بایگانی مطالب : جهان پژوهش
سناریوی کابوس
توفان مخرب «اوتیس» (Otis)، باعث شد تا خودمان را در یک لحظهٔ مهم و محوری در تاریخ پیشبینی آبوهوا ببینیم. توفانی که هفتهٔ گذشته آغاز شد و با سرعت ۱۶۵ متر برساعت و بارانهای شدید به ساحل رسید، به شهر ساحلی «اکاپولکو» در مکزیک برخورد کرد و جان حداقل ۴۸ نفر را گرفت. سرعت تبدیل اوتیس به یک توفان شدید، بیسابقه بود. در عرض ۱۲ ساعت، از یک توفان گرمسیری معمولی به یک توفان «رده ۵» رسید؛ ردهای که قدرتمندترین رده است و ممکن است در عرض یک سال، تنها چندبار در سراسر جهان رخ دهد. این رویداد نادر و هشداردهنده که توسط مرکز ملی توفان ایالات متحده بهعنوان «سناریوی کابوس» توصیف شده است، رکورد سریعترین میزان تشدید را در طی یک دورهٔ ۱۲ ساعته در شرق اقیانوس آرام شکست. اوتیس نهتنها ساکنان و مقامات را غافلگیر کرد، بلکه محدودیتهای ابزارهای پیشبینی فعلی ما را نیز افشا کرد.
![سناریوی کابوس](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/3-5-scaled.webp)
اتلاف منابع بیمهشدگان زیر عنوان محرومیتزدایی
۲۹ آذر ۱۴۰۱ «مهدی ناقوسی»، سرپرست وقت ادارهکل درمان مستقیم تأمین اجتماعی بههمراه «مجید یوسفی مقدم»، مدیر درمان تازه منصوبشدهٔ سیستانوبلوچستان از زمینی که منطقهٔ آزاد چابهار برای ساخت بیمارستان در اختیار تأمین اجتماعی گذاشته است، بازدید کردند. زمینی که قبل از آن و در سال ۹۳ در اختیار ستاد برکت قرار گرفته بود تا برای ساخت بیمارستان ۵۵۰ تختخوابی استفاده شود، اما بعد از کلنگزنی فقط نامی از آن برجای ماند. البته در سال ۹۷ با حضور وزیر وقت بهداشت کلنگزنی یک بیمارستان ۵۰۰ تختخوابی وزارت بهداشت در نزدیکی همین زمین اهدایی انجام شد که درحال ساخت است. تنها بیمارستان فعال چابهار همین بیمارستان «امام علی» است که تأمین اجتماعی ساخته و در سال ۱۳۸۰ همراه با ۲۹ بیمارستان دیگر، آن را به وزارت بهداشت واگذار کرده است و طبق قرارداد، تمامی بیمهشدگان تأمین اجتماعی در این مرکز خدمت رایگان میگیرند. بنابراین آیا لازم است که تأمین اجتماعی بهجای متولی درمان، عهدهدار ساخت بیمارستان شود؟ آن هم در شرایطی که در چندقدمی آن بیمارستانی در حال ساخت است.
![اتلاف منابع بیمهشدگان زیر عنوان محرومیتزدایی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/تامین-اجتماعی-jpeg.webp)
اثر شگرف هوش مصنوعی بر صنعت بازیافت
سیاهپوستان قارهٔ سبز
جنگ اوکراین که آغاز شد، جهانیان نهتنها جنگی تازه در اروپا را میدیدند، بلکه شگفتزده شاهد اظهار نظرهایی در رسانهها بودند که رنگ و بوی نژادپرستانهٔ عمیقی داشت. نقل قول مشترک اروپاییها در همدلی با اوکراینیها این بود که «آنها شبیه ما هستند: اروپاییهای سفید، مو بور و چشم رنگی.» احتمالاً بسیاری از ما هم با شنیدن واژهٔ «اروپایی» یاد همین ویژگیها خواهیم افتاد. اما این ویژگی که امروز هم بخشی جدانشدنی از هویت اروپایی است، چقدر قدیمی هستند؟ نتایج یک پژوهش تازه نشان میدهد آنچه امروز بخشی جداییناپذیر از هویت اروپایی است، بسیار دیرتر از آنچه پیش از آن تصور میشد، پدید آمده است. این پژوهش که روی مرد «اوتزی» انجام و نتایجش در ژورنال Cell منتشر شده است، نشان میدهد که این مرد یخی پوستی تیره داشته، جنس موهایش مجعد و البته طاس بوده است.
![سیاهپوستان قارهٔ سبز](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/6-62-jpg.webp)
«یداالله سحابی» و توسعه زمینشناسی قبل و پس از کودتا
درس زمینشناسی اولبار در سال ۱۳۰۷ بهعنوان یک رشتهٔ دانشگاهی در دارالمعلمین (دانشسرای بعدی) تدریس شد
![«یداالله سحابی» و توسعه زمینشناسی قبل و پس از کودتا](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/۲-۲-768x517-1-jpg.webp)
«کاسپین» یا «خزر»
خاک ایرانشهر را از شمال، بزرگترین پهنهٔ آبی زمین در خشکیها، «دریاچهٔ فیروزهفام کاسپیان» و از جنوب، «خلیج همیشه پارس» در برگرفته است. از نیلگون خلیج همیشه پارس و دریای مَکُران» بسیار گفته و شنیده شده. شوربختانه که دربارهٔ «کاسپیان»، این بنیانِ استوار فروریزش باران و رویش جنگلهای سرزمین هیرکان، کمتر گفته و نوشتهایم. هر دوی این پهنههای آبی درگیر چالشهای سیاسی، اقتصادی، مرزبندی و همچنین چالشهای فرهنگی و هویتی هستند و از این نگاه همدرد و همداستان. اگرچه خلیج فارس، همیشهٔ تاریخ در برابر دستدرازیهای بیگانگان و آزمندیهای مرزی و فرهنگی و هویتی بیگانگان از پشتیبانی درخور و شایستهٔ همهٔ مردم این سرزمین برخوردار بوده است، ولی شوربختا که دریای شمالی ایران با چراییهای ناشناخته، در برابر زباندرازیها و دستدرازیهای مرزی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و هویتی رواشده به آن، همچنان بیپشتوانه و تنهاست. از فروکاست سهم کشورمان از اندوختههای انرژی بستر دریاچه از سوی دیگران تا سزاوار نپنداشتن نام ایرانی کاسپیان از سوی خودمان و پافشاری بیبنیان بر کاربرد نام اَنیرانی «خزر» بر این نیلگون پهنهٔ آبی، همگی بیانگر تنهایی این بزرگترین دریاچهٔ زمین است.
![«کاسپین» یا «خزر»](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/4-1-1-e1691782717232-768x609-1-jpg.webp)
فراموشی «آمایش سرزمین» در دولت
با وجود تصویب سند ملی آمایش سرزمین توسط شورای عالی آمایش سرزمین در اواخر دولت دوازدهم، این سند ناقص بوده و با وجود پایان یافتن فرصتهای زمانی (یکساله و کمتر از یکسال) ذکرشده در متن سند برای تکمیل آن، این امر توسط دولت سیزدهم صورت نگرفته است، پیشنهاد میشود از فرصت تدوین لایحهٔ برنامهٔ هفتم توسعه استفاده شود و دولت مکلف به تکمیل سند ملی آمایش (موارد مذکور در بخش الزامات و پیشنیازهای سند) در سال اول برنامه و بازنگری و هماهنگی اسناد آمایش استانی با آن در سال دوم برنامه شود.
![فراموشی «آمایش سرزمین» در دولت](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/4-19-jpg.webp)
ممنون که ما را تحمل میکنید!
راستش را بخواهید، گاهی خودمان هم حرصمان درمیآید. ما هم از شنیدن اینهمه خبر بد حالمان بد میشود، از دیدن نابسامانیها، فسادها و ادعاهای نادرست ناراحت میشویم. ما هم مثل همهٔ شهروندان، شرایط بد اقتصادی جامعه نگرانمان میکند و از نگاه کردن به آینده واهمه داریم. از رنج مردمان رنج میبریم و از اینکه کاری جز نوشتن از دستمان برنمیآید و نمیتوانیم رنجی از دوش مردم جامعه کم کنیم، در تقابل با حس ناامیدی مغلوب میشویم. البته گاهی لحظههایی هم هست که از شنیدن خبری خوشحال میشویم، هرچند کم ولی همین امیدهای کوچک وجود دارد.
![ممنون که ما را تحمل میکنید!](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/ac-image-xg1594126294ls-jpeg.webp)
به خبرنگاران محلی تعظیم میکنم
بیشتر روزهای کار بهعنوان خبرنگار را در مطبوعات محلی گذارندهام.
![به خبرنگاران محلی تعظیم میکنم](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/ter-jpg.webp)
سیستم هوش مصنوعی پاندمیهای آینده را شناسایی میکند
یک سیستم هوش مصنوعی جدید میتواند درباره ظهور شاخههای یک ویروس خطرناک که به پاندمیهای آینده منجر میشود به افراد هشدار دهد.
![سیستم هوش مصنوعی پاندمیهای آینده را شناسایی میکند](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/هوش-مصنوعی-jpg.webp)