فقر، فقدان دسترسی به مدرسه و محرومیت مهم‌ترین دلایل بازماندن کودکان از تحصیل است. این را «رضا امیدی»، جامعه‌شناس در نشستی با عنوان «پیدا و پنهان محرومیت از تحصیل» که توسط «روستاتیش» که حامی کارآفرینی اجتماعی برای روستاهای کمتر برخوردار است، گفت. این جامعه‌شناس با انتقاد از حذف سیاست‌های چندبعدی که می‌توانست به نفع تحصیل کودکان تمام شود، می‌گوید که سیاستگذاری‌هایی که امروز با داعیه ارزان‌سازی تحصیل آمده‌اند، سازوکاری را علم می‌کنند که عامل بازماندگی از تحصیل است:‌ «کوپنی‌سازی، کالایی‌سازی آموزش، تحدید تحصیل دختران زیرمجموعه طرح‌ها کنترل جمعیت و… همگی بازماندگی از تحصیل کودکان را بازتولید می‌کند.»

معلوم نیست بوی قرمز دانه است یا نیل که با هر بالا آوردن دست به مشامم می‌رسد. به زهرا می‌گویم بو کن‌، انگار از این حشره‌های ریز می‌آید که ما به نام قرمزدانه می‌شناسیم. زهرا با نزدیک شدن دستم به صورتش، سرش را عقب می‌کشد. همهٔ انگشت‌ها و کف دستم رنگ نیل به خود گرفته، اما قرمزدانه‌ها هنوز صحیح و سالمند. آنها را گوشهٔ کیف می‌ریزم و ذهنم از نمایشگاه فرش دستبافت دور می‌شود تا خودش را به موزهٔ ملی فرش برساند. موزه‌ای که رنگ فرش‌هایش از نیل‌، قرمزدانه‌، اسپرک،‌ کاه، برگ حنا‌، پوست پیاز، گل زعفران،‌ بنه،‌ مازو،‌ پوست انار،‌ پوست گردو،‌ هلیله‌، هلیلهٔ سیاه،‌ برگ مو،‌ وسمه،‌ روناس،‌ گلرنگ‌، گندل و .. به دست آمده است؛ درست خلاف نمایشگاه فرش دستبافت سال ۱۴۰۲ که رنگ‌های شیمیایی در رنگرزی اغلب‌ قالی‌ها به کار رفته‌اند. البته برخی فروشنده‌ها قسم و آیه می‌خورند که قالی‌شان رنگ طبیعی دارد،‌ در مقابل گروه دیگری می‌گویند رنگ طبیعی را فراموش کن‌ و فروشنده‌هایی هم که اصرار به استفاده از این رنگ‌ها دارند را جدی نگیر!

اگرچه حوادث ناشی از کار در کشور ما زیاد به‌نظر می‌رسد، اما آمارهای دقیقی از این موضوع موجود نیست. هرچند آمارهای غیررسمی از فوت روزانه بین پنج تا شش کارگر حکایت دارد، با این‌حال هنوز ایمنی حین کار، در سطح کلان مورد توجه قرار نگرفته است. از سوی دیگر بازرسی‌های دقیق از کارگاه‌ها نیز به‌درستی انجام نمی‌شود و گاه سود کارفرما، تکنولوژی قدیمی و… موجب شده حفاظت از نیروی انسانی در اولویت‌های بعدی قرار گیرد. نتیجهٔ این اتفاقات، بالارفتن تلفات حوادث ناشی از کار است. یک فعال کارگری می‌گوید این وضعیت بدون تغییراتی در حوزهٔ بنیادین شرایط کار قابل تغییر نیست.