سایت خبری پیام ما آنلاین | منابع طبیعی وزارتخانه شود حفاظت با محیط زیست بماند

رحیم ملک‌نیا، استاد منابع طبیعی دانشگاه لرستان در گفت‌وگو با «پیام ما»

منابع طبیعی وزارتخانه شود حفاظت با محیط زیست بماند





منابع طبیعی وزارتخانه شود حفاظت با محیط زیست بماند

۲ آذر ۱۴۰۱، ۰:۱۸

سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری متولی ۱۵۰ میلیون هکتار از اراضی کشور است،‌ این در حالی است که 11 درصد از مساحت ایران نیز در قالب مناطق چهارگانه توسط سازمان حفاظت محیط زیست اداره می‌شود. با وجود برخی شباهت‌ها در وظایف این دو سازمان،‌ دهه‌هاست که شاهد انجام اقدامات هماهنگ بین این دو سازمان در موضوع مدیریت عرصه‌های طبیعی نیستیم. با این حال آیا نبود هماهنگی مجوزی برای ادغام آنها تحت یک سازمان یا وزارتخانه می‌تواند باشد؟

 

موضوع ادغام سازمان حفاظت محیط‌زیست با سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گر چه در دولت‌های مختلف مطرح بوده اما به نظر می‌رسد هیچگاه به اندازه امروز و در دوره ریاست علی سلاجقه بر سازمان حفاظت محیط‌ زیست به عمل نزدیک نشده بود.
با وجود استدلال‌هایی که سلاجقه برای این ادغام دارد،‌ کارشناسان زیادی هستند که این ادغام را نادرست می‌دانند و معتقدند چنین ادغامی‌ جایگاه حاکمیتی و نظارت سازمان حفاظت محیط زیست را تضعیف می‌کند. سمیه رفیعی، رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس از جمله این مخالفان است که در گفت‌‌و‌گویی با «برنا» درباره ادغام سازمان محیط زیست با سازمان مراتع و جنگل‌ها گفت: «برای اولین بار این را اعلام می‌کنم، بنده مخالف ادغام سازمان محیط زیست با سازمان مراتع و جنگل‌ها هستم. «حفاظت» در سازمان جنگل‌ها با سازمان محیط زیست متفاوت است. سازمان جنگل‌ها در کنار وظیفه حفاظتی امکان بهره‌برداری نیز دارد اما وظایف اصیل سازمان محیط زیست فقط حفاظت است که با یکدیگر تفاوت دارند.سازمان محیط زیست طبق قانون نمی‌تواند سازمان بهره‌برداری باشد. ما دو قانون دائمی ‌داریم و قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست به صراحت به وظیفه سازمان محیط زیست اشاره کرده است.»

رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی: «حفاظت» در سازمان جنگل‌ها با سازمان محیط زیست متفاوت است. سازمان جنگل‌ها در کنار وظیفه حفاظتی امکان بهره‌برداری نیز دارد اما وظایف اصیل سازمان محیط زیست فقط حفاظت است که با یکدیگر تفاوت دارند

در مقابل این استدلال مجید مخدوم عضو شورای عالی محیط زیست معتقد است با این ادغام موافق است اما برای آن سه دوره می‌گذارد. او در گفت‌وگویی که با «جهان‌نیوز» داشت، گفت: «این موضوع جدیدی نیست و هر چند سال یک بار با تغییر دولت‌ها مطرح می‌شود. به نظر من ادغام سازمان حفاظت محیط زیست با سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور می‌تواند مورد توجه قرار گیرد ولی این موضوع اقدامی ‌نیست که طی یکی، دو ماه بتواند آن را اجرایی کرد. حداقل سه دوره پنج ساله نیاز است که بتوان این موضوع را اجرایی کرد و در ۵ سال اول، ابتدا سازمان محیط زیست و شیلات و بخش آب وزارت نیرو با هم ادغام و در پنج ساله دوم شهرداری‌ها به این مجموعه‌ها اضافه شوند.»
رحیم ملک‌نیا عضو هیئت علمی ‌دانشگاه لرستان در این باره که آیا این ادغام باعث تضعیف جایگاه حاکمیتی و نظارتی سازمان حفاظت محیط زیست می‌شود به «پیام ما» می‌گوید: «بحث تشکیلات مدیریتی مربوط به عرصه‌های طبیعی کشور، سابقه طولانی دارد. چندین دهه است که این عرصه‌ها ذیل تشکیلات مختلف مدیریت شده‌اند، اما به دلایل متعدد هر بار تغییراتی در تشکیلات ایجاد شده است. در یک سال اخیر با طرح درخواست ادغام سازمان منابع طبیعی و محیط زیست، بار دیگر این موضوع در کانون توجه قرار گرفت و بحث‌های متعددی را ایجاد کرد. یکی از این مباحث، تفاوت در ماهیت اجرایی دو سازمان است. سازمان منابع طبیعی اجرایی است و سازمان محیط زیست یک نهاد با وظایف نظارتی است که به عقیده من اگر هم وظایفی اجرایی دارد، به اشتباه برای آن تعریف شده است. ادغام سازمان منابع طبیعی و محیط زیست، به طور حتم منجر به ضعف در نظارت بر مدیریت طبیعت کشور خواهد شد.»

عضو هیئت علمی دانشگاه لرستان: بدون شک مدیریت عرصه‌های طبیعی باید یکپارچه باشد. البته این یکپارچگی علاوه بر تشکیلات، باید در اقدامات علمی‌ و برنامه‌ریزی هم وجود داشته باشد. ایجاد یک تشکیلات یکپارچه به تنهایی نمی‌تواند منجر به موفقیت مدیریت در این عرصه شود

او در این باره که با توجه به وظیفه این دو سازمان که هر دو متولی حفاظت از عرصه‌های طبیعی هستند،‌ آیا نمی‌توان چنین نتیجه گرفت که این ادغام در نهایت به یکپارچه شدن حفاظت در کشور منجر می‌شود، توضیح می‌دهد: «موضوع اصلی در این زمینه، انشقاق در مدیریت عرصه‌های طبیعی است. اما سازمان محیط زیست علاوه بر این بخش، اهداف دیگری در زمینه‌های آلودگی، تکنولوژی، عمران، صنعت، کشاورزی…. دارد که با وظایف سازمان منابع طبیعی تشابه و همپوشانی ندارد. مدیریت عرصه‌های طبیعی، فصل مشترک دو سازمان است. اگر چه می‌توان در این زمینه وظیفه نظارتی سازمان محیط زیست را قبول کرد، اما به عقیده من، وظیفه اجرایی در این عرصه‌ها، به اشتباه به این سازمان محول شده است. یکپارچگی مدیریت طبیعت کشور، امری ضروری است اما نحوه فراهم کردن این مدیریت یکپارچه در یک ساختار تشکیلاتی مناسب، محل بحث و اختلاف نظر است.»
این عضو هیئت علمی ‌دانشگاه لرستان می‌افزاید: «بدون شک مدیریت عرصه‌های طبیعی باید یکپارچه باشد. البته این یکپارچگی علاوه بر تشکیلات، باید در اقدامات علمی‌ و برنامه‌ریزی هم وجود داشته باشد. ایجاد یک تشکیلات یکپارچه به تنهایی نمی‌تواند منجر به موفقیت مدیریت در این عرصه شود. با این حال، می‌تواند اقدام اساسی برای دستیابی به این هدف باشد. برای این مدیریت یکپارچه، گزینه‌های متعدد مطرح می‌شود. اما به نظر من بهترین گزینه تشکیل وزارت منابع طبیعی با ادغام سازمان منابع طبیعی و بخش محیط زیستی طبیعی سازمان محیط زیست است. در این حالت هم منابع طبیعی یک ساختار مستقل خواهد داشت و هم می‌توان تشکیلات نظارتی سازمان محیط زیست را حفظ کرد. استقلال از وزارت جهاد کشاورزی و امکان نظارت بر وزیر، از مزایای دیگر این تشکیلات خواهد بود.»
او در این باره که وقتی شما از بخش محیط زیستی سازمان محیط زیست صحبت می‌کنید منظورتان از این بخش،‌ معاونت محیط طبیعی است؟ پاسخ می‌دهد: «بله تمام وظایف اجرایی بخش محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست در این فرایند با سازمان منابع طبیعی ادغام شود.»
در سازمان حفاظت محیط‌ زیست معاونت‌های دیگری مانند محیط انسانی یا محیط دریایی را داریم که هر کدام وظایف خاص خود را دارند. زمانی که یکی از معاونت‌ها تحت عنوان محیط طبیعی از بدنه محیط زیست از آن جدا شود،‌ تکلیف سایرین چه می‌شود. ملک‌نیا در این باره می‌گوید: «وظایف سازمان محیط زیست در قبال محیط انسانی با فعالیت‌های اجرایی سازمان منابع طبیعی قرابت کمی‌ دارد. شاید مدیریت سازمان منابع طبیعی بر محیط زیست انسانی موثر باشد ولی باید توجه کنیم که بخش زیادی از فعالیت‌های سازمان محیط زیست در این بخش نظارتی است و بخش‌های گسترده‌ای شامل فعالیت‌های صنایع، کشاورزی، شهرداری و… را در بر می‌گیرد که ارتباط آنها با منابع طبیعی اندک است. بنابراین سایر بخش‌ها می‌تواند همچنان تحت مدیریت محیط زیست باشد. البته در همین زمینه هم نباید نقش نظارتی سازمان محیط زیست بر بخش محیط زیست طبیعی را منحل کرد. باید وظایف اجرایی این بخش منتقل شود و سایر بخش‌ها همچنان در سازمان محیط زیست باقی بماند».
گفته‌های این کارشناسان در کنار دیدگاه موافقان و مخالفان دیگر ادغام سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری نشان می‌‌دهد بحث در این باره همچنان بالاست و اگر قرار است ادغامی صورت گیرد بهتر است ابعاد مختلف آن به شکل کامل برای افکار عمومی و کارشناسان این حوزه شفاف شود، اینکه در این ادغام جایگاه معاونت‌های فعلی سازمان حفاظت محیط زیست چگونه خواهد بود و یا تکلیف بخش‌های مختلف سازمان منابع طبیعی چه می‌شود. کارشناسانی مانند داوود نیک‌کامی, رئیس پژوهشکده خاک و آبخیزداری سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی در گذشته عنوان کرده بودند که سازمان منابع طبیعی مسئولیت حفظ و حراست از جنگل‌ها و منابع طبیعی و آب و خاک کشور در ۱۵۰ میلیون هکتار از اراضی کشور را عهده‌دار است و اگر بخواهیم مسئولیت حفاظت از مناطق تحت پوشش سازمان محیط زیست را نیز به آن اضافه کنیم, مجموعه بزرگی تشکیل خواهد شد که مدیریت آن بسیار دشوار خواهد بود. حال باید منتظر ماند و دید علی سلاجقه آیا پیش از ادغام در این زمینه به شکل شفاف عمل می‌کند یا نه.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

بارش برف و باران امروز ادامه دارد

بارش برف و باران امروز ادامه دارد

انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان

۲۲ استان کشور تا پایان هفته بارش برف و باران سنگین را تجربه می‌کنند

انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان

اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسب‌وکاری مردم و نوآوران

گزارش «پیام ما» از نشست بررسی کاربرد فناوری‌های نوین در صنایع خلاق

اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسب‌وکاری مردم و نوآوران

مسافران قطار مرگ

گروهی از زنان مکزیک جان خود را برای رساندن غذا به مهاجران به خطر می‌اندازند

مسافران قطار مرگ

چتر سیاه بر آسمان اهواز

دود نیشکرهای سوخته هوای خوزستان را آلوده کرد

چتر سیاه بر آسمان اهواز

مداخلهٔ بی‌نتیجهٔ دولت در بازار شیرخشک

کشمکش‌ بین ارگان‌های دولتی و تولیدکنندگان کمبود شیرخشک را تشدید کرد

مداخلهٔ بی‌نتیجهٔ دولت در بازار شیرخشک

موضع‌گیری دوگانه  دربارهٔ حقابهٔ هیرمند

وزیر نیرو و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با معاون رئیس‌الوزرای طالبان دیدار کردند

موضع‌گیری دوگانه دربارهٔ حقابهٔ هیرمند

میراث «غزه» زیر بمباران

فعالان جهانی هشدار می‌دهند

میراث «غزه» زیر بمباران

فصل انارچینی

پیگیری برای ثبت یک میراث ناملموس ادامه دارد

فصل انارچینی

توزیع قطره‌چکانی دارو‌های بیماران SMA

بیماران «آتروفی عضلانی نخاعی» معطل پاس‌کاری وزارت بهداشت برای تدوین پروتکل‌های توزیع دارو هستند

توزیع قطره‌چکانی دارو‌های بیماران SMA

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *