کمیسیون انرژی مجلس از ضرر سالانهٔ جمعآوری نشدن گازهای همراه تولید نفت و مشعل گزارش داد
۳ میلیارد دلار زیان فلرسوزی
خوزستان، بوشهر و هرمزگان حدود 8۰ درصد از کل گازهای مشعل در کشور را تولید میکنند
![۳ میلیارد دلار زیان فلرسوزی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/05/فلر.jpg)
۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۳، ۲۱:۲۴
|پیام ما| مطابق آمار وزارت نفت، میزان سوزاندن گازهای همراه نفت ایران در سال ۱۴۰۱ هجری شمسی بالغبر ۱۸.۴۳ میلیارد مترمکعب (حدود ۱۲ درصد از کل فلرینگ جهان) بوده است. این حجم از گاز تقریباً برابر با کل صادرات گاز طبیعی ایران در سال ۱۴۰۰ است. بهعلاوه حجم گاز طبیعی تولیدی در پالایشگاه فاز۱ پارس جنوبی در همین سال حدود ۹ میلیارد مترمکعب بوده است. با فرض اینکه قیمت گاز فلر معادل میانگین گاز طبیعی صادراتی و حدود ۱۵ سنت بر مترمکعب باشد، عدمالنفع ناشی از سوزانده شدن این مقدار گاز نزدیک به سه میلیارد دلار در سال است.
مجلس یازدهم در آخرین روزهای خود به موضوعی توجه کرده است که در این چهار سال بارها و بارها فعالان و کارشناسان محیطزیست دربارهٔ آن هشدار داده بودند؛ فلرسوزی! گزارش کمیسیون انرژی دربارهٔ اعمال ماده ۲۳۴ قانون آییننامهٔ داخلی مجلس شورای اسلامی با عنوان» اجرای ناقص تکالیف قانونی مربوط به جمعآوری گازهای همراه تولید نفت و مشعل» نشان میدهد فلرسوزی نهتنها باعث هدررفت سرمایههای عظیمی شده است بلکه با به خطر انداختن سلامت شهروندان، هزینههای مالی و روانی زیادی را هم برای آنها ایجاد کرده که درنهایت بخش درمان بایستی آنها را به دوش بکشد. این گزارش همچنین دربارهٔ دلایل عدم توجه به فلرسوزی به مواردی اشاره کرده است.
بیشترین سهم فلرینگ در شرکتهای بهرهبردار مربوط به پالایشگاهها و پتروشیمیهای عسلویه با سهم ۱۴ درصدی است
این گزارش در مقدمه تعریفی از فلر داده است. «گازهای فلر گازهایی هستند که در صنایع نفت و گاز بهصورت گازهای همراه تولیدی یا بهعنوان محصول جانبی در تأسیسات نفت و گاز تولید میشوند.» گازهایی که علیرغم اینکه ارزش حرارتی بالایی دارند، عمدتاً بهدلیل محدودیتهایی مانند حفظ ایمنی منطقه، میزان بالای گوگرد، دوری محل استخراج از خشکی، هزینهٔ بالای انتقال گاز و سایر مسائل فنی و اقتصادی در محل تولید سوزانده یا بهاصطلاح فلر میشوند.
تأمین سوخت نیروگاهها برای تولید برق، تولید فراوردههای مختلف شیمیایی GTL,GTC و همچنین تبدیل گاز مشعل به سوختهای مختلف از جمله گازوئیل، بنزین، CNG و LPG از جمله مواردی است که از این گازها استفاده میشود. بااینحال، براساس این گزارش عدم اولویت جمعآوری گازهای مشعل برای شرکتهای تابعهٔ وزارت نفت بهدلیل عدم جذابیت مالی اجرای این پروژهها در مقایسه با سایر پروژههای شرکتهای تابعه نظیر پروژههای توسعهٔ میادین باعث شده است فلرسوزی در اولویت قرار گیرد و یا از آنها بهصورت تزریق مجدد به مخازن برای ازدیاد برداشت نفت، ارسال به واحدهای NGL، تأمین خوراک واحدهای پتروپالایشگاهی و فروش از طریق مزایده بهره گرفته شود.
بالاترین میزان شاخص فلرینگ در پالایشگاههای کشور کانادا ۰.۵۴ درصد است که حدوداً نصف متوسط اعلامشده از سوی شرکت ملی گاز ایران است
اهمیت گازهای مشعل بهلحاظ اقتصادی و محیطزیستی باعث شده است کشورهای مختلف از جمله روسیه، نیجریه و آمریکا که سطح بالای این گازها را دارند، از راهکارهای مختلفی اعم از وضع قوانین و بهکارگیری فناوریهای متفاوت برای جمعآوری آن استفاده کنند. این گزارش در همین زمینه به آمار منتشرشده توسط بانک جهانی در سال ۲۰۲۱ میلادی اشاره میکند که براساس آن حدود ۱۵۰ میلیارد مترمکعب گاز در سراسر جهان فلر شده که تقریباً برابر ۳۵ درصد از مصرف گاز اتحادیهٔ اروپا بوده است. افزایش قیمت نفت، قیمت پایین گاز و درنتیجه رقابت برای افزایش تولید نفت و فقدان قوانین کنترلکننده باعث حجم بالای فلرینگ در جهان بوده است.
آماری که در این گزارش کمیسیون انرژی مجلس به آن اشاره شده است، پیشتر و در ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۰ در «پیام ما» منتشر شده بود. براساس گزارش منتشرشده در این تاریخ «بانک جهانی اعلام کرد که مشعلسوزی جهانی در سال ۲۰۱۹ به ۱۵۰ میلیارد مترمکعب افزایش یافته است؛ این میزان بالاترین سطح مشعلسوزی در بیش از یک دهه گذشته بود. طبق گزارش بانک جهانی، از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ در کشورهای ضعیف یا جنگزده شامل سوریه (۳۵ درصد) و ونزوئلا (۱۶ درصد) افزایش پیدا کرده است. مشعلسوزی در آمریکا ۲۳ درصد و در روسیه ۹ درصد است. این گزارش همچنین نشان میداد مجموع مشعلسوزی در چهار کشور رکورددار شامل روسیه، عراق، آمریکا و ایران بهمدت سه سال متوالی از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ حدود ۴۵ درصد از مشعلسوزی جهانی را تشکیل داد.»
این گزارش به آمارهای جدید دربارهٔ فلرینگ و پس از ۱۴۰۰ پرداخته و آورده است: «مطابق آمار وزارت نفت، میزان سوزاندن گازهای همراه نفت ایران در سال ۱۴۰۱ هجری شمسی بالغبر ۱۸.۴۳ میلیارد مترمکعب (حدود ۱۲ درصد از کل فلرینگ جهان) بوده است. برای درک بزرگی این رقم باید اشاره کرد که این حجم از گاز تقریباً برابر با کل صادرات گاز طبیعی ایران در سال ۱۴۰۰ است. این رقم وقتی بهتر درک میشود که بدانیم حجم گاز طبیعی تولیدی در پالایشگاه فاز۱ پارس جنوبی در همین سال حدود ۹ میلیارد مترمکعب بوده است. به بیان دیگر حجم تجمعی گازهای مشعل معادل ظرفیت حدود دو فاز پارس جنوبی است. همچنین، با فرض اینکه قیمت گاز فلر معادل میانگین گاز طبیعی صادراتی و حدود ۱۵ سنت بر مترمکعب باشد، عدمالنفع ناشی از سوزانده شدن این مقدار گاز نزدیک به سه میلیارد دلار در سال خواهد بود که اهمیت پرداختن به طرحهای بازیابی گاز فلر در ایران را بیشازپیش مشخص میکند. علاوهبر موارد فوق، سوزاندن این حجم عظیم گاز در کنار اتلاف بخش قابلتوجهی از منابع انرژی اولیه، با انتشار میلیونها تن گاز معادل دیاکسیدکربن، ضمن انتشار گازهای گلخانهای و تغییرات نامطلوب آب و هوایی، موجب آلودگی شدید هوای مناطق تحتتأثیر میشود. فلرینگ بهطور متوسط سالیانه موجب انتشار بیش از ۴۰۰ میلیون تن دیاکسیدکربن در جهان میشود که معادل آلودگی ناشی از ۷۷ میلیون خودروی سواری است.
مطابق آمار وزارت نفت در سال ۱۴۰۰ میزان گاز مشعل تولیدی در شرکت ملی نفت ایران معادل روزانه ۴۱.۷ میلیون مترمکعب، گاز مشعل شرکت ملی گاز ایران معادل روزانه ۸.۸ میلیون مترمکعب (چهار میلیون مترمکعب روزانه در مجموعه پالایشگاههای گازی پارس جنوبی) و گاز مشعل پالایشگاههای نفت که مقدار ناچیزی است. این گزارش با اشاره به این دادهها میافزاید: «این مقدار فلرینگ، بهطور متوسط سالانه بیش از ۲۵۲ هزار تن دیاکسیدگوگرد تولید میکند که با توجه به محدودیت سرزمینی و موقعیت بستهٔ جغرافیایی بهویژه در منطقهٔ پارس جنوبی، تراکم این حجم از آلایندگی موجب آسیب جدی به سلامت مردم و کارکنان و نیز عوارض محیطزیستی از طریق ترکیب با بخار آب و ایجاد بارانهای اسیدی در منطقه شده است.» البته در گزارش کمیسیون انرژی ذکر شده است که محاسبات فوق، بدون در نظر گرفتن مقدار فلرینگ شرکتهای پتروشیمی مستقر در منطقهٔ پارس جنوبی و نیز منطقهٔ ویژهٔ پتروشیمی ماهشهر لحاظ شده است. «بیشترین سهم فلرینگ در شرکتهای بهرهبردار مربوط به پالایشگاهها و پتروشیمیهای عسلویه با سهم ۱۴ درصدی است. همچنین، استانهای خوزستان، بوشهر و هرمزگان دارای بیشترین سهم را دارند که مجموعاً حدود ۸۰ درصد از کل گازهای مشعل در کشور است.»
گزارش کمیسیون انرژی در ادامهٔ گزارش خود به قوانینی که مرتبط با مدیریت این شرایط میشود پرداخته و نتیجه گرفته است: «هرچند براساس گزارش عملکرد شرکت نفت، شاخص فلرینگ در پالایشگاههای گاز اول تا پنجم پارس جنوبی در طول ۱۲ سال اخیر بهبود نسبی داشته و به مقدار متوسط ۰.۹۴ از کل گاز ورودی در سال ۱۳۹۹ رسیده است؛ اما این مقدار همچنان فاصلهٔ معناداری با متوسط جهانی برای شاخص مذکور دارد. بهعنوان نمونه بالاترین میزان شاخص فلرینگ در پالایشگاههای کشور کانادا ۰.۵۴ درصد است که حدوداً نصف متوسط اعلامشده از سوی شرکت ملی گاز ایران است. این درحالیاست که مقدار شاخص مذکور در برخی از پالایشگاههای کشور کانادا تا سطح ۰.۰۴ درصد نیز پایین بوده است.»
وضعیت نامناسب ایران در موضوع فلرینگ باعث شده است این گزارش چنین نتیجهگیری کند: «بررسیهای کمیسیون حاکی از آن است که علیرغم صراحت احکام قانونی در بودجهٔ سال ۱۳۹۲ کل کشور و برنامهٔ پنجسالهٔ ششم توسعه و قوانین بودجهٔ سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ کل کشور دربارهٔ الزام وزارت نفت برای اجرای طرحهای جمعآوری گازهای همراه، وزرا و مسئولان وقت از سال ۱۳۹۲ تاکنون به تکالیف موردنظر قانونگذار در این زمینه عمل نکردهاند.
این مسئله علاوهبر تخلف اداری، مصداق تقصیرات قابل رسیدگی در محاکم قضایی به شرح زیر است: الف: وصف مجرمانه (ترک فعل) با عنایت به مفاد ماده ۵۷۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)- فصل دهم. تقصیرات مقامات و مأمورین دولتی: چنانچه هریک از صاحبمنصبان و مستخدمین و مأمورین دولتی و شهرداریها در هر رتبه و مقامی که باشند از مقام خود سوءاستفاده کند و از اجرای اوامر کتبی دولتی یا اجرای قوانین مملکتی و یا اجرای احکام یا اوامر مقامات قضایی یا هرگونه امری که از طرف مقامات قانونی صادر شده باشد، جلوگیری کند، به انفصال از خدمات دولتی از یک تا پنج سال محکوم خواهد شد. ب: تخلف اداری مستند به مفاد ماده ۸ قانون رسیدگی به تخلفات اداری مصوب سال ۱۳۷۲ مجلس شورای اسلامی دربارهٔ نقض قوانین و مقررات، کمکاری و سهلانگاری در انجام وظایف محوله و سرپیچی از اجرای دستورات و نهایتاً ایجاد نارضایتی در ارباب رجوع با انجام ندادن یا تأخیر در انجام امور است که باید در کمیتههای رسیدگی به تخلفات اداری دستگاههای مربوطه مورد رسیدگی قرار گیرد. با توجه به مراتب ذکرشده و مفاد ماده (۲۳۴) قانون آییننامهٔ داخلی مجلس شورای اسلامی، مصادیق قصور وزارت نفت و تخلف اداری ناشی از اجرای ناقص احکام قانونی مذکور در این گزارش محرز است که این کمیسیون تقاضای بررسی و ارجاع موضوع به قوهٔ قضائیه برای رسیدگی را دارد.
برچسب ها:
آلایندگی، آلودگی، پالایشگاه، پتروشیمی، کمیسیون انرژی مجلس، گازهای گلخانهای، محیطزیست، مصرف گاز
پیشنهاد سردبیر
![مسافران قطار مرگ](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/۶-2-jpg.webp)
مسافران قطار مرگ
مطالب مرتبط
![خطر بیکاری ۷۰۰ پرستار و ۲۰۰ پزشک](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/بیمارستان.jpg)
تغییرات عجیب در مدیریت بیمارستان محب کوثر با اعتراض کادر درمان روبهرو شد
خطر بیکاری ۷۰۰ پرستار و ۲۰۰ پزشک
![وزیر ارشاد به آزادی رسانهها متعهد باشد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/پزشکیان-2.jpg)
انجمنهای صنفی روزنامهنگاران تهران و عکاسان مطبوعاتی ایران در نامهای به دفتر ٰرئیس جمهوری منتخب خواستار شدند
وزیر ارشاد به آزادی رسانهها متعهد باشد
![ارزیابی روانی کادر درمان ضمانت اجرا ندارد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/خودکشی-پرستاران.jpg)
«شهناز نوحی» روانشناس، در گفتوگو با «پیام ما»:
ارزیابی روانی کادر درمان ضمانت اجرا ندارد
![احتمال وقوع سیلاب در شرق کشور](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/بارش.jpg)
سازمان هواشناسی هشدار داد
احتمال وقوع سیلاب در شرق کشور
![مهاجران متهم شیوع بیماریها نیستند](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/مهاجرین-افغان.jpg)
تاکید دو فعال اجتماعی بر لزوم به رسمیت شناختن مهاجران و اجرای برنامهٔ غربالگری
مهاجران متهم شیوع بیماریها نیستند
![آتش در نخلستانهای سیستانوبلوچستان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/نخلستان-سوخته.jpg)
در پی گرمشدن هو،ا علاوهبر جنگلهای کشور، نخلستانها نیز طعمۀ حریق شدند
آتش در نخلستانهای سیستانوبلوچستان
![مرگهای تکراری](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/معدن-2.jpg)
ظرف دو ماه گذشته ۴ کارگر در ۴ حادثه در معادن زغال سنگ کرمان جانباختهاند
مرگهای تکراری
![نگاههای منتظر به معدن فروریخته](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/معدن-شازند.jpg)
گفتوگوی «پیام ما» با بستگان کارگران مفقودشدۀ معدن شازند اراک
نگاههای منتظر به معدن فروریخته
![صدای جمهور آمد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/دیجیتال-15.jpg)
چهاردهمین انتخابات ریاستجمهوری با مشارکت ۴۰ درصدی برگزار شد
صدای جمهور آمد
![سالِ حادثهخیزِ سیستانوبلوچستان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/سیل-سیستان.jpg)
پژوهشگاه سوانح طبیعی گزارشی از حوادث غیرمترقبه منتشر کرد
سالِ حادثهخیزِ سیستانوبلوچستان
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- با طراحی سایت مشتریان رقیب خود را بدزدید!
- بیماری هاشیموتو چیست؟ علائم و راهکارهای درمان
- نورپردازی کابینت آشپزخانه چه تاثیری بر روحیه افراد دارد؟
- سفر به پوکت بهترین مقصد گرمسیری آسیا با تور تایلند آرزوی سفر
- بورس شمش گلدن ارت ( خانی )
- مقایسه گچبری پیش ساخته پلی یورتان و گچبری پیش ساخته پلی استایرن
- عطر بدون سردرد – 11 عطر مخصوص افراد میگرنی
- گیلکی کناری، پژوهشگر برتر متافیزیک ایرانی بر سکوهای بینالمللی
- چرا رزرو هتلهای 4 ستاره استانبول ارزشمند است؟
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
3
«بمو» را تکهتکه کردند
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید