بایگانی مطالب : آب
برنامه هفتم از بحران‌های روستا چشم پوشید
دفتر زیربنایی مرکز پژوهش‌های مجلس در ادامهٔ بررسی بخش‌های گوناگون مدیریتی کشور در لایحهٔ برنامهٔ هفتم پنج‌سالهٔ توسعه، به موضوع توسعهٔ روستایی و عشایری پرداخته است. گزارش این مرکز می‌گوید نه‌تنها مهاجرت روستایی و چالش‌های ایجادشده از آن، در این برنامه دیده نشده است که بندهایی از آن می‌تواند تقویت‌کننده و گسترش‌دهندهٔ پدیدهٔ خانهٔ دوم و دامن زدن به سوداگری زمین باشد؛ چرا که مبنای ساخت سالیانه ۲۰۰ هزار مسکن جدید در مناطق روستایی با توجه به روند نزولی جمعیت مطلق و نسبی مناطق روستایی طی دهه‌های گذشته و آتی مشخص نیست. این گزارش نگرش به توسعه و اصل پایداری در مدیریت روستاها را زیر سؤال برده است و تأکید می‌کند: «اگر در برنامهٔ پنج‌سالهٔ هفتم، مجموعه اقدامات هماهنگ و جامعی در راستای تقویت زیست‌پذیری روستاها شکل نگیرد، فرایند توزیع نامتوازن جمعیت و بروز انواع بحران‌ها به‌ویژه بحران‌های محیط زیستی مانند آلودگی هوا تشدید خواهد شد.»
آزمون قانون‌مداری
سرمقاله
غبار «قره قوم» در آسمان شمال و شرق ایران
خیزش گردوغبار متراکم از صحرای «قره قوم» ترکمنستان با عبور از خزر، نه‌فقط شهرهای استان گلستان و شرق مازندران را در ریزگرد فروبرد، بلکه با فرارسیدن عصر این توده‌ٔ متراکم خاکی خودش را به خراسان و مشهد نیز رساند. این در حالی است که همزمان برخی از شهرهای دو استان گلستان و خراسان رضوی مانند «مراوه تپه»، «بروجرد» و «آشخانه» درگیر با بارش‌های سیل آسا و آبگرفتگی معابر نیز شده‌اند.
جلسه سرنوشت ساز برای میانکاله
|پیام ما| آزمون سخت دولت در شُرف برگزاری است. کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست دولت در حالی ظهر امروز جلسه خود را برگزار خواهد کرد که یکی از دستورات این جلسه «بررسی پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست با عنوان لغو بندهای ۴ و ۵» مربوط به پتروشیمی پرحاشیهٔ میانکاله است. این پتروشیمی از سال ۹۹ که مصوبه احداثش را هیئت وزیران صادر کرد، تاکنون محل مناقشه بوده است. بارها دربارهٔ تخلفات گسترده در تصویب و واگذاری زمین به آن صحبت شده و از سویی مسئولان سازمان محیط زیست گفته‌اند که گزارش ارزیابی اثرات محیط زیستی این پتروشیمی ناقص است و به تصویب نرسیده است. حتی با وجود مخالفت دادستان، کنشگران و کارشناسان محیط زیست، همچنان برای احداث این پروژه در نزدیکی ذخیره‌گاه زیست‌کره میانکاله پافشاری دیده می‌شود. در روزهای اخیر سازمان امور اراضی کشور نیز گفته است که زمین پتروشیمی میانکاله را پس می‌گیرد و حالا از یک سو امیدواری‌ها برای آنکه جلسه امروز کمیسیون زیربنایی به نفع محیط زیست و باز‌پس‌گیری مراتع و ساخته‌نشدن پتروشیمی تمام شود بیشتر شده؛ از سوی دیگر احتمال دارد صنعتی که مجوز محیط زیست را ندارد و دو بار متوقف شده، این بار با قدرت بیشتر عملیات خود را اجرا کند. در همین حال معاون سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید: «موضع سازمان حفاظت محیط زیست دربارهٔ ساخت پتروشیمی میانکاله همان موضع قبلی است: نه!»
تضعیف شورای عالی جنگل و کمیته‌های فنی
سازمان منابع طبیعی کشور در واحد‌های استانی و ستادی خود نهادی به نام کمیتهٔ فنی دارد که زیر نظر شورای‌عالی جنگل، مرتع و آبخیزداری آن سازمان فعالیت می‌کنند
اعداد دروغ نمی‌گویند
اداره کل هواشناسی استان آذربایجان غربی آماری منتشر کرده است که نشان می‌دهد، متوسط دمای این استان از ابتدای سال آبی جاری، تا پایان مرداد ۱۴۰۲، برابر با ۱۳ درجه سانتیگراد بوده است. عددی که از متوسط سال آبی ۱۳۹۷-۱۳۹۶، هشت دهم درصد (۰.۸ درصد) کمتر است. این عدد در حالی اعلام شده است که چندی پیش دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه سال آبی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ را به عنوان گرمترین سالی که آذربایجان غربی طی سال‌های اخیر تجربه کرده، معرفی کرده است. این ادعا در شرایطی بیان شده است که تراز آب دریاچه ارومیه در پایان مرداد سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶ هیچ تغییری را نشان نداده است. ولی در مرداد ۱۴۰۲، تراز آب دریاچه ارومیه به نسبت همین تاریخ در سال ۱۴۰۱ ، ۴۴ سانتی‌متر افت کرده است.
کاهش آب‌های زیرزمینی تمدن ایران را تهدید می‌کند
چرا به رغم اینکه درباره کاهش روزافزون منابع آب زیرزمینی در کشور اتفاق نظر وجود دارد، سیاست‌های مخرب همچنان ادامه می‌یابند؟ این پرسش و پرسشهای مربوط به آن موضوع گفت‌وگوی یک ساعت و نیمه با مردی است که ۳۱ سال در مسئولیت‌های مختلف بخش آب در وزارت نیرو خدمت کرده است. عبدالله فاضلی فارسانی، دانش‌آموخته زمین‌شناسی است و اکنون مسئولیت معاونت حفاظت و بهره‌برداری حوضه آبریز فلات مرکزی و شرق کشور را بر عهده دارد. فاضلی در مقام عضو هیات رئیسه کمیته تخصصی آب زیرزمینی انجمن علوم و مهندسی منابع آب ایران در گفت‌وگو با «پیام ما» دلایل ناکامی طرح‌های حفاظت از منابع آب زیرزمینی را مرور کرد. او به صراحت هشدار داد که «سرزمین ایران در خطر است.» فاضلی فارسانی به سیاستگذاران توصیه کرد که نباید اجازه دهیم با کاهش منابع آبی و ذخایر آب، کشور وارد بحران گسترده‌تر شود. از «سعید سلیمانی‌ها»، پژوهشگر حوزه آب که هماهنگی انجام این گفت‌وگو را در «اندیشکده تدبیر آب ایران» فراهم کرد، سپاسگزاریم.
اعتراض به پسماندسوزی خودروسازی
در حالی که پس از دو سال، نتیجهٔ شکایت اداره‌کل محیط زیست استان اصفهان از سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان، بابت رهاسازی زباله‌های عفونی و بیمارستانی در دشت‌های «سجزی» مشخص یا رسانه‌ای نشده و دفع غیرقانونی پسماندهای اسیدی صنعتی یکی از معضلات دائمی در شرق این استان است، حالا خبرهایی از داوطلب شدن اصفهان در امحای پسماندهای صنعتی ایران‌خودرو، یکی از بزرگترین خودروسازان کشور، فعالان محیط زیست را دربارهٔ «تبدیل اصفهان به زباله‌دان پسماندهای صنعتی کشور» نگران کرده است.
پیشنهادی برای تشکیل شورای همکاری آبی کشورهای همسایه
در منطقهٔ خاورمیانه با مسئلهٔ جنگ آب مواجهیم، پشت پرده مسئلهٔ جنگ آب، ردپای اسرائیل، آمریکا، ترکیه و در برخی موارد هند دیده می‌شود. اسرائیل، فاقد منابع آب داخلی و متکی به منابع آب خارجی است و برخلاف موافقتنامه «وادی عربه» آبی به اردن نمی‌دهد و آب رودخانهٔ اردن را به دریاچهٔ طبریه می‌ریزد؛ در گذشته نیز جنوب لبنان را با هدف انحراف آب رودخانهٔ «لیتانی» و انتقال آن به اسرائیل، اشغال کرد که با مقاومت مواجه شد و در سال ۲۰۰۰، مجبور به ترک خاک لبنان شد.
حفاظت یا دست‌درازی به جنگل‌ها؟
در ۲۳ مرداد طرح «تأمین مالی و جهش تولید از طریق اصلاح قوانین حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور» در مجلس بررسی و بند «۳» ماده «۴۳» این طرح با این مضمون به تصویب رسید: «به‌منظور حفاظت و بهره‌برداری صیانتی از جنگل‌های خارج از طرح‌های جنگلداری، به سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور اجازه داده می‌شود جنگل‌کاری و حفاظت از جنگل‌ها، جلوگیری از قاچاق چوب و برداشت‌های غیرصیانتی را در قبال بهره‌برداری از درختان شکسته، افتاده، ریشه‌کن، خشک سرپا و آفت‌زده غیرقابل احیا به اشخاص غیردولتی به‌صورت رقابتی در قالب قرارداد واگذار کند.»
