س بین‌المللی مقابله با توفان‌های ماسه و گردوغبار روز گذشته در حالی آغاز شد که شش سال قبل و در دولت یازدهم مشابه آن در تهران برگزار شده بود و با وجود صحبت‌های امیدبخش شرکت‌کنندگان آن، تغییر محسوسی در وضعیت وزش توفان‌های گردوغبار مشاهده نشد. هرچند سازمان ملل متحد ۲۱ تیرماه امسال را به‌عنوان نخستین روز جهانی مقابله با توفان‌های گردوغبار اعلام کرد. اجلاس دو روزه‌ای که روز گذشته آغاز شد، در سطح وزرای محیط‌ زیست و نمایندگان کشورها و سازمان‌های غیردولتی برگزار شد، اما سخنران ابتدایی آن، «ابراهیم رئیسی»، رئیس‌جمهوری ایران بود. رئیسی، استفادهٔ نادرست از منابع آب را عامل اصلی وقوع توفان‌های گردوغبار اعلام کرد. همچنین، در بیانیهٔ این اجلاس از سازمان ملل خواسته شد سازمان و صندوقی منطقه‌ای برای موضوع گردوغبار ایجاد شود. بااین‌حال به غیر از پیگیری موضوع صندوق پشتیبان، صحبت‌ها و راهکارهای جدیدی در گفته‌های سخنرانان به چشم نخورد.

این نخستین‌بار نیست که ایران میزبان رویدادی بین‌المللی دربارۀ مدیریت پدیدۀ گردوغبار است. اما در اجلاس پیش رو که امروز و فردا در جریان است، بنا بر اعلام سازمان حفاظت محیط‌زیست نمایندگانی از ۵۰ کشور، ۱۵ نهاد بین‌المللی و ۲۵۰ صاحب‌نظر، استاد دانشگاه و نمایندگان دستگاه‌های اجرایی، تحقیقاتی و آموزشی حاضر خواهند بود که کشورهایشان درگیر این پدیده هستند. ایران پیش از این هم میزبان نشست‌هایی برای مدیریت این پدیده در سطح محدودتر بوده است. نمونه‌اش نشستی است که در سال ۱۳۸۹ به میزبانی ایران برگزار شد و وزرا و مسئولان محیط‌زیست کشورهای ایران، عراق، ترکیه، سوریه و قطر با امضای تفاهمنامه‌ای در اجلاس منطقه‌ای مدیریت بحران پدیدۀ گردوغبار متعهد شدند ظرف پنج سال این پدیده را رفع کنند. وضعیت در سال ۹۴، یعنی پایان تعهد، قابل قبول نبود. با افزایش خشکسالی و گسترش کانون‌های گردوغبار، در سال‌های بعد هم نشست‌های منطقه‌ای دیگری برگزار شد و نمونۀ آخرش هم نشست سال گذشته بود که ایران میزبان عراق و سوریه شد. حالا انتظارات از اجلاس «مقابله با توفان‌های ماسه و گردوغبار» بیشتر از همیشه است و توقع می‌رود بعد از سال‌ها بالاخره چاره‌ای برای مقابله با گردوغبار تعیین شود؛ دیپلماسی بدون تعارف به‌کار گرفته شود و کانون‌های غبار که مدام بر میزانشان افزوده می‌شود، مدیریت شوند.

ایران می‌گوید که فقط از ایستگاه سنجش «دهراود» بازدید کرده است و هنوز کارشناسان ایرانی حتی نتیجهٔ این بازدید را اعلام نکرده‌اند. دولت ایران می‌گوید هیچ اطلاعی از وضعیت سد کجکی ندارد و افغانستان می‌گوید اجازهٔ بازدید از سد و سنجش با هیچ متر و معیاری را نخواهد داد. اما بلافاصله پس از سفر ایران، اعلام کرد که کارشناسان ایرانی در مورد نبود آب و خشکسالی بالادست حوضهٔ آبریز هیرمند متقاعد شده‌اند.