پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | گذشته راهنمای قابل اطمینانی برای آینده نیست

.

گذشته راهنمای قابل اطمینانی برای آینده نیست





گذشته راهنمای قابل اطمینانی برای آینده نیست

۳۰ شهریور ۱۴۰۱، ۱۰:۱۰

آب برای همه فعالیت‌های انسان، اهمیت اساسی دارد. کمبود آب در نقاط مختلف جهان و احتمال بروز اختلال اقتصادی، بحران غذا، تنش‌های اجتماعی و حتی جنگ ناشی از کمبود آب، بدین معنا است که در دهه‌های آتی، چالش‌های مرتبط با آب از چالش‌های ناشی از کاهش ذخایر نفت پیشی خواهد گرفت. واقعیت این است که دورنمای مشکل آب، بسیار نگران‌کننده‌تر از وضعیت انرژی است. نخست، برخلاف نفت و زغال‌سنگ، آب تنها یک کالا نیست، بلکه پایه حیات است. تصمیمات ما درباره آب- چگونگی استفاده، تخصیص و مدیریت آن- تصمیمات اخلاقی است و تعیین‌کننده بقای بیشتر گونه‌های سیاره زمین، از جمله خود انسان است. دوم، برخلاف نفت و زغال‌سنگ، آب هیچ جایگزینی ندارد. اقتصاد جهانی در حال گذار از سوخت‌های فسیلی است، ولی دوره‌ای برای گذار از آب قابل تصور نیست، و سوم، از طریق آب است که ما اثرات تغییر اقلیم را به مستقیم‌ترین شکل آن تجربه خواهیم کرد.
اقلیم‌شناسان نسبت به سیل‌ها و خشکسالی‌های شدیدتر و تغییر الگوها بارش که برخی نواحی خشک را خشک‌تر و نواحی پرباران را پرباران‌تر خواهد ساخت هشدار می‌دهند. همچنین نسبت به ذوب یخچال‌ها و پهنه‌های یخی هشدار می‌دهند که ظرف چند دهه می‌تواند جریان رودخانه‌ها را شدیداً تقلیل دهد. نزدیک به یک سوم جمعیت جهان به رودخانه‌ها وابسته هستند.
اثرات تغییر، فرضیات اساسی و دیرینه برنامه‌ریزی و مدیریت آب را زیر سئوال برده است. در سال 2008 هفت دانشمند سرشناس آب در مجله Science با استدلال قانع‌کننده نشان دادند که فرض «تغییرناپذیری»- مفهومی بنیادی که معتقد است سیستم‌های طبیعی در یک چارچوب تغییرناپذیر نوسان می‌کنند- دیگر برای شناخت سیستم‌های آب اعتبار ندارد. به بیانی دیگر، وقتی موضوع آب در میان باشد، گذشته دیگر راهنمای قابل اطمینانی برای آینده نیست. بر این اساس باید گفت که داده‌ها و ابزارهای آماری به کاررفته برای برنامه‌ریزی سرمایه‌گذاری در ساخت سدها، سازه‌های کنترل سیل، پروژه‌های انتقال آب و دیگر زیرساخت‌های آبی، دیگر قابل اعتماد نیستند.
این موضوع فقط مشکل برنامه‌ریزان و مدیران آب نیست، بلکه پرسش‌های بسیار جدی را درباره سلامت، امنیت عمومی، امنیت غذایی و مدیریت ریسک پیش می‌کشد. برای نمونه، آیا سیل‌بندها می‌توانند مانع خسارت سیل‌های رودخانه‌ای شوند؟ آیا سد جدید و پرهزینه باید ساخته شود وقتی عمر مفید آن به سبب رسوب ناشی از سیلاب، کمتر و کمتر می‌شود؟ آیا آب آبیاری مزارع تأمین خواهد شد در حالی که جریان رودخانه‌هایی که از برف تغذیه می‌شوند، به تدریج کم می‌‌شود؟ چگونه می‌توان باور کرد که روزی سرچشمه آب به طور کامل خشک خواهد شد؟
چالش‌های آبی پیش روی ما در مقیاس محلی، منطقه‌ای و جهانی، بی‌سابقه هستند. در رویارویی با این چالش‌ها باید در چگونگی استفاده، مدیریت و حتی فکرمان درباره آب، تغییرات بنیادی صورت دهیم. می‌توان امیدوار بود که توانمندی اقتصادی و تکنولوژیکی بتواند آینده‌ای را رقم زند که نیازهای آب و غذا تأمین می‌شود، اکوسیستم‌های سالم به حیات خود ادامه می‌دهند و جوامع، توان مواجهه با تغییر شرایط را خواهند داشت. با این همه، مسیری که در آن قرار داریم، به این وضعیت مطلوب‌تر منتهی نخواهد شد.
مأخذ: Postel, Sandra. 2010. Water: Adapting to a New Normal

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *