نتایج جستجو برای: هیرکانی
زاگرس، قربانی درآمدزا نبودن
قتلهای سریالی درختان بلوط زاگرس تک عاملی نیست. اینکه یک گزینه مثل آفت را متهم بدانیم و بعد با انواع و اقسام آفتکشها به جان درختان بیفتیم و بقیهٔ گونهها را هم از بین ببریم، تنها پاک کردن صورت مسئله است. «رحیم ملکنیا»، عضو هیئتعلمی گروه جنگلداری دانشگاه لرستان معتقد است آنچه هر سال در زاگرس اتفاق میافتد، به رهاشدگی این عرصهها برمیگردد. بهگفتهٔ او، ما در ایران برنامهٔ بلندمدتی برای مدیریت زاگرس نداریم و آنچه انجام میشود طرحهای مقطعی است که راه به جایی نمیبرند.
حفاظت از یوزپلنگ و زیستگاهش امکانپذیر است
«از خواب و استراحت محیطبانان زدیم و به آنها فشار آوردیم. شبانهروز دویدیم. چند مجروح داشتیم و محیطبان باشقره شهید شد، درنهایت همهٔ شکارچیانی که ادعا داشتند را دستگیر کردیم. در عین اینکه مردم باور کردند میخواهیم واقعاً کار کنیم، اعتماد اجتماعی هم با این کارها شکل گرفت که بزرگترین کمک بود تا بتوانیم کارها را پیش ببریم.» این یکی از گفتههای کسی است که نامش در فهرست محیطبانان نمونهٔ کشور در سال ۱۳۸۷ آمده بود؛ «مهدی تیموری» رئیس سابق پارک ملی گلستان. او کارش را از شهرستان خاتم در سال ۱۳۷۷ شروع کرد و در دورهٔ ریاست ششسالهاش در پارک ملی گلستان به شهرتی قابلتوجه در جامعهٔ محیطزیست رسید. بهمنماه ۱۴۰۲ که شایعهٔ برکناری او شدت گرفت، گروه بزرگی از جامعهٔ محلی، اساتید دانشگاه، کارشناسان محیطزیست و حیاتوحش و... خواستار ابقای «مهدی تیموری» بهعنوان رئیس پارک شدند، آن زمان سازمان حفاظت محیطزیست عقب نشست. هرچند تنها چندروز پس از انتخابات مجلس شورای اسلامی در صبح چهاردهم اسفند ۱۴۰۲ برکناری او از این پارک بدون اطلاع قبلی به یکی از جنجالیترین خبرهای محیطزیست بدل شد. البته گروهی هم به رویهٔ «مهدی تیموری» انتقاد داشتند و میگفتند چرا جامعهٔ محیطزیست بهواسطهٔ عدم شکلگیری ساختار در این پارک ملی، باید نگران سرنوشتش پس از «مهدی تیموری» باشد! در گفتوگو با رئیس سابق پارک ملی گلستان از او پرسیدیم چطور قدم در وادی محیطزیست گذاشت و به ریاست پارک ملی گلستان رسید، آیا انتقادهایی را که به او دربارهٔ قائم به فرد بودن مدیریت میشود، قبول دارد و سرنوشت همیاران پس از او چه خواهد شد؟ او صحبتهایش را با این جمله شروع کرد: «به محیطزیست اعتقاد قلبی دارم و حفاظت از حیاتوحش، طبیعت و داشتههایش را از بزرگانی مثل هوشنگ ضیایی، سید حسام حسینی، هرمز اسدی و… آموختهام.»
ادامۀ نگرانی از کاشت حرا در سواحل گِلی
|پیامما| نهالکاری و پروژهٔ کاشت یک میلیارد درخت همچنان منتقدان زیادی دارد، البته شکل این انتقادات در هر نقطهٔ کشور متفاوت است. در مناطق جنوبی که کاشت نهال حرا در دستورکار قرار گرفته، کارشناسان از ایرادهای وارده به حراکاری در ساحلهای گِلی میگویند. سواحلی که زیستگاه حیوانات و خانهٔ پرندگان در معرض خطر انقراض بسیاری است. با وجود این انتقادات، کاشت نهال حرا در یکی از سواحل بندرعباس که محل زندگی تلیله، پرندهای مهاجر و کمیاب است، همچنان ادامه دارد. کارشناسان حوزهٔ حیاتوحش بارها عنوان کردهاند که گرچه حرا یکی از درختان مهم و مناسب این اقلیم است اما بهدلیل جانمایی اشتباه، زیستگاه حیاتوحش به خطر میافتد. این درحالیاست که مسئولان منابعطبیعی در گفتوگو با «پیام ما» بر این نکته تأکید میکنند که احیا و توسعهٔ حرا، نباید زیستگاههای گِلی را تخریب کند و در چنین طرحهایی هم رویشگاه و هم زیستگاه باید مورد توجه قرار گیرند، اما در عمل تناقضهایی با این گفتهها دیده میشود.
تسویهحساب شخصی جان درختان جنگل را گرفت؟
صبح ۲۲ فروردین برای اهالی بهشهر با ترس شروع شد. تنههای قطور درختان ازجاکندهشده کنار جاده رها شده بودند و مردان و زنان ترسخورده برای دیدن فاجعه دستهدسته به جنگل خلیلشهر بهشهر میرفتند. آنها بعد از گذشت چندروز از این اتفاق و با وجود تکرار این اتفاقات در ماهها و سالهای اخیر، هنوز این غم برایشان بزرگ است. آنها میترسند از اینکه اسمشان را بگویند و مدام تأکید میکنند که صحبتهایشان بدون نام منتشر شود. بسیاری از آنها که خاطیان را میشناختند، در موارد گذشته بارها توسط قاچاقچیان چوب تهدید شدهاند و همین هم نگرانیشان را دوچندان کرده است. اغلب آنها از شرکتی نام میبرند که این محوطهٔ جنگلی تحتحفاظتش بوده، اما نتوانسته در سالهای گذشته حافظ جنگل باشد. این درحالیاست که «نقی شعبانیان»، معاون امور جنگل سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، به «پیام ما» میگوید «تحقیقات ادامه دارد و باید ببینیم سهم این شرکت رد مشکل پیشآمده چقدر است، اما در هر صورت این شرکت باید خسارت واردشده به جنگل را بپردازد.» هرچند هیچ خسارتی جسم بیجان بیش از هفتاد درخت را زنده نمیکند.
پشت پرده قطع ۷۰ درخت جنگلی و حمله به نیروهای منابع طبیعی
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی کشور گفت: در چند ماه گذشته شدت عمل نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی در برابر قاچاقچیان چوب افزایش یافته و متخلفان بیشتری را در این حوزه در استانهای مختلف کشور بخصوص در مازندران دستگیر کردهایم و این مساله باعث کینهتوزی دوستان و همدستان این افراد نسبت به یگان حفاظت منابع طبیعی شده است. به همین دلیل، مدتی است که قاچاقچیان چوب با روشهای مختلف به دنبال ضربه زدن به یگان ما هستند.
آنچه از مدیریت جنگلها نیاموختیم
گردشگری جنگلی بدون تخریب
فرض کنید در روی کره زمین محوطهای باشد که دایناسورها هنوز حضور دارند و زندگی میکنند، چه تصمیمی برای زیستگاه آنها باید گرفت؟ آیا منطقه را باید آزاد گذاشت تا هر تعداد ماشین میخواهند تردد و گوشهگوشه آن آتش روشن کنند؟ یا اینکه برنامهٔ حفاظت ویژهای برایش اجرا کرد؟ هر راهکاری که برای این زیستگاه در نظر گرفته میشود، برای «النگدره» هم صادق است؛ پارکی جنگلی و بخشی از جنگلهای هیرکانی در محدودهٔ شهر گرگان که همچون درختان انجیلی و... در آن وجود دارند، درختانی که بهعنوان فسیل زنده توانستهاند از عصر یخبندان نسلبهنسل خود را زنده نگه دارند و به سال ۱۴۰۳ برسانند. این گونهها نیاز به حفاظت ویژه دارند و در پی مطالبهٔ متخصصان، فعالان و کارشناسان جنگل و محیطزیست، در اسفند ۱۴۰۲ با تصمیم شورای حفظ حقوق بیتالمال به ریاست رئیسکل دادگستری استان گلستان و با حمایت دادستان گرگان، تردد تمامی وسایل نقلیه به این پارک جنگلی و افروختن آتش در آن ممنوع اعلام شد. از دکتر «مریم شهبازی»، دانشیار گروه محیطزیست دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و رئیس کارگروه تنوع زیستی اتحادیهٔ انجمنهای علوم زیستی ایران، دربارهٔ دلایل این تصمیم و تبعات آن پرسیدیم. او قبل از هر سخنی تأکید داشت ازآنجاکه بهدلیل دخالتها و بهرهبرداریهای بیرویه، سطح قابلملاحظهای از جنگلهای دنیا از بین رفتهاند و یا در معرض خطر نابودی قرار دارند. امروزه بشر دریافته که مدیریت جنگل و هر نوع بهرهبرداری از آن باید بهصورت پایدار و با حفظ تنوع زیستی و منابع آب و خاک برای نسل آینده برنامهریزی شود. از این نظر گردشگری بهویژه در پارکهای جنگلی، نیاز به نگاه و رویکرد تازهای دارد.
غفلت از مدیریت اجتماعی جنگلها