بایگانی مطالب : آب
نمیتوانم بدوم
بارشهای نوروزی سال ۹۸ به زمین فوتبال روستای «کوت عبدالله» در استان خوزستان هم رحم نکرده بودند. ابرها در روزهای ابتدایی فروردینماه آن سال به قدری باریدند که سیلهای متعددی را در سراسر کشور روان کرد و عکسهای هوایی نشان میدادند که ارتفاع آب به اندازه دروازههای زمین فوتبالی در کوت عبدالله رسیده است. حالا که این روزها «تغییر اقلیم» راهش را بیشتر از سالهای قبل به ادبیات ما باز کرده، هوا گاه و بیگاه گرم و سرد میشود یا درختها در زمستان شکوفه میزنند، بیشتر از پیش نشانهایش حتی در زندگی روزمرهمان دیده میشود. حتی ورزش و زیرساختهای آن هم از آن در امان نمانده است. تا جایی که گفته میشود بعضی از ورزشها که نماد بعضی شهرها در دنیا هستند ممکن است به مرور از بین بروند چراکه ورزشکاران این رشتهها امکان تمرین در شرایط آبوهوایی جدید را ندارند.
احیای دیمزارها با فناوریهای نوین
«پاشدان» علیه «خراسان»
|پیام ما| در کنار تصاویری که حاکی از رهاسازی آب در افغانستان بهسمت شورهزارها هستند، خبر رسیده فاز جدید سد پاشدان بر روی رودخانهٔ هریرود در بالادست ایران (استان خراسانرضوی) و سد دوستی با حضور «ملا عبدالغنی برادر»، معاون اقتصادی نخستوزیر طالبان و «عبدالطیف منصور»، سرپرست وزارت آب و انرژی طالبان، افتتاح شده است. سد پاشدان یکی از پروژههای بزرگ سدسازی کشور افغانستان محسوب میشود که در ۲۰ کیلومتری شرق شهر هرات بر روی سرشاخههای هریرود واقع شده است و ظرفیت ذخیرهٔ ۴۵ میلیون مترمکعب آب را دارد. بهنظر میرسد حالا راهی جز اجماع منطقهای علیه سیاستهای آبی طالبان وجود ندارد. حالا مدتهاست از هامون تا آمودریا، تحتتأثیر سیاستهای آبی طالبان یا از بین رفته است یا در حال از بین رفتن است. سد پاشدان، مانع اصلی رسیدن آب به سد دوستی در خراسان ایران است.
زاگرس، قربانی درآمدزا نبودن
قتلهای سریالی درختان بلوط زاگرس تک عاملی نیست. اینکه یک گزینه مثل آفت را متهم بدانیم و بعد با انواع و اقسام آفتکشها به جان درختان بیفتیم و بقیهٔ گونهها را هم از بین ببریم، تنها پاک کردن صورت مسئله است. «رحیم ملکنیا»، عضو هیئتعلمی گروه جنگلداری دانشگاه لرستان معتقد است آنچه هر سال در زاگرس اتفاق میافتد، به رهاشدگی این عرصهها برمیگردد. بهگفتهٔ او، ما در ایران برنامهٔ بلندمدتی برای مدیریت زاگرس نداریم و آنچه انجام میشود طرحهای مقطعی است که راه به جایی نمیبرند.
باران ادامه دارد
|پیام ما| سامانهٔ بارشی که در نیمهٔ اردیبهشت به کشور وارد شد، باز هم سیلاب به راه انداخت و بنابه آمار ارائهشده از سوی سازمان جمعیت هلالاحمر کشور، ۲۳ استان را درگیر سیلاب کرد. خوشبختانه تاکنون گزارشی از مرگ ناشی از این سیلاب و آبگرفتگی منتشر نشده است. باوجوداین، وزارت نیرو اعلام کرده است کمبارشی حداقل برای ۱۱ استان در ماههای پیش رو چالش ایجاد خواهد کرد. این درحالیاست که شرکت مدیریت منابع آب ایران نیز اعلام کرده است بارشها قطع نخواهد شد و ادامه خواهد داشت.
قدرت فرا هژمونی طالبان در مناقشات آبی
تالاب «بندعلیخان» چشمانتظار حقابه
اختلافنظر میان سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو بر سر میزان و چگونگی تامین حقابهٔ تالابهای کشور موضوعی قدیمی است. موضوعی که مدتهاست به مسئلهای جدی تبدیل شده اما راهکار روشنی برای حل آن در پیش گرفته نمیشود. مداخلات و اجرای پروژههای عمرانی از سوی سایر دستگاههای اجرایی و نهادها بر مشکل تامین حقابه تالاب ها افزوده است. در تازهترین اتفاق ادارهٔ کل حفاظت محیط زیست استان تهران از تامین نشدن حقابهٔ تالاب بندعلیخان به دلیل همین مداخلات خبر داده است. کارشناسمسئول محیط زیست استان تهران هشدار داده که تامین نشدن حقابهٔ تالاب میتواند «بندعلیخان» را به کانون گرد و غبار تبدیل کند.
دوسوم آب «گلستان» را «گرگان» مصرف میکند
|پیام ما| بررسی وضعیت مصرف آب بخشهای مختلف کشاورزی، شرب و صنعت در محدودهٔ گرگان (حوضهٔ آبریز گرگانرود و قرهسو) نشان داد که مصرف آب در بخشهای مختلف محدودهٔ گرگان ۷۲ درصد کل مصرف آب استان گلستان را تشکیل میدهد نتایج میزان کارایی نظام فعلی نرخگذاری منابع آب سطحی و زیرزمینی در حوضهٔ آبریز گرگانرود نشان داد میزان کارایی نرخگذاری فعلی منابع آب سطحی بین ۰۱.۲ الی ۰۲.۶ درصد و منابع آب زیرزمینی ۰.۸۲ درصد است. میزان کارایی نرخگذاری منابع آب زیرزمینی در مقایسه با منابع آب سطحی در سطح بسیار پایینی قرار دارد. بررسی چالشها و مشکلات نظام فعلی نرخگذاری آب براساس نظر خبرگان (اعضای هیئتعلمی دانشگاه، کارشناسان مرتبط با آب سازمان جهادکشاورزی گلستان و شرکت آبمنطقهای گلستان) نشان داد مهمترین چالش نظام فعلی نرخگذاری آب در حوضهٔ آبریز گرگانرود، پایین بودن بهرهوری آب است. مهمترین چالش نرخگذاری آب در زمینهٔ مدیریت عرضه و تقاضای آب در حوضهٔ آبریز گرگانرود نیز بهترتیب یارانهای بودن حاملهای انرژی (برق) مصرفی در بخش کشاورزی و مقاومت اجتماعی بهرهبرداران در زمینهٔ نرخگذاری آب است.
«آب در ایران»، موضوع یک مسابقه عکاسی شد
مسابقه عکاسی با موضوع آب در ایران، ویژه عکاسان مقیم در ایران و با همکاری فرانسه برگزار میشود.
تجارت بدون حقابه
در شرایطی که ایران نیز مانند دیگر کشورهای جهان هنوز حاکمان فعلی افغانستان را به رسمیت نمیشناسد و از زمان روی کار آمدن زمامداران فعلی، دولت نتوانسته است حقابهٔ ایران از هیرمند را محقق کند، بهنظر میرسد بخش خصوصی اقتصاد ایران تلاش میکند تا مراودات تجاری خود را با طالبان تحکیم ببخشد. این درحالیاست که در زمان دورهٔ ثبات نسبی و پیش از روی کار آمدن دوبارهٔ طالبان، حداقل سیلابهای هیرمند به ایران میرسید، اما طی دو ماه گذشته و با وجود دو طغیان بزرگ هیرمند در اسفند ۱۴۰۲ و فروردین ۱۴۰۳، تمام آب حاصل از سیلاب بهجز مقدار اندکی، بهوسیلهٔ سازههای آبی افغانستان در نزدیکی مرزهای شرقی ایران، به شورهزار «گودزره» روان شد. حالا همایشی میان دو کشور برگزار شده است که بر بهبود امنیت این کشور در دو سال اخیر و مهیا بودن شرایط سرمایهگذاری در این کشور از سوی اتاق بازرگانی ایران تأکید دارد. اتاق بازرگانی ایران خبر از توسعهٔ همکاری در بخشهایی داده است که پیشتر بهعنوان یکی از اهرمهای تحقق تأمین حقابه در وزارت امور خارجهٔ کشورمان و در قالب کمیتههای تخصصی پیگیری میشد.