود می‌کشد و دریاچهٔ صورتی مهارلو با چالشی عجیب روبه‌روست. این فروچاله‌ها، همان فرونشست‌هایی هستند که زمین بسیاری از استان‌ها با آن درگیر است و این‌بار در دل دریاچه خود را نشان داده و با از بین رفتن لایه‌های زمین، آب دریاچهٔ مهارلو که با فاضلاب شهری و صنعتی شور و پر شده است، بر اثر این اتفاق به آبخوان‌های استان فارس می‌ریزد. این اتفاق که حالا تصاویرش دست‌به‌دست می‌شود، به‌گفتهٔ «بهمن ایزدی» اتفاق جدیدی نیست. این فعال محیط‌زیست در استان فارس به «پیام‌ما» می‌گوید سه سال قبل این فروچاله‌ها را در مهارلو دیده و همان زمان هم گزارشی به محیط‌زیست و منابع‌طبیعی ارسال کرده است، اما باوجود پیگیری‌های مستمر جوابی نگرفته. او می‌گوید آن زمان در این منطقه آب نبود، اما بارش‌های امسال آبی را به منطقه رسانده که مخلوط‌شده با نمک و فاضلاب به آبخوان فارس می‌رود. در طول سه سال گذشته به این فروچاله‌ها توجهی نشده و ایزدی همچنان معتقد است بی‌توجهی محیط‌زیست، منابع‌طبیعی، مدیریت بحران و سایر دستگاه‌های متولی، زخمی است بر پیکر کم‌جان محیط‌زیست کشور.
تهدید تغییر اقلیم برای میراث فرهنگی
نتایج یک مطالعهٔ جدید از سوی مجمع جهانی اقتصاد (WEF) نشان می‌دهد تغییراقلیم تا سال ۲۰۵۰ خسارت قابل‌توجهی بر جهان خواهد داشت. این مطالعه شش پیامد عمدهٔ تغییراقلیم را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده که عبارتند از سیل، خشکسالی، افزایش گرما، طوفان‌های استوایی، آتش‌سوزی‌های جنگلی و بالا آمدن سطح آب دریاها که به تأکید کارشناسان، آسیب جدی بر میراث تاریخی و فرهنگی جهان هم خواهد داشت. همین حالا هم بخشی از سایت‌های تاریخی در کشورهای مختلف در معرض این پیامدها قرار گرفته‌اند و به‌گفتهٔ «بهلول علیجانی»، اقلیم‌شناس، همین حالا هم کشور ما در شرایط بحرانی قرار دارد و پیامدهای آن میراث تاریخی را هم تهدید می‌کند.
آغاز نجات بناهای تاریخی از فرونشست
فرونشست زمین یک موضوع گسترده در سطح جهانی و دغدغهٔ مهم در این باره، آسیبی است که برای بناهای تاریخی وجود دارد. ایران در میان پنج کشور اول جهان قرار دارد که هم بیشترین میانگین فرونشست و هم بیشترین وسعت مناطق تحت‌تأثیر این پدیده در آن رخ داده است. نکتهٔ مهم اینکه فرونشست تنها بحران زمین‌شناسی است که قابل برگشت نیست و اگر آبخوان از بین برود، بیابان تشکیل می‌شود. چیزی شبیه کویر لوت که بارندگی دارد، اما آب در آن نفوذ نمی‌کند یا رودخانهٔ شیراز که آب به کف آن نفوذ نمی‌کند و در برابر بارش‌ها سیلاب راه می‌افتد. به همین دلیل اقدامات مختلفی در سطح جهانی برای مقابله و جلوگیری از فرونشست زمین در حال انجام است، اما به تأکید متخصصان هنوز این سیاستگذاری‌های نوین در کشور ما جای خود را باز نکرده. البته به‌گفتهٔ «علی بیت‌اللهی»، رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی کلید استفاده از فناوری نوین برای کاهش اثرات بحران‌های طبیعی از جمله فرونشست بر بناهای تاریخی در کشور زده شده است و این امیدواری وجود دارد که با تأمین بودجه بتوان براساس اولویت خطر فرونشست در سایت‌ها و بناهای تاریخی، کاهش آسیب‌ها را رقم زد.
تخلیهٔ روستاهای «زیرکوه»
بارش‌های بهاره و سامانه‌های بارشی که از نیمهٔ فروردین وارد کشور شده، به‌طور پیاپی در نیمهٔ جنوبی و جنوب‌شرق کشور منجر به سیلاب‌های خسارت‌زا شده است. سامانهٔ اخیر موجب ایجاد خسارت بالا در استان خراسان‌جنوبی به‌ویژه در منطقهٔ «زیرکوه» شده است که علاوه‌بر مسدود کردن مسیرهای دسترسی، آزمون سراسری کنکور در این منطقه را هم تحت‌تأثیر قرار داد. پس از این استان، اصفهان نیز تحت‌تأثیر شدید این بارش‌ها دچار رانش در برخی روستاها شده است. گزارش دقیقی از خسارت هیچ‌یک از یازده استان متأثر از سیل ارائه نشده است. هشدارهای هواشناسی و آماده‌باش دستگاه‌های اجرایی برای کاهش خسارت‌های احتمالی ادامه دارد.
