حوالی غروب و شامگاه روز یکشنبه ویدئویی از حضور و گفت‌وگوی وزیر علوم و شماری از دانشجویان معترض دانشگاه شریف در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد. ویدئویی که ظاهراً راوی 5 دقیقه و 23 ثانیه از گفت‌وگوی وزیر علوم و شماری از دانشجویان شریف است و وقتی این 5 دقیقه و 23 ثانیه به پایان می‌رسد، درمی‌یابیم نه این‌که دو طرف حرف خاصی نزده باشند اما لااقل گفت‌وگویی به معنای دقیق کلمه در نگرفته است. ویدئویی که یکی از همین دانشجویان حاضر با گوشی تلفن همراهش ثبت و ضبط کرده و بیش از آن‌که فضای سالن یا چهره دانشجویان و وزیر را به تصویر بکشد، لرزش‌هایی را نشان می‌دهد که بخشی به‌خاطر ازدحام جمعیت دانشجویان دور تا دور وزیر است و بخشی به‌خاطر اضطراب دانشجوی جوانی که ویدئو را به‌رغم هشدارهای مکرر وزیر ثبت کرده است. وزیر البته به‌جز این هشدارها، چند بار هم با صدایی رسا کلمه «قانون» را تکرار می‌کند و یکی در میان، از این می‌گوید که رفتار دانشجویان معترض، در شان دانشجو و دانشگاه، به‌خصوص دانشجویان دانشگاه شریف نیست. به‌جز چند جمله‌ای که از وزیر می‌شنویم و هم‌همه حضار و لحظاتی که ناگهان دانشجویان از تکرار کلمه «قانون» ازسوی وزیر، برآشفته شده و سعی می‌کنند، از دیگر قانون‌هایی که هیچ‌کدام رعایت نشده، بگویند. یکی از دانشجویان به سیم آخر می‌زند و چند جمله‌ای را با جسارت و اندوهی توامان در خصوص حق و حقوق دانشجو و حرمت دانشگاه می‌گوید. این‌که حق دارند به بازداشت هم‌دانشگاهیانشان اعتراض کنند، حق دارند کتک نخورند و حق دارند که معترض ورود پلیس به محوطه و حریم دانشگاه‌شان باشند، مسلسل‌وار ردیف می‌کند. اما وقتی به همین ویدیوی کوتاه، کنار مجموعه تحولات این چند روز و چند هفته و باز با وسعت دیدی وسیع‌تر، کنار مجموعه تحولات سیاسی و اجتماعی این چند سال گذشته به‌خصوص از دی‌ماه 96 و آبان‌ماه 98 به این‌سو نگاه کنیم، می‌بینیم انگار این چند دقیقه، تمثیلی است از رابطه‌ای که به‌گواه بسیاری از دانشگاهیان، چندان محکم و مستحکم نیست. اتفاقات یکشنبه شب بخشی از این بحران گفت‌وگو را نشان داد.

معمولاً از حوالی غروب هر روز تا صبح فردا، زمانی که ملت خوابند و مملکت در تعطیلی چند ساعته و فراغت موقت، روزنامه‌نگاران و روزنامه‌ها هم چند ساعتی آرام می‌گیرند و از آن‌جا که رویداد و خبری برای گزارش و مخابره نیست، به قول معروف کرکره‌ها را می‌کشند پایین. بعضی غروب‌ها اما خورشید پررنگ‌تر می‌شود یا آسمان، بی‌رنگ و رو‌تر، روشن نیست؛ اما هرچه هست، شبیه همیشه نیست و انگار با غروب خورشید همیشه و هر روز فرق دارند. مثل غروب خورشید یکشنبه، بخصوص آن‌جا که آخرین بارقه‌های نور پاییزی‌اش پشت برج شیری‌رنگ و کدر آزادی تهران پنهان می‌شد و تاریکی سراسر خیابان آزادی را در خود فرو می‌برد. خیابانی که در آن، تاریخ این مملکت رقم خورده و حتی ساکن این شهر نباشیم می‌دانیم چطور از پای همان برج رنگ و رو رفته و میدانی که نامش «آزادی» است، به راه می‌افتد و به میدان «انقلاب» می رسد. خیابانی که به‌جز این دو میدانی که ابتدا و انتهایش را به‌هم گره زده، همچنین به‌خاطر دانشگاهی معروف است که یک گوشه‌اش را در ادامه مسیر گرفته با سردر و نرده‌هایی که دور خودش کشیده، مشخص کرده که تا کجا خیابان و آسفالت کفِ آزادی است و از کجا، دانشگاه و حیاطی که خانه بهترین جوانان این مملکت است. دانشگاهی که اتفاقاً تا پیش از آن‌که آن برج و میدان و این خیابان به‌نام «آزادی» شناخته شوند و آن میدان و خیابانی که در ادامه مسیر به‌سمت شرق پایتخت پیش می‌رود، میدان و خیابان «انقلاب»، به نام و شهرت یکی از آخرین حکام این سرزمین معروف بود و وقتی میدان‌های اطراف و خیابانِ روبرویش، «آزادی» و «انقلاب» نام گرفتند، او نیز به نامی تازه شهره شد که به‌خصوص حالا خوب می‌دانیم که چه برازنده است که بر سردر یک دانشگاه نقش ببنند؛ «دانشگاهِ شریف.»
بیرون از دایره این واژگان اما آن‌چه در این فاصله چند ساعته _ از غروب خورشید یکشنبه تا طلوع خورشید دوشنبه _ در این دانشگاه رقم خورد، اگر نه همه، اما شاید مهمترین سطور قصه‌ای است که نگذاشت بسیاری دوست‌داران کشور تا سپیده سحر، چشم روی هم بگذارند. روایتی تلخ که البته تا آن‌جا که از آدمیزاد برمی‌آید و شدنی است، تلاش شده بی‌طرف و خونسرد بماند اما همچنان راوی رویدادهایی باشد که از شامگاه یکشنبه تا بامداد دوشنبه، در این دانشگاه شریف گذشت.

بجز استادان دانشگاه، بسیج دانشگاه شریف را هم نگران کرده است. نهادی که در نامه روز 10 مهرماه خود خطاب به وزیر علوم، با اشاره به «مجموعه‌ای از رویدادهای عمیقاً تلخ و ناباورانه که دانشگاه» و انتقاد نسبت‌به آن‌چه «برگزاری یک تجمع هتاکانه و وقیحانه توسط عده‌ای از دانشجویان از یک‌سو، و رفتارهای خارج از منطق و ورود غیرمسئولانه‌ی نیروهای امنیتی به فضای پیرامونی دانشگاه از سوی دیگر» خوانده، نتیجه را این‌طور توصیف کرده است: «روزی تلخ و سیاه برای دانشگاه شریف که به‌راحتی از حافظه‌ی دانشجویان و اساتید پاک نخواهد شد.»

دانشجویان مطالبه و هدف اصلی‌شان این بود که دانشجویان بازداشتی این دانشگاه آزاد شوند. ظاهراً رئیس دانشگاه هم مخالفت که نکرده، هیچ؛ حتی به دانشجویان معترض وعده پیگیری و قول آزادی دیگر بچه‌های شریف را داده اما آن‌طور که از پایین و بالای ده‌ها روایت شخصی دانشجویان و به‌خصوص چند بیانیه رسمی‌تر از جانب انجمن اسلامی دانشجویان این دانشگاه، بچه‌های بسیج دانشگاه شریف و همچنین شماری از استادان شریف می‌فهمیم، بجای عملی شدن وعده‌ها، بر شمار نیروهای امنیتی و گارد ویژه مستقر در خیابان آزادی و دیگر کوچه‌ها و خیابان‌های اطراف دانشگاه شریف، اضافه شده و خیلی زودتر از آن‌چه دانشجویان فکرش را بکنند، اقدام و عمل و تصمیم‌گیری در خصوص کم و کیفش، به دست همان نیروهایی افتاده که تا آن زمان، هنوز بیرون دانشگاه، منتظر و نظاره‌گر ماجرا بودند. از این‌جا به بعد اما ناظران بیرونی، با لباس قانون و بی‌توجه به قانون و قاعده دانشگاه و حریم و حرمتی که دارد، وارد عمل شده و ظاهراً در یک عملیات چند بخشی، نه فقط وارد حریم دانشگاه شدند، بلکه حتی حریم شخصی شماری از دانشجویان را هم نادیده گرفته و به استناد آن‌چه ویدئوهای پرشمار دانشجویان در شبکه‌های اجتماعی پیش چشم همه‌مان آورده، برخی دانشجویان را مورد ضرب و شتم قرار داده‌اند. این البته بجز اقدام به بازداشت چند نفر از دانشجویانی است که هم‌دانشگاهیان‌شان می‌گویند بعضاً حتی در تجمع و تحصنی هم شرکت نکرده بودند. ادعایی که البته «پیام ما» قادر به تایید آن، به‌طور مستقل نیست.
با این همه اما فارغ از دانشجویانی که در روزهای پیش‌تر بازداشت شده بودند، حالا حتی سخنگوی وزارت علوم هم گفته «آمار دقیقی از دانشجویان بازداشتی و زخمی شامگاه یکشنبه در دانشگاه شریف نداریم. علی شمسی‌پور که گفته «دانشگاه‌ها و وزارت علوم در حال استخراج آمارند»، همچنین تاکید کرده که «غالب دستگیری‌ها خارج از دانشگاه بوده‌است.» او که در یک نشست خبری در این رابطه توضیح می‌داد، همچنین تاکید کرده که «نیروی‌های امنیتی داخل دانشگاه کسی را دستگیر نمی‌کنند اما اگر به بیرون دانشگاه بروند، بالطبع این اتفاق رخ خواهد داد.» شمسی‌پور که مشاور وزیر علوم هم هست، همچنین برخلاف آن‌چه تصاویر نشان می‌دهد، ورود نیروهای امنیتی و انتظامی به حریم دانشگاه و متعاقباً بازداشت دانشجویان در محوطه دانشگاه را مطلقاً رد کرده و البته در عین حال گفته «از جهت قانونی رئیس دانشگاه می‌تواند از دستگاه‌های امنیتی بخواهد که به داخل دانشگاه بیایند.» سخنگوی وزارت علوم البته طرح چنین درخواست‌هایی را از جانب رئیس دانشگاه شریف و دیگر دانشگاه‌های کشور رد کرده از دانشگاهیان هم درخواست کرده که «به گفتگو رو بیاورند!» او گفته «هرچقدر گفتگو کنیم، ضرر ندارد و راحت‌تر به تفاهم می‌رسیم و حتی اگر به تفاهم نرسیم، حداقل توانستیم ارتباط برقرار کنیم.» اما آیا انجام گفت‌وگو عملاً ممکن است. این گزاره هم البته از آن مواردی است که نه‌تنها «پیام ما»، بلکه بعید است هیچ مطبوعه و روزنامه‌ای قادر به تایید یا ردش باشد. اما آن‌چه در گفت‌وگوی وزیر علوم و شماری از دانشجویان شریف که بهترین دانشجویان و نخبه‌ترین فرزندان این مملکت هستند، دیدیم، اگرچه نشانی از گفت‌وگو و ارتباط ندارد اما گویای حقایقی بسیار مهم‌تر است.
اما بجز اظهارات سخنگوی وزارت علوم که خواستار انتظار افکار عمومی تا زمان «استخراج آمار از سوی روسای دانشگاه‌ها» شده، دانشجویان و منابع غیررسمی می‌گویند ماحصل قصه تلخ دانشگاه شریف، بجز صدمات جسمی و البته روحی دانشجویان، 37 دانشجو بازداشت شدند که البته جز 7 نفر، باقی هم‌اکنون آزادند. همچنین تنها نقطه روشن این غصه که باید به آن اشاره کرد، این است که اگرچه خون بسیاری از دست و دل این دانشجویان رفت اما جانی گرفته نشد. بجز این و مصائبش که گاه دردناک‌تر نیز هستند، می‌ماند چند بیانیه در شرح و تحلیل این قصه تلخ.
بیانیه‌هایی که یکی با امضای نزدیک به 1200 استاد و مدرس دانشگاه و در محکومیت بازداشت دانشجویان و ضرورت آزادی هرچه سریع‌تر آن‌ها صادر شده است.
این اوضاع اما بجز استادان دانشگاه، بسیج دانشگاه شریف را هم نگران کرده است. نهادی که در نامه روز 10 مهرماه خود خطاب به وزیر علوم، با اشاره به «مجموعه‌ای از رویدادهای عمیقاً تلخ و ناباورانه که دانشگاه» و انتقاد نسبت‌به آن‌چه «برگزاری یک تجمع هتاکانه و وقیحانه توسط عده‌ای از دانشجویان از یک‌سو، و رفتارهای خارج از منطق و ورود غیرمسئولانه‌ی نیروهای امنیتی به فضای پیرامونی دانشگاه از سوی دیگر» خوانده، نتیجه را این‌طور توصیف کرده است: «روزی تلخ و سیاه برای دانشگاه شریف که به‌راحتی از حافظه‌ی دانشجویان و اساتید پاک نخواهد شد.» بسیج دانشگاه شریف تاکید کرده که «برخوردهای خشن و قهرآمیز با دانشجویان را عمیقا و قویا محکوم می‌کند و از شما انتظار دارد قاطعانه نسبت به جلوگیری از تکرار چنین اتفاقات تلخی در فضای دانشگاه شریف و سایر دانشگاه‌های کشور، اقدام کنید. حداقل انتظار ما از شما علاوه بر تضمین جلوگیری از تکرار چنین وقایعی، دلجویی از دانشجویان و اساتید دانشگاه شریف و جبران خسارت معنوی عظیمی است که امروز بر دانشگاه صنعتی شریف وارد شد.» آنان البته انتقاداتی مشابه را به دانشجویانی وارد کرده‌اند که دست به تحصن و اعتراض زده بودند.
همزمان انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه شریف که به دانشجویان معترض نزدیک‌تر است، در بیانیه‌ای به تندی انتقاد کرده است: «دانشجویانی که درپی خلف وعده رئیس دانشگاه مبنی بر آزادی تمام دانشجویان زندانی شریف که در هفته گذشته بازداشت شده بودند، برای دومین روز متوالی تحصن کرده بودند و از حق خود برای اعتراض استفاده کردند… تعداد زیادی از دوستان ما به ناحق زخمی و بازداشت شدند.» این انجمن دانشجویی می‌نویسد: «به نظر می‌رسد سناریویی از پیش طراحی شده برای خفه‌کردن صدای دانشجویان معترض وجود داشته و دانشگاه شریف قرار بوده محل عبرت بقیه دانشگاه‌های کشور و البته عقده‌گشایی‌های اقلیتی تندرو شود. انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه شریف در پایان نیز خواستار آزادی همه دانشجویان بازداشتی، عذرخواهی رسمی مسئولان، تضمین مکتوب مبنی بر وجود امنیت برای دانشجویان در دانشگاه و… شده است.