پیام ما | هم‌زمان با تحولات جدید برجامی این و آن سوی مرزهای ایران، ابراهیم رئیسی در جریان نشست هفتگی هیات دولت که همزمان با سالروز آغاز به کار دولت برگزار می‌شد، به برجام، مذاکرات هسته‌ای و حتی بحث رفع تحریم‌های اقتصادی ناشی از بن‌بست پرونده هسته‌ای هیچ اشاره‌ای نکرد. این در شرایطی است که سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی و نماینده اتحادیه اروپا از سفر مذاکره‌کنندگان ارشد ایران و 4+1 به وین و ازسرگیری مذاکرات خبر داده‌اند.

یک سال پیش در چنین روزهایی بود که دولت سیزدهم با برگزاری مراسم تحلیف و تنفیذ ابراهیم رئیسی، رسماً آغاز به‌کار کرد. دولتی برآمده از جریانی که ۸ سال پیش از به دست گرفتن قدرت، از راهبرد و رویکرد دیپلماتیک دولت روحانی در مواجهه با پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی انتقادهای تند و تیزی کرده بود. ابراهیم رئیسی و همراهانش به‌خصوص در ماه‌های منتهی به انتخابات ۱۴۰۰، از هر فرصتی برای نقد رویکردهای دولت قبل استفاده کردند. چنان‌که ابراهیم رئیسی بارها در مبارزات انتخاباتی، افزایش نسبی تورم در ۲، ۳ سال پایانی عمر دولت و به‌خصوص پس از خروج دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای را به همان رویکرد اعتدالی و مبتنی‌بر تعامل و گفت‌وگو با جامعه جهانی این دولت نسبت می‌داد و می‌گفت حسن روحانی و یارانش، اقتصاد مملکت را به رویکرد دیپلماتیک خود گره زده و معیشت ملت بی‌گناه را نیز به گروگان گرفته است؛ رویکردی که رئیسی می‌گفت برای تغییرش به میدان آمده و اگرچه مذاکره را مردود نمی‌داند اما اولاً این گفت‌وگوهای دیپلماتیک را به معیشت ملت گره نخواهد زد و ثانیاً با توسعه روابط دیپلماتیک با همسایگان و کشورهای منطقه یا در یک کلام با راهبرد «نگاه به شرق» در سیاست خارجی، مسیر را برای رونق تجارت و اقتصاد مملکت نیز فراهم خواهد کرد. آن‌هم بی آن‌که نیازی غرب و توافق با آنان بر سر پرونده هسته‌ای داشته باشد و نیز بی آن‌که تحریم‌های ناشی از همین فعالیت‌های هسته‌ای، اندک تاثیری بر کار اقتصادی دولت و وضع معیشتی ملت بگذارد و کوچکترین خللی در مسیر سراسر رشد و رونق و گشایش اقتصاد و معیشت ایجاد کند. تا آن‌جا که در آن نخستین نشست خبری خود پس از انتخابات _ که درعین‌حال آخرین نشست خبری او تاکنون نیز هست_ در یکی از کوتاه‌ترین پاسخ‌هایی که شاید جهان از یک رئیس‌جمهوری به یاد دارد، «احتمال مذاکره مستقیم با رئیس‌جمهوری دموکرات ایالات متحده برای رفع‌تحریم‌ها و احیای برجام» را با بیان تنها یک کلمه رد کرد و گفت: «خیر!»
او دیروز در جریان نشست هفتگی هیات دولت که همزمان با فرارسیدن سالروز آغاز به کار دولتش برگزار می‌شد، از این هم فراتر رفت و درباره «برجام»، «مذاکرات هسته‌ای» و «رفع تحریم‌ها» سخن نگفت. آن هم در روزهایی که شاید اگر تنها قرار به فهرست کردن سرخط اخبار برجامی باشد و صرفاً بخواهیم در حد اشاره به تحولات داخلی و جهانی مرتبط با پرونده هسته‌ای و برجام ظرف ۴۸ ساعت گذشته بپردازیم، احتمالاً ناچاریم باقی موضوعات و اخبار سیاسی داخلی و خارجی این ۴۸ ساعت را کنار بگذاریم و تمامی این یک صفحه روزنامه را به موضوع برجام اختصاص دهیم.

باشگاه خبرنگاران جوان در گزارشی از «جزئیات تازه‌ای» خبر داده که این خبرگزاری وابسته به صداوسیمای جمهوری اسلامی از آن به‌عنوان «برجام جدید» یاد کرده است. برجامی که البته ظاهراً «همان متنی است که اسفندماه ۱۴۰۰ نهایی شده» و «امضای ۶ کشور پای آن، منتظر ارائه تضمین‌های آمریکا به ایران و اعلام خبر توافق از سوی اتحادیه اروپا و ایران بود»؛ تفاهمی که محمدجواد ظریف در ماه‌های پایانی دولت حسن روحانی به آن دست یافت

«ادامه اعلام‌موضع سران کشورهای جهان درباره برجام در دهمین کنفرانس بازبینی پیمان منع اشاعه هسته‌ای در سازمان ملل»، «توییت نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات احیای برجام درخصوص ازسرگیری این مذاکرات و سفر مذاکره‌کنندگان ایرانی و غیرایرانی به وین»، «تایید این خبر درمورد سفر علی باقری‌کنی و هیات مذاکره‌کنندگان ایران»، «تاکید رئیس و سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران بر صلح‌آمیز بودن فعالیت هسته‌ای جمهوری اسلامی و پافشاری بر احقاق حقوق هسته‌ای ایران»، «رونمایی از دستاوردهای جدید هسته‌ای جمهوری اسلامی در روزهای پیش‌رو»، «تاکید سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا بر عدم موافقت بایدن با رفع‌تحریم و حذف نام سپاه از فهرست سازمان‌های تروریستی»، «بیانیه جدید وزارت خزانه‌داری ایالات متحده درخصوص نقض تحریم‌های آمریکا ازسوی شرکت هواپیمایی ماهان و تاکید بر مصادره هواپیمای باربری ونزوئلایی که در آرژانتین متوقف شده»، «تاکید سفیر ژاپن در تهران بر کاهش حجم مبادلات اقتصادی این کشور پیرو تحریم‌هایی که وزارت خزانه‌داری امریکا در ۶ بند صادر کرد»، «گفت‌وگوی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مدیرکل بخش کنترل تسلیحاتی وزارت خارجه چین درباره پرونده هسته‌ای ایران»، «مذاکرات مشابه وزیران خارجه عراق و عربستان سعودی با وزیر خارجه فرانسه» و «تاکید چند نفر از نمایندگان مجلس انقلابی بر عدم نرمش در مذاکرات هسته‌ای» و البته «اظهارات اخیر فرمانده‌کل سپاه درخصوص توان موشکی جمهوری اسلامی و ۱۰۰ هزار موشکی که به‌گفته سردار سلامی هم‌اکنون در لبنان آماده شلیک هستند»، بخشی از تحولات و خبرهایی است که تنها در حدود ۲۴ ساعت اخیر روی خروجی خبرگزاری‌ها و منابع خبری قرار گرفته است. در روزهای گذشته دست‌کم سه مقام ارشد کشور ازجمله روسای شورای راهبردی سیاست خارجی و سازمان انرژی اتمی از توان جمهوری اسلامی برای ساخت سلاح هسته‌ای سخن گفته و البته تاکید کردند که به‌موجب فتوای رهبر انقلاب، ایران به این سو نخواهد رفت. هرچند همین دیروز یکی از نمایندگان مجلس انقلابی در سخنانش در راستای حمایت از راهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی در مذاکرات احیای برجام، تا آن‌جا پیش رفت که از احتمال تغییر فتوای رهبری در صورت صلاحدید ایشان نیز سخن گفت.

محمدرضا صباغیان که در ردیف نمایندگان تندروی مجلس یازدهم قرار نمی‌گیرد، دیروز در تذکری در صحن علنی مجلس گفته است: «دشمن بداند اگر گستاخی و تهدید آن ادامه یابد، در زمینه سلاح هسته‌ای که زورگویان دارند، از رهبر معظم انقلاب اسلامی خواهیم خواست که اگر صلاح بدانند استراتژی و فتوای ساخت سلاح هسته‌ای تغییر یابد و این برای جوانان ایرانی بسیار آسان خواهد بود.»

در حالی که رئیس و سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران با تاکید بر صلح‌آمیز بودن فعالیت هسته‌ای جمهوری اسلامی و پافشاری بر احقاق حقوق هسته‌ای ایران، از رونمایی از دستاوردهای جدید هسته‌ای جمهوری اسلامی در روزهای پیش‌رو خبر دادند، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا بر عدم موافقت بایدن با رفع‌تحریم و حذف نام سپاه از فهرست سازمان‌های تروریستی تاکید کرد

این مواضع در حالی مطرح می‌شوند که در آستانه برگزاری دور تازه مذاکرات احیای برجام در وین، باشگاه خبرنگاران جوان در گزارشی از «جزئیات تازه‌ای» خبر داده که این خبرگزاری وابسته به صداوسیمای جمهوری اسلامی از آن به‌عنوان «برجام جدید» یاد کرده است. برجامی که البته ظاهراً همان‌طور که ماه‌هاست به‌طور غیررسمی و تلویحی عنوان شده، «همان متنی است که اسفندماه ۱۴۰۰ نهایی شده» و «امضای ۶ کشور پای آن، منتظر ارائه تضمین‌های آمریکا به ایران و اعلام خبر توافق از سوی اتحادیه اروپا و ایران بود»؛ تفاهمی که محمدجواد ظریف در ماه‌های پایانی دولت حسن روحانی به آن دست یافته بود. حالا این‌طور که پیداست این یک سال وقفه در امضای توافقی که بسیاری از ناظران معتقدند اگر ظرف چند روز آینده و در مذاکراتی که به‌زودی در وین برگزار می‌شود، نهایی نشود، احیای دوباره آن در فرصتی دیگر دور از ذهن به نظر می‌رسد.