«هرچه مطالعه کنیم، بیابان‌زایی پنج‌برابر سریع‌تر از مطالعات حرکت می‌کند» این جمله را ماه قبل، یک استاد دانشگاه گفت. او به وضعیت وخیم سرعت بیابان‌زایی در خراسان اشاره کرده بود، اما نکتۀ اصلی صحبت‌هایش سرعت تشکیل بیابان بود. این‌که بیابان با قدرت می‌تازد و بی‌آبی و خشکی امان بریده. آمارها در سال‌های اخیر این وضعیت را وخیم گزارش می‌کنند و یکی‌از دلایل این امر هم خشکی تالاب‌ها و اختصاص‌نیافتن حقابۀ آن‌هاست. هرچند به‌گفتۀ «علی ارواحی» پژوهشگر حوزۀ تالاب‌ها، «تاکنون تحقیق کمی در این زمینه انجام نگرفته»؛ اما شواهد می‌گویند که با خشکی هر تالاب، تا کیلومترها دورتر از آن تحت‌تأثیر این وضعیت قرار می‌گیرد و با نابودی هر تکه از تالاب، تکه‌های بسیاری از کشور بیابان می‌شوند.

یکی از مصوبات سازمان حفاظت محیط‌زیست در سفر اخیر رئیس‌جمهوری به سیستان‌وبلوچستان مرطوب‌سازی کانون‌های گردوغبار در سیستان پیش از شروع بادهای ۱۲۰روزه در این منطقه بود. برنامه‌ای که به‌نظر می‌رسد همچنان بلاتکلیف مانده است. اکنون و پس از سیلاب‌های اخیر هیرمند آب به هامون سابوری رسیده است، اما خبری از مرطوب‌سازی نیست. برنامه‌های پیشین ستاد مقابله با گردوغبار نیز در رفع این کانون‌ها بی‌نتیجه و بیشتر شبیه به آزمون و خطا بود تا اقدامی قطعی و اثربخش. ستاد مقابله با گردوغبار در منطقهٔ برینگک یکی از کانون‌های اصلی خیزش غبار در سیستان، برای عملیات نهال‌کاری تلاش کرد. بعد از دو سال این ستاد اعلام کرد به‌دلیل اینکه سطح تالاب دائم خشک و مرطوب می‌شود و وجود دلایل دیگری نهال‌کاری جواب نداد. حدود سال‌های ۹۸ و ۹۹ آب وارد منطقه شد و آن‌ منطقه را پس از سال‌ها زیر آب برد. نهال‌های کاشته‌شده نیز زیر آب رفتند.

|پیام ما| اردیبهشت هم از خوزستان هوای بهاری‌اش را دریغ کرد و هوای سه شهر این استان در روزهای اخیر در وضعیت خطرناک قرار گرفت. روز گذشته یعنی دوشنبه، ۱۰ اردیبهشت، تمام مقاطع تحصیلی اعم از پیش‌دبستانی، دبستان، راهنمایی، دبیرستان و دانشگاه‌ها در نوبت صبح شهرستان‌های اهواز، کارون، باوی و حمیدیه غیرحضوری شدند و ساعت شروع به‌کار تمامی دستگاه‌های اجرایی از ساعت ۹ صبح اعلام شد. دلیل این وضعیت هم بنا‌به گفتهٔ دبیر کارگروه اضطرار آلودگی هوای خوزستان، جریان همرفتی و طوفان ناگهانی در شهر نجف عراق اعلام شد. این درحالی‌است که دو روز قبل مدیر مرکز بین‌المللی مدیریت جامع حوضه‌های آبخیز از آغاز اقدامات عملیاتی و میدانی مشترک ایران و عراق برای تثبیت خاک در کانون‌های گردوغبار کشور همسایه با سفر رئیس سازمان منابع‌طبیعی و هیئت همراه او به این کشور خبر داده بود. سفری که هنوز نتایج عملی آن مشخص نیست و بعد از نشست‌ها و سفرهای بسیار سازمان حفاظت محیط‌زیست به کشورهای اطراف، حالا باید دید سازمان منابع‌طبیعی آیا موفق خواهد بود؟ آن‌هم در شرایطی که علاوه‌بر خوزستان، استان‌های دیگری هم درگیر این وضعیت هستند.

تصویب "قطعنامه اجلاس تهران" در سازمان ملل متحد دستاورهای مهمی را در پی دارد که "کاهش آلام هموطنان مرزنشین" و "ملزم‌شدن همه کشورهای جهان برای اقدام علیه گردوغبار" از مهم‌ترین این دستاوردها هستند.