بایگانی مطالب : اقتصاد
شروع فصل صید میگو در خلیج فارس
امسال نیز مانند سال‌های گذشته مرداد که از نیمه گذشت، صیادهای بوشهری به آب می‌زنند. با پایان هفتهٔ گذشته معاون صید و بنادر ماهیگیری شیلات استان بوشهر نیز این خبر را تأیید می‌کند و می‌گوید که نه هزار صیاد خلیج فارس با لنج از روز ۱۹ مرداد در پنج صیدگاه به آب زده‌اند. به گفتهٔ «بیژن ساسانی‌پور»، قایق‌ها یک روز زودتر از لنج‌ها به آب زدند: «۴۶۰ فروند لنج صیادی دارای مجوز صید هستند و تاکنون ۵۸۲ قایق صیادی هم برای مشارکت در صید میگو مجوز گرفته و راهی دریا شده‌اند. بیشتر از ۹ هزار صیاد در استان بوشهر در زمینهٔ صید میگو فعالیت می‌کنند. پیش‌بینی می‌شود امسال نیز میزان صید میگو همانند سال قبل حدود یک‌هزار و ۵۵۰ تا یک‌هزار و ۶۰۰ تن باشد. صدور مجوز صید میگو برای قایق‌ها یک روزه است؛ یعنی قایق‌ها صبح که راهی دریا می‌شوند، باید حداکثر تا ۲۴ ساعت بعد به اسکله برگردند. مجوز لنج‌های صیادی نیز چهار تا شش روزه است. تعرفهٔ صدور مجوز صید برای قایق‌ها تا پایان فصل، ۳ میلیون تومان و برای لنج‌ها نسبت به ظرفیت آنها بین ۴ تا ۱۵ میلیون تومان تعیین شده است.
دریا را مثل کف دست می‌شناسیم
یکدیگر را صیاد صدا می‌کنند، مانند صیادان مرد. گرفتن مجوز نه آنان را خوشحال می‌کند و نه مضطرب. مشکلات آنان همان است که عموم صیادان کشور تجربه می‌کنند: بیمه ندارند، هزینه‌های کار زیاد است و مخارج بالا. بنزین سهمیه‌ای گیر نمی‌آید و مانند همیشه ماهی در دریا کم است. از نظر آنها هیچ‌کدام اینها ربطی به زن بودنشان ندارد و دولت باید مشکلاتشان را حل کند و دست از وعده دادن بردارد. هر چند به تازگی خبری منتشر شد که از صدور مجوز کار برای زنان صیاد در جزیره هنگام حکایت داشت و خشنودی برخی را انگیخت. اما وقتی به سراغ این صیادان می‌رویم متوجه می‌شویم که سال‌هاست صیادی پیشه آنهاست و صدور مجوز برای آنها مزیت به حساب نمی‌آید و به دور از تفاوت‌های جنسیتی مشغول کارند.
«کمبود» جایگزین «ناترازی» برق شد
«ناترازی برق» اصطلاحی تخصصی است که به وضعیت نامتناسب تولید و مصرف برق اشاره دارد. این اصطلاح حالا دیگر به واژه‌ای آشنا بدل شده و افکار عمومی با آن آشنایی دارند. در سال‌های اخیر با شدت گرفتن ناترازی در صنعت برق، اطلاع‌رسانی مسئولان صنعت برق برای کاهش مصرف باعث شده که ایرانیان بیش از گذشته با مشکلات این صنعت آشنا شوند. با این‌حال گزارش‌های تخصصی در این حوزه نشان می‌دهد که بحران ناترازی عمیق‌تر از چیزی است که بتوان با کاهش مصرف در بخش خانگی آن را جبران کرد. برای نمونه، پایگاه خبری اتاق ایران دیروز گزارشی مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران را منتشر کرد که بخشی از این بحران را هویدا کرده است. بر اساس این پژوهش، بررسی کمبود برق در اوج مصرف سال ۱۴۰۲ نشان داده که ناترازی برق ابعاد گسترده‌تری به خود گرفته و باید از آن به عنوان پدیده «کمبود برق» یاد کرد.
پایان پروندهٔ فعالان محیط زیست؟
دو هفته پس از آنکه دولت از قصد خود برای شکایت رسمی از کره‌جنوبی و با هدف آزادسازی هفت میلیارد دلار مطالبات خود از بانک‌های این کشور خبر داد، پنج‌شنبه شب به ناگاه خبر انتقال چند زندانی دارای تابعیت آمریکایی به هتل و آزادی آنان در قبال دریافت مطالبات از کره‌جنوبی در رسانه‌های ایران پیچید. «مراد طاهباز»، «سیامک نمازی» و «عماد شرقی» به همراه دو فرد دیگر که نامی از آنها در اخبار نیامده است، پنج محکوم دارای تابعیت آمریکایی هستند که قرار است در قبال دسترسی تهران به ۶ میلیارد دلار «برای اهداف بشردوستانه» و آزادی چند زندانی ایرانی در آمریکا که قصد دور زدن تحریم‌های این کشور را داشته‌اند، از زندان آزاد شوند و خاک ایران را ترک کنند. با این حال هنوز مشخص نیست چرا مبلغ اعلام شده در رسانه‌ّها با مبلغی که پیش از این دولت درباره مطالبات خود از کره جنوبی اعلام شده بود، یک میلیارد دلار اختلاف دارد.
اعیانی‌سازی و طرد در مناطق ییلاقی
طبقه بازگوکننده معنای رابطه اجتماعی است
آینده‌ای بهتر با جوامع بومی
۱۸ مرداد (۹ اوت) روز جهانی مردم بومی است؛ مردمی که در طول تاریخ به‌دلیل تضادهایشان با جوامع مدرن مشکلات متعددی را تجربه کرده‌اند، اما کماکان آداب اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی خود را حفظ کرده‌اند. توجه به جوامع بومی، یکی از شاخص‌های مهم توسعهٔ پایدار محسوب می‌شوند. هرچند مردم بومی و فرهنگشان طی سال‌های اخیر از آسیب تغییرات مداوم جوامع در امان نمانده‌اند، اما بسیاری از آنها نسبت به مدرنتیه مقاومت کرده‌اند و به‌همین دلیل است که امروزه دانش بومی‌شان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و نهاد‌ها و سازمان‌هایی برای حفظ و نگهداری فرهنگی این جوامع دست به کار شده‌اند. آنها امروز معتقدند مردم بومی حق دارند برای خودشان تصمیم بگیرند و متناسب با فرهنگ خود رفتار کنند. همین مسئله هم موجب شده است امسال جوانان بومی در اولویت قرار بگیرند؛ همان‌هایی که می‌توانند از یکسو برای سرنوشت خودشان تصمیم بگیرند و از سوی دیگر بقای دانش بومی را رقم بزنند. شعار روز جهانی مردم بومی در ۲۰۲۳ از سوی یونسکو «جوانان بومی به‌عنوان عوامل تغییر برای تعیین سرنوشت خود» است.
پرده نقره‌ای کم‌فروغ
از میان تمام کالاهای فرهنگی، سینما بین عموم مردم شاید یکی از جذاب‌ترین‌ها باشد. حتی بعدتر که کرونا همه را خانه‌نشین و کسب‌وکارهای بسیاری را با چالش‌های اقتصادی مواجه کرد، باز هم سینما در قالبی دیگر جای خود را در بین مردم حفظ کرد. اکران آنلاین فیلم در برخی از پلتفرم‌ها هر چند توانست نجات‌دهندهٔ اقتصاد این صنعت باشد، اما شاید مرحمی موقت برای سینماگران و سینمادوستان بود. اما صِرف «سینمادوستی» برای این صنعت کافی نیست، چراکه مطابق آخرین آمارها، «سرانهٔ مصرف سینما» یا به زبان ساده‌تر، میزان استقبال از سالن‌های سینما در کشور پایین است. به‌طوری‌که در بسیاری از استان‌ها به صفر می‌رسد. این موضوع می‌تواند در ارتباط با عوامل مختلفی باشد. درآمد سرانهٔ ملی، یکی از موارد تأثیرگذار در استقبال جامعه از سالن‌های سینما است. موضوعی که «امیرحسین علم‌الهدی»، کارشناس اقتصادی سینما هم به آن معتقد است.
فراموشی «آمایش سرزمین» در دولت
با وجود تصویب سند ملی آمایش سرزمین توسط شورای عالی آمایش سرزمین در اواخر دولت دوازدهم، این سند ناقص بوده و با وجود پایان یافتن فرصت‌های زمانی (یکساله و کمتر از یک‌سال) ذکرشده در متن سند برای تکمیل آن، این امر توسط دولت سیزدهم صورت نگرفته است، پیشنهاد می‌شود از فرصت تدوین لایحهٔ برنامهٔ هفتم توسعه استفاده شود و دولت مکلف به تکمیل سند ملی آمایش (موارد مذکور در بخش الزامات و پیش‌نیازهای سند) در سال اول برنامه و بازنگری و هماهنگی اسناد آمایش استانی با آن در سال دوم برنامه شود.
خطر ساده‌انگاری مسائل با «آب مجازی»
در نگاه نخست منطقی می‌نماید که محصولات و کالاهایی که به آب زیادی نیاز دارند، در کشورهایی که با کمیابی آب روبه‌رو هستند تولید نشوند. بنابراین، اگر مصرف‌کنندگان، شرکت‌ها و دولت‌ها بدانند چه مقدار آب استفاده می‌شود، می‌توانند دربارهٔ اینکه چه چیزی بسازند و بخرند تصمیمات درستی بگیرند. کشورهایی که در وضعیت کمیابی آب به سر می‌برند، به‌جای استفاده از منابع محدود خود می‌توانند به واردات «آب مجازی» فکر کنند. آب مجازی آبی است که برای تولید کالا در جاهای دیگر استفاده می‌شود.
آذربایجان و کویرهای بدون گردشگر
آذربایجان به واسطهٔ داشتن کوه‌هایی همچون سبلان، سهند، بزقوش، میشوداغ و بسیاری از کوه‌های با ارتفاع بیش از ۳۰۰۰ متر و نیز وجود جنگل‌هایی از منطقهٔ قفقاز در نقشه‌های جغرافیایی و افکار عمومی به منطقه‌ای سرسبز، کوهستانی و سردسیر تبدیل شده است. سالی نیست که این مناطق از نعمت برف و باران بی‌نصیب نباشند و یکی دو ماه از تابستان را برف نداشته باشد. لذا با این اوصاف، وجود یک کویر در دل آذربایجان تعجب برانگیز است. کویری زیبا و منحصر به فرد در دل این کوهستان‌ها چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره کرده است.
