اهمیت مذاکره ایران و افغانستان درباره فراهرود و هاروترود
۶ بهمن ۱۴۰۰، ۰:۰۰
منابع آبی کشور افغانستان با در نظر داشتن جغرافیای طبیعی آن به سه حوضه آبریز عمده تقسیم میشود. 1) حوضه آبریز پامیر و شمال کوههای هندوکش با 22 میلیارد متر مکعب آورد سالیانه که در نهایت به آمودریا در شمال افغانستان وارد میشود، 2) حوضه آبریز جنوب کوههای هندوکش با 21 میلیارد متر مکعب آورد سالیانه که وارد کشور پاکستان میشود و 3) حوضه آبریز هلمند و هریرود که به شرق و جنوب شرقی ایران یعنی تالاب هامون وارد میشود. در حوضه آبریز هلمند که به تالاب هامون ختم میشود، عمدتا دو منبع آبی وجود داشته که از نظر حجم آب ابتدا رودخانه هیرمند و بعد دو رودخانه فراه و هاروت با حجم رواناب متوسط سالیانه در حدود 1/5 میلیارد متر مکعب قابل ذکر است.
رودخانه فراه در غرب افغانستان جاری بوده و از سرچشمه خود تا تالاب هامون دارای 560 کیلومتر طول است. این رودخانه ابتدا وارد قسمت شمالی تالاب هامون که به هامون صابری معروف بوده وارد شده و سپس به پیکره اصلی هامون میپیوندد. از سالیان دور ایده اجرای یک سد مخزنی در فراهرود و بالادست شهر فراه و منطقهای به نام بخشآباد برای توسعه کشاورزی استان فراه در برنامههای مقامات افغانستانی قرارداشته تا اینکه آغاز عملیات اجرایی سد بخشآباد با حجم 1 میلیارد متر مکعب در سال 2019 و با فرمان اشرف غنی رئیس جمهور وقت آغاز شد که البته با توجه به تحولاتی که در این کشور روی داد تا این تاریخ کارهای اجرایی بسیار جزیی برای اجرای این سد انجام شده است. رودخانه هاروت هم که مربوط به حوضه آبریز هلمند بوده از سرچشمه خود یعنی ارتفاعات سیاه کوه تا تالاب هامون دارای حدود 400 کیلومتر طول بوده که بعد از آبیاری دشت حاصلخیز شیندند و گذر از منطقه قلعه گاه از غرب رودخانه فراه وارد هامون صابری شده و در نهایت به پیکره اصلی تالاب هامون وارد میشود.تالاب هامون از سه تالاب به نامهای پوزک، صابری و هامون هلمند تشکیل شده که در زمان آبگیری این سه تالاب به هم پیوسته و تالاب مشترک ایران و افغانستان را تشکیل میدهند. کشور ایران از مهمترین رودخانه ورودی به هامون یعنی هیرمند دارای حقآبه بوده که در سال 1351 بین دو دولت منعقد شده و بر این اساس طبق یک جدول زمانی مقرر شده سالیانه 820 میلیون مترمکعب بابت شرب و کشاورزی از طرف دولت افغانستان به طرف هامون و از طریق سد کجکی رهاسازی شود. در قرارداد مذکور نامی از حق آبه تالاب هامون که در واقع سیلابهای میان حوضه هستند برده نشده ولی فیالواقع به طور عرفی این سیلابها جزو حقوق تالاب بوده که باید به طور آزادانه به طرف هامون روانه شوند. اما در مورد فراهرود و هارووترود که بعد از رودخانه هیرمند، عمده ترین حجم رواناب را در میان رودخانههای منتهی به تالاب هامون دارند تاکنون هیچ قرارداد و توافقنامهای بین دو کشور منعقد نشده و بر همین اساس بوده که طرحهای توسعهای در بالادست این دو رودخانه مد نظر مقامات افغانستانی قرار گرفته است.با توجه به اینکه هامون صابری قسمتی از تالاب هامون محسوب شده و برای احیای تالاب هامون، آبگیری هامون صابری هم برای سیستان دارای اهمیت است و هم برای دولت افغانستان که دو سوم این هامون در خاک آن کشور واقع شده لذا پیشنهاد میشود که دولت جمهوری اسلامی ایران مذاکره با دولت افغانستان را درباره پرهیز از اجرای هرگونه مانع اعم از طرحهای سدسازی مانند سد بخشآباد یا کانالهای انتقال آب در دستور کار خود قرار داده و با جدیت این موضوع را دنبال کند. شاید از این طریق بتوان تضمینهای لازم برای ورود سیلابهای این دو رودخانه را به هامون صابری از افغانستان کسب کرد. البته قابل ذکر است که در مذاکرات دیپلماتیک باید توجه کافی به شغلهای جایگزین و توسعه زیرساختها در استان فراه از طرف دولت ایران به عمل آمده تا بتوان از ورود روانابهای فراهرود و هاروترود به هامون صابری مطمئن شد و همواره در نظر داشته باشیم که یک قرارداد برد- برد در مورد تداوم احیای هامون صابری به نفع دو کشور همسایه است.
برچسب ها:
آب، افغانستان، ایران، تالاب هامون، حقابه هامون، خشکی هامون، هامون
مطالب مرتبط
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- چاپ ترافارد؛ هر آنچه که باید درباره این نوع چاپ دستی بدانید
- اقدامات لازم برای اسباب کشی و جابجایی منزل
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی
- مقاصد جذاب و معروف برای کمپ زدن در طبیعت
- 8 نمایندگی تعمیر پکیج ایران رادیاتور در تهران + اطلاعات تماس بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید