بایگانی مطالب : انرژی
آبگیری سد عظیم نیل کامل شد
نخست وزیر اتیوپی اعلام کرد: این کشور چهارمین و آخرین مرحله آبگیری سد جنجالبرانگیز خود روی شاخه اصلی رود نیل را تکمیل کرده است.
![آبگیری سد عظیم نیل کامل شد](https://payamema.ir/pubfiles/2023/09/61975184-jpg.webp)
آب کشور در تسلسل «دستور » و «کنترل»
بنیاد ملی نخبگان، در گزارشی توصیه و هشدارهایی به دولت سیزدهم در حوزۀ سیاستگذاری مدیریت آب ارائه داده است. بخشی از این گزارش میگوید مشکلات تأمین آب شرب کلانشهرهای ایران فزاینده است و ادامۀ روند کنونی مدیریت آب نه فقط تأمین آب در این مناطق را دچار مشکل میکند بلکه چالشهایی مانند فرونشست، مرگ دشتها، گسترش مهاجرت و نزاعهای قومی و استانی در تخصیص و توزیع آب نیز تشدید خواهد شد. نویسندگان این گزارش معتقدند سالهاست مدیریت آب کشور در «تسلسلی از دستور و کنترل» گرفتار است که ادامۀ آن فقط تشدیدکنندۀ بحران است، نه راهحل آن. این گزارش همچنین تأکید میکند که نقش تصدیگری دولت و همچنین نفع اقتصادی وزارت نیرو با فروش آب، مغایرت ذاتی وظایف سازمانی بخشهای مختلف وزارت نیرو مانند شرکت آبفا و شرکت آب منطقهای، یکی از مسائل مهم در موفق نبودن مدیریت منابع آب در کشور است.
![آب کشور در تسلسل «دستور » و «کنترل»](https://payamema.ir/pubfiles/2023/09/5-41-jpg.webp)
دیپلماسی پرتعارف آبی
|پیام ما|طی دو سال گذشته کارشناسان حوزه آب و دیپلماسی آب بارها درباره رفتارها و برنامههای آبی ترکیه و موثر نبودن دیپلماسی ایران در این زمینه هشدار دادند. روز گذشته اما وزیر امور خارجه کشورمان از توجه جدی ترکیه بر موضوع رودخانه ارس و پیگیری مذاکرات با این کشور در حوزه آب خبر داد. این خبر در شرایطی از سوی «حسین امیرعبداللهیان» اعلام شده است که سال گذشته کمیسیون توسعهپایدار اتاق بازرگانی ایران اعلام کرده بود در صورت تکمیل پروژههای آبی ترکیه در مجاورت ایران، ارس، رودخانه مرزی ایران که در نهایت به خزر میریزد، با کاهش ۳۰ درصدی آورد مواجه میشود.
![دیپلماسی پرتعارف آبی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/09/2-30-jpg.webp)
چقدر آب ذخیره داریم؟
خبرگزاری تسنیم در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲ گزارش داد که نیمی از ظرفیت سدهای کشور خالی است
![چقدر آب ذخیره داریم؟](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/1456987_856-768x432-1-jpg.webp)
دورنمای مبهم الحاق به توافق پاریس
پس از هشت سال از شکلگیری توافق پاریس و جنجالهای مرتبط با آن در کشور، حالا معاون حقوقی رئیس جمهوری میگوید که پیوستن ایران به توافق پاریس منوط به برداشتن تحریمها از سوی ایالات متحده است. این در حالی است که تابستان امسال، گرمترین تابستان ثبت شده در تاریخ بوده و دانشمندان به آن لقب «جهنم گرما» اطلاق کردهاند. به همین دلیل بسیاری از دانشمندان و فعالان محیط زیست در جهان خواستار تسریع اقدامات دولتها برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و فعالیتهای مرتبط با سازگاری با شرایط تغییراقلیم شدهاند.
![دورنمای مبهم الحاق به توافق پاریس](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/محمددهقان،معاونحقوقیرئیسجمهور-768x470-1-jpg.webp)
نیاز به اجماع علیه سیاستهای آبی طالبان
پس از احداث سد انحرافی کمالخان و کانالهای منحرفکنندهٔ آب که آب هیرمند را بهسمت گودزره هدایت میکنند و طبیعتاً حقابهٔ هامون را قطع میکنند، نوبت به کانالی موسوم به «قوش تپه» رسید تا علاوهبر ایران، کشورهای آسیای مرکزی هم از گزند جاهطلبیهای آبی طالبان در امان نمانند. خلاف آنچه در مورد ایران وجود دارد، افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی هیچ توافقنامهای در مورد استفاده از آب ندارند و براساس قوانین بینالمللی، افغانستان بهاندازهٔ سه کشور آسیای مرکزی حق دارد از آب آمودریا استفاده کند. پس از تکمیل و بهرهبرداری از کانال قوشتپه، جوامع پاییندستی در ازبکستان و ترکمنستان ممکن است ۱۵ درصد از آب آمودریا را که اکنون به این دو کشور میریزد، از دست بدهند. چالش مشترک حول محور آب که همهٔ این چهار کشور را تهدید میکند، شاید بتواند راه حل مشترکی داشته باشد؛ راهحلی مانند یک اجماع منطقهای.
![نیاز به اجماع علیه سیاستهای آبی طالبان](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/4-28-jpg.webp)
حملونقل برقی و آلودگی هوا
آیندهای که دانشمندان از آن خبر میدهند آیندهای از رباتها و خودروهای برقی و در کل، استفاده از تجهیزات الکترونیکی است که به کمک بشر میآیند. خودروها و موتورسیکلتها جزء محبوبترین این ابزارها هستند که طی سالهای اخیر استقبال خوبی نیز از سوی کشورهای مختلف و سرمایهگذاران شده است. چراکه خیلی از کشورهای جهان قصد دارند با هدف مقابله با آلودگی هوا و کاهش میزان انتشار آلایندهها و گازهای گلخانهای و حفظ بهتر محیط زیست، خودروهای تمام الکتریکی و برقی را به تولید انبوه برسانند.
![حملونقل برقی و آلودگی هوا](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/0304-768x611-1-jpg.webp)
دورخیز برای حملونقل برقی بدون زیرساخت
شهردار تهران از انعقاد قرارداد تأمین هزار دستگاه خودروی برقی برای پایتخت خبر داده و گفته است که با سه وزارتخانه نیز برای تسهیلات ارائهٔ تاکسیهای برقی به رانندگان تاکسی رایزنی خواهد کرد. پیش از این، خودروهای هیبرید که همزمان از بنزین و باتریهای الکتریکی استفاده میکردند و نیازی به شارژ مستقیم آنها با استفاده از کابل برق نبود در کشور تردد داشتند اما مشخص نیست آیا منظور شهردار تهران از خودروهای برقی، خودروهای هیبرید قبلی است یا خودروهای تمام برقی. این در حالی است که به نظر میرسد هنوز زیرساختهای لازم برای تردد بدون دردسر خودروهای برقی در شهر تهران آماده نیست. مواردی مانند جایگاههای شارژ خودرو و ارائه خدمات تعمیر و عرضه قطعات یدکی این خودروها هنوز نه فقط در تهران که در سایر شهرهای کشور نیز فراهم نشده است. اگرچه شهرداری تهران اخیراً قراردادی را به امضا رساند که براساس آن، یک شرکت متعهد به ساخت و تحویل ۷۳ ایستگاه شارژ تا شهریورماه در تهران شده است.
![دورخیز برای حملونقل برقی بدون زیرساخت](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/6-57-jpg.webp)
برنامه هفتم «ارزیابی» را دور زد
در اصلاحیه تازه لایحه برنامه هفتم توسعه، پروژههای انتقال آب از دریا و دریاچهها از شمول ارزیابی اثرات محیط زیستی خارج شدهاند و آب با تایید شورای عالی آب میتواند برای مصارف کشاورزی و صنعتی منتقل شود. سازمان حفاظت محیط زیست که از جمله اصلیترین ارکان تایید چنین پروژههایی بود، با اینکه در سالهای گذشته نتوانسته چندان قوی ظاهر شود، با این اصلاحیه از بررسی و ارزیابی پروژههای انتقال آب کنار گذاشته شده است و شورای عالی آب باید مجوز این انتقال را بدهد. این در حالی است که دبیر انجمن ارزیابی محیط زیست ایران به «پیامما» میگوید: «برای تعیین آنکه چه پروژهای مشمول ارزیابی است نه برنامه هفتم توسعه و نه شورای عالی آب امکان تصمیمگیری ندارند. از نظر قانونی شورای عالی محیط زیست، تنها سازمانی است که میتواند بگوید یک طرح مشمول ارزیابی است یا خیر و هرچه به غیر از این رخ دهد نقض قانون است.»
![برنامه هفتم «ارزیابی» را دور زد](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/3-17-jpg.webp)
«کمبود» جایگزین «ناترازی» برق شد
«ناترازی برق» اصطلاحی تخصصی است که به وضعیت نامتناسب تولید و مصرف برق اشاره دارد. این اصطلاح حالا دیگر به واژهای آشنا بدل شده و افکار عمومی با آن آشنایی دارند. در سالهای اخیر با شدت گرفتن ناترازی در صنعت برق، اطلاعرسانی مسئولان صنعت برق برای کاهش مصرف باعث شده که ایرانیان بیش از گذشته با مشکلات این صنعت آشنا شوند. با اینحال گزارشهای تخصصی در این حوزه نشان میدهد که بحران ناترازی عمیقتر از چیزی است که بتوان با کاهش مصرف در بخش خانگی آن را جبران کرد. برای نمونه، پایگاه خبری اتاق ایران دیروز گزارشی مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی ایران را منتشر کرد که بخشی از این بحران را هویدا کرده است. بر اساس این پژوهش، بررسی کمبود برق در اوج مصرف سال ۱۴۰۲ نشان داده که ناترازی برق ابعاد گستردهتری به خود گرفته و باید از آن به عنوان پدیده «کمبود برق» یاد کرد.
![«کمبود» جایگزین «ناترازی» برق شد](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/2-15-jpg.webp)