سیرچ منطقه لرزه خیز استان کرمان
۲۷ دی ۱۴۰۰، ۰:۰۰
ساعت 17:05 روز شنبه 25 دیماه امسال زلزلهای با بزرگای 4.5 در فاصله 40 کیلومتری کرمان و 5 کیلومتری سیرچ رخ داد. این محل تلاقی گسلهای سیرچ و گلباف در شرق کرمان رخ داده و پهنه ای بسیار لرزه خیز است. امسال چهلمین سالروز زلزله های مهم گلباف و سیرچ در همین پهنه بود. زمینلرزه ۲۱ خرداد ۱۳۶۰ (۱۱ ژوئن ۱۹۸۱) گلباف، زمینلرزه مخرب و ویرانگر دیگر استان کرمان است که بزرگای آن ۶.۸ بوده و در اثر آن شهر گلباف به کلی ویران شد. این زلزله ۱۰۷۱ نفر کشته و ۴ هزار نفر مجروح به همراه داشت، حداکثر جابهجای قائم گسل گلباف در زلزله ۲۱ خرداد سال ۱۳۶۰ حدود ۱۰ سانتیمتر (شرق گلباف) بود. در این زمینلرزه حدود ۱۶ کیلومتر از گسل گلباف جابهجا شد. زمینلرزه ۶ مرداد ۱۳۶۰ هـ.ش (۲۸ ژوئیه ۱۹۸۱ میلادی) سیرچ، (چهار فرسنگ) با بزرگای ۷.۱ از نظر بزرگا مهمترین زلزله ثبت شده تاکنون در استان کرمان است. در اثر این زمینلرزه ۱۳۰۰ نفر کشته، ۹۱۵ نفر زخمی و ۲۵ هزار نفر در ناحیه چهار “فرسنگ” (فرسخ)، “سیرچ”، “هشتادان”، “فندقا”، “شهداد” و آبادیهای اطراف آنها بیخانمان شدند. گسل فشاری شهداد گسلی کواترنر با راستای شمال غربی – جنوب شرقی، مرز جنوبغربی دشت لوت را در شرق کرمان شکل میدهد. این گسل جوان در تمامی مسیر خود مرز رسوبات کواترنر را مشخص میکند در پهنههای دیگر لرزه خیز کرمان ، از ۲۹ مهر تا ۱۰ آبان سال ۹۵ شهرستان زرند بیش از ۱۰۰ بار لرزید که دو مورد لرزههایی با بزرگای ۴.۵ و ۴.۷ بود. زلزلههای شمال کرمان که در ۹، ۲۲ و ۲۳ آذر ۹۶ در چترود و شرق هجدک، زرند و ناحیه کوهبنان عمدتا با سه زمینلرزه با بزرگای ۶ شناخته میشود و پسلرزههای آن هنوز ادامه دارد در سابقه لرزهخیزی کرمان در سده نوزدهم نیز چنین پیشینهای وجود داشته است، زمینلرزه آذر ۱۲۳۳ هـ.ش (نوامبر ۱۸۵۴ میلادی) خورجند از جمله آن است این زمینلرزه در ۴۰ کیلومتری شمال خاور کرمان به وقوع پیوسته و سبب ویرانی کامل این آبادی و خسارات قابل توجهی به روستاهای “درختنگان”،”ده شیر” و “دوران” شد. این زلزله در کرمان احساس شده و به نظر میرسد که در اثر جنبش گسل “لکرکوه” روی داده است.
زمینلرزه ۲۸ دی ۱۲۴۲ هـ..ش (۱۷ ژانویه ۱۸۶۴میلادی) چترود را از دیگر زلزلههای استان کرمان است. زمینلرزه ویرانگر در شب ۷ شعبان ۱۲۸۰ هـ.ق تلفات انسانی بسیاری را در چترود و آبادیهایی که در شمال خاوردشت قرار داشتند، به بار آورد. این زلزله آسیبهای چشمگیری به کرمان رسانید به طوری که ایوان جامع مظفر فروریخت و به دیوارهای “قبه سبز” نیز آسیب رسید. بزرگای این زلزله را ۶ تعیین کردهاند.
زمینلرزه ۱۲۵۵ هـ..ش (۱۸۷۷میلادی) “سیرچ-حسن آباد” (چترود-سرآسیاب) خسارات سنگینی به بار آورد به گونهای که در روستاهای “آبگرم”، “سیرچ”، “حسن آباد”، “ده قلی” و “هشتادان” خانهها خراب شد و چشمههای معدنی خشک شدند.
زمینلرزه ۲ خرداد ۱۲۷۶ هـ.ش (۲۷ می ۱۸۹۷ میلادی) کرمان- چترود (قبه سبز) “چترود” و خانههای سرآسیاب و بیشتر آسیابهای این منطقه را ویران کرد، ضمن آنکه منابع تأمین آب قطع شد و بیشتر مردم کرمان به حومه شهر پناه بردند. گنبد “قبّه سبز” فروریخت و به ساختمان “باغ ناصریه” و “سقف تکیه تعزیه” نیز آسیب وارد شد. پس از رویداد زلزله، روستاهای پیرامون چترود متروک رها شده و بازماندگان زمینلرزه در کرمان استقرار یافتند. بزرگای این لرزه ۵.۵ برآورد شد.
زمینلرزه ۱۲ شهریور ۱۳۴۸ هـ.ش (۲ سپتامبر ۱۹۶۹ میلادی) سیرچ را از دیگر رخدادهای لرزهای این منطقه است. با بزرگای ۵.۳ در سیرچ رخ داد و در کرمان احساس شد و خسارات مختصری به وجود آورد، علاوه بر آن این زلزله در “ماهان” و “خبیض” به شدت احساس شد. زمینلرزه ۲۹ آذر ۱۳۵۶ هـ.ش گیسک زرند (باب تنگل) (۱۹ دسامبر ۱۹۷۷ میلادی) بزرگای ۵.۹ در عمق ۳۱ کیلومتری زمین در کرمان رخ داد. این زمینلرزه که پیش از آن دو پیشلرزه شدید روی داده بود، چند روستا را در منطقه زرند ویران کرد و موجب کشته شدن ۶۶۵ نفر و مجروح شدن ۲۶۰ تن شد.
این زمینلرزه روستاهای “درتنگل”، “گیسک” و “سرباغ” را ویران کرد و مسبب آن بخشی از گسل “کوهبنان” بود که درست از پشت این روستاها، از ۸ کیلومتری شمال شرق زرند، میگذرد.
زلزله ویرانگر 5 دیماه 1382 بم با بزرگای 6.5 (پرتلفات ترین زلزله قرن اخیر ایران) و ۴ اسفند ۱۳۸۳ داهوئیه زرند را از دیگر زلزلههای مهم استان کرمان هستند. زلزله داهوئیه با بزرگای ۶.۵ در شرق شهر زرند موجب ۶۱۲ نفر کشته و حدود ۱۴۰۰ نفر مجروح شد .
این گسل در داهوئیه به گسل کوهبنان میرسد، در طول جاده “اسلامآباد – حتکن” موارد زیادی سنگریزش مشاهده شد که در یک مورد باعث سقوط قطعه سنگی با وزن تقریبی ۱۵۰ تن بر سطح جاده و آسیب رساندن و بسته شدن راه دسترسی به چند روستای تخریب شده در زلزله در روز اول حادثه شد.
در نقاط مختلف جاده مذکور، ترکهایی در شیروانیهای کناری جاده با احتمال مربوط بودن به زمینلغزه بالقوه و همچنین اختلاف نشست در سطح جاده در طرفین پلهای آبگذر و یک مورد فرونشست نیز در کنار یک ساختمان در روستای اسلامآباد نیز مشاهده شد. سکونهای لرزهای در گسل جیرفت، بخشی از گسل کوهبنان و بخشهایی از گسل گلباف، نایبند و لکرکوه و در بخشهای مختلف استان دیده میشود. سکون گسلها به معنای عدم رخداد موقت زمینلرزه است.بر این اساس منطقی است زلزلههای کوچک را نشانه فعال بودن گسلهای همان منطقه در نظر بگیریم و بر اساس درک فعال بودن هر منطقه، در مورد افزایش سطح آمادگی برای رخداد زمینلرزه شدید در همان منطقه کوشا باشیم.
۴ سال پیش از وقوع زلزله ۵ دی ماه ۱۳۸۲ بم، در جلسهای که در روز ۲۰ مهرماه ۱۳۷۸ در استانداری کرمان برگزار شد، اعلام کردم گسل بم که در انتهای خود به شهر بم میرسد، در صورت فعالیت مجدد میتواند حادثهای با شدتی مشابه زمینلرزه سال ۱۳۵۷ طبس به وجود آورد. متاسفانه چهار سال و دو ماه پس از آن سخنرانی زلزله بم رخ داد.
شهر کرمان روی آبرفتهای جوان کواترنری احداث شده و گسترش یافته است و با توجه به شرایط زمینشناسی، گسلهای جوان و فعال منطقه و گسلهای قدیمی، از لحاظ لرزهخیزی، تاریخ پرحادثهای داشته است. در کرمان دو گسل مهم در آبرفتهای دشت کرمان وجود دارد که کاوش در مورد آنها و پیجویی میزان فعالیتشان از نظر ایمنی لرزه ای شهر کرمان بسیار با ارزش است.
مطالب مرتبط
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟
- تعریف درست هوش مصنوعی (AI) چیست؟
- 10 ایده شغل دوم با سرمایه اولیه کم برای کارمندان
- مقایسه تعرفه پنلهای پیامکی و تبلیغاتی
- مقاصد جذاب و معروف برای کمپ زدن در طبیعت
- 8 نمایندگی تعمیر پکیج ایران رادیاتور در تهران + اطلاعات تماس
- اسپیکر بلوتوثی ارزان و باکیفیت: کدام مدلها را بخریم
- کیفیت و زیبایی را با خدمات دندانپزشکی دکترتو کلینیک تجربه کنید بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید