بایگانی مطالب : تغییر اقلیم
چالش انتقال آب سد ساختهنشده
نام «سد» که به میان میآید، معمولاً عنوان طرح «کوچ»، «جابهجایی»، «آسیب به جامعهٔ محلی» و همچنین خسارتهای محیط زیستی نیز شنیده میشود. سد «خِرسان» نیز از این قاعده مستثنی نشد. سدی که در یکی از محرومترین نقاط روستایی دو استان چهارمحالوبختیاری و کهگیلویهوبویراحمد و در مجاورت منطقهٔ حفاظتشدهٔ دنا احداث میشود. امروز (هفتم شهریورماه) هم قرار است سازمان حفاظت محیط زیست درباره طرح انتقال آب از این سد به استانهای اصفهان و یزد تصمیمگیری کند. حالا اهالی میگویند تکلیفشان مشخص نیست، دولت هیچ اقدام عمرانی در روستایشان انجام نمیدهد و برخلاف وعدهها، کسی از جوانان روستا در کارگاه مشغول کار نیست. دولت اما سکوت میکند. چرا که به نظر کاسهای زیرنیم کاسه مجوزهای این طرح است. یک منبع آگاه از سازمان حفاظت محیط زیست به «پیام ما» میگوید:«برای اینکه دولت بتواند ذیل مصوبه پیشرفت فیزیکی به این طرح مجوز بدهد در استان و با فشار مسئولان ارشد استانی در سال ۱۳۹۶ برای آن عدد سازی کردند. عملا اختیار کار به این روش از سازمان حفاظت محیط زیست خارج و به هیات وزیران سپرده میشد. مجوز اجرای طرح با مصوبه هیات وزرا و فقط بر اساس اعداد اعلامی از سوی استان اخذ شده است. این منبع تاکید میکند که معدود مخالفان استان حالا فقط به دلیل اینکه موضوع انتقال آب بین استانی مطرح شده است واکنش نشان میدهند.
![چالش انتقال آب سد ساختهنشده](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/5-37-jpg.webp)
رنج سیاه «گناوه»
هر ساعت بر سیاهی ساحل گناوه افزوده میشود. سه روز است که نفت، راه ساحل را گرفته، وسعت بزرگی از سیاهی روی آبیِ دریای جنوب شناور است و با هر جذر و مد جلو میآید، به ماسههای ساحل میرسد و هرچه بر سر راه است را میآلاید. ظهر شنبه یک شناور مسافربری لکهٔ نفت را دید و ادارهٔ بندر و دریانوردی را خبر کرد. آنها کارشناسان پایش را به دریا فرستادند و روز و شب نفت را از آب گرفتند اما بیفایده بود. محیط زیست گناوه از چند ماه پیش به شرکت نفت نامه فرستاده بود که به داد دریا برسد و فکری به حال آلودگیها کند؛ سالی چند مرتبه آلودگی مشتقات نفتی دریا و ساحل را فرامیگیرد و معمولاً شرکت نفت آخرین کسی است که سر میرسد. مثل دیروز که بالاخره غواص شرکت نفت به دریا پرید و در اعماق دریا، رد نشتی را در لولههای انتقال نفت به خارگ گرفت.
![رنج سیاه «گناوه»](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/3-25-1-jpg.webp)
آزمون قانونمداری
سرمقاله
![آزمون قانونمداری](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/پتروشیمیمیانکاله-768x432-1-jpg.webp)
غبار «قره قوم» در آسمان شمال و شرق ایران
خیزش گردوغبار متراکم از صحرای «قره قوم» ترکمنستان با عبور از خزر، نهفقط شهرهای استان گلستان و شرق مازندران را در ریزگرد فروبرد، بلکه با فرارسیدن عصر این تودهٔ متراکم خاکی خودش را به خراسان و مشهد نیز رساند. این در حالی است که همزمان برخی از شهرهای دو استان گلستان و خراسان رضوی مانند «مراوه تپه»، «بروجرد» و «آشخانه» درگیر با بارشهای سیل آسا و آبگرفتگی معابر نیز شدهاند.
![غبار «قره قوم» در آسمان شمال و شرق ایران](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/2-2-1-jpg.webp)
جلسه سرنوشت ساز برای میانکاله
|پیام ما| آزمون سخت دولت در شُرف برگزاری است. کمیسیون امور زیربنایی، صنعت و محیط زیست دولت در حالی ظهر امروز جلسه خود را برگزار خواهد کرد که یکی از دستورات این جلسه «بررسی پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست با عنوان لغو بندهای ۴ و ۵» مربوط به پتروشیمی پرحاشیهٔ میانکاله است. این پتروشیمی از سال ۹۹ که مصوبه احداثش را هیئت وزیران صادر کرد، تاکنون محل مناقشه بوده است. بارها دربارهٔ تخلفات گسترده در تصویب و واگذاری زمین به آن صحبت شده و از سویی مسئولان سازمان محیط زیست گفتهاند که گزارش ارزیابی اثرات محیط زیستی این پتروشیمی ناقص است و به تصویب نرسیده است. حتی با وجود مخالفت دادستان، کنشگران و کارشناسان محیط زیست، همچنان برای احداث این پروژه در نزدیکی ذخیرهگاه زیستکره میانکاله پافشاری دیده میشود. در روزهای اخیر سازمان امور اراضی کشور نیز گفته است که زمین پتروشیمی میانکاله را پس میگیرد و حالا از یک سو امیدواریها برای آنکه جلسه امروز کمیسیون زیربنایی به نفع محیط زیست و بازپسگیری مراتع و ساختهنشدن پتروشیمی تمام شود بیشتر شده؛ از سوی دیگر احتمال دارد صنعتی که مجوز محیط زیست را ندارد و دو بار متوقف شده، این بار با قدرت بیشتر عملیات خود را اجرا کند. در همین حال معاون سازمان حفاظت محیط زیست میگوید: «موضع سازمان حفاظت محیط زیست دربارهٔ ساخت پتروشیمی میانکاله همان موضع قبلی است: نه!»
![جلسه سرنوشت ساز برای میانکاله](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/3-25-jpg.webp)
اعتراض به پسماندسوزی خودروسازی
در حالی که پس از دو سال، نتیجهٔ شکایت ادارهکل محیط زیست استان اصفهان از سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان، بابت رهاسازی زبالههای عفونی و بیمارستانی در دشتهای «سجزی» مشخص یا رسانهای نشده و دفع غیرقانونی پسماندهای اسیدی صنعتی یکی از معضلات دائمی در شرق این استان است، حالا خبرهایی از داوطلب شدن اصفهان در امحای پسماندهای صنعتی ایرانخودرو، یکی از بزرگترین خودروسازان کشور، فعالان محیط زیست را دربارهٔ «تبدیل اصفهان به زبالهدان پسماندهای صنعتی کشور» نگران کرده است.
![اعتراض به پسماندسوزی خودروسازی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/3-24-jpg.webp)
حفاظت یا دستدرازی به جنگلها؟
در ۲۳ مرداد طرح «تأمین مالی و جهش تولید از طریق اصلاح قوانین حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور» در مجلس بررسی و بند «۳» ماده «۴۳» این طرح با این مضمون به تصویب رسید: «بهمنظور حفاظت و بهرهبرداری صیانتی از جنگلهای خارج از طرحهای جنگلداری، به سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور اجازه داده میشود جنگلکاری و حفاظت از جنگلها، جلوگیری از قاچاق چوب و برداشتهای غیرصیانتی را در قبال بهرهبرداری از درختان شکسته، افتاده، ریشهکن، خشک سرپا و آفتزده غیرقابل احیا به اشخاص غیردولتی بهصورت رقابتی در قالب قرارداد واگذار کند.»
![حفاظت یا دستدرازی به جنگلها؟](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/save-forests-768x432-1-jpg.webp)
بیم نابودی «هامون» تا «آمودریا»
ایران میگوید که فقط از ایستگاه سنجش «دهراود» بازدید کرده است و هنوز کارشناسان ایرانی حتی نتیجهٔ این بازدید را اعلام نکردهاند. دولت ایران میگوید هیچ اطلاعی از وضعیت سد کجکی ندارد و افغانستان میگوید اجازهٔ بازدید از سد و سنجش با هیچ متر و معیاری را نخواهد داد. اما بلافاصله پس از سفر ایران، اعلام کرد که کارشناسان ایرانی در مورد نبود آب و خشکسالی بالادست حوضهٔ آبریز هیرمند متقاعد شدهاند.
![بیم نابودی «هامون» تا «آمودریا»](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/225411-768x576-1-jpg.webp)
آب و فرونشست دو ابر چالش کشور
درحالیکه مسئلهٔ کمآبی به پهنهٔ ایران، همهٔ شهرها، روستاها دشتها و حتی پهنههای آبی و تالابی کشور را فراگرفته است و ناترازی آب حتی با وجود حذف سهم محیط زیست و طبیعت، هر روز بیشتر از پیش میشود، بهنظر میرسد که دولتها هنوز و در آستانهٔ برنامهٔ هفتم توسعه نتوانستهاند راهحلی برای مقابله با این چالش بزرگ پیدا کنند. باوجوداین، جامعهٔ متخصصان و کارشناسان غیردولتی، همچنان تلاش میکنند تا با ارائهٔ راهحل و برنامه، از شکلگیری فجایع ناشی از بیآبی جلوگیری کنند. مرکز مطالعات راهبردی کشاورزی و آب ایران اینبار در نشستی با موضوع بازتخصیص آب و نقشهراه آبی کشور بهصراحت اعلام کرده است که مسیر آبی کشور درصورت تداوم به همین شیوه به بیراهه میرسد.براساس اعلام مرکز مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران، کل منابع آب تجدیدشونده ۱۰۳.۱ میلیارد مترمکعب است که ۹۴.۴ میلیارد مترمکعب آن برداشت میکنیم؛ یعنی ۹۰ درصد پتانسیل تجدیدپذیر را مصرف میکنیم.
![آب و فرونشست دو ابر چالش کشور](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/5-31-jpg.webp)
دریاچه ارومیه و هشدار مهاجران اقلیمی
دریاچهٔ ارومیه زمانی دومین دریاچهٔ بزرگ خاورمیانه بود که از اکوسیستمی غنی و سواحل مملو از مراکز توریستی و هتلها برخوردار بود. نگرانی در مورد اینکه چگونه استفادهٔ بیش از حد آب و خشکسالی ممکن است بر این دریاچه تأثیر بگذارد، از اوایل دههٔ ۱۹۷۰ میلادی مطرح شده است. تنها هشت رودخانهٔ دائمی به دریاچه میریزد و اکنون بیش از ۵۰ سد روی آن رودخانهها ساخته شده است که جریان آب به دریاچه را به شدت کاهش میدهد. این دریاچه در سه دههٔ گذشته، ۹۵ درصد آب خود را از دست داده است. خشک شدن دریاچهٔ ارومیه منجر به سیل مهاجرت میلیونها نفری میشود که در نزدیکی آن زندگی میکنند.
![دریاچه ارومیه و هشدار مهاجران اقلیمی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/08/روند-احیای-دریاچه-ارومیه-درحال-اتمام-است-768x432-1-jpg.webp)