بایگانی مطالب : تغییر اقلیم
ابرپروژههای آبی ترکیه و بحرانزایی اقلیمی
![ابرپروژههای آبی ترکیه و بحرانزایی اقلیمی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/995957-jpg.webp)
بدیلهای رادیکال لازم است
مقدمهٔ مترجم: بحران اقلیمی بحرانی جدی و جهانی است. هم گسترده است و هم عمیق. هم انسان، زیستش، محیط پیرامونیاش و آیندهاش را دربر میگیرد و دچار میکند، هم طبیعت و همهٔ زیستمندانش را. اینجا و اکنونی هم نیست، همهگستر است و فرانسلی، گشوده به آینده، تعینبخش؛ آیندهای با این اوضاع و احوال تار و تیره و وخیم. زایش بیابان و حذف جنگلها و کمبارشی و پربارشی سیلوار، بالاآمدن آب دریاها و محو شهرها، انقراض گونهها، اسیدیشدن اقیانوسها، کاهش شدید آب سالم در دسترس، کاهش بارآوری کشاورزی و قحطی و گرسنگی و مهاجرت. بشر اینها را که دانست راه به چاره برد. دمدستیترین راه همان پنهانکردن واقعیات است و انکار عواقب. عدهای اما در چارچوب نظم موجود جهانی و یا خارج از آن، با نیات اصلاحطلبانه، با قصد سودآوری از شرایط موجود، با اهداف انقلابی، با قصد زیر و زبرکردن بنیانهایی که مسبب وضع بحرانی روبهگستر امروزند، اندیشهورزی عملی میکنند و چشماندازهایی میگسترند بر پایهٔ امکانات موجود و پتانسیلهایی که علم و دانش تجربی و فنی و نظری برای غلبه بر بحران یا تعدیل آن مهیا کردهاند. از اقتصادسبز و سرمایهداری سبز و بازیافت و اقتصادچرخهای، که درونسیستمیاند و اصلاحطلبانه با قصد حداقلی در تغییر سازوکارهای موجود تولید و مصرف تا آنها که ضدسیستمیاند و بنیانکن که طرح نویی پیش میکشند برای مهار و تغییر و دگرگونی اساسی در شیوهٔ تولیدی که بنا بر تجربیات عملی و مقتضیات نظریِ چند دههٔ گذشته ناتوان از حل بحرانی است که خود رشدش داده است. سوسیالیسم بوممحور یا اکوسوسیالیسم یکی از گرایشهای رادیکال در مقابله با بحران جهانی اقلیم است. این گرایش مبانی سوسیالیسم را با مبانی اکولوژی و مبانی زیستبوم تلفیق میکند و مسئلهٔ پایداری و حقوق طبیعت و حقوق نسلهای آینده را وارد نظام اندیشهای خود میکنند. از دید اینان در شیوهٔ تولیدی متفاوت از سرمایهداری، تولید صورت میگیرد ولی با بازتوزیعی متفاوت، نه برای فروش و سودآوری که برآوردن نیازهای اساسی جامعه: مسکن و آموزش و بهداشت، با حذف هزینههای گزاف اقتصادی و زیستمحیطی در راه تولیداتی چون صنایع نظامی و کالاهای بیمصرف تجملاتی. دیگر مفهوم رفاه در گروی داشتن کالاهای بیش از اندازه و متعدد نیست بلکه وجهی کیفی مییابد. از منظر جامعهگرایی بومگرا، اکوسوسیالیسم، عدالت توزیعی اصلی مهم است اما کافی نیست. مسئلهٔ محیطزیست و حقوق نسلهای آینده و حقوق طبیعت را هم باید مد نظر قرار داد. تولید و مصرف با درنظر گرفتن توان بازیابی و ظرفیتهای بازتولیدی و زیستی اکوسیستم انجام میشود. هدف اکوسوسیالیسم رعایت اصل پایداری طبیعت است همراه با رفاه همگانی. تضاد انسان و طبیعت به کنش متقابل متعاملانهای تبدیل میشود که در آن توسعه و پیشرفت و رفاه در تقابل با تعادل طبیعت نخواهد بود، یا در کممخربترین وجه خود است. چیزی که شیوهٔ تولید سرمایهداری کاملاً در تضاد با آن است. تزهای زیر را یکی از اندیشهورزان این گرایش برای صورتبندی بحران و پاسخ به بحران نوشته که مختصر و مفید است و از این رو، هم جای نقد دارد و هم جای بسط و ایضاح بیشتر.
![بدیلهای رادیکال لازم است](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/۵-jpg.webp)
خانه از سقف ویران میشود جنگل از کوهستان
عمدهترین سیلهایی که در این دهه در کشور رخ دادهاند، از مناطق کوهستانی سرچشمه گرفتهاند. این مطلب نشانگر این واقعیت است که جنگلهای کوهستانی کشور بهعلت عدم توجه، رهاشدگی و و سایر عوامل تخریبکننده، فاقد پتانسیلهای کافی برای جذب آبهای حاصل از بارندگیهای شدید هستند.
![خانه از سقف ویران میشود جنگل از کوهستان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/3-12-jpg.webp)
آلودگی هوا امید به زندگی را کم میکند
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با بیان اینکه آلودگی هوا بهعنوان دومین عامل مرگهای ناشی از بیماریهای غیرواگیر در جهان شناخته میشود، گفت: آلودگی هوا بهعنوان عاملی شناخته میشود که بهمیزان ۱.۸ سال باعث کاهش امید به زندگی در جهان میشود.
![آلودگی هوا امید به زندگی را کم میکند](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/آلودگی-هوا۱-jpg.webp)
زبالهسوزی عامل ۲۰ درصدی آلودگی هوای تهران نیست
رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران با اشاره به اینکه برخی از مسئولان از تأثیر ۱۵ تا ۲۰ درصدی زبالهسوزی در آلودگی هوای جنوب تهران خبر دادند، گفت: ا جهت وزش باد در تهران غرب به شرق است و مدلهای وزشی باد تهران به گونهای نیست که زبالهسوزی عامل ۲۰ درصدی آلودگی هوای تهران باشد.
![زبالهسوزی عامل ۲۰ درصدی آلودگی هوای تهران نیست](https://payamema.ir/pubfiles/2023/12/14000209000796_Test_PhotoN-jpg.webp)
تداوم آلودگی هوای تهران طی روز جاری
شاخص کیفیت هوا در حال حاضر بر روی عدد ۱۱۵ قرار گرفته و وضعیت هوای تهران در شرایط آلوده برای گروههای حساس است.
![تداوم آلودگی هوای تهران طی روز جاری](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/آلودگی-هوا۱-jpg.webp)
تلاش همگانی برای حل چالش آلودگی هوا
![تلاش همگانی برای حل چالش آلودگی هوا](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/آلودگی-هوا۱-jpg.webp)
نگارش قانون به قصد رفع تکلیف
در ایران ۴۰ مصوبه و قانون در ۵۰ سال قانونگذاری برای حل چالش آلودگی هوا تصویب شده است. بااینحال، پس از نیمقرن نهتنها آلودگی هوا کاهش نیافته بلکه بر تعداد شهرهای آلوده افزوده شده است. چرا؟ آیا ما همچنان با خلأ قانونی در این زمینه مواجهیم یا در اجرا به مشکل برمیخوریم؟ «یوسف رشیدی»، استادیار پژوهشکدهٔ علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی و «بهزاد اشجعی»، کارشناس آلودگی هوا، هر دو مسئله را مهم میدانند؛ هرچند در راهکار با هم اندکی اختلاف عقیده دارند.
![نگارش قانون به قصد رفع تکلیف](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/دیجیتال-1-jpg.webp)
فریاد نفسهای بهتنگآمده
اراکیها وقتی در سال ۱۳۹۲ بهمدت ۱۸ هفته در میدان باغ ملی این شهر برای رفع آلودگی هوا تجمع کردند و عنوان ثابتقدمترین مردم ایران در زمینهٔ اعتراض به مسائل محیط زیستی را بهدست آوردند، گمان نمیکردند یک دهه بعد، در همچنان بر همان پاشنه بچرخد، وضعیت بدتر از گذشته باشد و آنها باز هم مجبور شوند بار دیگر دست به تجمع در باغ ملی بزنند. تجمع آنها در دیماه امسال یک هفته بعد از تجمع گستردهٔ مردم اردکان بود. اردکانیها هفتهٔ ابتدایی دیماه بهمدت سه روز در خیابان ماندند تا بگویند «اینجا هوا برای نفس نیست.» اینها شرح کوچکی از اعتراضات و تجمعات برای آلودگی هوا تنها در دیماه امسال است. اعتراض و تجمع به آلودگی در خوزستان، اصفهان، تهران، مشهد و بسیاری دیگر از شهرهای کشور چندسالی است که تکرار میشود، نتیجه اما تنها تشدید آلودگی، افزایش آمار بیماری و مرگومیر ناشی از آن و همچنان بیتوجهی به ابتداییترین خواست مردم یعنی داشتن هوای پاک بوده است.
![فریاد نفسهای بهتنگآمده](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/آلودگی-هوا-اراک-jpg.webp)
حق فراموششده
![حق فراموششده](https://payamema.ir/pubfiles/2023/12/تسنیم-jpg.webp)