پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | برگه 52 | برچسب: محیط زیست

بایگانی مطالب برچسب: محیط زیست

محیط زیست به همهٔ محیط‌هایی که در آن‌ها زندگی جریان دارد، گفته می‌شود. مجموعه‌ای از عوامل فیزیکی خارجی و موجودات زنده که با هم در کنش هستند، محیط زیست را تشکیل می‌دهند و بر رشد و نمو و رفتار موجودات تأثیر می‌گذارند.
حفاظت محیط زیست در قرن بیست و یکم به عنوان یکی از هشت هدف توسعهٔ هزاره و یکی از سه پایهٔ توسعهٔ پایدار شناخته می‌شود.

سرنوشت باغ گیاه‌شناسی در دست «دیوان»

|پیام ما| پس از تلاش‌های بسیار برای جلوگیری از برج‌سازی‌های گسترده در منطقه ۲۲ تهران، اکنون قرعهٔ نجات باغ ملی گیاه‌شناسی ایران به نام سران سه قوه افتاده است. چهار ماه بعد از درخواست معاون حقوق عامه دادستانی کل کشور از رئیس دیوان عدالت اداری برای صدور دستور توقف ساخت ۲۲ برج ۳۸ طبقه در حریم این میراث طبیعی و ابطال مجوز پروژه، عملیات عمرانی «بنیاد تعاون ارتش» برای ایجاد بیش از ۵۶۰۰ واحد مسکونی هنوز ادامه دارد اما در آخرین تحولات، رئیس موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور به سران سه قوه نامه نوشته و خواستار جلوگیری از تخریب این گنجینه شده و تصمیم دربارهٔ این موضوع را «آزمونی بزرگ برای قاضی و مدیران دیوان عدالت اداری» خوانده است. در همین حال، پیگیری‌های «پیام ما» نشان می‌دهد پروژهٔ ساخت ٥٠٠٠ واحد مسكونی برای استادان دانشگاه تربیت مدرس به‌دلیل قرار گرفتن در حریم باغ گیاه‌شناسی فعلاً منتفی شده است.

شکست کمربند سبز

ایستادن در برابر گسترش افسارگسیختهٔ شهرها، کاهش آلودگی هوا و زیست‌پذیر کردن شهرها اهدافی است که از سال‌ها پیش قانونگذاران در طرح‌های جامع شهری و لوایح مرتبط با کمربند سبز دنبال کرده‌‌اند. این الگو نه‌تنها در ایران که در تمام نقاط جهان به‌طور موفق یا ناموفق در حال اجرا است. بحث محدوده و حریم در دههٔ ۴۰ در نخستین طرح جامع شهری تهران مطرح شده بود، بعد در دههٔ ۷۰ طی برنامه‌ای ۲۵ساله و در سال ۸۵ به‌طور مشخص توصیه‌هایی برای حریم سبز تهران در طرح جامع شهر تهران به میان آورده شد و سال ۹۶ نیز مجلس ذیل لایحهٔ هوای پاک به لزوم داشتن کمربند سبز در شهرهای تحت‌تأثیر ریزگردها تأکید کرد و وظایفی را برای دستگاه‌ها در نظر گرفت. در تمام طول چند ده سالی که موضوع حریم و محدوده در شهرهای ایران مطرح شده است، هیچ‌گاه دولت‌ها و شهرداری‌ها در اجرای آن به موفقیت مطلوبی دست نیافته‌اند؛ چراکه هر بار رشد و گسترش حاشیه‌نشینی به‌ویژه در کلانشهری چون تهران خود را بر این محدودهٔ تعیین‌شده تحمیل کرده، ضمن اینکه همواره مشکلات منابع آبی و مالی پا برجا بوده است. بنابراین، با وجود اقدامات انجام‌شده به‌نظر می‌رسد که در نمایی کلی فعلاً با طرحی شکست‌خورده روبه‌رو هستیم.

مرگ بلوط‌ها در میدان گازی

هنوز گاز از قلب زمین‌های «مختار» در شهرستان بویراحمد بیرون نیامده، نزدیک به چهارصد بلوط دانه‌زاد بدون اجازه و اطلاع منابع طبیعی قطع و زمزمه‌های افزایش قیمت زمین باعث اختلافات محلی شد و این اختلافات در هفته‌های گذشته یک کشته و چندین زخمی برجا گذاشت. هرچند مسئولان محلی می‌گویند این اختلافات ارتباطی به کشف گاز ندارد اما محلی‌ها مخالف این حرفند. از سوی دیگر رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بویراحمد هم می‌گوید قطع درختان بدون هماهنگی با آنها بوده و باید از کارکنان منابع طبیعی می‌خواستند تا برای نشانه‌گذاری درختان و کم کردن آسیب‌ها در منطقه حاضر شوند. «این پروژه ملی است و ما هم قصد سنگ‌اندازی نداریم. اما قطع درختان بدون هماهنگی بوده و هنوز خسارت این تخریب‌ها به منابع طبیعی داده نشده است.»

واکنش محیط زیست فارس به گزارش «پیام ما»

پس از انتشار گزارشی درباره مسئله شکار غیرمجاز در پارک ملی بمو در روزنامه «پیام ما

سرنوشت نامشخص ۶۵ پرنده

|پیام‌ما| بهمن‌ماه پارسال بود که خبر کشف و ضبط یک محموله قاچاق انواع پرندگان غیربومی و بومی در کامیونی در استان البرز منتشر شد. همان زمان فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان البرز گفت که متهمان این پرونده درصدد انتقال این محموله از یکی از استان‌های همجوار به یکی دیگر از استان‌ها از مسیر البرز بودند. دو نفر در این اتفاق دستگیر و تحویل مراجع قضایی شده و پرندگان هم به مرکز تیمار البرز فرستاده شدند. در هشت ماه گذشته خبری از این پرونده در میان نبود تا چند روز قبل که قاضی دادگاه کیفری شعبه ۱۱۵ شهر کرج، حکم به استرداد این پرندگان به مالکشان داد. این حکم باعث تعجب بعضی فعالان حوزه حیات وحش و محیط زیست شده و تصاویر پرندگان استردادی در گروه‌های محیط زیست در حال دست به دست شدن است. اگرچه اداره کل محیط زیست استان می‌گوید تابع نظر دستگاه قضایی است، یکی از فعالان حوزه حیات وحش معتقد است چنین دستوری راه قاچاق، خرید و فروش و نگهداری غیرمجاز گونه‌های جانوری را هموار می‌کند.

تذکر به ارمنستان دربارهٔ «ارس»

|پیا‌م‌ما| از ۲۹ خردادماه که گزارش تحقیقی «پیام‌ما» با عنوان «ردیابی مسمومیت ارس» منتشر شد، تاکنون چندین بار دربارهٔ وجود مواد رادیواکتیو و فلزات سنگین در آب رودخانهٔ ارس صحبت شده است و مسئولان بسیاری به این گزارش واکنش نشان داده‌اند. حالا در جدیدترین اظهارنظر دراین‌باره، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی کلان منابع آب و تلفیق بودجهٔ شرکت مدیریت منابع آب ایران گفته «وضعیت کیفی آب و به‌ویژه آلودگی‌ها، خط قرمز وزارت نیروی ایران است.» او همچنین تأکید کرده تذکراتی به طرف ارمنستانی و پیمانکار داده‌اند و همچنان پایش‌ها در جریان است.

غفلت سیاستگذار از «تغییر اقلیم»

دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی به تازگی گزارشی با عنوان «ضرورت اقدام ملی برای ارتقای سازگاری با تغییر اقلیم» منتشر کرده است. گزارشی که محصول بررسی‌های این تیم از اواخر اردیبهشت تا پایان شهریور‌ماه است، نشان از آن دارد که مسئولان، به مسئله تغییر اقلیم بی‌توجه بوده و بررسی محتوای اسناد آمایش سرزمین، قوانین پنج ساله توسعه و متن لایحه برنامه هفتم توسعه نشان‌دهنده بی‌توجهی به «کلان‌روند» تغییر اقلیم در کشور است.

کیسه‌ پلاستیک‌ها منتظر آیین‌نامه

|پیام‌ما| یک‌سال پس از تصویب آیین‌نامهٔ «کاهش مصرف کیسه‌های پلاستیکی»، بیشتر بندهای این آیین‌نامه هنوز در کش‌وقوس برگزاری جلسات برای تدوین شیوهٔ عمل به سر می‌برند. در طول این مدت جلسات بسیاری برای تدوین شیوه‌نامهٔ مواد ذکرشده در این آیین‌نامه برگزار شده است. تدوین شیوه‌نامه برای یکی از بندهایی که در ماده ۳ این آیین‌نامه آمده از جمله مواردی است که به عمل نزدیک شده و همین هم دلیلی بود تا در چند روز گذشته رئیس سازمان حفاظت محیط زیست بگوید: «طی پنج سال باید پلاستیک‌های زیر ۲۵ میکرون جمع‌آوری شود.» از نظر مدیرکل دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط زیست آیین‌نامه هنوز به سرانجام نرسیده، چون تدوین استاندارد ملی برای کیسه‌های زیست تخریب‌پذیر سخت است؛ اما یکی از کارشناسان محیط زیست می‌گوید مشکل در نبود آمار است و تدوین آیین‌نامه بدون داشتن آمار از تولید و توزیع کیسه‌های پلاستیکی و بررسی دقیق زیرساخت‌ها ناقص خواهد بود و نتیجهٔ عملی در بر ندارد.