گفتوگو با شاهرخ جباری عضو پیشین شورای عالی جنگل درباره چالشهای طرح جایگزین جنگلداری
هیرکانی پیر و بیآینده میشود
در بیشتر کشورهای جهان برای مدیریت جنگل طرح جنگلداری تهیه و سعی میشود این طرحها را بر اساس دانش روز اصلاح کرده و عملکرد آن را بالا ببرند
۱۵ تیر ۱۴۰۱، ۰:۰۰
| پیام ما | سازمان جنگلها بر اساس مصوبه سال 92 هیات وزیران و بند 3 ماده 38 قانون ششم برنامه توسعه مکلف شد از سال 1399 یعنی در چهارمین سال برنامه، طرح جایگزینی برای طرحهای جنگلداری شمال کشور تهیه و آن را اجرا کند. دو سال از موعد مقرر گذشته و منتقدان عنوان میکنند همچنان طرح جایگزینی عرضه نشده و جنگلهای شمال به حال خود رها شدهاند. در مقابل موافقانی مانند هادی کیادلیری دبیر مرجع کنوانسیون تنوع زیستی معتقدند اجرای طرح تنفس جنگل در بهبود وضعیت جنگلهای کشور تاثیر داشته است، او با پذیرش حل نشدن مشکلاتی مانند چرای بیرویه دام، تغییر کاربری، قاچاق چوب، ریختن زباله و تجاوز به حریم جنگلها عنوان کرده اگر پیش از اجرای طرح هزاران کامیون الوارهای چوبی از مناطق جنگلی خارج میکردند که از دو میلیون متر مکعب در سال شروع شده بود اما در حال حاضر این عدد به ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار متر مکعب در سالهای اخیر رسیده است. گروه دیگری از موافقان بیان میکنند که این وظیفهمندی در قانون نیامده و در این باره صراحتی وجود ندارد که طرح جایگزین باید در سال 1399 تهیه میشد.
شاهرخ جباری در مقابل به «پیام ما» میگوید: بر اساس قانون برنامه ششم توسعه، سازمان منابع طبیعی موظف بود از سال چهارم برنامه یعنی سال 1399 طرح جایگزینی برای طرحهای جنگلداری شمال کشور تهیه و اجرا کند. گرچه معدودی بر این عقیده هستند که این وظیفهمندی در قانون فوق صراحت ندارد و تنها به تصویب طرح جایگزین از پایان سال سوم به بعد اشاره شده اما این تفسیر شاذ و نادر است.
به گفته این عضو پیشین شورای عالی جنگل نه تنها جامعه جنگل کشور، کنشگران و دوستداران طبیعت منتظر طرح جایگزین هستند بلکه مسئولان سازمان منابع طبیعی حتی در سطح رئیس و معاون سازمان بارها وعده تهیه و اجرای طرح جایگزین در سال چهارم را دادهاند. او با بیان این مطلب میگوید: حداقل پنج عامل باعث عدم تهیه و نگار طرح جایگزین شده است که اولین آنها به جو سنگینی برمیگردد که طرفداران توقف بهرهبرداری در رسانهها و نزد مقامات عالی رتبه در مذمت طرح جنگلداری به وجود آوردهاند. این امر اعتماد به نفس کارشناسان جنگل و حتی دانشگاهیان و محققان بخش را تضعیف کرده و سبب انفعال نسبی آنان شده است.
سازمان منابع طبیعی به جای آسیبشناسی و روزآمد کردن طرحهای جنگلداری تصمیم به مطالعه مجدد همه حوضههای آبخیز جنگلی شمال با روش ناآزمودهای کرده تا پس از پهنهبندی و تعیین کاربری جنگل تهیه و اجرای طرح جدید را آغاز کند. از ابتدا هم بر آگاهان مشخص بود که برداشتن این سنگ بزرگ نه تنها به سال چهارم اجرای برنامه نمیرسد بلکه به درستی به معنای نزدن است
جباری میافزاید: درباره مورد دوم باید گفت سازمان منابع طبیعی به جای آسیبشناسی و روزآمد کردن طرحهای جنگلداری تصمیم به مطالعه مجدد همه حوضههای آبخیز جنگلی شمال با روش ناآزمودهای کرده تا پس از پهنهبندی و تعیین کاربری جنگل تهیه و اجرای طرح جدید را آغاز کند. از ابتدا هم بر آگاهان مشخص بود که برداشتن این سنگ بزرگ نه تنها به سال چهارم اجرای برنامه نمیرسد بلکه به درستی به معنای نزدن است. ضمن آنکه تعیین بعضی پهنهها و کاربریها کاری اضافی و نامرتبط با وظایف سازمان بوده و به آن اذعان هم کردهاند. در این میان ویروس کرونا را هم میتوان به عنوان بهانه عقب افتادگی از برنامه مطرح کرد.
از نظر جباری دفاع ناموثر از دانش و فن جنگلداری و فقدان اراده در مسئولان بخش جنگل در دفاع از حیثیت حرفهای سومین گره موجود در این کلاف سردرگم است: «درباره عامل چهارم باید گفت با آنکه در بند ف ماده ۳۸ برنامه ششم به امکان برداشت درختان افتاده و آسیبدیده پس از تصویب طرح جایگزین با مجوز سازمان متولی به صراحت تاکید شده است اما جو رسانهای کنشگران هیچ نوع برداشت چوبی را بر نمیتابد. در حالیکه برای احیای جنگل نیز گاه لازم به حذف درختان به اصطلاح چنگالی است که با تاج پوشش غیرضروری خود مانع استقرار نهال به صورت طبیعی شده و جنگل را به سمت پیرشدن و بیآینده شدن میبرند.»
به گفته این کارشناس جنگل هدف از توقف فعالیت طرحهای جنگلداری در نزد استادان علوم جنگل موافق توقف این بود که در این دوران مشکلات حفاظت جنگل مثل چرای دام، دپو زباله، قاچاق چوب و… حل شده و راه برای اجرای صحیح طرح جنگلداری هموار شود اما متاسفانه به جای حل این معضلات در فقدان طرح آنها تشدید هم شدهاند. او این مورد را جزو پنجمین گرههای نگارش طرح میداند و میافزاید: در این دوره دامسراها بازسازی و افزایش یافته و بسیاری از کسانی که دامداری در جنگل را رها کرده یا با دریافت حق و حقوق تعیین شده از جنگل خارج شده بودند دوباره راه برگشت را در پیش گرفتند ضمن آنکه گردشگری بیرویه، آفرود سواری و معضلاتی چون هجوم به گیاهان صنعتی و دارویی جنگل نیز مزید بر علت شده است.
رفتن به دنبال زنبورداری، آبزی پروری، پرورش ماکیان، زراعت چوب و نظیر آنها اگرچه در جای خود حائز اهمیت است اما ربطی به سازمان منابع طبیعی ندارد و هر کدام دفتر و دستگاه متولی خود را در ساختار اداری دارا است
او با تاکید بر اینکه مسئولان منابع طبیعی و جنگل کشور نباید تجربه شصت ساله تهیه و اجرای طرح جنگلداری در شمال کشور را به آسانی به دور ریخته و کار آسان را بر خود دشوار کنند، ادامه میدهد: رفتن به دنبال زنبورداری، آبزی پروری، پرورش ماکیان، زراعت چوب و نظیر آنها اگرچه در جای خود حائز اهمیت است اما ربطی به سازمان منابع طبیعی ندارد و هر کدام دفتر و دستگاه متولی خود را در ساختار اداری دارا است. در بیشتر کشورهای جهان برای مدیریت جنگل طرح جنگلداری تهیه و همواره سعی میشود این طرحها را بر اساس دانش روز اصلاح کرده و عملکرد آن را بالا ببرند.
جنگلها در شمال و جنوب ایران با مسائل و مصائب متعددی دست به گریبان هستند. در حالی که زاگرس زیر فشار آفت «پروانه برگخوار سفید بلوط» خزان کرده، در شمال مشکل چرای بیرویه دام، زباله، قاچاق چوب و… همچنان وجود دارد. از این رو به نظر میرسد متولیان باید راهکاری بیابند که اجماع حداکثری کارشناسان را به همراه داشته و شرایط بغرنج کنونی را بهبود بخشد.
مطالب مرتبط
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی
- مقاصد جذاب و معروف برای کمپ زدن در طبیعت
- 8 نمایندگی تعمیر پکیج ایران رادیاتور در تهران + اطلاعات تماس
- اسپیکر بلوتوثی ارزان و باکیفیت: کدام مدلها را بخریم
- کیفیت و زیبایی را با خدمات دندانپزشکی دکترتو کلینیک تجربه کنید بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید