سایت خبری پیام ما آنلاین | وضعیت منابع آب و خاک نتیجه تصمیمات غیر‌علمی و جهادی است

در نامه عیسی کلانتری دبیرکل خانه کشاورز خطاب به رئیس‌جمهور در خصوص احیای جهاد سازندگی مطرح شد:

وضعیت منابع آب و خاک نتیجه تصمیمات غیر‌علمی و جهادی است

دبیرکل خانه کشاورز: اگر می‌خواهید توسعه اقتصادی در روستاها داشته باشید آن را متصل به استفاده بیشتر از منابع آبی و حتی آب موجود نکنید، چون فاجعه به مراتب بزرگتری به وجود خواهید آورد





وضعیت منابع آب و خاک نتیجه تصمیمات غیر‌علمی و جهادی است

۲۸ مهر ۱۴۰۰، ۰:۰۰

«جهاد سازندگی باید احیا شود و ایجاد دوباره آن برای آباد‌کردن روستاها و مناطق محروم کشور لازم است» این جمله را رئیس‌جمهور در سفری که به چهارمحال و بختیاری داشت عنوان کرد و در مورد چگونگی اجرای آن سخنی نگفت. طرحی که در سال 98 هم از سوی رهبری مطرح شد، البته با تفاوت‌هایی، آذر ماه 98 رهبری دستور بررسی طرح احیای «نهاد مردمی جهاد سازندگی» را به وزارت جهاد کشاورزی دادند. اما تاکید بر این بود که «تشکیلات دولتی در این طرح افزایش نیابد و از ظرفیت‌های مردمی استفاده شود» اما حالا در دولت سیزدهم سخنی از جزئیات و چگونگی احیای جهاد سازندگی به میان نیامده است و تنها کلیاتی در مورد احیای این مجموعه بیان می‌شود. در همین رابطه عیسی کلانتری، دبیرکل خانه کشاورز نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور نوشته و به عنوان کسی که سال‌ها در این حوزه فعالیت و مناصب مدیریتی داشته نسبت به تبعات این تصمیم هشدار داده و پیشنهاداتی ارائه کرده است. هر چند به‌رغم تمام انتقادها نسبت به این تصمیم دولت، گویا عزم دولتی‌ها بر این امر جدی‌تر از آن است که شنوای هشدارها و انتقادها باشند.

سازمان جهاد سازندگی در ۲۷ خرداد سال ۱۳۵۸ به دستور امام خمینی (ره) تشکیل شد. سازمانی که با توجه به نیاز کشور در سال‌های ابتدایی انقلاب و پس از آن روزهای جنگ، نقشی موثر و اقداماتی قابل توجه داشت. تا جایی که مجلس‌ با توجه به عملکرد موفق این سازمان در آذرماه 13۶۲ لایحه‌ تشکیل‌ وزارت‌ جهاد سازندگی‌ را تصویب‌ کرد. پس از پایان جنگ هم این وزارتخانه حضوری موثر در مناطق مختلف کشور داشت. اما به مرور مداخلات و موازی‌کاری‌های این وزارتخانه با وزارت کشاورزی منجر به ادغام این دو وزارت با عنوان «وزارت جهاد کشاورزی» در سال 79 شد. حالا اما چند سالی است که باز هم زمزمه‌هایی از احیای دوباره این نهاد به گوش می‌رسد.
نهاد، سازمان یا وزارتخانه؟
آذرماه 1398 وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد رهبری دستور بررسی طرح احیای «نهاد مردمی جهاد سازندگی» را داده است.در این دستور تاکید شده بود که: «تشکیلات دولتی در این طرح افزایش نیابد و از ظرفیت‌های مردمی استفاده شود» آن روزها وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد که این احیا به معنای بزرگ شدن ساختار دولت نخواهد بود و «هر دستگاهی که در حال حاضر متولی فعالیت جهادی در کشور است به کار خود ادامه می‌دهد و با تشکیل این نهاد، نظامی منسجم با هدف‌گذاری و خروجی‌های مشخص و قابل ارزیابی ایجاد می‌شود. در ضمن این طرح به بودجه دولتی متکی نیست و با امکانات مردمی اجرا خواهد شد». فرجام این طرح و چگونگی اجرای آن مشخص نشد، اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم، باز هم موضوع احیای جهاد سازندگی تبدیل به یکی از برنامه‌های جدی دولت شد که رئیسی، معاون اول او و وزرای مربوطه با جدیت آن را دنبال می‌کنند.
ابراهیم رئیسی چندی پیش دستوری مبنی بر تدوین سازوکار و ساختارهای احیای مأموریت‌های جهاد سازندگی با محوریت مردم ظرف 20 روز را به معاون اول خود ابلاغ کرده است. بر اساس این دستور تدوین سازوکار و ساختارهای احیای مأموریت‌های جهاد سازندگی با محوریت مردم، در قالب کار گروهی با حضور پیشکسوتان جهاد سازندگی و محرومیت‌زدایی در کشور انجام خواهد شد. در همین رابطه محمد مخبر معاون اول رئیس‌جمهور روز یکشنبه در دیداری که با گروه‌های جهادی جوانان داشت، بر پیگیری دولت در مورد احیای جهاد سازندگی تاکید کرد و گفت: «برای احیای جهاد سازندگی باید با مشارکت و همفکری همه جهادگران به مدل و طرحی جامع دست پیدا کنیم به نحوی که خاطره شیرین فعالیت جهاد سازندگی در ذهن مردم زنده شود.» مخبر در خصوص هدف دولت از این اقدام گفت: «طرح موضوع احیای جهاد سازندگی با هدف استفاده از ظرفیت همه گروه‌های جهادی صورت گرفته است و در این مسیر نباید هیچ یک از ظرفیت‌ها، تشکیلات و گروه‌های جهادی تضعیف و یا از رشد آنها جلوگیری شود و در این میان آنچه دارای اهمیت مضاعف است، احیاء محتوایی جهاد سازندگی است» مخبر در این جلسه از جوانان دعوت کرد تا پیش نویس و گزارش اولیه خود را در خصوص چگونگی و نحوه احیای جهاد سازندگی ارائه دهند.
ساداتی‌نژاد وزیر جهاد کشاورزی نیز چندی پیش از تقدیم لایحه احیای جهادکشاورزی خبر داده و در حکمی که برای انتصاب سرپرست سازمان مرکزی تعاون روستایی، ابلاغ کرده است، او را موظف به فراهم کردن مقدمات لازم برای تبدیل سازمانی که به سرپرستی آن منصوب شده، به سازمان جهاد کشاورزی کرده است. هنوز در مورد چگونگی احیای این نهاد جزئیاتی عنوان نشده، جز اینکه ساداتی نژاد در سخنانی از پیشنهادات مطروحه گفته و اعلام کرده بود: «یکی از پیشنهادها این است که برای شروع با ایجاد یک معاونت با این عنوان (جهاد سازندگی) در وزارت جهاد کشاورزی، بتواند فعالیت خود را آغاز کند تا در ادامه ساز و کار قانونی آن ایجاد شده و بتواند یک ساماندهی مناسبی را در این حوزه عملیاتی کند».
مراقب موازی‌کاری‌ها باشیم
طرح این موضوع با انتقادها و هشدارهایی از سوی مسئولان و نمایندگان و فعالان در حوزه‌های مختلف روبرو شده است. دیروز محمدعلی محسنی بندپی در خصوص این طرح به ایرنا گفته است: «پیشنهاد احیای جهاد سازندگی از سوی رئیس‌جمهوری به بررسی دقیق و کارشناسی نیاز دارد . بسیاری از نهادها در روستاها مشغول به ارائه خدمات هستند و اگر قرار به احیای این سازمان باشد، باید ساز و کار و راهکار فعالیت تمامی این نهادها مورد توجه قرار بگیرد تا تداخل و یا ناهماهنگی در این زمینه رخ ندهد. در حال حاضر کشور با مشکلاتی در فرایند انجام امور مواجه است. البته رفع این مشکلات نیازمند تقویت روحیه کار تیمی و برنامه‌ریزی است تا از توان کارشناسان و متخصصان دستگاه‌های اجرایی برای این منظور استفاده شود. تشکیل، ادغام و تفکیک وزارتخانه‌ها و سازمان ها باید در جهت حل مشکلات و ارائه خدمات به مردم باشد و اقدامات در این زمینه نیز برای مطلوب‌سازی این موضوع است.» بندپی به تجربه مشترکی اشاره کرد که چند سال پیش در ساختار مدیریت کشور صورت گرفته و گفت: «مصداق چنین وضعیتی ایجاد سازمان امور اجتماعی در وزارت کشور در سال ۱۳۹۶ است. در حالی که نهادهایی با همین سنخ فعالیت، پیش از این وجود داشتند، از جمله در وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی معاونتی به عنوان معاونت رفاه وجود دارد. یا بهزیستی به عنوان متولی امور اجتماعی اقشار آسیب‌پذیر کشور فعالیت دارد و راه‌اندازی سازمانی بدون درنظر گرفتن مسائل می‌تواند باعث موازی‌کاری شود»
با جیب خالی نمی‌توانیم بگوییم همه چیز در اولویت است
یکی از کسانی که نسبت به طرح این موضوع واکنش نشان داده و هشدارهایی را مطرح کرده است، عیسی کلانتری دبیرکل خانه کشاورز است. او در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور با مرور اقدامات موثر و در عین حال غیر اصولی این نهاد در طول سال‌ها برای مقام اول اجرایی کشور نوشته است: «امروز بیش از 70 درصد دشت‍های کشور در حال فرونشست و انباشتگی میلیاردها تن نمک اعماق زمین در سطح اراضی است و خشک کردن و شور کردن آب و خاک کشور، خشک کردن تالاب‌ها و رودخانه‌ها و به طغیان درآوردن گرد و غبار و ریزگردها حاصل تصمیمات غلط و غیرعلمی و جهادی بود که انجام پذیرفت و متاسفانه دستاوردهای اقتصادی آن حتی به چند در هزار مضرات اقتصادی این تصمیمات هم نمی‌رسد که نسل فعلی و بدتر از آن نسل‌های بعدی این سرزمین باید تاوان این تصمیمات غلط را بدهند.
این کشور ظرفیت آبی بسیار محدودی دارد، حتی به مراتب محدودتر از آن چیزی که جنابعالی و برخی بزرگان کشور فکر می‌کنند. لذا استدعا دارم اگر می‌خواهید توسعه اقتصادی در روستاها داشته باشید، آن را متصل به استفاده بیشتر از منابع آبی و حتی آب موجود نکنید، چون فاجعه به مراتب بزرگتری به وجود خواهید آورد. از متخصصان آب و اکولوژی کشور سوال کنید که چه مقدار آب در سال در کشوری که کمتر از صد میلیارد مترمکعب آب تجدیدپذیر دارد را می‌توان مصرف کرد. یقین داشته باشید پاسخ همگی کمتر از 50 میلیارد مترمکعب خواهد بود و متاسفانه در کشور سالانه بیش از 90 میلیارد مترمکعب آب مصرف می‌شود و این یعنی نابودی اقتصاد وابسته به آب در کمتر از بیست سال آینده از ابعاد محیط‌زیستی، کشاورزی و این در شرایطی است که ارگان‌های جهانی به شدت پیشنهاد کرده‌اند که برای توسعه پایدار اقتصادی و حفظ محیط زیست نباید بیشتر از 40 درصد آب‌های تجدید پذیر استفاده کرد و پایه استفاده بی‌رویه از آب‌های کشور را دوستان جهادگر در وزاتخانه‌های جهاد سازندگی و نیروی وقت بنیان نهادند.»
کلانتری در بخشی از نامه خود هم آورده است: «در مقطعی برای حمایت از تولید به هر قیمتی و بدون توجه به ظرفیت منابع آبی کشور به کمک جهادگران وزارت نیرو، فشار بر منابع محدود آبی را چند برابر کردند و بدون توجه به عواقب آن در اثر تشویق مسئولان برای نتایج کوتاه مدت، امروز کشور را ورشکسته آبی کرده‌اند. متاسفانه بیش از 85 درصد آب‌های شیرین فسیلی مصرف شده که حاصل ده‌ها هزار سال کار طبیعت بوده و مهم اینکه حقوق نسل‌های آینده تلقی می‌شد.»
دبیرکل خانه کشاورز در پایان این نامه پیشنهاداتی به رئیس‌جمهور ارائه کرده و آورده است: «اگر می‌خواهید جهاد سازندگی را دوباره احیا کنید، پیشنهاد می‌کنم: 1.جهاد در حوزه کشاورزی (تولید) فعال نباشد. دستور فرمایید با تقویت وزارت جهاد کشاورزی (از ابعاد اعتباری و سیاست‌های کارآمد) آنان به کار خویش بیشتر بپردازند. زیرا ظرفیت کار به مراتب بیشتر در آن وزارتخانه در همه ابعاد تولید و حفظ منابع طبیعی وجود دارد. 2. در حوزه‌های دیگر شامل خدمات، بازرگانی، صنایع، عمران طبق برنامه مدون و قابل سنجش و نظارت شده اقدام کنند. 3. نقاط کور توسعه کشور در راستای برنامه آمایش سرزمین شناسایی و اقدام هماهنگ صورت پذیرد. 4. همه فعالیت‌های توسعه‌ای در راستای پایداری باشد. 5. از تصمیمات احساسی و بدون مطالعه و بررسی‌های کافی به شدت پرهیز شود. 6. اولویت‌های سرمایه‌گذاری مشخص شود، نمی‌توان با جیب خالی گفت همه چیز در اولویت باشد.» هنوز جزئیات ماجرا و چگونگی احیای جهاد سازندگی در ابهام است، اما مرور اظهارات دولتی‌ها نشان می‌دهد تاکید بر اجرایی شدن آن یکی از برنامه‌های جدی دولت سیزدهم است.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

جواد

عیسی کلانتری همون بیشعوری که نشستن بلد نبود چه افساد طلبان هوای هم رو دارند

پاسخ دادن به جواد لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *