سیل سیستانوبلوچستان تعارض جامعهٔ محلی و حیاتوحش را افزایش میدهد
چالش با «گاندو» در زمانهٔ سیل
در زمان سیل هیچگونه رفتاری از گاندوها قابل پیشبینی نیست و تنها راهکار مقابلهٔ مستقیم، اطلاعرسانی به ادارهٔ محیط زیست در زمان مشاهده است
![چالش با «گاندو» در زمانهٔ سیل](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/3-2-jpg.webp)
۱۵ اسفند ۱۴۰۲، ۲۰:۵۰
هفتهٔ گذشته یعنی دقیقاً هشتم اسفندماه اولین هشدار دربارهٔ نزدیک شدن گاندوها (تمساحهای پوزهکوتاه) به روستاها با سرریز شدن «سد پیشین» از سوی مدیرکل محیط زیست سیستانوبلوچستان داده شد. «محمدرضا علیمرادی» اعلام کرد با توجه به بارندگیهای اخیر و سیلاب بهوجودآمده بهویژه در جنوب این استان در منطقهٔ بلوچستان احتمال خروج تمساح پوزهکوتاه (گاندو) از برکه وجود دارد که مردم باید بهشدت مراقب باشند. در کنار این هشدار، مطالبی هم در شبکههای اجتماعی دربارهٔ دیده شدن «مار» در سیلابها منتشر شد. آیا واقعاً با هجوم مارها در شرایط بحرانی مردم سیستانوبلوچستان مواجهیم؟ این سیل چه تبعاتی بر حیاتوحش و بهویژه خزندگان دارد؟ کدام گونهها بیشتر آسیب میبینند و شرایط تنوع زیستی پس از فروکش کردن این بحران چگونه خواهد بود. این پرسشها را با «باربد صفایی» خزندهشناس در میان گذاشتیم. بهگفتهٔ این کارشناس حیاتوحش، اخبار و تصاویر منتشرشده نشان نمیدهند که هجوم مارها در این منطقه اتفاق افتاده است، بلکه درمقابل، این سیل باعث تلفات گسترده در گونههای مختلف خزندگان شده است.
سر ریز شدن سد پیشین یعنی ورود گاندوها (تمساحهای ایرانی) به رودخانهٔ باهوکلات و میان مردم روستانشین، آیا این موضوع سابقه دارد؟
همواره رژیم آبی رودخانهٔ سرباز که به باهوکلات و خلیج گواتر میرسد رژیم سیلابی داشته است و گاندو یا تمساح مردابی میلیونها سال پیش از حضور انسان در این مناطق زیست کرده و میکند. اما سد پیشین تنها چند دهه است که در این منطقه احداث شده و بهنوعی دریاچهٔ بزرگ پشت این سد بهصورت کلی مناسب زندگی گاندو نیست. معمولاً گاندو در هوتکها و آبگیرهای کنار رودخانه که عمق چندانی ندارند زندگی میکند. چالش حضور گاندو در چنین زیستگاهی که با طغیان رودخانه بخشهایی از روستاهای کرانهٔ رود را به زیر آب میبرد، امری ناشناخته نیست.
چرا گاندوها به جامعهٔ انسانی نزدیک میشوند؟
معمولاً در دو زمان گاندو به مناطق انسانی نزدیک میشود. اول، زمانی است که خشکسالی باشد و برای دستیابی به منابع آبی بهسمت هوتکها (برکههای سنتی ذخیرهٔ آب مردمان بلوچ) نزدیک میشود که اغلب بهصورت سرگردان ممکن است در حیاط خانه یا مدرسه دیده شود. زمان دوم، همین مواقع طغیان است که بهدلیل افزایش شدت و عمق آب، گاندو نیز به حاشیهٔ رودخانه پناه میبرد یعنی جایی که ساکنان بومی حضور دارند. در هر دو موقعیت، ازآنجاکه همپوشانی نقاط مورد استفاده وجود دارد، امکان رویارویی انسان و حیاتوحش بالا میرود.
چه راهکاری را پیشنهاد میدهید که مردم سیلزده درگیر تعارض با گاندوها نشوند و بیشازاین صدمه نبینند؟
در چنین مواقعی هیچگونه رفتاری از این گونه قابل پیشبینی نیست. تنها راهکار مقابلهٔ مستقیم این است که در مواقع مشاهده به ادارهٔ محیط زیست اطلاع داده شود، اما ازآنجاکه منابع آبی بسیار گسترده هستند بهشکل مؤثری نمیشود اقدامی انجام داد. ازاینرو بیشتر ادارات در این زمان اقدام به اطلاعرسانی و هشدار میکنند.
دراین سیل چه گونههای دیگری ممکن است تعارض با مردم محلی ایجاد کنند؟ بهعنوان مثال در روزهای اخیر بحث سیهمار در شبکههای اجتماعی مطرح و خبرهای مرتبط با آن بهسرعت منتشر شد!
همانطور که میدانید دو دسته بارش در بلوچستان داریم. بخشی فصلی است که در زمستان اتفاق میافتد و بخش دیگر موسمی که ممکن است در فصل خشک حادثه شود. در زمان بارشهای زمستانه ازآنجاکه خزندگان اغلب بهدلیل کاهش دما در خواب زمستانی هستند، تعداد قابلتوجهی از مارمولکها، مارها و لاکپشتهای خشکیزی در حفرهها و در زمان خواب زمستانی هستند. بنابراین، با بروز سیل گروهی از آنها از بین میروند. البته باید گفت که پیشبینی میشود تغییراقلیم با افزایش احتمال تکرار چنین وقایعی میتواند در درازمدت جمعیتهای جانوران را دچار تهدید کند.
اگر فارغ از تعارض بخواهید صدمههایی که جمعیت حیاتوحش از سیل در سیستانوبلوچستان میبیند را ارزیابی کنید، کدام گونهها آسیب بیشتری میبینند؟
بهعقیدهٔ بنده از جنبههای متعددی میشود تهدیدها را بررسی کرد، اما برای اعلامنظر دقیق، مهم است که دادههایی را در اختیار داشته باشیم. در حال حاضر مطالعات آنقدر اندک و پراکنده هستند که نمیشود فقط براساس اطلاعات جستهوگریخته فعلی نظر داد.
با توجه به اینکه راهحلی برای کاهش این آسیبها وجود ندارد، آیا منطقه بهلحاظ جمعیت این گونهها دچار نقصان میشود یا میتواند خود را در کوتاهمدت ترمیم کند؟
در روند طبیعی جمعیتهای گروههای مختلف نظیر مارها و مارمولکها که از محیط آبی دورتر هستند، بهنسبت گاندو که توانایی شنا کردن دارد، آسیب خواهند دید؛ اما این آسیب در روند طغیانهای که در بازهٔ ۱۰ساله اتفاق میافتند، ناچیز است. اما بروز چنین حوادثی طبیعی بهصورت متناوب میتواند بسیاری از گونهها، بهویژه گونههای نادر را تهدید کند.
پیشنهاد سردبیر
مطالب مرتبط
![اطلاعرسانی یک طرفه درباره کابینه آینده](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/سازمان-محیط-زیست-1.jpg)
اطلاعرسانی یک طرفه درباره کابینه آینده
![رونمایی و اکران مستند «غرقشدن در پلاستیک»](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/غرق-شدن-در-پلاستیک.jpg)
رونمایی و اکران مستند «غرقشدن در پلاستیک»
![برای پیشگیری از حریق جنگلها باید در مراکز استان ستاد مدیریت بحران تشکیل شود](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/63088515.jpg)
سرپرست سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری تاکید کرد؛
برای پیشگیری از حریق جنگلها باید در مراکز استان ستاد مدیریت بحران تشکیل شود
![تدوین برنامه ۱۰ ساله مقابله با گردوغبار در ایران](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/63019015.jpg)
ابلاغ برنامه به استانهای غبارخیز
تدوین برنامه ۱۰ ساله مقابله با گردوغبار در ایران
![خطر بیخ گوش «دریای عزیز»](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/photo_5812249748869071678_y.jpg)
فعالیت معدنی در نزدیکی برکههای باستانی «سیسر» نیشابور، نگرانی از خشک شدن این برکهها را افزایش داد
خطر بیخ گوش «دریای عزیز»
![دولت چهاردهم و وضعیت آب کشور](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/مهر.jpg)
دولت چهاردهم و وضعیت آب کشور
![آدرس غلط سعید لیلاز](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/rexhq6SSTUta.jpg)
آدرس غلط سعید لیلاز
![پروژههایی که با چالش جهانی گرمشدن زمین مقابله میکنند](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/معماری-پایدار-1.jpg)
پروژههایی که با چالش جهانی گرمشدن زمین مقابله میکنند
![عملیات بازسازی و احیاء قناتهای تهران آغاز شد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/قنات-تهران.jpg)
معاون خدمات شهری و محیطزیست شهرداری منطقه ۶ تهران:
عملیات بازسازی و احیاء قناتهای تهران آغاز شد
![آتشسوزی در 138 هکتار ار مراتع اصفهان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/قاچاق-چوب-و-زغال-جنگلی.jpg)
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی استان اصفهان خبر داد:
آتشسوزی در 138 هکتار ار مراتع اصفهان
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- با طراحی سایت مشتریان رقیب خود را بدزدید!
- بیماری هاشیموتو چیست؟ علائم و راهکارهای درمان
- نورپردازی کابینت آشپزخانه چه تاثیری بر روحیه افراد دارد؟
- سفر به پوکت بهترین مقصد گرمسیری آسیا با تور تایلند آرزوی سفر
- بورس شمش گلدن ارت ( خانی )
- مقایسه گچبری پیش ساخته پلی یورتان و گچبری پیش ساخته پلی استایرن
- عطر بدون سردرد – 11 عطر مخصوص افراد میگرنی
- گیلکی کناری، پژوهشگر برتر متافیزیک ایرانی بر سکوهای بینالمللی
- چرا رزرو هتلهای 4 ستاره استانبول ارزشمند است؟
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
3
«بمو» را تکهتکه کردند
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید