پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | صنعت مد پلاستیک را جایگزین الیاف طبیعی کرد

منتقدان «ائتلاف پوشاک پایدار» می‌گویند شاخص پایداری صنعت مد مخدوش است

صنعت مد پلاستیک را جایگزین الیاف طبیعی کرد

غول‌های صنعت مد شاخصی را به‌وجود آوردند تا تلاش کنند الیافی را که با سوخت‌های فسیلی به‌دست می‌آید با الیاف طبیعی جایگزین کنند





صنعت مد پلاستیک را جایگزین الیاف طبیعی کرد

۲۹ خرداد ۱۴۰۱، ۰:۰۰

نرم است و صد در صد گیاهی. با چرم مو نمی‌زند. اما از سوخت‌های فسیلی درست شده است. استفاده از مواد اولیه ارزان‌قیمت و مبتنی بر نفت، صنعت مد را دگرگون کرده است. تغییر نام تجاری الیاف مصنوعی یا سنتتیک مانند چرم پلاستیکی به نام‌های هیپی‌تری مانند «چرم کاملا گیاهی» یا چرم وگان، بازاریابی شاهکاری بود تا محسنات محیط زیستی این مواد را نشان دهد.
برای ارزیابی پیامدهای محیط زیستی هر نوع پارچه و الیافی، تعدادی از برندهای بزرگ و فروشندگان مد در دنیا گرد هم آمدند تا یک سیستم رتبه‌بندی بسیار پرنفوذ را درست کنند. این سیستم که شاخص هیگ (Higg) نام دارد، سال ۲۰۱۱ با پیشرو بودن فروشگاه زنجیره‌ای والمارت و برند پاتاگونیا به وجود آمد تا ردپای محیط زیستی برندهای مد را اندازه‌گیری کند. آنها سعی داشتند تا در نهایت به سازگار شدن صنعت مد با محیط زیست کمک کنند تا به اقداماتی مانند مصرف آب کمتر برای تولید کفش یا لباس یا حذف استفاده از مواد شیمیایی مضر توجه بیشتری شود.

 

منشا الیاف مصنوعی سوخت‌های فسیلی است
شاخص هیگ به جای پنبه، پشم یا چرم، تمایل بسیاری به الیاف مصنوعی دارد که از سوخت‌های فسیلی درست می‌شوند. اما حالا کارشناسان مستقل به همراه نمایندگان صنایع الیاف طبیعی انتقادات بسیاری را درباره این شاخص مطرح کرده‌اند و می‌گویند که این شاخص استفاده از الیاف مصنوعی را از نظر محیط زیستی مطلوب می‌داند؛ بدون اینکه اشاره‌ای به عواقب محیط زیستی الیاف مصنوعی داشته باشد.
ورونیکا بیتس کاساتلی، تحلیلگر صنعت مد و منتقد ادعاهای سازگاری با محیط زیستی این صنعت، می‌گوید: «این شاخص، با این توصیف که الیاف مصنوعی سازگارترین گزینه است، انتخاب کمپانی‌های مد را توجیه می‌کند».
شاخص پایداری صنعت مد مخدوش است
«ائتلاف پوشاک پایدار» نهادی است که با ۱۵۰ برند عضو خود، شامل H&M و نایک و غول‌های خرده‌فروش مانند آمازون و فروشگاه زنجیره‌ای تارگت، شاخص هیگ را اداره می‌کند. این موسسه می‌گوید که برای شاخص هیگ از داده‌هایی استفاده می‌شود که از منابع خارجی بوده و از لحاظ علمی بازبینی شده‌اند. جرمی لاردو، معاون رئیس شاخص هیگ در این موسسه می‌گوید که سال‌ها کار و تلاش جمع‌آوری می‌شود تا بهترین داده‌های به روز شده در دسترس قرار بگیرند. اما منتقدان می‌گویند که این موسسه برخی از داده‌های خود را از تحقیقاتی کسب می‌کند که بودجه آنها به وسیله صنایع الیاف مصنوعی تامین شده است؛ صنایعی که اجازه دسترسی کامل برای سنجش مستقل عملکردشان نمی‌دهند.

شاخص هیگ پلی‌استر را به عنوان الیافی پایدار رتبه‌بندی می‌کند. برای این رتبه‌بندی از داده‌های تولید پلی‌استر در اروپا استفاده شده که به وسیله گروه صنایع پلاستیک این قاره ارائه می‌شود. اما بیشترین پلی‌استر مورد استفاده دنیا در آسیا تولید می‌شود که معمولا دارای شبکه انرژی آلاینده‌تری است و تحت قوانین محیط زیستی آسان‌گیرتری قرار دارد

پلی‌استر به عنوان الیاف پایدار
شاخص هیگ پلی‌استر را به عنوان الیافی پایدار رتبه‌بندی می‌کند. برای این رتبه‌بندی از داده‌های تولید پلی‌استر در اروپا استفاده شده که به وسیله گروه صنایع پلاستیک این قاره ارائه می‌شود. اما بیشترین پلی‌استر مورد استفاده دنیا در آسیا تولید می‌شود که معمولا دارای شبکه انرژی آلاینده‌تری است و تحت قوانین محیط زیستی آسان‌گیرتری قرار دارد.
رتبه‌بندی هیگ برای الاستین که به لاکرا یا اسپندکس هم شناخته می‌شود، برگرفته از مطالعه‌ای بود که به وسیله اینویستا، بزرگترین تولیدکننده الاستین در دنیا منتشر شده بود. اینویستا تا سال ۲۰۱۹ زیرمجموعه صنایع کوک یا Koch بود که در زمینه صنایع نفتی و پتروشیمی فعالیت می‌کند.
شاخص هیگ حدود یک دهه پیش در پاسخ به افزایش گرایش بیشتر مصرف‌کنندگان به محصولات پایدار و سازگار با محیط زیست و نگرانی آنها نسبت به رفاه حیوانات به وجود آمد؛ دورانی که با پیشرفت‌های الیاف‌های مصنوعی همزمان بود، الیافی که نه تنها ارزان‌قیمت بودند بلکه ویژگی‌هایی داشتند که خریداران به دنبال آنها بودند، ویژگی‌هایی مانند الاستیسیته یا بهبود در توانایی دفع تعریق.
در هیات مدیره شاخص هیگ که بر این شاخص نظارت می‌کنند، مالکان برندهای لباسی نشسته‌اند که از دو ترند بزرگ در دنیای مد و پیشرفت در دنیای الیاف مصنوعی سود برده‌اند؛ مد سریع و پوشاک ورزشی. H&M یکی از برندهایی است که پروفایل سازگاری با محیط زیست برخی از محصولات خود را که بر اساس شاخص هیگ مشخص شده در کنار محصول مورد نظر به نمایش می‌گذارد.
پایداری الیاف مصنوعی گمراه کردن خریدار
برت ماتیوز، سردبیر مجله Apparel Insider که در حوزه تخصصی صنعت مد در دفتر خود در لندن کار می‌کند می‌گوید که بیشتر اعضای شاخص هیگ از برندهای مدی تشکیل شده‌اند که بیشتر از پلی‌استر استفاده می‌کنند. ماتیوز می‌گوید: «پس به نفع آنهاست که پلی‌استر رتبه‌بندی خوبی داشته باشد.» اما به گفته ماتیوز برای این موضوع از داده‌های موثقی استفاده نشده و در واقع این رتبه‌بندی شاخص هیگ که می‌گوید این الیاف نسبت به الیاف‌های دیگر پایدارترند باعث گمراهی مصرف‌کنندگان می‌شود.
ائتلاف پوشاک پایدار می‌گوید که داده‌های این کمپانی دقیق و همه‌جانبه بوده و با استانداردهای این صنعت هم‌راستاست. به گفته این کمپانی هر گونه شکافی میان تولیدکنندگان پلی‌استر چینی و اروپایی در روند تولید پارچه مانند بافندگی بسیار کوچک است.
شاخص هیگ در حال تبدیل به یک استاندارد عملی جهانی است. قانونگذاران در اروپا قرار است قوانینی را وضع کنند که نشان می‌دهد برندها چگونه باید ادعاهای سازگاری با محیط زیست بودن خود را ثابت کنند. در نیویورک لایحه‌ای در حال بررسی است که برندهای مد را به دلیل نقش‌شان در تغییر اقلیم مسئول بداند. مسئولان صنعت مد می‌گویند که امکان دارد از شاخص هیگ به عنوان معیاری برای این موضوع استفاده می‌شود.
صنعت مدت آلاینده‌تر از پروازهای طولانی
صنعت مد مدت‌هاست که تحت فشار است تا به پیامدهای محیط زیستی فعالیت‌ها و تولیدات محصول خود رسیدگی کند. به گزارش نیویورک تایمز، تخمین‌های سازمان ملل نشان می‌دهد که ۸درصد دی اکسید کربنی که در جو زمین منتشر می‌شود به دلیل فعالیت‌های صنعت مد است. آلودگی که سهم آن حتی از پروازهای بین‌المللی و حمل و نقل دریایی بیشتر است.
الیاف طبیعی مانند پنبه نیز به نوبه خود برای محیط زیست هزینه دارند. کشت پنبه و ابریشم آب بسیاری زیادی لازم دارد و می‌تواند استفاده از آفت‌کش را بالا ببرد. چرم هم می‌تواند از دامداری‌هایی تامین شود که به خوبی مدیریت می‌شوند و هم بر اثر فعالیت‌هایی که به محیط زیست آسیب می‌رساند. چندی پیش نیویورک تایمز در گزارشی تحقیقی نشان داد که چرمی که در خودروهای لوکس آمریکایی به کار می‌رود منجر به جنگل‌زدایی آمازون در برزیل می‌شود.

تخمین‌های سازمان ملل نشان می‌دهد که ۸درصد دی‌اکسید کربنی که در جو زمین منتشر می‌شود به دلیل فعالیت‌های صنعت مد است؛ آلودگی که سهم آن حتی از پروازهای بین‌المللی و حمل و نقل دریایی بیشتر است

شاخص هیگ جهت‌دار است
تولید پلی‌استر و دیگر الیاف مصنوعی از سال ۲۰۰۰ تا حالا ۳ برابر شده و به ۶۰ میلیون تن در سال رسیده. ابریشم و پشم در همین بازه زمانی کاهش پیدا کرده و مصرف پنبه نسبتا افزایش پیدا کرده است.
تولیدکنندگان الیاف طبیعی می‌گویند که شاخص هیگ بر اساس داده‌هایی از منابع سوال‌برانگیز، گرایش به سمت الیاف مصنوعی را برای محیط زیست مثبت می‌داند. مثلا رتبه پایین ابریشم در این شاخص بر اساس تحقیقی است که سال ۲۰۱۴، محققان دانشگاه آکسفورد از ۱۰۰ ابریشم‌کار انجام دادند که تمام تجارت آنها به میزان آبیاری تنها در یک ایالت هند بستگی داشت. میگل آستودیلو که نویسنده این تحقیق است می‌گوید که نمی‌دانسته شاخص هیگ از آن استفاده کرده. آستودیلو همچنین می‌گوید تحقیق او درباره ابریشم هندی به منظور استفاده داخلی بوده و نشانگر تولیدات جهانی آن نیست.
کمیسیون بین‌المللی نوغان‌داران که نماینده ۲۱ کشوری است که ابریشم تولید می‌کنند سال گذشته شکایتی را در کمیسیون تجارت فدرال ثبت کرد که رتبه‌بندی هیگ را به تخریب قابل توجه صنایع الیاف طبیعی محکوم می‌کند.
چرم گیاهی که معمولا از ماده شیمیایی پلی‌اورتان درست می‌شود، نوعی از پلاستیک است که در شاخص هیگ رتبه بالایی دارد. اما مقامات صنعتی می‌گویند که پیامدهای ناخودآگاه تولید این چرم بسیار زیاد است. اگرچه چرم با الیاف مصنوعی جایگزین می‌شود اما مصرف گوشت همچنان به گونه‌ای بالاست که پوست حیوانات سلاخی شده روی دست باقی می‌ماند. بسیاری از این پوست‌ها در زباله‌ها دفن می‌شوند.

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *