.
فاصلۀ بین لغات
![فاصلۀ بین لغات](https://payamema.ir/pubfiles/2022/10/فارسی-را-پاس-بداریم-ادبیات-زبان-فارسی.jpg)
۱۲ مهر ۱۴۰۱، ۹:۳۰
برای شناسایی پدیدهها، فاصله و تمایز لازم و ضروری است. فاصلۀ بین پدیدهها منجر به تمایز و تشخص آنها میشود وو شناخت آنها به عنوان پدیدهای جدا و متفاوت سادهتر میشود. پدیدههای زبانی نیز، با فاصله تشخص پیدا میکنند و از هم بازشناخته میشوند.
اگر چه آنچه در این مبحث با عنوان «فاصلۀ بین لغات» مورد توجه است با فاصلۀ لغات در خط و نوشتار، تفاوت بسیار دارد، اما فاصلۀ موجود در نوشتار مثال و شاهد خوبی برای این مدعاست؛ فاصلهای که برای تشخیص لغات لازم است و باید رعایت شود. در خط و نوشتار بین لغات فاصله میگذاریم که بتوانیم آنها را از هم بازشناسیم، همین قاعده در کل زبان و در واقعیت شناختی لغات نیز مطرح است.
در دنیای ذهنی و شناختی نیز هر شناخت و ذهنیتی نیاز به تشخص و تمایز دارد و این تمایز و تشخص با فاصلههای طبیعی موجود در جهان شناختی صورت میگیرد. فاصله، منجر به تمایز و تشخص میشود و تمایز و تشخص منجر به فاصله، درواقع این دو، مسائلی کاملاً همبسته و دو روی یک سکه هستند.
فاصله در ظاهر، در عملکرد و … ایجاد تمایز و تشخص میکند. ذهن، براساس تمایزات و تفاوتهاست که دستهبندی میکند و تشخیص میدهد. دفتر و کتاب با وجود تشابهات فراوانی که دارد، به سبب تمایزاتی چون شکل و نوع کاربری از هم فاصله میگیرند و در دو دستۀ شناختی قرار میگیرند. دفتر نقاشی و دفتر مشق، دفتر خاطرات و … نیز، هر کدام با وجود تمایزاتی که دارند از هم جدا میشوند. این تمایزات تنها به شکل و رنگ و کاربرد وابسته نیست، چنانکه تمایز دفتر خاطرات و دفتر مشق، میتواند در شکل و ظاهر نباشد، بلکه در وجه شناختی، اعم از فهم و ادراک و حس و … باشد. ایجاد تمایز و تفاوت لازمۀ شناخت است، وگرنه به جهان شناختی متکثر و وسیع نمیرسیم.
زبان نیز همچون سایر پدیدهها، با فاصله است که واحدهای خود را از هم متمایز و متشخص میکند؛ چنانکه «درخت» با «بوته» متفاوت است و فصله دارد. گاه در زبان، لغاتی یافت میشود که باوجود تفاوت و فاصلۀ شناختی بسیار، در ظاهر به هم نزدیک و یگانه هستند. مانند لغت «طبع» بهمعنای چاپ و «طبع» به معنای خوی و سرشت. اگرچه تمایز در بافت و متن، منجر به تمایز و فاصلۀ این دو «طبع» از یکدیگر میشود، اما برای رشد و توسعه، نیاز به کار کمتر و بهرۀ بیشتر است. و از آنجاکه زبان، همچون هر پدیدۀ طبیعی دیگر، خودتکامل است، خودبهخود لغت «طبع» را از دور خارج کرد و «چاپ» را به جای آن نشاند.
تغییر و فاصله گرفتن در ظاهر، برآورد و حاصل ایجاد فاصله در دنیای شناختی است. نمونۀ دیگر، تکثیر و چندگانه شدن لغت «pat» زبان فارسی باستان است. این لغت، کاربردی نزدیک به سه واحد «به»، «با» و «در» در زبان فارسی امروز داشت. به مرور زمان این سه واحد معنایی و ذهنی از هم فاصله گرفتند و دور شدند و این فاصله در ظاهر لغت، در سه شکل و ظاهر «به»، «با» و «در» قابل رؤیت است.
اگر دغدغهمندان زبان فارسی مانع از این تحول زبانی میشدند، چه اتفاقی میافتاد؟ مطمئناً شناخت و زبان راه خود را میپیماید و از حرکت باز نمیایستد. ایجاد مانع، حرکت را کند میکند و مسیر را تغییر میدهد اما متوقف نمیکند. هر اتفاق و تغییر طبیعیای که علت و معلولهای مهیا داشته باشد، بلاخره روی میدهد. مقاومت در برابر قانون طبیعت آن را به تعویق میاندازد، اما نابود نمیکند.
وقتی فاصلهای باشد، حتماً تفاوت و تمایز شناختی نیز وجود دارد. اگر این فاصله و تمایز وجود نداشته باشد، فاصله و تشخص صوری و بیرونی نیز از بین میرود. تمایز و فاصلۀ بین لغات وقتی ایجاد میشود که این تمایز واقعی باشد و در ذهن سخنگویان زبان وجود داشته باشد. عکس این اتفاق نیز رخ میدهد. وقتی تمایز و فاصلهای نباشد، تمایز و فاصلۀ صوری و بیرونی نیز از بین میرود. چنانکه از دو لغت »معلمه» و «معلم» اکنون یک لغت «معلم» باقی مانده است. اینگونه ایجاد و رفع فاصلهها، نه بهسبب توصیههای فارسیدوستان که بهسبب تحول شناختی سخنگویان زبان فارسی ایجاد شده است.
برچسب ها:
بافت، زبان، زبان فارسی، فارسی، کتاب
پیشنهاد سردبیر
![مسافران قطار مرگ](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/۶-2-jpg.webp)
مسافران قطار مرگ
مطالب مرتبط
![اپل «برند سال» شد](https://payamema.ir/pubfiles/2023/12/Apple-Brand-01-jpg.webp)
از سوی یک سازمان محیطزیستی
اپل «برند سال» شد
![سیل، هزاران نفر را در مالزی آواره کرد](https://payamema.ir/pubfiles/2023/12/3875578_1_seoimage16x9_9e74988792d34053af350ba569483a38.jpg-jpg.webp)
سیل، هزاران نفر را در مالزی آواره کرد
![مهر ابطال بر پتروشیمی میانکاله](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/پترو-شیمی-میانکاله-jpg.webp)
وزارت نفت موافقت اولیهٔ خود را لغو کرد
مهر ابطال بر پتروشیمی میانکاله
![دپوی شیرخشک در گمرک](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/2-9-jpg.webp)
دیوان محاسبات و سازمان بازرسی کل کشور پیگیر حل بحران کمبود شیرخشک شدند
دپوی شیرخشک در گمرک
![قوانین متناقض؛ بلای جان باغهای تهران](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/۶-jpg.webp)
گزارشی از نشست « حفاظت از باغات تهران؛ چالش فلسفی یا سیاستی»
قوانین متناقض؛ بلای جان باغهای تهران
![سبد خالی بیمهٔ روستاییان و عشایر](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/5-9-jpg.webp)
موانع توسعه پوشش بیمهٔ اجتماعی روستاییان و عـشایر متعدد است
سبد خالی بیمهٔ روستاییان و عشایر
![جهانی شدن برای «گنجعلیخان» امتیاز نیست](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/4-11-jpg.webp)
در گفتوگو با کارشناسان مطرح شد
جهانی شدن برای «گنجعلیخان» امتیاز نیست
![زندگی زیر ذرهبین دولت](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/۲-jpg.webp)
بررسی ابعاد فنی و حقوقی سامانهٔ «رصد سبک زندگی مردم» که در مجلس تصویب شد
زندگی زیر ذرهبین دولت
![سؤالاتی دربارهٔ سامانهٔ نظارت مردمی بر کتابها بعد از ممیزی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/4328931-jpg.webp)
سؤالاتی دربارهٔ سامانهٔ نظارت مردمی بر کتابها بعد از ممیزی
![چتر سیاه بر آسمان اهواز](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/۳-jpg.webp)
دود نیشکرهای سوخته هوای خوزستان را آلوده کرد
چتر سیاه بر آسمان اهواز
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید