گاهی اوقات اقدامات حفاظتی برای گونههای وحشی دارای تبعاتی منفی است:
کرگدنهای بیشاخ و خانهنشین
نتایج یک مطالعه نشان داده است که بریدن شاخ کرگدنها برای پیشگیری از شکار غیرقانونی اثرات منفی زیادی بر زندگی آنها دارد
۲ تیر ۱۴۰۲، ۲۲:۱۴
کرگدنها و فیلها در طبیعت دشمنی جز انسان ندارند؛ شاخ و عاجشان بلای جانشان است، چون شکارچیان غیرقانونی آنها را برای فروختن عاج و شاخشان میکشند. وقتی در سال 2014 شکار غیرقانونی کرگدن به اوجش رسید، حافظان حیاتوحش در جنوب آفریقا به آخرین تیر ترکش رجوع کردند؛ بریدن شاخ کرگدنها. آنها شروع به اره کردن شاخ کرگدنها کردند، به این امید که شکارچیان غیرقانونی از کشتن حیوانات بیشاخ صرفنظر کنند. بهنظر میرسد این ترفند تا حدی مؤثر واقع شده باشد، هرچند در مورد نتایجش تردید وجود دارد. نتایج یک پژوهش که به تازگی ژورنال Proceedings of the National Academy of Sciences منتشرشده نشان میدهد، این کار عواقب ناخواستهای بر زندگی اجتماعی کرگدنهای سیاه Diceros bicornis دارد. نتایج این پژوهش نشان میهد که در کرگدنهای بیشاخشده گسترۀ پرسهزنی و تعامل با دیگر کرگدنها کاهش یافته است. این پژوهش نشان میدهد پایش نتایج اقداماتی که در چارچوب مدیریت حیاتوحش برای حفاظت از گونهها انجام میشود تا چه اندازه ضروری است.
این پژوهش تأثیرات عمیق این اقدام ضدشکار را روی بومشناسی رفتاری کرگدن سیاه نشان داده است. نویسندگان مقاله تأکید میکنند که این اتفاق ممکن است پیامدهای جمعیتشناختی داشته باشد، که هنوز مشخص نشده است. آنها همچنین معتقدند که باید تأثیر رفتاری مداخلات حفاظتی در هنگام محاسبۀ سود و زیان این مداخلات ارزیابی در نظر گرفته شود. در این مطالعه، محققان بیش از 15 سال از دادههای نظارت بر کرگدن سیاه را در 10 منطقۀ حفاظتشده و قرق اختصاصی که شامل بیش از 24000 مشاهده از 368 فرد برای بررسی تغییرات رفتاری آنها ترکیب و بررسی کردند. «مایکل نایت»، رئیس گروه متخصصان کرگدن آفریقایی اتحادیۀ بینالمللی حفاظت از طبیعت، که در این مطالعه شرکت نداشته به سایت ساینس میگوید: «ما احتمالاً بر ساختار اجتماعی تأثیر میگذاریم. آیا این کار بر پتانسیل یک جمعیت برای تولیدمثل در مقایسه با قبل تأثیر میگذارد؟». از سوی دیگر «وین لینکلیتر»، بومشناس حیاتوحش در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا، ساکرامنتو، نگران است که خجالتیشدن کرگدنهای بیشاخشده ممکن است درنهایت باعث شود جمعیتهای مدیریتشده کمتر وحشی باشند.
نخستینبار حفاظتگرایان در سال 1989 در نامیبیا شروع به بریدن شاخ کرگدنها کردند. روند بیهوش کردن و گرفتن کرگدن بسیار پیچیده و خطرناک است
قربانیان طب سنتی چین
کرگدن سیاه یک گونۀ در معرض خطر انقراض است که برآورد میشود تنها 6200 فرد از آن در طبیعت باقی مانده باشد. بیشتر جمعیت شناختهشدۀ این گونه در کشورهای آفریقای جنوبی، نامبیا، زیمبابوه و کنیا وجود دارد. اگرچه در سالهای اخیر جمعیت این گونه به آهستگی رشد کرده است، اما شکار غیرقانونی بازسازی جمعیت در بسیاری از مناطق را به تأخیر انداخته است. کرگدنهای سفید Ceratotherium simum اگرچه تعداد بیشتری دارند، اما آنها نیز در معرض تهدید طبقهبندی شدهاند. جمعیت کرگدنهای سفید در حال حاضر بیست و دو هزار و 100 فرد برآورد میشود. شاخ کرگدن، عاج فیل و استخوانهای گربهسانانی چون ببر و پلنگ در طب سنتی چینی استفاده دارند و مقصد بسیاری از این شکارهای غیرقانونی این کشور است. این کشور در سال 1993 تجارت داخلی استخوانهای ببر و شاخ کرگدن را ممنوع کرد. اما در سال 2018 طی قانونی استفاده از اعضای بدن حیواناتی را که در اسارت زندگی میکنند، برای مقاصد علمی، پزشکی و فرهنگی مجاز اعلام کرد. این مسئله باعث نگرانی از افزایش تقاضا و عدم وجود روشی برای تشخیص مبدأ این اعضای جدا شده است. شاخ کرگدن علاوهبر استفاده در طب سنتی چینی در جنوب شرق آسیا نماد ثروت است و قیمت هر کیلوگرم آن در بازار آزاد به 65 هزار دلار میرسد. این درحالیاست که شاخ کرگدن از نوعی پروتئین به نام کراتین است که در ناخن انسان هم پیدا میشود و تفاوت خاصی بین این دو کراتین وجود ندارد.
ویژگیهای شاخ کرگدنهای نر ممکن است یکی از فاکتورهای انتخابشدن آنها توسط مادهها باشد. بنابراین، ممکن است بیشاخ کردن حیوان نر بر توانایی تولیدمثل او نیز تأثیر بگذارد
بازگشت شکارچیان غیرقانونی
نخستینبار حفاظتگرایان در سال 1989 در نامیبیا شروع به بریدن شاخ کرگدنها کردند. روند بیهوش کردن و گرفتن کرگدن بسیار پیچیده و خطرناک است. گاهی اوقات از هلیکوپتر برای راندن یک کرگدن تنها، بهسمت یک زمین نسبتاً امن استفاده میشود، جاییکه حیوان میتواند بدون آسیب رساندن به خود یا سقوط از صخره بدود. سپس یک دامپزشک یک دارت آرامبخش از هلیکوپتر شلیک میکند و تیم برای چند دقیقه حیوان را تعقیب میکند تا اینکه بیش از حد خوابآلود شود. سپس چشمان حیوان را میبندند و حتی گوشهایش را برای کاهش استرس ناشی از صدای اره با گوشگیر میپوشانند. بریدن شاخ کراتینی حیوان هیچ درد و خونریزی ندارد. اما این کار گرانقیمت است و باید هر 18 تا 24 ماه تکرار شود. پس از فروکشکردن شکار غیرقانونی در سال 1995 کنیا بیشاخ کردن کرگدنها را کنار گذاشت. اما با اوجگیری شکار غیرقانونی که احتمالاً تحتتأثیر افزایش تقاضا در شرق آسیا و بهدلیل بهبود وضعیت اقتصادی در چین بود، دوباره بیشاخ کردن از سر گرفته شد. نتایج پژوهشها در مورد نتایج بیشاخ کردن قطعی نیست و بهدرستی مشخص نشده است که این کار واقعاً از شکار غیرقانونی کم میکند، یا فقط محل آن را تغییر میدهد.
بیشاخ، بیقلمرو
محققان همیشه دربارۀ اثرات بیشاخ کردن کرگدنها بر تعاملات اجتماعی آنها بدبین بودهاند. «ونسا دوته»، دانشجوی دکترای زیست شناسی حفاظتی در دانشگاه نوشاتل، میگوید چون کرگدنهای نر برای دفاع از قلمروی خود در برابر سایر نرها با شاخ خود میجنگند، بیشاخ کردن ممکن است بر اندازۀ قلمرو آنها تأثیر بگذارد. او همچنین ظنین بود که این کار ممکن است رفتار کرگدنهای ماده را نیز تحتتأثیر قرار دهد، چون آنها از شاخهای خود برای دفاع از خود و گوسالههایشان در برابر شکارچیان یا آزار و اذیت کرگدنهای نر استفاده میکنند. بنابراین، دوته براساس سوابق مشاهدات، نقشهبرداری از قلمروی کرگدنهای سیاه در منطقۀ حفاظتشدۀ خصوصی «مانیونی» در آفریقای جنوبی را شروع کرد. او نقشهبرداری از قلمروی کرگدنها را پس از قطعشدن شاخها تکرار کرد و نتایج جدید را با نتایج قبلی سنجید. نتایج بسیار واضح و تکاندهنده بود؛ برخی از کرگدنهای بدون شاخ 80 درصد قلمرو خود را از دست داده بودند. او سپس کارش را به 9 قرق اختصاصی دیگر گسترش داد. نتایج نشان داد که کرگدنهای بیشاخشده بهطور متوسط 45 درصد قلمروشان را از دست میدهند. جالب اینجا است که کرگدنهای ماده بیشتر از این اتفاق آسیب دیده و بهطور متوسط 53 درصد مساحت قلمروشان را از دست داده بودند، درحالیکه این عدد برای نرها 38 درصد بود.
بیشاخ، بیاعتمادبهنفس و اهلی
تجزیه و تحلیل آماری از میزان همپوشانی بین قلمروهای مجاور نشان داد که احتمالاً کرگدنهای بیشاخشده 37 درصد کمتر از قبل، با کرگدن دیگری روبهرو میشوند. دوته میگوید: «ما فکر میکنیم این مسئله به اعتمادبهنفس آنها مرتبط است. آنها دفاع اصلی خود را از دست میدهند، بنابراین احساس آسیبپذیری میکنند. طبیعتاً نرها بیشتر از یکدیگر دوری میکنند.» دوته میگوید نتایج ممکن است برای کرگدنهای سفید صادق باشد. البته آنها نسبت به کرگدنهای سیاه اجتماعیتر هستند و بههمین دلیل شاید نتایج برای کرگدنهای سفید نیاز به بررسی و اصلاح داشته باشند. «نایت» اما بیشتر جذب پیامدهای ناخواستۀ این اتفاق شده است: «قرقهای اختصاصی ممکن است بتوانند کرگدنهای بیشاخشدۀ بیشتری نگاه دارند، چون هرکدام از آنها قلمروی کوچکتری دارند. از سوی دیگر چون احتمال گرفتهشدن کرگدنهایی که از همه وحشیتر هستند کمتر از بقیه است، وحشیترها شاخشان را حفظ کرده و احتمالاً بیشتر هدف شکار غیرقانونی خواهند بود. بنابراین، بهتدریج کرگدنهای وحشیتر از جمعیت حذف خواهند شد. در نتیجه نگرانی این است که شاخزدایی ممکن است ناخواسته باعث اهلیشدن کرگدنها شود.» نایت در ادامه اضافه میکند: «بنابراین، سؤال این است که آیا ما در حال پرورش کرگدن هستیم؟ یا از جمعیتهای وحشی محافظت می نیم؟ این مطالعه، سؤالات بسیاری در مورد نحوۀ حفاظت ما ایجاد میکند.»
تنها سؤال باقیمانده دیگر، تأثیر بیشاخ کردن کرگدنها بر توانایی تولیدمثلی آنها است. براساس تئوری انتخاب جنسی، ویژگیهای شاخ کرگدنهای نر ممکن است یکی از فاکتورهای انتخابشدن آنها توسط مادهها باشد. بنابراین، ممکن است بیشاخ کردن حیوان نر بر توانایی تولیدمثل او نیز تأثیر بگذارد. از سوی دیگر میدانیم که کرگدنهای بیشاخشده از روبهرو شدن با کرگدنهای دیگر اجتناب میکنند و این بهتنهایی ممکن است شانس زادآوری آنها را نیز کاهش دهد. این تمام چیزی است که میدانیم و در حد فرضیات است. نایت میگوید: «احتمالاً حداقل 5 سال طول میکشد تا مشخص شود.» اگر مشخص شود که بیشاخ کردن شانس زادآوری را کاهش میدهد، این دلیل دیگری است که در مورد بریدن شاخها تجدیدنظر کنیم. این مطالعه همچنین نوری به تاریکخانۀ مداخلات حفاظتی میتاباند و لزوم بررسی اثرات میانمدت و بلندمدت این مداخلات را نشان میدهد.
برچسب ها:
مطالب مرتبط
۵ اثر طبیعی استان کرمان ثبت ملی شد
معاون کمیته امداد کشور:
تلاش میکنیم کودک ترک تحصیل کرده در استان کرمان نداشته باشیم
مرمت و بازسازی «خانه شهر» کرمان به کجا میرسد؟
مجرمان در کرمان به جای زندان، درخت میکارند
محیط زیست کرمان: غازهای وحشی تلف شده در رفسنجان نمونهگیری میشود
آخرین وضعیت سفر در تعطیلات ۲۲ بهمن
ترافیک سنگین در قشم و گیلان و کمبود جا در بوشهر
۲۷ روز پس از حمله تروریستی کرمان
تعداد مجروحان بستری در بیمارستان به ۷ نفر رسید
شهادت نازنین آچکزهی یکی دیگر از مجروحان حادثه کرمان
۱۷ روز بعد از حادثه تروریستی کرمان
ترکشهایی که امکان خارج کردن آنها نیست
افزایش ۲۶ درصدی مرگهای منتسب به آلودگی هوا در ۱۴۰۱
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید