.
فاصلۀ بین لغات
۱۲ مهر ۱۴۰۱، ۹:۳۰
برای شناسایی پدیدهها، فاصله و تمایز لازم و ضروری است. فاصلۀ بین پدیدهها منجر به تمایز و تشخص آنها میشود وو شناخت آنها به عنوان پدیدهای جدا و متفاوت سادهتر میشود. پدیدههای زبانی نیز، با فاصله تشخص پیدا میکنند و از هم بازشناخته میشوند.
اگر چه آنچه در این مبحث با عنوان «فاصلۀ بین لغات» مورد توجه است با فاصلۀ لغات در خط و نوشتار، تفاوت بسیار دارد، اما فاصلۀ موجود در نوشتار مثال و شاهد خوبی برای این مدعاست؛ فاصلهای که برای تشخیص لغات لازم است و باید رعایت شود. در خط و نوشتار بین لغات فاصله میگذاریم که بتوانیم آنها را از هم بازشناسیم، همین قاعده در کل زبان و در واقعیت شناختی لغات نیز مطرح است.
در دنیای ذهنی و شناختی نیز هر شناخت و ذهنیتی نیاز به تشخص و تمایز دارد و این تمایز و تشخص با فاصلههای طبیعی موجود در جهان شناختی صورت میگیرد. فاصله، منجر به تمایز و تشخص میشود و تمایز و تشخص منجر به فاصله، درواقع این دو، مسائلی کاملاً همبسته و دو روی یک سکه هستند.
فاصله در ظاهر، در عملکرد و … ایجاد تمایز و تشخص میکند. ذهن، براساس تمایزات و تفاوتهاست که دستهبندی میکند و تشخیص میدهد. دفتر و کتاب با وجود تشابهات فراوانی که دارد، به سبب تمایزاتی چون شکل و نوع کاربری از هم فاصله میگیرند و در دو دستۀ شناختی قرار میگیرند. دفتر نقاشی و دفتر مشق، دفتر خاطرات و … نیز، هر کدام با وجود تمایزاتی که دارند از هم جدا میشوند. این تمایزات تنها به شکل و رنگ و کاربرد وابسته نیست، چنانکه تمایز دفتر خاطرات و دفتر مشق، میتواند در شکل و ظاهر نباشد، بلکه در وجه شناختی، اعم از فهم و ادراک و حس و … باشد. ایجاد تمایز و تفاوت لازمۀ شناخت است، وگرنه به جهان شناختی متکثر و وسیع نمیرسیم.
زبان نیز همچون سایر پدیدهها، با فاصله است که واحدهای خود را از هم متمایز و متشخص میکند؛ چنانکه «درخت» با «بوته» متفاوت است و فصله دارد. گاه در زبان، لغاتی یافت میشود که باوجود تفاوت و فاصلۀ شناختی بسیار، در ظاهر به هم نزدیک و یگانه هستند. مانند لغت «طبع» بهمعنای چاپ و «طبع» به معنای خوی و سرشت. اگرچه تمایز در بافت و متن، منجر به تمایز و فاصلۀ این دو «طبع» از یکدیگر میشود، اما برای رشد و توسعه، نیاز به کار کمتر و بهرۀ بیشتر است. و از آنجاکه زبان، همچون هر پدیدۀ طبیعی دیگر، خودتکامل است، خودبهخود لغت «طبع» را از دور خارج کرد و «چاپ» را به جای آن نشاند.
تغییر و فاصله گرفتن در ظاهر، برآورد و حاصل ایجاد فاصله در دنیای شناختی است. نمونۀ دیگر، تکثیر و چندگانه شدن لغت «pat» زبان فارسی باستان است. این لغت، کاربردی نزدیک به سه واحد «به»، «با» و «در» در زبان فارسی امروز داشت. به مرور زمان این سه واحد معنایی و ذهنی از هم فاصله گرفتند و دور شدند و این فاصله در ظاهر لغت، در سه شکل و ظاهر «به»، «با» و «در» قابل رؤیت است.
اگر دغدغهمندان زبان فارسی مانع از این تحول زبانی میشدند، چه اتفاقی میافتاد؟ مطمئناً شناخت و زبان راه خود را میپیماید و از حرکت باز نمیایستد. ایجاد مانع، حرکت را کند میکند و مسیر را تغییر میدهد اما متوقف نمیکند. هر اتفاق و تغییر طبیعیای که علت و معلولهای مهیا داشته باشد، بلاخره روی میدهد. مقاومت در برابر قانون طبیعت آن را به تعویق میاندازد، اما نابود نمیکند.
وقتی فاصلهای باشد، حتماً تفاوت و تمایز شناختی نیز وجود دارد. اگر این فاصله و تمایز وجود نداشته باشد، فاصله و تشخص صوری و بیرونی نیز از بین میرود. تمایز و فاصلۀ بین لغات وقتی ایجاد میشود که این تمایز واقعی باشد و در ذهن سخنگویان زبان وجود داشته باشد. عکس این اتفاق نیز رخ میدهد. وقتی تمایز و فاصلهای نباشد، تمایز و فاصلۀ صوری و بیرونی نیز از بین میرود. چنانکه از دو لغت »معلمه» و «معلم» اکنون یک لغت «معلم» باقی مانده است. اینگونه ایجاد و رفع فاصلهها، نه بهسبب توصیههای فارسیدوستان که بهسبب تحول شناختی سخنگویان زبان فارسی ایجاد شده است.
برچسب ها:
بافت، زبان، زبان فارسی، فارسی، کتاب
مطالب مرتبط
تعداد قربانیان زلزله ژاپن به ۲۳۶ نفر افزایش یافت
پاییز سال ۲۰۲۳ محققان دانشگاه تگزاس با یک الگوریتم هوش مصنوعی، ۷۰ درصد زمینلرزهها را یک هفته پیش از وقوع آنها بهدرستی پیشبینی کردند
امیدهای گمراهکننده برای پیشبینی زلزله
تعداد جانباختگان زلزله ۷.۶ ریشتری ژاپن تاکنون ۳۰ نفر
نرخ فرونشست ایران 5 برابر میانگین جهانی
مرکز پژوهشهای مجلس میگوید هیچ منطقهای در کشور مقاوم نیست
شهرهای ایران لرزان در برابر زلزله
ریسکهای زلزله در تهران
مدیرکل مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان:
زمینلرزه زاهدان، تاکنون بیش از ۷۰ مصدوم داشته است
قربانیان متعدد یک زلزلهٔ متوسط
پایان عملیات جستوجو در هرات
تعداد بالای زنان مفقودشده در «زندهجان»
برآوردها نشان میدهد شمار قربانیان افزایش مییابد
تلفات در هرات به ۲۰۰۰ نفر رسید
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- روغن صنعتی مایعی جادویی برای افزایش عمر مفید ماشین آلات
- ۱۰ ماده غذایی که به شما در سفر به سوی کاهش وزن کمک میکنند
- چاپ ترافارد؛ هر آنچه که باید درباره این نوع چاپ دستی بدانید
- اقدامات لازم برای اسباب کشی و جابجایی منزل
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید