درس گرفتن از زمینلرزهها برای آئیننامههای زلزله
۱۹ خرداد ۱۴۰۰، ۲۲:۳۴
یکصد و پانزده سال از زلزله 1906 سانفرانسیسکو با بزرگای 8.0 ریشتر میگذرد؛ زلزلهای که در بهار سال انقلاب مشروطه در ایران، در غربیترین نقطه آمریکا به ویرانی سانفرانسیسکو منجر شد. این نخستین رخداد زمینلرزه بود که منجر به تهیه گزارش تخصصی شناسایی یک زلزله مخرب میشد. این واقعه با 3000 کشته و 10.5 میلیارد دلار خسارت، منجر به اولین تحقیق علمی بر روی یک زلزله در سازمان زمینشناسی آمریکا شد. توصیف آسیب ساختمان زلزله و دادهها در مورد جنبش زمین در زمینلرزه از مواردی بود که در گزارش زمینلرزه گنجانده شد. از دانش حاصل از بررسیهای رویداد زمینلرزهها آئیننامههای ساختمانی برای ساختن بناهای تابآور در برابر زلزلههای بعدی تدوین و منتشر شده است.
بعد از زلزله سال 1908 مسینا، دولت سلطنتی ایتالیا کمیتههای زمینشناسی و مهندسی را در اوایل سال 1909 تاسیس کرد تا فاجعه را بررسی کند و اقدامات کاهش ریسک زلزله را توصیه کند.
کمیته مهندسی، پس از مطالعه مقاومت بار جانبی ساختمانهایی که از حرکت زلزله جان سالم به در بردند، توصیه کرد که نسبت لرزهای (شتاب زلزله تقسیم بر شتاب جاذبه زمین) برابر با یک دوازدهم برای طبقه اول و یک هشتم برای طبقههای بالا باید در طراحی لرزهای ساختمانها استفاده شود. کمیته نیروهای عمودی معادل بسیار بزرگتر از نیروهای افقی را پیشنهاد داد زیرا حرکت عمودی مانند ضربه عمل میکرد. اعتقاد بر این است که این اولین توصیه کمتر شناختهشده در تاریخ آئیننامههای لرزهای دنیاست.
در سال 1933 زلزله لانگبیچ کالیفرنیا با بزرگای M6.4 رخ داد و منجر به کشتهشدن 115 نفر و خسارت 819 میلیون دلاری شد. بیش از 70 مدرسه تخریب شده و صدها مدرسه دیگر آسیب دیدند. همین اتفاق به تدوین نخستین مقررات تابآوری مدارس در برابر زلزله انجامید.
در ژاپن نیز پس از زلزله 1891 مینو-اوری به بزرگای 8 ریشتر، بررسی در مورد ساخت و ساز مقاوم در برابر زلزله آغاز شد. زلزله 1923 کانتو، در نزدیکی کیوتو به توسعه مقررات ساختمانی سرعت بیشتری بخشید. به این ترتیب در سال 1924 اولین مقررات ساختمانی زلزله برای ژاپن منتشر شد. این مقررات برای تیرهای چوبی، بتن مسلح و نصب مهاربندها، حداقلها را مشخص میکرد اما قوانین فقط در مناطق شهر اعمال میشد.
بعد از جنگ جهانی دوم و پس از زلزله 1948 فوکویی در ژاپن با بزرگای 7.1 ریشتر و 3700 کشته، طراحی مقاوم در برابر زلزله در سراسر این کشور اجرا شد و این بار کار دیگر فقط محدود به مناطق شهری نبود. در 1950 نیز قانون استانداردهای ساختمانی ژاپن معرفی شد.
در آمریکا در سال 1949 اولین نقشه ملی خطر زلزله در آئیننامه یکپارچه ساختمان منتشر شد. در سال 1964 زلزله بزرگ آلاسکا، با بزرگای 9.2، 131 کشته و 2.6 میلیارد دلار خسارت نقطه عطف دیگری شد. این زلزله و زمینلرزه 1971 سانفرناندو با بزرگای M6.6 ، 66 کشته و 3.3 میلیارد دلار خسارت به آموختن دروس مهم مورد نیاز طراحی لرزهای و به روز رسانی اساسی طراحیها انجامید. در 1977 کنگره آمریکا قانون کاهش ریسکهای زلزله را تصویب کرد و برنامه ملی کاهش ریسکهای زلزله آغاز شد. در سال 1985 زلزله مکزیکوسیتی (مکزیک) با بزرگای M8.0 ، حدود 40 هزار کشته و بیش از 7.2 میلیارد دلار خسارت به بار آورد. خاک نرم مکزیکوسیتی مانند بسیاری از شهرهای مهم دنیا (مثل استانبول و جنوب تهران، و بخشهای مهمی از شرق و شمال تبریز) میتواند به تشدید امواج زلزله بینجامد. تشدید امواج لرزهای عامل اصلی تخریب و تلفات در این زمینلرزه شد. در همان سال آژانس فدرال مدیریت شرایط اضطرار آمریکا (FEMA) نسخه اول مقررات پیشنهادی «برنامه ملی زلزله» را برای تدوین مقررات لرزهای در ساختمانهای جدید منتشر کرد.
در سال 1989 زلزله لوماپریتا در شمال کالیفرنیا با بزرگای M6.9 ، 64 کشته و 12.1 میلیارد دلار خسارت رخ داد. در 1992نیز زلزله بیگبیر کالیفرنیا، با بزرگای 6.5 و ژرفای کم 5 کیلومتری، بیش از 60 میلیارد دلار خسارت بر جای گذاشت و در زمان خود پرخسارتترین زلزله تاریخ آمریکا شد. این دو واقعه نشان دادند که آئیننامههای زلزله باید مطابق مقررات «برنامه ملی زلزله» بهروز شوند.
زلزله 1995 کوبه (ژاپن) با بزرگای M6.9 ، و 5502 کشته و 200 میلیارد دلار خسارت، موجب شروع برنامههای جدید برای آئیننامه زلزله ژاپن شد. سال 2000 مجموعهای از آئیننامههای بینالمللی جامع طراحی لرزهای منتشر شد که مبنای آنها مقررات برنامه ملی زلزله بود. زلزله و سونامی 2011 ژاپن با بزرگای 9.0 و بیش از 20 هزار کشته و خسارت 357 میلیارد دلاری سبب شد در انجمن مهندسان عمران آمریکا و برنامه ملی زلزله بارهای جدیدی ناشی از سونامی را نیز در آئیننامهها در سالهای 2015 و 2016 بگنجانند.
تلاش در ایران ما برای تودین آئیننامه زلزله با تدوین اولین پیشنویس آئیننامه زلزله در سال 1343 (بعد از زلزله 1341 بوئینزهرا) از سوی زندهیاد مهندس معینفر آغاز شده و با آئیننامه زلزله (2800) مصوب 1367 و چهار ویرایش منتشر شده تا امروز ادامه یافته است. ما نیز بخشی از این کوشش جهانی هستیم.
یکصد و پانزده سال از زلزله 1906 سانفرانسیسکو با بزرگای 8.0 ریشتر میگذرد؛ زلزلهای که در بهار سال انقلاب مشروطه در ایران، در غربیترین نقطه آمریکا به ویرانی سانفرانسیسکو منجر شد. این نخستین رخداد زمینلرزه بود که منجر به تهیه گزارش تخصصی شناسایی یک زلزله مخرب میشد. این واقعه با 3000 کشته و 10.5 میلیارد دلار خسارت، منجر به اولین تحقیق علمی بر روی یک زلزله در سازمان زمینشناسی آمریکا شد. توصیف آسیب ساختمان زلزله و دادهها در مورد جنبش زمین در زمینلرزه از مواردی بود که در گزارش زمینلرزه گنجانده شد. از دانش حاصل از بررسیهای رویداد زمینلرزهها آئیننامههای ساختمانی برای ساختن بناهای تابآور در برابر زلزلههای بعدی تدوین و منتشر شده است.
بعد از زلزله سال 1908 مسینا، دولت سلطنتی ایتالیا کمیتههای زمینشناسی و مهندسی را در اوایل سال 1909 تاسیس کرد تا فاجعه را بررسی کند و اقدامات کاهش ریسک زلزله را توصیه کند.
کمیته مهندسی، پس از مطالعه مقاومت بار جانبی ساختمانهایی که از حرکت زلزله جان سالم به در بردند، توصیه کرد که نسبت لرزهای (شتاب زلزله تقسیم بر شتاب جاذبه زمین) برابر با یک دوازدهم برای طبقه اول و یک هشتم برای طبقههای بالا باید در طراحی لرزهای ساختمانها استفاده شود. کمیته نیروهای عمودی معادل بسیار بزرگتر از نیروهای افقی را پیشنهاد داد زیرا حرکت عمودی مانند ضربه عمل میکرد. اعتقاد بر این است که این اولین توصیه کمتر شناختهشده در تاریخ آئیننامههای لرزهای دنیاست.
در سال 1933 زلزله لانگبیچ کالیفرنیا با بزرگای M6.4 رخ داد و منجر به کشتهشدن 115 نفر و خسارت 819 میلیون دلاری شد. بیش از 70 مدرسه تخریب شده و صدها مدرسه دیگر آسیب دیدند. همین اتفاق به تدوین نخستین مقررات تابآوری مدارس در برابر زلزله انجامید.
در ژاپن نیز پس از زلزله 1891 مینو-اوری به بزرگای 8 ریشتر، بررسی در مورد ساخت و ساز مقاوم در برابر زلزله آغاز شد. زلزله 1923 کانتو، در نزدیکی کیوتو به توسعه مقررات ساختمانی سرعت بیشتری بخشید. به این ترتیب در سال 1924 اولین مقررات ساختمانی زلزله برای ژاپن منتشر شد. این مقررات برای تیرهای چوبی، بتن مسلح و نصب مهاربندها، حداقلها را مشخص میکرد اما قوانین فقط در مناطق شهر اعمال میشد.
بعد از جنگ جهانی دوم و پس از زلزله 1948 فوکویی در ژاپن با بزرگای 7.1 ریشتر و 3700 کشته، طراحی مقاوم در برابر زلزله در سراسر این کشور اجرا شد و این بار کار دیگر فقط محدود به مناطق شهری نبود. در 1950 نیز قانون استانداردهای ساختمانی ژاپن معرفی شد.
در آمریکا در سال 1949 اولین نقشه ملی خطر زلزله در آئیننامه یکپارچه ساختمان منتشر شد. در سال 1964 زلزله بزرگ آلاسکا، با بزرگای 9.2، 131 کشته و 2.6 میلیارد دلار خسارت نقطه عطف دیگری شد. این زلزله و زمینلرزه 1971 سانفرناندو با بزرگای M6.6 ، 66 کشته و 3.3 میلیارد دلار خسارت به آموختن دروس مهم مورد نیاز طراحی لرزهای و به روز رسانی اساسی طراحیها انجامید. در 1977 کنگره آمریکا قانون کاهش ریسکهای زلزله را تصویب کرد و برنامه ملی کاهش ریسکهای زلزله آغاز شد. در سال 1985 زلزله مکزیکوسیتی (مکزیک) با بزرگای M8.0 ، حدود 40 هزار کشته و بیش از 7.2 میلیارد دلار خسارت به بار آورد. خاک نرم مکزیکوسیتی مانند بسیاری از شهرهای مهم دنیا (مثل استانبول و جنوب تهران، و بخشهای مهمی از شرق و شمال تبریز) میتواند به تشدید امواج زلزله بینجامد. تشدید امواج لرزهای عامل اصلی تخریب و تلفات در این زمینلرزه شد. در همان سال آژانس فدرال مدیریت شرایط اضطرار آمریکا (FEMA) نسخه اول مقررات پیشنهادی «برنامه ملی زلزله» را برای تدوین مقررات لرزهای در ساختمانهای جدید منتشر کرد.
در سال 1989 زلزله لوماپریتا در شمال کالیفرنیا با بزرگای M6.9 ، 64 کشته و 12.1 میلیارد دلار خسارت رخ داد. در 1992نیز زلزله بیگبیر کالیفرنیا، با بزرگای 6.5 و ژرفای کم 5 کیلومتری، بیش از 60 میلیارد دلار خسارت بر جای گذاشت و در زمان خود پرخسارتترین زلزله تاریخ آمریکا شد. این دو واقعه نشان دادند که آئیننامههای زلزله باید مطابق مقررات «برنامه ملی زلزله» بهروز شوند.
زلزله 1995 کوبه (ژاپن) با بزرگای M6.9 ، و 5502 کشته و 200 میلیارد دلار خسارت، موجب شروع برنامههای جدید برای آئیننامه زلزله ژاپن شد. سال 2000 مجموعهای از آئیننامههای بینالمللی جامع طراحی لرزهای منتشر شد که مبنای آنها مقررات برنامه ملی زلزله بود. زلزله و سونامی 2011 ژاپن با بزرگای 9.0 و بیش از 20 هزار کشته و خسارت 357 میلیارد دلاری سبب شد در انجمن مهندسان عمران آمریکا و برنامه ملی زلزله بارهای جدیدی ناشی از سونامی را نیز در آئیننامهها در سالهای 2015 و 2016 بگنجانند.
تلاش در ایران ما برای تودین آئیننامه زلزله با تدوین اولین پیشنویس آئیننامه زلزله در سال 1343 (بعد از زلزله 1341 بوئینزهرا) از سوی زندهیاد مهندس معینفر آغاز شده و با آئیننامه زلزله (2800) مصوب 1367 و چهار ویرایش منتشر شده تا امروز ادامه یافته است. ما نیز بخشی از این کوشش جهانی هستیم.
برچسب ها:
مطالب مرتبط
![برگزاری نکوداشت ۱۷۵۷ سال سنت آموزش عالی در دانشگاه تهران](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/دانشگاهتهران-wikigeram.webp)
برگزاری نکوداشت ۱۷۵۷ سال سنت آموزش عالی در دانشگاه تهران
![بیماریهای غیرواگیر؛ عامل مرگ سالی ۴۱ میلیون نفر در جهان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/غیرواگیر.jpg)
مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی:
بیماریهای غیرواگیر؛ عامل مرگ سالی ۴۱ میلیون نفر در جهان
![پایان امداد و نجات در کاشمر](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/دیجیتال-9.jpg)
زلزلهٔ روز سهشنبه ۴ کشته و ۱۱۶ مصدوم برجا گذاشت
پایان امداد و نجات در کاشمر
![ریزش بخشهایی از بناهای تاریخی بعد از زلزله](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/بنای-تاریخی-کاشمر.jpg)
رئیس اداره میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان کاشمر خبر داد
ریزش بخشهایی از بناهای تاریخی بعد از زلزله
![شیوع کم کاری تیروئید نوزادان در کشور](https://payamema.ir/pubfiles/2024/05/نوزادان-غربالگری.jpg)
یک مقام پزشکی خبر داد:
شیوع کم کاری تیروئید نوزادان در کشور
![بحث موشهای تهران بعد از وقوع زلزله جدی است](https://payamema.ir/pubfiles/2024/05/موش.jpg)
رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران:
بحث موشهای تهران بعد از وقوع زلزله جدی است
![ثبتنام نوبت دوم کنکور دوباره تمدید شد](https://payamema.ir/pubfiles/2023/12/4857805-jpg.webp)
ثبتنام نوبت دوم کنکور دوباره تمدید شد
![تعداد قربانیان زلزله ژاپن به ۲۳۶ نفر افزایش یافت](https://payamema.ir/pubfiles/2024/02/62875016-jpg.webp)
تعداد قربانیان زلزله ژاپن به ۲۳۶ نفر افزایش یافت
![امیدهای گمراهکننده برای پیشبینی زلزله](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/صفحه-۶-Flickr-jpg.webp)
پاییز سال ۲۰۲۳ محققان دانشگاه تگزاس با یک الگوریتم هوش مصنوعی، ۷۰ درصد زمینلرزهها را یک هفته پیش از وقوع آنها بهدرستی پیشبینی کردند
امیدهای گمراهکننده برای پیشبینی زلزله
![آزمون استخدامی آموزش و پرورش قبل از سال جدید برگزار میشود](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/2155775_588-jpg.webp)
آزمون استخدامی آموزش و پرورش قبل از سال جدید برگزار میشود
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید