|پیام ما| سرانجام کمبود دارو و تبعات آن به حیاط دولت و حاشیه‌های جلسه هیئت دولت هم سرایت کرد و در عین حال پس از مدت‌ها فشاری که به مردم تحمیل شده حالا استعفاهایی را هم به دولتی‌ها تحمیل کرد. «بهرام دارایی» بعد از یک سال ریاست سازمان غذا و دارو، از سمت خود استعفا کرد اما به جز وعده‌هایی مبنی بر رفع کمبود و تسریع در تأمین نیاز دارویی پرسش‌های بسیاری مطرح است که چرا در چنین موقعیتی گرفتار شده‌ایم؟

سید ابراهیم رئیسی یکی از دستورهای خود را در جلسه دیروز هیئت دولت به تامین دارو اختصاص داد اما مشخص نیست آیا سرنوشت این دستور به اجرا و رفع مشکل دارو گره می‌خورد یا خیر. در همین حال هنوز مشخص نیست چه چیزی باعث بروز کمبود دارو در کشور شده‌ است. پیش‌تر و در دولت دوازدهم انجمن شرکت‌های دارویی مدعی تولید اقلام مختلف بودند ولی در ماه‌های اخیر از کمبود سرُم زبان به زبان نقل می‌شد، تا به کمبود آنتی‌بیوتیک رسیدیم. این به جز نبود داروهای خاص یا داروهایی برای بیماران خاص بود.
هنوز کسی به تأثیر تصمیمات گمرکی اشاره نکرده
بنابر شنیده‌های خبرنگار روزنامه «پیام‌ ما» تصمیم‌های اتخاذ شده در شیوه بیمه ترانزیت کالا از مدتی قبل سبب شد تا بسیاری از محموله‌ها امکان ورود به داخل کشور را نداشته باشند. یکی از فرضیه‌هایی که در مورد کمبود دارو در این روزها مطرح شده تصمیمات گمرک ایران در زمینه بیمه محموله‌ها و مقوله‌ای تحت عنوان «بن بیمه» است. با این حال کمبود دارو اینک به سرفصلی در خبرها آن هم خبرهای هیئت دولت تبدیل شده است. دیروز گویا علاوه بر آنکه وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی گزارشی به هیئت دولت داده‌، بهادری جهرمی سخنگوی دولت نیز در جمع خبرنگاران اشاره‌ای به این موضوع کرده است.

تصمیم‌های اتخاذ شده در شیوه بیمه ترانزیت کالا از مدتی قبل سبب شد تا بسیاری از محموله‌ها امکان ورود به داخل کشور را نداشته باشند. یکی از فرضیه‌هایی که در مورد کمبود دارو در این روزها مطرح شده تصمیمات گمرک ایران در زمینه بیمه محموله‌ها و مقوله‌ای تحت عنوان «بن بیمه» است. با این حال کمبود دارو اینک به سرفصلی در خبرها آن هم خبرهای هیئت دولت تبدیل شده است

دستور رفع سریع کمبود
رئیس جمهوری با اشاره به اهمیت پیش‌بینی شرایط مختلف و نیازهای احتمالی، بر ضرورت تسریع در رفع کمبود برخی اقلام دارویی تاکید کرد.
به گزارش ایسنا، سید ابراهیم رئیسی صبح چهارشنبه، دیروز، در جلسه هیئت دولت پس از استماع گزارش وزرای بهداشت،‌ درمان و آموزش پزشکی و کار،‌ رفاه و تامین اجتماعی در خصوص اقدامات انجام شده برای رفع کمبود برخی اقلام دارویی، با اشاره به اهمیت پیش‌بینی شرایط مختلف و نیازهای احتمالی، بر ضرورت تسریع در این امر تاکید کرد.
در این جلسه بر اهمیت تبیین صحیح و دقیق اقدامات امیدآفرین انجام شده در زمینه‌های مختلف در کشور، بویژه در امور اقتصادی تاکید شد و با اشاره به اینکه بر اساس گزارش بانک جهانی شاخص کارآمدی دولت پس از ۴ سال نزول، سیر صعودی یافته و از ۱۴,۹ به ۱۸.۲۷ درصد رسیده است، تصریح شد: این آمار و آثار و تبعات آن باید از طرف مسئولان مربوط برای مردم تشریح شود.
رئیسی همه دستگاه‌های دولتی را مکلف کرد در زمینه تهیه فهرست اموال مازاد و دارایی‌های غیرمولد خود و برنامه‌ریزی برای فروش و مولدسازی این دارایی‌ها با جدیت و سرعت بیشتری عمل کنند.
رئیس جمهور حضور مسئولان بین مردم و آشنایی بیشتر با مسائل و مشکلات آنها را زمینه‌ای برای پاسخ به سوالات و باز کردن گره‌های ذهنی مردم دانست که موجب افزایش حس امید و اطمینان آنان خواهد شد.
همچنین علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت از ارائه گزارش وزرای بهداشت و تعاون و رئیس کل بانک مرکزی درباره کمبود برخی داروهای آنتی‌بیوتیک در کشور در جلسه هیئت وزیران خبر داد.
گمانه‌زنی برای رئیس بعدی
خبرگزاری مهر در گزارشی با عنوان «چه کسی سکاندار دارو خواهد شد؟» به بررسی تغییرات رئیس سازمان غذا و دارو در وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی پرداخت اما اشاره‌ای نکرد که دقیقاً چه اتفاقی منجر به استعفای «بهرام دارایی» شد.
براساس گزارش این خبرگزاری، دارایی بعد از یک سال ریاست سازمان غذا و دارو، از سمت خود استعفا کرد تا حرف و حدیث‌ها برای معرفی سکاندار جدید بازار دارویی کشور، از سر گرفته شود. او هشتم آبان ۱۴۰۰ به عنوان رئیس جدید سازمان غذا و دارو، جایگزین «محمدرضا شانه‌ساز» شد.
دارایی قبل از اینکه رئیس سازمان غذا و دارو شود، در یک دوره مدیرکل آزمایشگاه مرجع سلامت سازمان غذا و دارو بود. مدرک دکترای عمومی داروسازی از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و Phd سم شناسی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی دارد و به تعبیر خبرگزاری مهر مسئولیت سکانداری گرانیگاه وزارت بهداشت را برعهده داشت.
این خبرگزاری در مطلب خود دراین‌باره نوشته است : تأمین داروهای مورد نیاز بیماران، می‌تواند یکی از مأموریت‌های مهم وزارت بهداشت باشد که این مسئولیت با سازمان غذا و دارو است.
وقتی بازار دارویی کشور را در سال‌های مختلف رصد می‌کنیم، می‌بینیم که رؤسای سازمان غذا و دارو، همواره درگیر چالش‌های تأمین دارو بوده‌اند و این موضوع همیشه با حاشیه‌های زیادی برای مدیریت سازمان غذا و دارو همراه بوده است. زیرا، جلب رضایت سه ضلع مثلث «بیماران، تولید کنندگان و وارد کنندگان دارو»، نیازمند گذر از حاشیه‌هایی است که سازمان غذا و دارو را همواره آزار می‌دهد.
سازمان غذا و دارو، از سال ۹۶ تا امروز، حداقل ۴ رئیس را به خود دیده است. از غلامرضا اصغری که جایگزین رسول دیناروند شد، تا بهرام دارایی که به جای محمدرضا شانه‌ساز بر مسند ریاست سازمان غذا و دارو تکیه زد. البته ناگفته نماند که مهدی پیرصالحی در ۱۶ دی ۹۷ جایگزین اصغری شده بود و شانه‌ساز در ۹۸، به جای پیرصالحی آمد.
این تغییرات در مهم‌ترین معاونت وزارت بهداشت، نشان می‌دهد که سازمان غذا و دارو، از اهمیت ویژه‌ای در نظام سلامت کشور برخوردار است. زیرا، با کوچک‌ترین بحران دارویی، سلامت بیماران تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد و منجر به ورود مقامات ارشد نظام به موضوع دارو می‌شود. به طوری که سید ابراهیم رئیسی، ظرف یک هفته اخیر، دو بار نسبت به موضوع کمبود دارو واکنش نشان داده و خواستار برخورد با کسانی شده است که در زمینه بروز کمبود دارویی، اختلال ایجاد کرده‌اند.
تأمین دارو به خصوص برای آن دسته از بیماران خاص و صعب‌العلاج، از اهمیت زیادی برخوردار است. زیرا، با کوچک‌ترین اختلال در تأمین دارو، سلامت این قبیل بیماران تهدید می‌شود. لذا، ضرورت دارد تا نسبت مدیریت بازار دارویی کشور، حساسیت بیشتری صورت بگیرد.
حالا و به دنبال اجرای طرح دارویاری، مشکلاتی در تأمین کمبودهای دارویی به ویژه داروهای آنتی‌بیوتیک ایجاد شد که وزیر بهداشت مجبور شد برای تأمین کمبودها، به واردات متوسل شود. اما این پایان ماجرا نیست و پشت پرده بازار دارویی کشور، همچنان با حواشی زیادی همراه است که کار وزیر بهداشت را سخت خواهد کرد.
خبرگزاری مهر همچنین گزارش خود دراین‌باره را اینگونه به پایان رساند که «از همین رو، بهرام دارایی تصمیم گرفت راه را برای عبور وزارت بهداشت از بحران دارویی، باز کند و استعفا دهد. اما چه کسی سکاندار بعدی سازمان غذا و دارو خواهد شد. به رغم معرفی محمود بیگلر به عنوان سرپرست سازمان غذا و دارو، این احتمال به قوت خود باقی است که وزیر بهداشت، گزینه دیگری را برای ریاست این سازمان پرحاشیه معرفی کند.»
کمبود دارو به روایت وزیر
وزیر بهداشت و درمان از تخلف دو شرکت بزرگ داروساز در تولید آنتی‌بیوتیک مورد نیاز کشور پرده برداشت و گفت که این شرکت‌ها برای سود بیشتر تولیدشان را کاهش دادند اما پس از احراز تخلف، ملزم شدند به‌ صورت سه شیفت کمبود اقلام دارویی را جبران کنند.
به گزارش ایرنا، «بهرام عین‌اللهی» با ارائه گزارشی درباره کمبود آنتی‌بیوتیک‌ها در نشست هیأت وزیران توضیح داد: سازمان غذا و دارو آمار نیاز آنتی‌بیوتیک کشور را اردیبهشت‌ماه به شرکت‌های دارویی ارائه کرده است.
او همچنین در بخش دیگری از توضیحاتش افزود: مواد اولیه موجود بوده و این شرکت‌ها باید در زمان مناسب داروی مورد نیاز را تولید می‌کردند اما متأسفانه دو شرکت دارویی در ارائه اظهارات تخلف کرده و تولیدشان را به بهانه سود بیشتر، در شهریورماه کاهش داده‌اند.
وزیر بهداشت و درمان عنوان کرد: در حال حاضر این دو شرکت مذکور سه‌شیفت مشغول کار هستند تا کمبود برخی اقلام دارویی را برطرف کنند.
روایت نماینده مجلس از کمبود دارو
همایون سامه‌یح نجف‌آبادی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه برخی شرکت‌های تولید و توزیع‌کننده دارو تمایل دارند که صبر کنند و محصولات خود را بعد از افزایش قیمت دارو به فروش برسانند، گفت:‌ داروها به دلیل عدم نظارت وزارت بهداشت بر انبارها کمیاب شدند.
این نماینده مجلس درباره بروز کمبودهای دارویی در سطح کشور به خبرگزاری تسنیم گفت:‌ در چند ماه گذشته با اجرای طرح دارویار امیدوار بودیم که مشکلات تولید و واردات دارو تا حد زیادی رفع شود اما بعد از چند وقت کمبودهای دارویی آغاز شد.
او همچنین توضیح داد‌: متاسفانه بسیاری از داروها که قبل از اجرای طرح دارویار کمیاب نبودند الان دچار کمبود شده‌اند؛ برای مثال شربت‌های آنتی‌بیوتیک کودکان در داروخانه‌ها نایاب شده است.
این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود افزود:‌ با توجه به اینکه زمزمه‌های افزایش قیمت این داروها نیز به گوش می‌رسد؛ برخی شرکت‌های تولید و توزیع‌کننده دارو تمایل دارند که صبر کنند و محصولات خود را بعد از افزایش قیمت دارو به فروش برسانند و به همین دلیل شاهد دپوی دارو در برخی از انبارهای این شرکت‌ها هستیم که این مشکل در سایه نبود نظارت کافی بر زنجیره تأمین و توزیع دارو ایجاد شده است.
این داروساز گفت:‌ وزارت بهداشت روی انبار کارخانه‌ها و شرکت‌های توزیع‌کننده دارو نظارت کافی ندارد و یکی از علل کمیاب شدن دارو همین مسئله است.
او با بیان اینکه مشکلات واردات مواد اولیه دارو نیز باید مورد بررسی قرار بگیرد، عنوان کرد:‌ متأسفانه گزارش مبسوطی درباره وضعیت مواد اولیه دارویی از سوی وزارت بهداشت به کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ارائه نشده است.