بایگانی
سوئیفت (به انگلیسی: SWIFT) و به طور کامل: جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی که به انگلیسی: Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) است.
یک انجمن تعاونی غیرانتفاعی است که در ماه مه ۱۹۷۳ میلادی توسط ۲۳۹ بانک از پانزده کشور اروپایی و آمریکای شمالی راه‌اندازی گردید و هدف از آن جایگزینی روشهای ارتباطی غیر استاندارد کاغذی و یا از طریق Telex در سطح بین‌المللی با یک روش استاندارد شده جهانی بود.
درحال حاضر بیش از ۹۷۰۰ (عنوان) بانک و مؤسسه مالی در ۲۰۹ کشور جهان عضو آن انجمن می‌باشند.لازم است ذکر شود که در سال ۲۰۰۱ بیش از ۵/۱ بیلیون پیام از طریق سیستم سوئیفت در سطح جهان مبادله گردیده‌است.مرکز اصلی شبکه سوئیفت در کشور بلژیک بوده و طبق قوانین آن کشور عمل می‌نماید و کشورهای آمریکا، هلند، انگلیس و هنگ کنگ به عنوان مراکز پشتیبان اعضا فعالیت دارند. سوئیفت در هر کشوری دارای یک SAP یعنی نقطه دسترسی به سوئیفت می‌باشد که توسط مؤسسه سوئیفت کنترل می‌شود. (در ایران SAP در بانک مرکزی واقع گردیده‌است)
سوئیفت
سیستم سوئیفت جهت ارسال و دریافت هرگونه پیام ارزی در بین واحدهای ارزی بانکهای داخل کشور و بانکهای خارج از کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حال حاضر تمام بانکهای داخلی ایران از طریق خطوط Leased و یا ماهواره به یک مرکز به نام SAP در بانک مرکزی متصل گردیده و از طریق سیستم ماهواره‌ای پیامها را برای بانکهای مورد نظر ارسال می‌نمایند. این سیستم جهت سرعت بخشیدن به انجام معاملات ارز و جلب رضایت مشتریان و همچنین هماهنگی تمام عملیات ارزی در سطح جهانی با استفاده از یک نرم‌افزار استاندارد مورد توجه واقع گردیده‌است.
عضویت ایران در سوئیفت
طرح عضویت ایران در شبکه سوئیفت، در سال ۱۳۶۴ توسط کارشناسان بانک مرکزی ایران ارائه شد ولی با توجه به شرایط جنگی ایران، این طرح به فرجام نرسید تا اینکه در سال ۱۳۶۹، بانک مرکزی، این موضوع را در دستور کار خود قرار داد و پس از آماده‌سازی سیستم بانکی ایران در این خصوص، تقاضای خود مبنی بر عضویت خود را در اواخر ۱۳۷۰ ارائه داد. در آذر ۱۳۷۱، درخواست ایران پذیرفته شد و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، به همراه بانکهای صادرات، ملی، تجارت، ملت و سپه به عضویت این شبکه درآمدند.با اوج گرفتن منازعات در خصوص برنامه هسته‌ای ایران، شبکه سوئیفت ایران از روز شنبه ۲۷ اسفند ۱۳۹۰ ساعت ۴ عصر به وقت گرینویچ در راستای تحریم‌های اروپایی قطع شد.
پسابرجام
با دستیابی به توافق جامع و نهایی هسته‌ای وین در خصوص برنامه هسته‌ای ایران بین ایران و کشورهای گروه ۵+۱ (یا ۳+۳) شامل جمهوری خلق چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، انگلیس و ایالات متحده آمریکا در روز سه شنبه ۲۳ تیر ۱۳۹۴، ولی‌الله سیف رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران درباره امکان اتصال سوئیفت به همه بانکهای کشور، اظهارداشت: سوئیفت به عنوان مرکز نقل و انتقالات بانکی از هم‌اکنون میتواند عملیات خود را در ایران آغاز کند.و در نهایت در تاریخ ۲۷ دی ۱۳۹۴ در ساعت هشت و چهل و پنج دقیقه به وقت تهران با اجرای برجام تحریم سوئیفت از ایران برداشته شد. همچنین پس از لغو تحریم ها بانک های تجارت، رفاه کارگران، توسعه صادرات، سپه، پست بانک، صنعت و معدن، بانک ایران و اروپا، بانک توسعه همکاری، سینا، ملت و ملی به سوئیفت متصل شدند. لازم به ذکر است پیش از این، بانک های دی، سامان، پاسارگاد، پارسیان، مسکن و کشاورزی به سوئیفت متصل بوده اند.
آمریکای جنوبی بطور سنتی، به مناطقی از قارهٔ آمریکا گفته می‌شود که اسپانیایی و پرتغالی در آنجا صحبت می‌شود. اما در عمل، اکثر نیمکره 
غربی بجز آمریکا و کانادا و کشورهای غیر اسپانیایی زبان حوزه دریای کارائیب زیر عنوان آمریکای لاتین دسته بندی شده‌اند. جمعیت آمریکای لاتین روی هم در حدود ۵۶۱٬۲۰۰٬۰۰۰ نفر شمارش شده‌است.رشد جمعیت در آمریکای لاتین بیش تر از آمریکای شمالی است.از منظری سیاسی –اجتماعی، آمریکای لاتین تقریباً تمامی کشورهای جنوب ایالات متحده آمریکا شامل مکزیک (در آمریکای شمالی)، اکثر کشورهای آمریکای جنوبی و مرکزی و کشورهای حوزه کارائیب را که در آنجا اسپانیایی، پرتغالی، فرانسوی یا زبان بومی صحبت می‌شود، دربر می‌گیرد.بر اساس این معیار، آمریکای لاتین به ۲۰ کشور مستقل و چندین واحد سیاسی وابسته تقسیم می‌شود.برزیل از حیث مساحت و جمعیت بزرگترین کشور آمریکای لاتین است. برزیل بیش از ۴۰ درصد خاک این منطقه را پوشانده و مسکن قریب به یک سوم جمعیت آن را تأمین کرده است. زبان رسمی این کشور پرتغالی است.
تورم نقطه به نقطه چگونه محاسبه می شود؟
در دنیا برای محاسبه نرخ تورم یک شاخصی وجود دارد؛ به طوری که یک سبد نمونه از کالاها در نظر گرفته می‌شود. در این سبد یکسری کالاها مثل نان، اجاره، خدمات پزشکی و دارو به عنوان یک گروه کالایی انتخاب می‌شود و بعد قیمت آنها را در یک سال در نظر می‌گیرند و قیمت آنها را با یکدیگر جمع کرده و یک عدد به دست می‌آید. در واقع میانگینی از آنها گرفته می‌شود و در نهایت نرخ تورم به دست می‌آید.آنچه که در مورد محاسبه نرخ تورم مهم است، نرخ تورم سالانه است و در تمام دنیا هم تقریبا یک روش مشخص است و از یک روش مشابه برای محاسبه نرخ تورم استفاده می‌کنند.در واقع لیست کالاهای عمومی که بیانگر هزینه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی فرد است و مصرف غذایی، لباس، مسکن و… را طی یک سال محاسبه می‌کنند و افزایش یا کاهش قیمت‌ها مشخص می‌شود. این روش مبنای محاسبه نرخ تورم است، منتها تورم نقطه به نقطه را نسبت به ماه‌های مختلف می‌سنجند که روند تورم را نشان می‌دهد.تورم همان چیزی است که متوسط سالانه و رشد قیمت‌های عمومی از یک سال به سال بعد را نشان می‌دهد که چقدر افزایش یافته است، اما تورم نقطه به نقطه خیلی مبنا نیست و جای محاسبه ندارد.در تورم نقطه به نقطه ممکن است این ماه را نسبت به ماه گذشته محاسبه کنند که نرخ تورم کاهنده یا افزایشی بوده است. مثلا به جای ۳۲درصد، ۱۶/۶درصد بوده است.
شورای نگهبان به منظور پاسداری از احکام اسلام و قانون اساسی از نظر عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی با آنها، تشکیل شده است.این شورا 12 عضو دارد که 6 عضو آن توسط مقام معظم رهبری انتخاب میشوند.6 نفر دیگر، از میان حقوقدانان مسلمانی که به وسیله رییس قوه قضاییه به مجلس شورای اسلامی معرف میشوند و با رای مجلس انتخاب می‌‌شودند.فرآیند تایید صلاحیت کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری توسط شورای نگهبان اعضای شورای نگهبان برای مدت 6 سال انتخاب میشوند ولی در نخستین دوره پس از گذشت 3 سال نیمی از اعضای هر گروه به قید قرعه تغییر می‌‌یابند و اعضای تازه‌‌ای به جای آنها انتخاب میشوند.مجلس شورای اسلامی بدون وجود شورای نگهبان اعتبار قانونی ندارد مگر در مورد تصویب اعتبارنامه نمایندگان و انتخاب 6 نفر حقوقدان اعضای شورای نگهبان.کلیه مصوبات مجلس شورای اسلامی باید به شورای نگهبان فرستاده شود. شورای نگهبان موظف است آن را حداکثر ظرف 10 روز از تاریخ وصول از نظر انطباق بر موازین اسلام و قانون اساسی مورد بررسی قرار دهد و چنانچه آن را مغایر ببیند برای تجدید نظر به مجلس بازگرداند. در غیر این صورت مصوبه قابل اجرا است.
در مواردی که شورای نگهبان مدت 10 روز را برای رسیدگی و اظهار نظر نهایی کافی نداند، میتواند از مجلس شورای اسلامی حداکثر برای 10 روز دیگر با ذکر دلیل خواستار تمدید وقت شود.شورای نگهبان نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان رهبری، ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و مراجعه به آراء عمومی و همه پرسی را بر عهده دارد.
ویروس زیکا به ۲۴ کشور و قلمرو در قاره آمریکا رسید
مراکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا (سی‌دی‌سی) این هفته دو منطقه دیگر، جزایر ویرجین آمریکا و جمهوری دومینیکن را به فهرست ۲۲ کشور و قلمرو قبلاً اعلام‌شده دیگر که سرایت ویروس زیکا به‌وسیله پشه‌ها در آنها صورت می‌گیرد، افزودند.به گزارش خبرگزاری‌ها به‌این‌ترتیب 24 کشور و قلمرو در قاره آمریکا که سرایت محلی ویروس زیکا در آنها رخ می‌دهد، شامل این موارد میشوند: باربادوس، بولیوی، برزیل، کیپ ورد، کلمبیا، جمهوری دومینیکن، اکوادور، السالوادور، گویان فرانسه، گوادولوپ، گواتمالا، گویان، هائیتی، هندوراس، مارتینیک، مکزیک، پاناما، پاراگوئه، پورتوریکو، سنت مارتین، ساموآ، سورینام، ونزوئلا و جزایر ویرجین آمریکا در همین حال، مقامات بهداشتی محلی در ایالت نیویورک این هفته اعلام کردند آزمایش چهار نفر که از مسافرت به خارج به این ایالت بازگشته بودند، از لحاظ عفونت با ویروس زیکا که به‌وسیله پشه‌ها منتقل می‌شود، مثبت شده است.
مقامات بهداشتی می‌گویند دو نفر در شهر نیویورک از لحاظ عفونت ویروس زیکا مثبت شده‌اند. به گفته آنها هیچکدام از این دو دچار عوارض شدیدی نشده‌اند.یک فرد دیگر ساکن ناسو کانتی در ایالت نیویورک در ماه اوت به کشوری با سرایت ثابت‌شده ویروس سفر کرده بود و دچار بیماری ملایمی شده بود، اما بستری نشده بود و به طور کامل بهبود یافته بود.آزمایش یک ساکن اورنج کانتی در این ایالت نیز که قبلاً به آمریکای جنوبی سفر کرده بود، از لحاظ ویروس زیکا مثبت شده است. اما سخنگوی اداره بهداشت محلی جزئیات دیگری درباره مورد منتشر نکرد.پرو نیز روز جمعه 29 ژانویه (9 بهمن) اعلام کرد عفونت یک مرد ونزوئلایی که اخیراً درون کلمبیا سفر کرده بود، به ویروس زیکا در لیما پایتخت این کشور شناسایی شده است. این نخستین مورد ثابت‌شده عفونت با ویروس زیکا در این کشور منطقه آند است.آنیبال ولاسکوئز، وزیر بهداشت پرو گفت که انتظار دارد در روزهای آینده در این کشور موارد دیگر عفونت در افرادی که در خارج از پرو به ویروس آلوده شده‌اند، شناسایی شوند.پرو با کلمبیا، اکوادور و برزیل مرز مشترک دارد و برزیل صدها مورد نقصان مغزی نوزادان را در مادران آلوده به ویروس زیکا را گزارش کرده است. ویروس زیکا همچنین در کلمبیا و اکوادور در حال گسترش است.ولاسکوئز در یک گردهمایی خبری گفت: «وارد شدن موارد عفونت با ویروس زیکا به پرو اجتناب‌ناپذیر است. بیمار شناسایی‌شده ایزوله شده و اقداماتی برای پیشگیری از انتشار ویروس انجام شده است.»
به گفته ولاسکوئز، این مرد ونزوئلایی پیش از ورود به پایتخت پرو، از شهر ساحلی شمالی تامبس گذشته بود و مقامات بهداشتی تلاش‌های خود را برای ریشه‌کنی پشه‌ها تشدید کرده‌اند.ونزوئلا تابه‌حال 4700 مورد احتمالی عفونت با ویروس زیکا را گزارش کرده است. سازمان جهانی بهداشت می‌گوید ویروس زیکا «به طور انفجاری در حال انتشار» در قاره آمریکا است.
برگزاری بزرگترین جشن سده جهان در کرمان
زرتشتیان کرمان امروز بزرگترین جشن آتش جهان را در باغچه بداغ آباد این شهر در حالی برپا می کنند که اعتقاد دارند با برگزاری این جشن 50 روز و 50 شب مانده به نوروز باستانی قلب زمین گرم می شود و رفته رفته زمستان جای خود را به بهار می دهد. کرمان یکی از بزرگترین مراکز تجمع زرتشتیان در جهان محسوب می شود و از این رو آئینها و سنتهای کهن ایران زمین توسط زرتشتیان کرمان هر ساله برگزار می شود.
جشن سده که جشن پیدایش آتش محسوب می شود در صدمین روز از زمستان و دهمین روز از بهمن ماه هم زمان با تقویم کهن و باستانی ایران مصادف با روز مهرایزد و زمانی که 50 روز و 50 شب به نوروز باستانی مانده است برپا می شود.ایرانیان باستان اعتقاد داشتند با برپایی این آتش بزرگ قلب زمین گرم می شود و زمستان رخت می بندند و زندگی بار دیگر به زمین روی می نماید.
برپایی کهن ترین جشن ایرانی
این جشن بزرگ به صورت سنتی در باغچه بداغ آباد در انتهی خیابان سده کرمان برگزار می شود زرتشتیان چوبهای خاص را در میانه باغچه به روی هم می ریزند و هزاران نفر در گرد آتش جمع می شوند و در آئینی خاص موبدان با آتشی که صدها سال می سوزد هیزمها را آتش می زنند.و در این هنگام مراسمهای باستانی خود را انجام می دهند.این جشن یکی از کهنترین جشنهای بشری و البته ایرانی است که همچنان مطابق با سنتهای باستانی برگزار می شود و توجه همگان را به خود جلب می کند.امروز بار دیگر روز مهر ایزاد از راه رسیده و کرمانیان جشن سده را برگزار می کنند جشنی که در آئینهای طبیعی ایرانیان باستان ریشه دارد و اصیلترین جشن ایرانی است.
روزی که آتش پدید آمد
گفته می شود در چنین روزی آتش به وجود آمده است از سوی دیگر مطابق با تقویم کهن ایرانیان، زمستان که 100 روزه است پایان می یابد و تابستان 210 روزه آغاز می شود. مردم نیز در این چنین روزی که سرما اوج خود را سپری کرده است گرد هم می آیند و شادی می کنند و با برافروختن آتش باقیمانده سرمای زمستان را نیز از بین می برند.
از این جشن در شاهنامه فردوسی نیز سخن رانده شده است فردوسی بزرگ در این خصوص می گوید ” هوشنگ پادشاه پیشدادی، که شیوه کشت و کار، کندن کاریز و کاشتن درخت را به او نسبت میدهند، روزی در دامنه کوه ماری دید و سنگ برگرفت و به سوی مار انداخت و مار فرار کرد. اما از برخورد سنگها جرقه‌ای زد و آتش پدیدار شد و در چنین روزی جشن سده برگزار می شود”.
از سوی دیگر حکایتها نیز بر این داستان افسانه ای استوار است که کیومرث پادشاه بزرگ ایرانی به یمن وجود سه فرزند اناث و ذکور خود جشنی بزرگ برپا کرد و آتشی بزرگ برافروخت و مردم ایران زمین را مهمان کرد به این دلیل این روز را سده می‌گویند” همچنین گفته می شود در روز ایزد مهر ستاره ای که گرما بخش زمین است به زمین می آید و به زمین گرما می دهد و زمین این چنین از خواب برمی خیزد.
مورخ و تاریخ نویس معاصر کرمان محمد علی گلاب زاده در گفتگو با مهر می گوید: بدون شک جشن سده یکی از بزرگترین جشنهای کهن ایرانی است که پس از هزاران سال همچنین برگزار می شود.
وی گفت: هر چند زرتشتیان پایه گذاری برگزاری این جشن هستند اما جشن سده یکی از قدیمی ترین جشنهای ایرانی است که همچنان پا برجاست و نشانه تمدن کهن ایران زمین است.
جشن سده کرمان بزرگترین جشن آتش جهان است
گلاب زاده افزود: بدون شک جشن سده ای که هم اکنون در کرمان برگزار می شود و دقیقا مطابق با آئینهای کهن است بزرگترین جشن سده در جهان است.وی تصریح کرد: علاوه بر کرمان زرتشتیان در برخی استانهای دیگر کشور نیز حضور دارند اما زرتشتیان کرمان از حیث جمعیت و برگزاری آئینهای کهن زبانزد هستند.
احترام به ارکان چهار گانه طبیعت
وی زمان آغاز این جشن را مربوط به هزاران سال قبل می داند و می گوید: آتش از جمله چهار رکن اصلی است که انسان به آن احترام می گذاشته است و همیشه در مقابل تاریکی و جهل قرار داشته است.
این محقق می گوید: این جشن به هیچ عنوان به معنای آتش پرستی نیست و تنها به دلیل حرمتی است که برای آتش به عنوان یکی از پایه های ایجاد تمدن بشری و آتش از مخلوقات خداوند است و در تمام ادیان منجمله دین اسلام نیز برای روشنایی و آتش ارزش قائل شده اند.
وی با اشاره به ثبت ملی این آئین کهن تصریح کرد: همچنان این جشن در استانهایی که دارای جمعیت زرتشیتی هستند از جمله یزد و اصفهان و شیراز نیز برگزار می شود اما شکوه و عظمت جشن در کرمان بی نظیر است.
وی همچنین زرتشتیان کرمان را یکی از قدیمی ترین اقوام ایرانی دانست و گفت: این مردم آئین جشن سده را با شکوه بی نظیری در دنیا برگزار می کنند و هر چند در سایر استانها نیز این جشن برگزار می شود اما بسیار کوچکتر از جشن سده کرمان است.
یکی از اعضای انجمن زرتشتیان کرمان نیز در گفتگو با مهر از برپایی این آئین همزمان با تاریک شدن هوا در روز دهم بهمن ماه خبر می دهد.ایرج نوذری افزود: برنامه ریزیهای لازم صورت گرفته است و آئین جشن سده نیز توسط موبدان و مطابق با آئین کهن برگزار می شود.وی افزود: محل برپایی این جشن مطابق با 80 سال گذشته در باغچه بداغ آباد خواهد بود.وی گفت: گاته خوانی، برگزاری سرود جمهوری اسلامی ایران، سخنرانی نماینده زرتشتیان، نقاله خوانی، شاهنامه خوانی و آتش افروزی از جمله مراسمهای این برنامه خواهد بود.کرمان یکی از مهمتریم مراکز زرتشتی نشین ایران است و هرساله بزرگترین و باشکوه ترین جشن سده ایران در کرمان برگزار می شود.به همین خاطر سری به انجمن زرتشتیان کرمان زدیم تا بیشتر با آیین های این جشن سنتی و کارهای اجرایی این جشن آشنا شویم.
گذری بر مقدمات جشن سده
انجمن زرتشتیان کرمان در منطقه ای سرسبز کرمان است که تا صد سال پیش خارج از محدوده ی شهر کرمان بوده است و پشت دروازه های شهر بنا شده است. وارد انجمن که شدیم فضا به چند قسمت تقسیم شده بود،آتشکده،دفتر انجمن و قسمت های آموزشی و تالار.در وردودی ساختمان انجمن در کنار عکس امام خمینی و رهبر معظم انقلاب،عکس زرتشت گذاشته شده است و ساختمان تقریبا نوساز است اما شکل سنتی دارد.نخست به آتشکده رفتیم تا موبدیار آتشکده کرمان راببینیم تا درباره فلسفه سده از او بپرسیم.
کرمان موبد ندارد قرار بود مهران غیبی موبد یار جامعه زرتشتیان کرمان درباره فلسفه و آیین پرستاری از جشن سده به ما توضیحاتی را بدهند.در بدو ورود ما به آتشکده ایشان از ما خواستند که کلاهی سفید که در جلوی در گذاشته بودند به سر بگذاریم و بعد به داخل بیاییم،این مسئله تبدیل شد به سوال اول من از مهران غیبی که فلسفه این کلاه سفید چیست؟ غیبی دلیل این مسئله را تمایل به پاکی دانست و گفت موهای سرما امکان دارد آلوده باشد و هرکس که بخواهد به آتشکده وارد شود باید این کلاه را به سر بگذارد تا از گسترش ناپاکی جلوگیری شود و دلیل دیگر این است که هنگامی نیایش باید سر پوشانده باشد.از او در باره جشن سده پرسیدم که فلسفه اش چیست و او گفت معنی واژه جشن به معنی ستایش ونیایش است و در کل جشن سده و سایر جشن های آیینی و ایرانی همانند عبادتی ا ست که برای ستایش خداوند انجام می شود.غیبی این مسئله را اینگونه بیان می کند که در باور مردم زرتشتی که از ساسانیان تا به امروز بوده اند، خداوند به چند مسئله از انسان خشنود می شود.نخست یگانه پرستی ،داد و دهش،شاد بودن،سیر بودن و سیراب بودن.ما هم هر جشنی که برگزار می کنیم،نخست به نیایش خداوند می پردازیم،سپس به میهمانان هدیه می دهیم،با هم شاد می شویم،می خوریم و می نوشیم.از ریشه های جشن سده که پرسیدم گفت: جشن های ایرانی ممکن است ریشه نجومی،تقوینی و یا اسطوره ای دارد.از موبدیار جامعه زرتشتیان کرمان درباره ی معنی وفلسفه واژه ی” سده “پرسیدم و او گفت واژه سده را خیلی ها تلاش کردند که برایش یک ریشه پیدا کنند.عده ای می گفتند 50 روز و 50 شب به نوروز مانده،عده ای بر این باورند که 100 روز از زمستان بزرگ که از آبان آغاز می شود گذشته است.شادروان برومند سعید که از اساتید دانشگاه است،باورشان بر این بود که عدد صد در این نام گذاری نقشی ندارد و برمی گردد به مصدر سوختن یا “سُتن “که بعد ها به سُته و بعد به سده تبدیل شده است.دلیلشان هم این بود که هرجا عدد 100 بوده است با حرف “ص” نوشته شده است اما سده در کتاب های تاریخی از مصدر سوختن است.
وی ادامه داد که از دیدگاه اسطوره ای در چنین روزیهوشنگ پادشاه پیشدادی ، که شیوه کشت و کار، کندن کاریز، کاشتن درخت را به او نسبت میدهند به کوه رفته است،مار سیاهی را دیده و سنگی پرتاب کرده است و سنگ به سنگی برخورد کرده است آتش به وجود آمده است و از آن آتش به خانه هایشان بردند و بهره مند شدند.از دید اجتماعی و تقویمی هم بعد از جشن سده فصل زراعی در ایران آغاز می شده است.در قدیم هرکار زراعی را بعد از سده انجام می دادند و معتقد بودند گله حیواناتشان بعد از سده به زاد و ولد می پردازد.نگاه نجومی به سده هم این مسئله را بیان می دارد که از شب یلدا که طول روز کوتاه تر از طول شب است کم کم طول روز بلند تر می شود و درنتیجه هوا هم گرم تر می شود تا نوروز که به اعتدال و مساوی بودن شب و روز می رسیم.حال اینکه کدام درست است مشخص نیست و ما فقط نقل قول می کنیم.
خداوند برای رهایی از تاریکی در اندیشه انسان آتشی از دانایی روشن کرده است
از او در باره آتش پرسیدم که چه قدمتی دارد و چرا شما از اتش پرستاری می کنید، غیبی در جوابم گفت که از قدیم که مردم دانشی نداشتند،به وسیله آتشفشان ها با آتش آشنا شدند و آن را به خانه هایشان برند و برای اینکه از آن بهره ببرند پرستار آن بودند که خاموش نشود،زیرا با خاموش شدن آتش دیگر نمی توانستند آن را روشن کنند،کم کم به دور این آتش ها اجتماعات شکل می گیرد و توانا می شوند.
آموزش شروع می شود و شهر ها پدید می آیند.در ادبیات و امثال ایرانی هم گاهی این مسائل اشاره می شود مثال هایی مثل “مگر اتش دستت است که اینقدر عجله داری و یا مگر آمدی آتش ببری ” ، به قدمت این مسئله اشاره دارند.او درباره آتش هم اینگونه صحبتش را شروع کرد. در “گاتها ” کتاب آسمانی زرتشتیان خداوند نخست هنجار هستی را آفریده.اردیبهشت معنی بهترین هنجار ریشه زرتشتی دارد.خداوند نخست هنجار را آفرید سپس بر پایه این هنجار هستی را بنا کرد سپس آن را رها کرده و این خودخودگردان اداره می شود.انسان هم یک موجود آزاد قرار داده است و همه هنجارها را به او داده است و سپس رها کرده است. اگر انسان هر راهی غیر از راه خداوند یگانه برود زندگی اش نابود می شود.یکی از ابزار هایی که خداوند در اختیار انسان قرار داده است دین است که به معنی دیدن و بینش است.دیدن در تاریکی امکان پذیر نیست،پس خداوند در اندیشه انسان آتشی را روشن کرده است تا انسان ببیند.
زرتشت همه هستی اش را به این آتش هدیه می کند تعبیر این صجبت بیت حضرت حافظ ” در ازل پرتو حسنش به تجلی دم زد/عشق پیدا شد و آتش به همه عالم زد” و یا این بیت مولوی بزرگ “آتش است این بانگ نای و نیست باد؛هر که این آتش ندارد نیست باد” است که به آتش و سوختن و نشان دادن راه اشاره می کند. پس همین است که ما روشنایی را مظهر پروردگار می دانیم و نمازمان را به سمت روشنایی می خوانیم و چون آتش در دسترس ترین روشنایی بوده است آتش به عنوان قبله نماز معرفی می شود .این به این معنیست که ما از آتش پرستاری می کنیم برای عبادتمان.بعد از اینکه در باره فلسفه سده و آتش پرسیدیم به سراغ رسم های جشن رفتم.در جشن سده هرساله نانی هم به میهمانان داده می شود به نام سیروز که با روغن کنجد پخته می شود و به نوعی پذیرایی مرسوم جشن سده است.
ثبت ملی جشن سده کرمان/ تجمع 20 هزار نفر برای سده سوزی
از چند روز قبل از جشن سده زن های زرتشتی شروع به پخت این نان می کننداین نمونه ای از کارهای اجرایی جشن سده است.اما برای برگزاری این جشن مقدماتی لازم است و کارهای اجرایی فراوان دارد.به همین مناسبت به سراغ سیروس نیک بخش رییس انجمن زرتشتیان کرمان رفتیم تا از کارهای اجرایی این جشن و سابقه برگزاری این جشن در کرمان بپرسیم.انجمن کرمان از قدیمی ترین انجمن های ایران است که قدمتش به اواخر زمان ناصر الدین شاه می رسد. کرمان و انجمن زرتشتیان از مهمترین مراکز زرتشتی های ایران است که هرساله باشکوه ترین جشن سده را برگزار می کنند.برگزاری این جشن در کرمان یک عزم ملی را در پشت سر خود دارد.در سال 1390 جشن سده کرمان ثبت ملی شد واما دلیل این امر چیست. نیک بخش می گوید: هرساله میزبان 5000 نفر در مراسم دعا و نیایش و جشن سده هستند و این جمعیت در هنگام سوزاندن سده در باغ بوداغ آباد کرمان گاهی به بیست هزار نفر هم می رسد.این درحالیست که به گفته نیکبخش سالن آمادگی پذیرش بیش از دو هزار نفر را ندارد.از او پرسیدم که چه تعداد از این جمعیت از ادیان دیگر است،
جشن سده نماد ایرانی بودن است
رییس انجمن زرتشتیان کرمان در جواب گفت بیش از 60 درصد این جمعیت را غیر زرتشتیان تشکیل می دهند.او در ادامه گفت:سده یک جشن ملی ست و به آیین ایرانیان کاری ندارد.هرکس که ایرانیست و با اندیشه دینی که دارد این جشن را پاس می دارد. چون این جشن نماد ایرانی بودن و تاریخ و تمدن ایرانی ست.از قدیم این جشن در تمامی روستاهای کرمان برگزار می شده است .او همراهی مسئولان کشور در زنده نگه داشتن این سنت را بسیار خوب دانست.امسال اما تدابیر جدیدی در کرمان اندیشیده شده است. برای کنترل بهتر جمعیت حاضر در سالن و بالا بردن کیفیت برنامه تعداد دعوتی ها را کم کرده اند.این جشن مهمان ویژه ای هم دارد. اسفندیار اختیاری نماینده جامعه زرتشتیان ایران در مجلس شورای اسلامی مهمان ویژه این جشن است طبق عادت هرساله اش به کرمان می آید و در این جشن شرکت می کند.حرفهایمان که تمام شد کمی در فضای آتشکده قدم زدم،عده ای کم کم برای تمرین های گروه های جشن وارد مجموعه می شدند و عده ای هم برای نیایش می رفتندعده ای از زنان هم مقدمات پخت نان سنتی را آماده می کردند.همه در جوش و خروش…این سده هم می سوزد و می رود اما چیزی که حایز اهمیت است همدلی ایرانیان است که در سایه چنین جشن های ملی دور هم جمع می شوند و ندای اتحاد می دهند.امیدواریم که مسئولین سازمان میراث فرهنگی ایران هم از اتفاقات گذشته در مورد ثبت ساز تار و آیین نوروز درس بگیرند و هرچه سریعتر برای ثبت جهانی این آیین اقدام کنند.