|پیام ما| ایران سالانه حدود چهار میلیون تن پسماند پلاستیکی تولید می‌کند که حدود ۵۰۰ هزار تن از آن، پسماند کیسهٔ پلاستیکی است. فقط بخش کوچکی (کمتر از ۱۰ درصد) از پسماند پلاستیکی، جداسازی و بازیافت می‌شود و بقیه مدفون یا سوزانده می‌شوند. این میزان از پسماند پلاستیکی معادل سرانه‌ٔ تولید ۱۴۰ گرم در روز است. این آمار در نشست کمیسیون استاندارد، محیط‌زیست، توسعهٔ پایدار و آب اتاق بازرگانی ایران ارائه شد. براساس اعداد ارائه‌شده در این نشست، ایران، هفدهمین کشور جهان از منظر حجم پسماند پلاستیکی تولیدی است و از منظر سرانه‌ٔ تولید در ردهٔ ۹۸ قرار دارد. در سال ۲۰۱۹ حدود ۴۹۶ هزار تن پسماند پلاستیکی در ایران سوء‌مدیریت شدند که خسارت این عدم مدیریت صحیح پسماندهای پلاستیکی در ایران سالانه سه هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. همچنین، با فرض مدیریت اصولی پسماند میزان ارزش پسماندهای پلاستیکی دو میلیارد دلار خواهد بود. در شرایط کنونی، ارزش سه قلم پت و پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن، ۲۳ هزار میلیارد تومان است.

|پیام ما| امسال روز زمین پاک با شعار «متحد شدن برای آینده‌ای بدون پلاستیک» نامگذاری شده است. ۲۲ آوریل یعنی سوم اردیبهشت در ایران همزمان با این روز جهانی، توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست «مشارکت مردم، ایران در برابر پلاستیک، نجات زمین» نامگذاری شد. هفتهٔ قبل هم قانون محدودیت توزیع کیسه‌های پلاستیکی به تصویب رسید و قرار شد در هفتهٔ زمین پاک (سوم تا نهم اردیبهشت) توزیع رایگان کیسه در فروشگاه‌های زنجیره‌ای ممنوع شود. بااین‌حال، تلاش‌ها برای حذف یا کاهش تولید کیسه‌های پلاستیکی در سراسر جهان موضوعی مناقشه‌برانگیز و پرچالش است و در ایران هم کارهایی از این دست، شعارگونه به نظر می‌رسد. این درحالی‌است که فعالان محیط‌زیست و آنها که حیات کره زمین برایشان مهم است، از رهبران دولتی، مشاغل و مردم عادی می‌خواهند تولید پلاستیک را تا سال ۲۰۴۰ به میزان ۶۰ درصد کاهش دهند.

دو هفته قبل بود که علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، از نهایی شدن شیوه‌نامهٔ پلاستیک‌های «زیست‌تخریب‌پذیر» در سازمان ملی استاندارد خبر داد. پلاستیک‌هایی که بر اساس این شیوه‌نامه باید با استانداردهایی تهیه شوند که به محیط زیست صدمه نزنند. این در حالی است که سال‌ها از مصرف پلاستیک‌هایی با عنوان «زیست‌تخریب‌پذیر» در میادین میوه و تره‌بار می‌گذرد و حالا بعد از سال‌ها برای آنها استانداردی تعریف شده است. پلاستیک‌هایی که پیش از این تاییدیه سازمان ملی استاندارد را نداشتند و مشخص نبود بر چه اساسی تولید شده‌اند. این در حالی است که بنا به گفتهٔ «زاهد احمدی»، عضو هیات علمی دانشکده صنعتی امیرکبیر که تحصیلات و پژوهش‌هایش در زمینهٔ «پلیمرهای زیست‌تخریب‌پذیر» بوده، در کشور آزمایشگاه‌هایی که بتواند استاندارد این محصولات را تایید کند وجود ندارد و تعیین استاندارد بدون وجود آزمایشگاه کاری بیهوده است. از سویی مواد اولیه تولید پلاستیک زیست‌تخریب‌پذیر وارداتی و گران است و به همین دلیل از میزان تولید پلاستیک‌های زیست‌تخریب‌پذیر در کشور اطلاعی در دست نیست. او همچنین تاکید می‌کند که در کنار مشکلات تولید این محصول، تا زمانی‌که بازیافت این محصولات جدی گرفته نشود، نام بردن از آنها صرفا سبزشویی است. در ادامه گفت‌‌و‌گو با این استاد دانشگاه را می‌خوانید.