بایگانی مطالب : گزارش روز
جادهسازی بلای جان «سیران گولی»
خودکفایی با آبخوان خالی
«توانمندسازی» نسخه یکسان ندارد
تخلیه و تغذیهٔ آبخوانها و تحریک زلزلهها
آیینهای ایرانی اربعین
حصار سنگی پای ریشههای بلوط
معدنکاران همچنان میمیرند
قانوننویسی علیه جنگلها
نیازمند رصدخانه ملی آب هستیم
هشدار درباره وضعیت آبخوانها و منابع آب کشور چند سالی است که آغاز شده و افت منابع آب زیرزمینی و وقوع پدیده فرونشست در چند سال اخیر، زنگ خطر خالی شدن آبخوانهای را به صدا درآورده است. مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در اردیبهشت ماه امسال در گزارشی از وضعیت منابع آب زیرزمینی، میزان کسری تجمعی منابع آب زیرزمینی در سراسر کشور را ۱۴۳ میلیارد مترمکعب اعلام کرد که این کسری وقایع متعدد فرونشست در کشور را رقم زده است. اگرچه در دورههای مختلف دولت سعی داشته با اجرای طرحهایی، برداشت از منابع آب زیرزمینی را مدیریت و محدود کند اما روند خالی شدن آبخوانها نشان میدهد این طرحها چنان موفق نبودهاند. یکی از این طرحها «احیا و تعادلبخشی منابع آب زیرزمینی» است که از سال ۱۳۹۳ تصویب و اجرا شد. نگاهی به آمارها و دادههای منتشر شده درباره منابع آب زیرزمینی نشان میدهد که این طرح به اهداف خود نرسیده است. شاید بتوان نبود دادههای دقیق از میزان برداشت از چاههای آب و تعداد چاههای غیرمجاز را از مهمترین دلایل ناکامی این طرح و طرحهای مشابه برشمرد. درباره دلایل ناکامی این طرح از «حمید منصوری»، معاون سابق حفاظت و بهرهبرداری شرکت آب منطقهای استان قزوین پرسیدهایم. استان قزوین برای نخستین بار در کشور موفق شده بود طرح رصدخانه آبهای زیرزمین در استان را از طریق نصب کنتور روی چاههای آب و دریافت و تحلیل دادههای کنتورها را اجرایی کند. منصوری معتقد است مهمترین دلیل ناکامی چنین طرحهایی، نبود پیوست اجتماعی-فرهنگی و بیتوجهی به ساختارهای سنتی و تشکلهای مردمی آببران در مناطق مختلف است. او میگوید که نمیتوان برنامههای سراسری را عینا در همهجا اجرا کرد چرا که نگاه به آب و ارزش اقتصادی آن در هر منطقهای تفاوت دارد. هماهنگی این گفتوگو از سوی «سعید سلیمانیها» از اندیشکده «تدبیر آب» انجام شده است.
دیپلماسی پرتعارف آبی
|پیام ما|طی دو سال گذشته کارشناسان حوزه آب و دیپلماسی آب بارها درباره رفتارها و برنامههای آبی ترکیه و موثر نبودن دیپلماسی ایران در این زمینه هشدار دادند. روز گذشته اما وزیر امور خارجه کشورمان از توجه جدی ترکیه بر موضوع رودخانه ارس و پیگیری مذاکرات با این کشور در حوزه آب خبر داد. این خبر در شرایطی از سوی «حسین امیرعبداللهیان» اعلام شده است که سال گذشته کمیسیون توسعهپایدار اتاق بازرگانی ایران اعلام کرده بود در صورت تکمیل پروژههای آبی ترکیه در مجاورت ایران، ارس، رودخانه مرزی ایران که در نهایت به خزر میریزد، با کاهش ۳۰ درصدی آورد مواجه میشود.