نتایج جستجو برای: سال آبی
سهم «هور» به شلتوک رسید
تغییر اقلیم چه بر سر عراق میآورد؟
بر اثر پیامدهای تغییراقلیم ناشی از فعالیت انسانها، دجله و فرات، در سالهای اخیر دچار کمآبی نگرانکنندهای بودهاند. در برخی مکانها، اگر در سواحل رودخانه بایستید، میتوانید بستر رودخانهها را ببینید. بعضی جاها حتی میتوانید با پای پیاده نیز از عرض دو رودخانه عبور کنید. اکنون سازمان ملل متحد، عراق نفتخیز را که ۲۰ سال قبل دولت جورج بوش روی آن برای توسعهٔ آینده شرطبندی کرده بود، بهعنوان پنجمین کشور آسیبپذیر در برابر فروپاشی اقلیمی در میان ۱۹۳ کشور عضو خود اعلام کرده است. سازمان ملل هشدار میدهد که در آیندهٔ عراق میتوان «افزایش دما، بارندگی ناکافی و کاهشیافته، تشدید خشکسالی و کمبود آب، طوفانهای مکرر شن و گردوغبار و جاری شدن سیل» را بهصورت شاخصهای اقلیمی مشاهده کرد.
تغییر اقلیم چه بر سر عراق میآورد؟
تعطیلی پیشگیرانه
اندازهگیری آب کشاورزی فراموش شد
اجرای قانون «تحویل حجمی آب» بعد از ۲۵ سال، بار دیگر در کانون توجه وزارت نیرو برای اجرا قرار گرفته است. قانونی که علاوهبر اسناد توسعهٔ کشور، در سند سازگاری با کمآبی هم دستورالعمل اجرای آن تدوین شده است. اما آمار رسمی وزارت نیرو میگوید این قانون در غفلتی ۲۵ ساله، در کمتر از سه درصد از سدها و کمتر از ۱۰ درصد چاهها اجرا شده است. وزارت نیرو بهعنوان یکی از دستگاههای متولی اجرای این قانون، کاستیها را پذیرفته است، اما وزارت جهاد کشاورزی مسئولیتی نمیپذیرد. این درحالیاست که نگاه این قانون بهطور ویژه بر افزایش بهرهوری آب در بخش کشاورزی و استانداردسازی الگوی کشت است.
ماهیان خاویاری با تخریب رودخانه منقرض میشوند
ماهیان خاویاری (تاسماهیان) از دیدگاه دیرزیستی، درواقع فسیلهای زندهای هستند كه پس از دورههای یخبندان در برخی منابع آبی نیمكرهٔ شمالی بقاء خود را حفظ كردهاند. دریای شگفتانگیز خزر زیستگاه پنج گونه از ماهیان خاویاری است. این ماهیان در فصل تولید مثل از اسفند تا اردیبهشت از دریا به رودخانهها برای تخمریزی و تولید مثل مهاجرت میكنند که در اصطلاح علمی به آنها مهاجر رودكوچ گفته میشود. از جمله رودخانههای مهمی که محل تولید مثل ماهیان مهاجر دریای خزر محسوب میشود، رودخانههای هراز، چالوس، سردآبرود، سفیدرود، شیرود، گرگانرود، نكارود و بابلرود هستند که از این فهرست سه مورد نخست به عنوان رودخانههای حفاظت شده در زمره مناطق چهارگانهٔ تحت حفاظت سازمان محیط زیست محسوب میشوند.
تنوع زیستگاه؛ کلید بقای یوز
یوزپلنگ حیوان دشواری برای حفاظت کردن است، مخصوصا در ایران چون سوالات بیپاسخ بسیاری در مورد این حیوان، عادات و الگوهای رفتاری زیرگونه آسیایی آن وجود دارد. از جمله این سوالات بدون پاسخ قطعی، علاقهمندی غذایی حیوان و تعداد و نحوه حضور حیوان در زیستگاههای شناخته شده است. اخیرا نتایج یک مطالعه در Scientific Reports از مجموعه انتشارات Nature این مورد منتشر شده است. در این مطالعه محققان به سرپرستی لیلی خلعتبری از مرکز تحقیقات در تنوع زیستی و منابع ژنتیکی دانشگاه پورتو در پرتغال با استفاده از روش غیر تهاجمی (None invasive) جمعآوری سرگین و یافتن قطعاتی از ژنوم موجود زنده و طعمهای که از آن تغذیه کرده، در پی پاسخ دادن به برخی از این سوالات برآمدند. نتایج آنها نشان داد، یوزپلنگها در ایران به ترتیب قوچ و میش، کل و بز، خرگوش و در آخر آهو شکار کردهاند. آهو تنها در میاندشت که طعمه دیگری در دسترس نبوده شکار شده و در هیچ منطقهای شکار جبیر ثبت نشده است. خلعت بری میگوید: «مشاهده ما نشان داد که تنوع ژنتیکی در ایران خیلی زیاد نیست و بعضی از «اللهایی» که در زیرگونههای دیگر ، چند ریختی (Polymorphic) هستند، در یوزهای ایرانی تک ریختی یا (Monomorphic) بودند. ما با او درباره نتایج و تاثیرات این مطالعه در اقدامات حفاظتی یوزپلنگ آسیایی در ایران گفتوگو کردیم.
گرمایش جهانی و تبعیض اقلیمی در ایران
اقلیم در آتش است. گویی دروازههای دوزخ باز شدهاند. سموم (بادهای سوزان) بر طرف چمن میگذرند و بوی گل و عطر نسترن را از جهانیان دریغ میدارند. گرمای شدید هنجاری جدید است که دیگر کمتر به جغرافیای خاصی محدود میمانَد. جهان در ماهی که گذشت گرمترین دوران خود را سپری کرد. این موج گرما را سر باز ایستادن نیست. موجهای گرمایی تحت رویدادهای حدی و شدید ناشی از تغییرات اقلیمی سرتاسر جهان را درنوردیده است؛ رکوردهای جدیدی هر تابستان ثبت میشود و روندها و مدلسازیها اوضاع بدتری را پیشِ روی سیاره با همه زیستمندانش ترسیم میکنند. قطبها، سیبری، سرتاسر آمریکا و اروپا موجهای پرحرارت در کار ذوب یخها، گرمکردن و مختلکردن جریانات اقیانوسی و درنوردیدن قارهها هستند تا برسند به آفریقا، صحراهایش و تا خاورمیانه، جنوب شرق آسیا و شرق دور خیز بردارند.