سایت خبری پیام ما آنلاین | ترکیه و تشدید آثار تغییر اقلیم در غرب آسیا

ترکیه و تشدید آثار تغییر اقلیم در غرب آسیا





۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۱، ۰:۰۰

ترکیه در زمره کشورهایی قرار می‌گیرد که آثار تغییر اقلیم در آن مشهود است. دریاچه‌های خشک و خشک‌شدن دلتای برخی رودخانه‌ها و خشکسالی و لیزاب در دریای مرمره، تجربه روزهای بسیار گرم و رسیدن آب استانبول به پایین‌ترین سطح خود در پانزده سال اخیر و افزایش دمای دریای سیاه و سیلاب و … همگی موید این مسئله هستند. گرایش‌های ترکیه به توسعه‌یافتگی و اقتصاد در حال‌توسعه روند تطابق با تغییر اقلیم و مقابله با آن را کند کرده است. ترکیه تغییر اقلیم را به‌عنوان معضل جهانی پذیرفته و پشتیبانی می‌کند اما به تعهدات و قوانینی که رشد اقتصادی‌اش را متوقف کرده یا با مشکل مواجه کند به دیده تردید می‌نگرد یا از پذیرش بی‌چون‌وچرای آن سر باز می‌زند. دولت ترکیه جایگاه کشورش را در توافقنامه محیط زیستی پاریس ۲۰۱۵ دور از انصاف می‌داند و به رسمیت نمی‌شناسد و…

معتقد است سهم ترکیه در تولید گازهای گلخانه‌ای و گرمایش زمین قابل‌توجه نیست. دولت ترکیه، کشورش را عامل تغییر اقلیم و محق پذیرش محدودیت‌ها نمی‌داند و مصمم است تا در عرصه سیاست جهانی موقعیت و شرایط عادلانه بیابد. از سوی دیگر ترکیه حمایت و تلاش در راستای کاهش آثار تغییر اقلیم و جلوگیری از آن و مشارکتی مشابه اروپا در طرح‌ها را منوط به دریافت کمک‌های بین‌المللی می‌داند.پس از اجلاس اقلیمی موسوم به کاپ ۲۶ در گلاسکو در نوامبر ۲۰۲۱، ترکیه در فهرست کشورهایی قرار می‌گیرد که اقدامات در راستای کاهش گازهای گلخانه‌ای را سختگیرانه می‌دانند. همه این مسائل در شرایطی است که مشاورین اقلیمی ترکیه و مذاکره‌کنندگان ارشد بارها به تأثیر تغییرات آب‌وهوایی بر دسترسی به غذا و ناکافی بودن آب رودخانه‌ها برای آبیاری زمین و ایجاد خلل در کشاورزی و دامداری تاکید داشته‌اند. تلاش دولت در داخل متمرکز بر افزایش آگاهی مردم درباره آثار تغییر اقلیم نیست. رسانه‌ها عمدتاً بر مسائلی چون خشکسالی و کشاورزی و بحران آب و راهکارهای صرفه‌جویی در مصرف آب و اصلاح الگوی مصرف متمرکز هستند. راهکارهای دولت ترکیه در مواجهه با این معضل کوتاه‌مدت است. ترکیه به‌منظور تأمین انرژی از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر اقدام کرده است ولی همواره بر مصرف سوخت‌های فسیلی اتکا دارد. راهکارهای دولت ترکیه در قبال چالش‌های محیط زیستی مورد انتقاد کارشناسان داخلی و خارجی است و برخی کارشناسان بر این اعتقادند که عملکرد دولت در این حوزه کارایی کافی ندارد. مخالفان دولت نیز بارها به تغییر اقلیم به‌عنوان عامل اصلی وقوع سیل در شمال ترکیه اشاره کرده‌اند. این در حالی است که دولت تلاشی برای بیان علت نکرده است. از دید کارشناسان، طرح‌های دولتی به‌منظور تدوین قوانین پیرامون تغییر اقلیم اصولی و کاربردی و کافی نیستند و آن‌طور که باید به مسائل محیط ‌زیست اولویت داده نمی‌شود. با این ‌همه، آتش‌سوزی‌ها و آسیب‌های ناشی از خشکسالی بر مردم شرق و جنوب شرق ترکیه تا حدودی افکار عمومی را به سمت تغییر اقلیم سوق داده است. ترکیه به‌قصد افزایش نفوذ سیاسی و کسب قدرت در خاورمیانه و غرب آسیا در صدد ایجاد هژمونی مبتنی بر آب است. درهم‌تنیدگی آب و امنیت در تعاقب پیش‌بینی بحران‌های منطقه ترکیه را بر آن داشته تا به این عنصر حیاتی به دیده ابزاری سیاسی بنگرد. سدسازی و اقدام به آبگیری سدها از جمله اقداماتی است که کشورهای همسایه فشارهایی را تحمیل کرده است. خشکسالی و بی‌آبی در عراق و نابودی تالاب‌های عراق و سوریه و … و بحران ریزگردها و انتقال ذرات گردوغبار با باد به کشورهایی نظیر ایران از پیامدهای سدسازی‌های ترکیه است. اوضاع نابسامان خاورمیانه مانع از جلوگیری سدسازی‌ها روی دجله و فرات و مواجهه صحیح منطقه‌ای با این معضل بوده است. مطابق قوانین بین‌المللی باید اقداماتی صورت گیرد تا ترکیه موازین، تعهدات، اصول و قوانین و چهارچوب‌های مرتبط با حقابه رودها را بپذیرد. از انسداد آب متعلق به کشورهای محق بپرهیزد و از نبود ثبات سیاست‌های محیط زیستی و بی‌توجهی منطقه به تغییر اقلیم به‌عنوان فرصتی برای توسل به ابزار آب سوءاستفاده نکند.ادامه پافشاری ترکیه و تداوم وضعیت کنونی و عدم رهاسازی آب به پایین‌دست می‌تواند آثار منفی تغییر اقلیم را برای کشورهای غرب آسیا تشدید کرده و به تهدیدات منطقه‌ای و مناقشات ابعاد تازه‌ای ببخشد و بستر را برای بروز منازعات منطقه‌ای فراهم کند.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *