آتش‌سوزی‌ها به سمت مناطقی پیش می‌رود که پیش‌تر، کمتر در معرض آتش‌سوزی بوده است. «گاردین»، با بررسی اطلاعات و تحلیل داده‌های 20 ساله، به این نتیجه رسیده است. در حالی که تقریبا مناطق آتش‌سوزی در سراسر جهان در این مدت نسبتا ثابت بوده است، پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد که الگوی آتش‌سوزی منطقه‌ای در حال تغییر از مراتع و چمنزارها به جنگل‌ها است.

در چند سال گذشته، آتش‌سوزی بخش‌های بزرگی از کالیفرنیا، استرالیا، سیبری و پنتانال در آمریکای جنوبی را از بین برده است؛ مناطقی که تا پیش از این، نسبتا از آتش‌سوزی به دور بوده‌اند. در مقابل، در آفریقا، آتش‌سوزی ساواناها یا علفزارهای گرمسیری و نیمه‌گرمسیری کاهش یافته است.
متخصصان معتقدند که تغییر الگوهای آتش‌سوزی، ناشی از عوامل انسانی است: گرمایش جهانی که باعث ایجاد شرایط خطرناکی در جنگل‌ها و تغییر زمین‌ها شده و علفزارها را به مزارع و جاده تبدیل کرده است.
دلایل و تبعات این موضوع همچنان مورد مطالعه است اما دانشمندان نگران هستند که این تغییر الگوهای آتش‌سوزی از علفزارها به جنگل‌ها، باعث تولید و انتشار بیشتر دی‌اکسید کربن از جنگل‌ها به اتمسفر می‌شود.
«نیلز آندلا»، یک متخصص سنجش از راه دور در دانشگاه کاردیف، می‌گوید: «از اوایل دهه 2000 میلادی، ما شاهد کاهش آتش‌سوزی در مراتع وعلفزارها هستیم. در همان زمان، شاهد افزایش آتش‌سوزی در مناطقی مثل غرب آمریکا هستیم که به شدت مستعد سوخته شدن هستند. موضوعی که کاملا به تغییرات آب‌وهوایی مرتبط است.» آندلا می‌گوید: «این روند، هنوز در همه جای دنیا دیده نمی‌شود اما احتمالا به زودی در سایر نقاط جهان، خود را نشان خواهد داد.»

خشکی، جنگل‌های استرالیا را آسیب‌پذیرتر کرده است

سال گذشته در استرالیا، فصل آتش‌سوزی کاملا استثنایی بود، چون محل آتش‌سوزی، مقیاس آتش‌سوزی مورد توجه قرار گرفت.
منطقه‌ای که در سال 2019 تحت تاثیر آتش‌سوزی قرار گرفت، نسبت به سال‌های قبل در حقیقت کاهش یافته بود، اما ابر دودی که بالای منطقه قرار گرفته بود، سه برابر بزرگ‌تر از هر زمان دیگری بود. دانشمندان این اتفاق را «یک معیار جدید در بزرگی آشفتگی استراتوسفر» توصیف کرده‌اند.
در اکثر سال‌ها، آتش‌سوزی‌های بزرگ و گسترده‌ای در مناطق شمالی و غربی با جمعیت کم گسترش می‌یافت. اما در آتش‌سوزی سال 2019-2020، آتش به سمت جنوب شرقی حرکت کرد و جنگل‌هایی را درنوردید که تا پیش از این، این مقیاس از آتش‌سوزی آن‌ها را نمی‌سوزاند.
دکتر «پپ کانادل»، دانشمند ارشد تحقیقات در مرکز علوم اقلیمی در سازمان تحقیقات علمی و صنعتی مشترک‌المنافع در استرالیا می‌گوید، دلیل این اتفاق، گرم‌ترین دمای ثبت شده آن سال در 100 سال اخیر و همچنین خشکسالی دو ساله در بسیاری از نقاط جنوب شرقی استرالیا بوده است که باعث خشکی جنگل‌ها و ایجاد سوخت قابل اشتعال برای آتش‌سوزی شده بود. دکتر پپ کانادل هشدار داده که احتمالا این روند ادامه خواهد یافت. او می‌گوید: «هیچ شک و تردیدی وجود ندارد که تغییرات آب‌و هوایی یک عامل بسیار مهم در فعالیت آتش‌سوزی گسترده فصل گذشته بوده است. ما همواره خشکسالی و امواج گرمایی را داشته‌ایم که باعث شرایط مستعد آتش‌سوزی شده است، اما روند دمای بلند مدت ما اکنون یک درجه بالای سطح پیشاصنعتی است، آن هم با وجود امواج گرمایی داغ‌تر و طولانی‌تری که باعث خشک‌تر شدن جنگل‌ها و مستعد شدن بیشتر آن‌ها برای آتش‌سوزی می‌شود.

آتش‌سوزی کالیفرنیا به سمت شمال گسترش می‌یابد

آتش‌سوزی کالیفرنیا، مانند استرالیا، به سمت مناطق جدیدی حرکت می‌کند و همین‌طور اندازه و تناوب آن هم بیشتر و بیشتر می‌شود. «جان آباتزوگلو» دانشیار دانشگاه کالیفرنیا می‌گوید: «در سیستم‌های جنگلی، از جمله آن‌هایی که همواره به خوبی قدرت مهار آتش‌سوزی را داشته‌اند، مثل جنگل‌های آمریکا و کانادا، در چند دهه گذشته، ما شاهد افزایش سوخته شدن مناطق و تعداد آتش‌سوزی‌های بزرگی هستیم.» او گفته است که بخشی از تقصیرها را باید بر گردن گرمایش و خشک شدن آب‌وهوا بیاندازیم که شرایط را برای سوختن جنگل‌ها فراهم کرده است. او می‌گوید: «افزایش استعداد سختن در مناطق گرم‌تر، باعث شده تا جنگل‌ها بسیار راحت‌تر به آتش کشیده شوند و ما شاهد خاکستر شدن بخش بزرگی از جنگل‌ها در مناطق غربی آمریکا باشیم.» دکتر متیو جونز، همکار ارشد تحقیقات در مرکز پژوهش‌های تغییرات آب‌وهوایی دانشگاه آنگلیای شرقی گفته است: «به شکل عجیب و خیره‌کننده‌ای ما شاهد افزایش 8 برابری در سوختن جنگل‌های کالیفرنیا در 20 سال گذشته هستیم و این تغییرات نه فقط در کالیفرنیا که در تمام جنگل‌های غربی آمریکا مشاهده می‌شود.»
به گفته دکتر متیو جونز: «آب در حال کم شدن است و جنگل‌ها به همین دلیل در حال خشک‌شدن مداوم در بهار و تابستان و پاییز هستند. جنگل‌ها در حال تبدیل شدن به جعبه‌های باروتی هستند که بیش از پیش به دلیل تغییرات آب‌وهوایی قدرت سوختن پیدا کرده‌اند.»

الگوی خشک شدن در جنوب اروپا تکرار شد

خشک‌شدن‌های مرتبط با تغییرات آب‌وهوایی در مناطق جنوبی اروپا در کشورهایی مثل پرتغال هم مشاهده می‌شود.
به گفته دکتر «ژاکلین چیس»، استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا، «در میان محققان آتش‌سوزی اتفاق نظر وجود دارد که تغییرات آب‌وهوایی، باعث گسترش فصل خشک شده و این امر هم به وقوع آتش‌سوزی‌های گسترده، کمک کرده است؛ اگرچه پوشش گیاهی و تغییرات جمعیتی در مناطق روستایی هم از عوامل مهم تعیین کننده شدت و موقعیت آتش‌سوزی به شمار می‌آیند.»
او همچنین گفته است که «آب‌وهوای مدیترانه‌ای همواره در فصل خشک باعث ایجاد آتش‌سوزی می‌شود اما اندازه و مقیاس این آتش‌سوزی‌های اخیر، به شکل واضحی مرتبط با تغییرات آب‌وهوایی است.»

آتش‌سوزی به جنگل‌های بارانی آمازون هم رحم نکرد

جنگل‌های بارانی آمازون در برزیل هم اخیرا با آتش‌سوزی‌های بیشتری مواجه شده و گرچه همه این اتفاق‌ها به دلیل فعالیت‌های مستقیم انسانی روی می‌دهد، متخصصان می‌گویند که تغییرات آب‌وهوایی همچنان در شدت این آتش‌سوزی‌ها نقش دارد.
دکتر «اریکا برنگوئر» همکار ارشد تحقیقات در دانشگاه‌های آکسفورد و لنکستر، می‌گوید که همه انواع آتش‌سوزی در جنگل‌های آمازون، مربوط به انسان و کشاورزی است که در سه دسته قرار می‌گیرد: جنگل‌زدایی (با آتش زدن درختان قطع شده برای پاکسازی مسیر)، از بین بردن مراتع ( با چراندن احشام) و با آتش زدن زمین‌ها به منظور افزایش قدرت باروری آن.
در همه این شرایط، آتش‌سوزی می‌تواند به راحتی گسترش یابد و به برگ‌ها و درختانی که به واسطه تغییرات آب‌وهوایی خشک‌تر و آسیب‌پذیرتر شده‌اند، برسد. دکتر اریکا برنگوئر می‌گوید که «تغییرات آب‌وهوایی حتی باعث خشک‌تر و داغ‌تر شدن برخی از مناطق جنگل‌های بارانی آمازون شده است و این کار را برای جنگل بسیار دشوار می‌کند که بتواند به عنوان یک مانع با آتش‌سوزی مقابله کند.