بایگانی مطالب : آب
«آب»، سلاحی علیه فلسطین
مناقشات جهانی دربارهٔ هفتم اکتبر که نیروهای حماس با گذر از حصار چندلایهٔ بزرگترین زندان روباز جهان توانستند بزرگترین ضربهٔ نظامی تاریخ رژیم صهیونیستی را به آن وارد کنند، همچنان در سراسر این کره خاکی ادامه دارد. اما یک موضوع اتفاق‌نظر همگان را به‌همراه داشته است؛ طوفان‌الاقصی باعث شکسته‌شدن سکوت جهانیان دربارهٔ مسئلهٔ فلسطین شد. درست در مقطعی که به‌نظر می‌رسید پروژهٔ حذف صدای فلسطینیان و معامله با غیرفلسطینیان بر سر سرنوشت این مردم با موفقیت پیش می‌رود، مبارزان حماس قاعده‌شکنی کردند و بار دیگر موضوع این سرزمین و ظلمی که بر بومیان آن روا داشته می‌شود، تبدیل به دغدغهٔ نخست جهان شد. «مارک زیتون»، محقق و مدیر قطب آب ژنو، می‌گوید رژیم صهیونیستی طی سالیان متمادی و به‌شکلی ساختاریافته از آب به‌عنوان ابزار سیاسی کارآمدی علیه فلسطینیان استفاده کرده است تا گسترهٔ اشغالگری خود در کرانهٔ باختری را بیشتر کند. این رژیم از آب به‌عنوان سلاح علیه فلسطینیان غزه و کرانهٔ باختری استفاده می‌کند.
جزیی‌نگری‌های غیرسودمند در بودجهٔ آب
|پیام ما| مرکز پژوهش‌های مجلس در اظهارنظر کارشناسی جدید در حوزهٔ آب، به افزایش ۵۰ درصدی بودجهٔ این بخش در سال ۱۴۰۳ پرداخته است. براساس این گزارش، بودجه‌بندی بخش آب نشان می‌دهد به برخی از طرح‌ها که بیش از ۳۰ سال از زمان آغازشان گذشته، همچنان اعتباراتی اختصاص داده شده است. بررسی خروجی‌های اصلی دستگاه‌های سیاستگذار بخش آب نشان می‌دهد اهداف کمی در آن مشخص نیست و به‌نظر می‌رسد بعضی از این سنجه‌ها غیرواقع‌بینانه ارائه شده‌اند و همچنین، ارتباط سنجه‌های عملکردی نظام مدیریت یکپارچهٔ منابع آب (موضوع ماده ۳۷ برنامهٔ هفتم توسعه) با سنجه‌های پیشنهادی در لایحهٔ بودجهٔ سال ۱۴۰۳ در برخی موارد مشخص نیست. «انوش نوری اسفندیاری»، پژوهشگر سیاستگذاری آب، به «پیام ما» می‌گوید: «بخش دوم ماده واحدهٔ قانون بودجهٔ آب به ناگزیر وارد جزئی‌نگری‌هایی شده که گویی مشکل اصلی تدابیر مالی برای افزایش درآمد شرکت‌ها و تأمین بودجه برای اقدامات و عملیات مدیریتی است. حال‌آنکه این‌گونه اقدامات بدون بسترسازی برای تحول در نظام بودجه‌ریزی و شرکت‌داری، ارتقای مدیریت مالی شرکت‌های کارگزار دولتی و نقش‌آفرینی بخش خصوصی و سمن‌ها در تعامل و نظارت بر عملیات، راه به جایی نمی‌برد بلکه ممکن است اوضاع را وخیم‌تر کند.»
سناریوهای آیندهٔ برداشت آب در جهان
قربانیان خانه‌سازی در «مسیل»
۲۶ اردیبهشت در کمتر از ۴۰ دقیقه حدود ۳۸.۵ میلی‌متر باران در مشهد بارید و سیل به راه افتاد. یکی از مناطق مشهد که بیشترین خسارات به آن وارد شد، منطقهٔ سیدی بود. خانه‌های منطقهٔ سیدی و معابر این منطقه و میدان انقلاب که در مجاورت کوه‌های مشهد قرار دارند، با خسارت‌های زیادی مواجه شدند. براساس آنچه شهرداری مشهد اعلام کرده است حجم عظیم آب سرریزشده در مسیل‌های سه‌گانه تجمیع شده و بعد از تخریب منازل و دیوار از کوچهٔ سپاه ۶۹ وارد شهر شده و به‌سمت محدودهٔ جنگل طرق سرازیر شده است. بعد از این حادثه مدیر بحران شهرداری مشهد عزل شد. اما خبری از مدیرانی که مقصر ساخت‌وساز در مسیل هستند، به گوش نرسیده است. حالا شورای شهر مشهد می‌گوید در مورد این سیلاب و دلایل آن تحقیق می‌کند. تحقیقی که اگر به نتیجه برسد و بر نتایج آن اقدامی عملی صورت گیرد، شاید از تکرار حادثه جلوگیری شود. حادثه‌ای که تا زمان تنظیم این گزارش منجر به کشته شدن هشت نفر و اسکان موقت حدود ۱۵۰ خانوار شده است.
بارندگی مشهد و مدیران بحران‌ساز
مشکل کم‌آبی با وجود بارش‌های اخیر
برنامه‌ریزی کشاورزی به استناد کدام آمار؟
بهره‌برداری از سد مشترک در « ارس»
|پیام ما| سد «قیز قلعه‌سی» به‌عنوان پروژهٔ مشترک ایران و آذربایجان و با هدف بهره‌مندی بیشتر هر دو کشور از این آبراههٔ مشترک به بهره‌برداری رسید. روز گذشته شرکت مدیریت منابع آب کشور، به همین مناسبت نشستی خبری برگزار کرد تا ویژگی‌های این سد جدید را تشریح کند. بنابر آنچه در این نشست خبری اعلام شده است این سد به‌منظور اجرای پروتکل‌های رودخانهٔ ارس ساخته شده است و دولت امیدوار است اضافه شدن ظرفیت‌های دو سد خداآفرین و قیز قلعه‌سی به سد ارس، موجب افزایش رفاه و امنیت و آرامش نقطهٔ صفر مرزی شود. براساس آنچه در این نشست اعلام شد با اجرای این طرح، حدود ۷۴ هزار هکتار اراضی دیم و ۱۵ هزار هکتار اراضی بهبود، زیر آب می‌رود و این پروژه در مرحلهٔ اول اشتغالزایی ۴۰ هزار نفر و در مرحلهٔ دوم اشتغالزایی ۳۰ هزار نفر را به‌دنبال خواهد داشت. با‌این‌حال، در این نشست خبری مبنی‌بر همکاری مشترک دو کشور آذربایجان و ایران برای کاهش آلودگی آب ارس به گوش نرسید. این در‌حالی‌است که علاوه‌بر ارمنستان، ایران و آذربایجان نیز منابع آلاینده‌ای را به‌ویژه با فعالیت‌های معدنی به ارس روانه می‌کنند.
بازگشت به زنان در مدیریت پایدار آب
در کنفرانس دوبلین (۱۹۹۲) با موضوع مدیریت یکپارچهٔ منابع آب، نقش زنان در مدیریت آب به‌عنوان یکی از اولویت‌ها مورد تأکید قرار گرفت. اینکه زنان نقش مهمی در مدیریت منابع آب در سطح خانوار، کشاورزی و مدیریت حوضه برعهده دارند. با‌این‌حال، نقش زنان در اداره و مدیریت آب معمولاً به‌دلیل موانع مرتبط با جنسیت و فقر مغفول مانده است. جهان به این تغییر رویکرد رسید که کنار گذاشتن زنان از فرایند تصمیم‌سازی در مسائل آب مانع جدی در فرایند بهبود رفاه و کیفیت زندگی جوامع است. آب و جنسیت توسط سازمان ملل متحد به‌عنوان یک چالش، به‌ویژه در کشورهای در‌حال‌توسعه، شناخته شد و در ذیل اهداف توسعهٔ هزاره در دستورکار سازمان ملل قرار گرفت.
کیفیت‌سنجی آب ارس
«بانک اطلاعاتی و سامانهٔ کیفیت منابع آب ارس راه‌اندازی می‌شود.» این خبری است که روز گذشته به‌نقل از رئیس حوضه‌ٔ آبریز ارس در وب‌سایت خبری شرکت مدیریت منابع آب کشور منتشر شده است. حدود یک سال از انتشار گزارش تحقیقی «پیام ما» با عنوان «ردیابی مسمومیت ارس» می‌گذرد. به‌رغم ادعای رئیس سازمان انرژی اتمی مبنی‌بر پایش مرتب آب ارس، که شواهدی از آن ارائه نشده است، حالا موضوع کیفیت‌سنجی آب ارس در دستورکار دولت قرار گرفته است. این سامانه اکنون در حال طراحی است که شواهد و مستندات وجود آلودگی، به‌ویژه آلودگی فلزات سنگین، را حداقل تا دو دهه پیش به عقب می‌برد.
