|پیام ما| رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در جایگاه نماینده ایران، در بیست و هفتمین اجلاس اقلیمی سازمان ملل متحد (COP27)، طی سخنانی بر پیگیری رویکردهای مشارکتی در کاهش و سازگاری با تغییر اقلیم تاکید کرد و فراگیر و مفید بودن این رویکردها را مهم دانست. علی سلاجقه که در هفته دوم برگزاری این رویداد بین‌المللی به شهر ساحلی شرم‌الشیخ در مصر رسیده، دیروز در نوبت سخنرانی خود همچنین به این اشاره کرد که تغییر اقلیم برای همه کشورهای سراسر جهان پیامدهای جدی دارد و در این شرایط انعطاف‌پذیری برای کشورهای در حال توسعه و حمایت از آنها حیاتی است.

بیست و هفتمین اجلاس اقلیمی سازمان ملل یکشنبه هفته پیش (ششم نوامبر برابر با ۱۵ آبان) کار خود را در شرم‌الشیخ در کنار دریای سرخ آغاز کرد و قرار است همین جمعه (۱۸ نوامبر برابر با ۲۷ آبان) خاتمه یابد. در حالی که دو روز اول این نشست آب و هوایی زمان سخنرانی‌های ۵ دقیقه‌ای سران جهان بود و طبق برنامه اعلام شده، مابقی روزهای اجلاس به مذاکرات گروه‌ها و نمایندگان کشورهای جهان می‌گذرد. سخنرانی علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور، دیروز در دهمین روز اجلاس انجام شد. اینطور که مصر پیش‌بینی کرده شمار شرکت‌کنندگان آن تا روز پایانی به حدود ۳۰ هزار نفر می‌رسد و گفت‌وگوها حتی تا روز چهارشنبه ادامه خواهد داشت.
طبق متنی که پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، منتشر کرده، سلاجقه در کنفرانس اقلیمی شرم‌الشیخ ابتدا خطاب به رئیس جمهور مصر و دیگر حاضران گفت: «پیش از هر چیز اجازه می‌خواهم با اظهار قدرشناسی و تشکر عمیق خود نسبت به مردم و دولت جمهوری مصر به خاطر میزبانی کاپ 27 کنوانسیون تغییرات آب و هوا در شهر شرم‌الشیخ و مهمان‌نوازی نسبت به هیئت اعزامی از کشورم، سی‌امین سالگرد کنوانسیون چارچوبی تغییرات آب و هوا را گرامی بدارم.»
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه تغییر اقلیم چالشی با پیامدهای جدی برای همه کشورهای سراسر جهان است، ادامه داد: «انعطاف‌پذیری برای کشورهای در حال توسعه کلید موفقیت در زمینه‌های عمده‌ای مانند کاهش، سازگاری و ظرفیت‌سازی است. یادآوری اصول کنوانسیون، به‌ویژه مسئولیت‌ها و قابلیت‌های متداول اما متمایز (CBRD) و نیز مسئولیت‌های تاریخی کشورهای توسعه‌یافته، بسیار مهم است. تاکید می‌نماید ما به مسئولیت مشترک در قبال ظرفیت‌ها و قابلیت‌های مشترک قائل هستیم، لذا کشوری که به ظرفیت‌های بین‌المللی دسترسی کمتری دارد مسئولیت کمتری نیز خواهد داشت.»

علی سلاجقه: به نظر نمی‌رسد در کوتاه‌مدت و میان‌مدت، حذف کامل انرژی‌های فسیلی امکان‌پذیر باشد. بنابراین، سرمایه‌گذاری و توسعه استفاده از سوخت‌های کم‌کربن مانند گاز طبیعی و سیستم‌های ساختمانی با بهره‌وری انرژی بالا می‌تواند نقش پایداری در تامین امنیت انرژی و توسعه پایدار داشته باشد

معاون رئیس جمهور سپس با اشاره به آخرین پایش‌ها و پیش‌بینی‌های IPCC-WGI در نوامبر 2022 و اینکه رویدادهای شدید جوی مانند باران‌های شدید و امواج گرما تا سال 2100 در آسیای غربی و مرکزی مشاهده می‌شود، عنوان کرد: «علاوه بر این، مطالعات منطقه‌ای نشان می‌دهد آب و هوای شدید مانند سیل، خشکسالی و توفان‌های شن و گرد و غبار در بسیاری از نقاط جهان مکرر و شدیدتر شده است که تهدیدهای جدی برای سلامت انسان و محیط زیست به شمار می‌روند.»
حذف کامل انرژی‌های فسیلی امکان‌پذیر نیست
او با بیان این موارد سخنانش را اینطور ادامه داد: «لازم است بر ضرورت داشتن یک رویکرد متعادل تاکید نمایم. تاریخ به ما می‌گوید رویکردهای برد-برد دوام بیشتری دارند؛ بیایید نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیریم. رویکردهای مشارکتی در کاهش و سازگاری با تغییرات آب و هوایی باید فراگیر و برای همه مفید باشد. کشورهای توسعه‌یافته متعهد شده‌اند در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای پیشگام باشند و در قالب تأمین مالی و همچنین انتقال فناوری از کشورهای در حال توسعه حمایت کنند. وضعیت ویژه کشورهای در حال توسعه نیاز به بررسی و شناسایی بهتری دارد، ارائه حمایت کافی، به موقع و قابل پیش‌بینی از کشورهای در حال توسعه حیاتی است. ظرفیت‌سازی در کشورهای در حال توسعه به آنها این امکان را می‌دهد تا مشارکت خود را در مقابله با تغییرات آب و هوایی گسترده‌تر کنند.»
سلاجقه افزود: «عالیجناب‌ها! بحران کنونی انرژی در اروپا و سایر مناطق جهان موید این است که سیستم انرژی در عین دارا بودن عناصر پایداری از نظر مسائل محیط زیستی، باید بر جنبه‌های دیگر تمرکز کند، از جمله مقرون به صرفه بودن و در دسترس بودن. به نظر من، راهبرد‌های آب و هوایی ما باید همیشه جامع، متوازن، فراگیر و عادلانه باشد. اتخاذ استراتژ‌‌ی‌های صرفاً یک یا دو گزینه‌ای و حرکت به نفع یک منبع انرژی واحد منجر به ناپایداری انرژی و فقر انرژی بیشتر می‌شود. به نظر نمی‌رسد در کوتاه‌مدت و میان‌مدت، حذف کامل انرژی‌های فسیلی امکان‌پذیر باشد. بنابراین، سرمایه‌گذاری و توسعه استفاده از سوخت‌های کم‌کربن مانند گاز طبیعی و سیستم‌های ساختمانی با بهره‌وری انرژی بالا می‌تواند نقش پایداری در تامین امنیت انرژی و توسعه پایدار داشته باشد.»
تحریم به گرمایش جهانی کمک می‌کند
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست همچنین ظهور تروریسم اقتصادی و استفاده از آن به عنوان یک اهرم را تهدیدی نوظهور برای توسعه پایدار خواند و افزود: «اقدامات قهری اقتصادی غیرقابل توجیه و ناعادلانه‌ای که بر کشور من تحمیل شده است، رفاه و سلامت شهروندان ما را هدف قرار داده است. این قبیل اقدامات، دسترسی و انتقال فناوری‌ها و تجهیزات مربوطه را که برای تلاش‌های ملی کاهش و سازگاری و همچنین بهبود کیفیت هوا ضروری است، به طور جدی محدود کرده است. این اقدامات قهری، تحریم‌های غیرقانونی و یکجانبه، در تضاد صریح با دستور کار توسعه پایدار جهانی و موافقت‌نامه‌های چندجانبه مربوطه، پیامدهایی فراتر از بافت ملی ما دارد و از این رو به گرمایش جهانی کمک می‌کند.»
سلاجقه در آخر با اشاره به اینکه با وجود چنین فشارهای غیرقانونی، ایران گام‌های مهمی در تبدیل راه توسعه خود به مسیری پایدار برداشته، سخنانش را اینطور به پایان برد: «اجازه می‌خواهم با تکرار این نکته از بیانات خود نتیجه‌گیری کنم، و آن اینکه تلاش‌های جمعی ما بایستی با نتایجی همراه گردد که تضمین‌های عمل‌گرایانه برای توسعه پایدار کشورهای در حال توسعه داشته باشد. ما در قالب اجلاس وزرای منطقه‌ای در تهران (21 تیرماه 1401) بر لزوم همکاری‌های سازنده و عمل‌گرایانه در منطقه تاکید کرده و تصمیم‌های مقتضی را اتخاذ کردیم. ما به عنوان جمهوری اسلامی ایران آماده مشارکت سازنده در فرایندهای مذاکره هستیم.»