آمارها نشان می‌دهد زلزله‌های افغانستان که از ۱۵ مهر شروع شده تا روز یکشنبه (۲۳ مهر) ۳۱ بار با قدرت بیشتر از ۴ ریشتر این کشور را لرزانده است که از این تعداد، ۹ مورد با بزرگای بیشتر از ۵ ریشتر و ۴ مورد با بزرگای بیشتر از ۶ ریشتر بوده‌اند. علاوه‌بر مرگ بیش از دو هزار نفر در این زلزله‌ها و خرابی‌ها و فاجعه‌های انسانی که در این بحران رقم خورده، آثار تاریخی و میراث این دیار هم از زمین‌لرزه بی‌نصیب نمانده است؛ زلزله به قسمت‌هایی از مسجد جامع «هرات»، «ارگ هرات» یا قلعهٔ «اختیار‌الدین»، منار‌ها و برخی از مکان‌های تاریخی دیگر این ولایت صدمه‌هایی وارد کرده است. این اما اولین‌بار نیست و افغانستان در سال‌های گذشته و در جریان جنگ نیز بسیاری از آثار تاریخی خود را از دست داده بود.

وضعیت فرونشست در محوطهٔ تاریخی «نقش‌رستم» بحرانی شده و طی چند روز اخیر دوباره نگاه‌ها را به این پدیده جلب کرده است. چند سالی است کارشناسان نسبت به فاجعه‌بار شدن پدیدهٔ فرونشست و آسیب آن به بناهای تاریخی فارس، یزد و اصفهان هشدار می‌دهند و حالا گلستان هم به این فهرست اضافه شده است. «نقش‌رستم» جزء همان بناهایی بود که طی این مدت به‌همراه «تخت‌جمشید» و مجموعه‌آثار تاریخی اصفهان در معرض آسیب شدید ناشی از فرونشست‌ اعلام شده بود. درحالی‌که سال گذشته مسئولان وزارت راه‌وشهرسازی و میراث‌فرهنگی از امضای یک تفاهم‌نامه برای رسیدگی به این بحران خبر داده بودند، اما حالا با گذشت یکسال نه‌تنها این تفاهم‌نامه به جایی نرسیده که فرونشست هم در حال بعلیدن «نقش رستم» است؛ دو ترک عمیق در این محوطه ایجاد شده که محل تلاقی آنها، بنای اصلی است و یکی از شکاف‌ها به دیوارهٔ بنا هم رسیده.

با از دست رفتنِ احتمالی ثبت جهانی «منظر فرهنگی ماسوله» که هفتۀ گذشته از سوی شورای جهانی بافت‌ها و بناهای تاریخی (ایکوموس) اعلام شد، پروندۀ ثبت کاروانسراهای ایرانی از اهمیت بیشتری برخوردار شده‌ است. هر چند برخی تأکید می‌کنند تا زمان برگزاری اجلاس ریاض می‌توان به بررسی پروندۀ ماسوله امیدوار بود، اما به‌نظر می‌رسد تنها شانس ثبت جهانی کشورمان پروندۀ ۵۶ کاروانسرای ایرانی است که به‌عنوان بزرگترین و وسیع‌ترین پروندۀ میراث تاریخی ایران در یونسکو و در تاریخ ۱۹ شهریور تا ۳ مهر در عربستان به ‌داوری گذاشته می‌شود؛ با ثبت این کاروانسراها، شبکه‌ٔ راه‌های تاریخی و باستانی ایرانی هم ثبت جهانی خواهد شد.