پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | ضرورت تدوین طرح جامع مدیریت سیلاب

ضرورت تدوین طرح جامع مدیریت سیلاب





۱۸ دی ۱۴۰۰، ۰:۰۰

از هشتم د‌ی‌ماه 1400 بارندگی‌های شدید، با وقوع سیلاب و طوفان موجب تلفات (هشت نفر) و خسارت‌های گسترده در استان‌های هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان شده است. دو سال قبل هم در دی‌ماه 1398 کمابیش همین اتفاق افتاد. چرا همچنان اینقدر زیاد آسیب‌پذیریم؟ باید یک طرح جامع برای کنترل و مدیریت سیل برای هر حوضه مستعد سیل وجود داشته باشد. در پروژه‌های ذخیره‌سازی آب‌ باید سیاست تنظیم مخازن مورد بازنگری قرار گیرد. در حالی که اقدامات فیزیکی حفاظت از سیل مانند احداث خاکریزها و دایک‌ها همچنان ضروری است، باید بر اقدامات غیرسازه‌ای مانند پیش‌بینی و هشدار سیل، پهنه‌بندی دشت سیلابی برای به حداقل رساندن تلفات و کاهش هزینه‌های مکرر در سیل تاکید شود.

سیلاب در جاهایی رخ داده است که در سال‌های اخیر شدید‌ترین خشکسالی‌ها را تجربه کرده‌اند. خشکسالی دو بخش اساسی دارد: اقلیمی (کاهش بارندگی) و تقاضا (استفاده از آب). در واکنش به خشکسالی، دولت‌ها بیشتر تلاش خود را بر کاهش تقاضای آب متمرکز می‌کنند، چرا که گزینه‌های محدودی برای کنترل مولفه آب و هوایی وجود دارد. اقدامات بلندمدت برای کاهش خشکسالی معمولاً شامل ایجاد ذخایر آب‌های زیرزمینی و سطحی، ادغام مخازن کوچک با مخازن اصلی و برنامه‌ریزی یکپارچه حوضه است. سازگاری بلندمدت شامل توسعه برنامه‌های مدیریت منابع طبیعی مبتنی بر جامعه است که از طریق رویکرد مشارکت مردمی و استفاده کامل از دانش سنتی باید تدوین و اجرا شود. هدف اصلی برنامه حفاظت از سیلاب، تلاش برای اصلاح سیل در قالب اقدامات فیزیکی (سازه‌ای) برای جلوگیری از رسیدن آب سیل به مراکز آسیب احتمالی و اصلاح حساسیت به خسارات سیل از طریق سامانه‌های هشدار اولیه است.
اقدامات سازه‌ای زیر به طور کلی برای حفاظت در برابر سیل اتخاذ می‌شود:
احداث و توسعه خاکریزها، دیوارهای سیلابی، دیوارهای ساحل دریا، سدها و مخازن، حوضچه‌های نگهداری طبیعی، بهبود کانال، بهبود زهکشی و انحراف آب سیلاب‌ها.از این اقدامات، خاکریزها معمولاً به منظور حفاظت سریع با مواد محلی و نیروی مردمی در دسترس در محل آسیب اجرا می‌شود. این خاکریزها نقش مهمی در حفاظت معقول از مناطق آسیب‌پذیر دارند. با توجه به پتانسیل بالای مخازن در مهار سیلاب‌ها و تنظیم جریان‌های پایین‌دست برای تعدیل سیلاب، کنترل سیل به عنوان یکی از اهداف سدهای چندمنظوره است.
اقدامات غیرسازه‌ای برای مدیریت ریسک سیلاب عبارتند از: توسعه پیش‌بینی و هشدار سیلاب، پهنه‌بندی دشت سیلابی، پیشگیری از سیلاب، بیمه سیل.
از بین تمام اقدامات غیرسازه‌ای برای مدیریت سیل که بر اصلاح حساسیت به خسارات سیل تکیه دارد، یکی از اقداماتی که مورد توجه برنامه‌ریزان و مقبولیت عمومی قرار گرفته، پیش‌بینی و هشدار سیل است که امکان هشدار از قبل را در مورد زمان وقوع سیل فراهم می‌کند. خدمات پیش‌بینی باید به‌طور مستمر به روزرسانی و نوسازی شود تا پیش‌بینی‌های سیل را دقیق‌تر، مؤثرتر و به موقع‌تر کند.ابتکاراتی که برای نوسازی خدمات پیش‌بینی سیل انجام می‌شود عبارتند از: ایجاد و نوسازی شبکه پیش‌بینی سیل، از جمله پیش‌بینی جریان ورودی از طریق جمع‌آوری و انتقال خودکار داده‌ها، استفاده از سامانه‌های ارتباطی مبتنی بر ماهواره از طریق پایانه‌های با دیافراگم بسیار کوچک و بهبود تکنیک‌های فرمول‌بندی پیش‌بینی با استفاده از مدل‌های حوضه مبتنی بر کامپیوتر.توسعه یک سامانه پیش‌بینی سیل بلادرنگ با پیش‌بینی جمع‌آوری داده‌ها از طریق حسگرهای خودکار و انتقال از طریق ماهواره و فرمول‌بندی پیش‌بینی با استفاده از یک مدل ریاضی مبتنی بر رایانه هم اکنون امکان‌پذیر است و باید به سرعت در کشور توسعه یابد.

به اشتراک بگذارید:





پیشنهاد سردبیر

مسافران قطار مرگ

مسافران قطار مرگ

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *